Bài giảng Vật lí - Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép – Nam châm điện

    Phòng GD&ĐT TP Bắc NinhTrường THCS Phong KhêBiên soạn: Nguyễn Văn YênTiết 27 Sự nhiễm Từ của sắt, thép – Nam châm điện1Kiểm tra bài cũ1.So sánh từ phổ của thanh nam châm và từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua?2. Phát biểu quy tắc nắm tay phải? + Phần từ phổ bên ngoài giống nhau.+ Bên trong khác nhau: Trong lòng ống dây cũng có đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song với nhau.Quy tắc nắm tay phải: Nắm tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều đường sức từ trong lòng ống dây2Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng QTNTP để xác định tên các từ cực của ống dây.ABCực BắcCực Nam3Một nam châm điện mạnh có thể hút được xe tải nặmg hàng chục tấn, trong khi đó chưa có một năm châm vĩnh cửu nào có được lực hút mạnh như vậy.Nam châm điện được tạo ra như thế nào, có lợi hơn gì so với nam châm vĩnh cửu?Chúng ta sang bài hôm nay:Tiết 27 Sự nhiễm Từ của sắt, thép – Nam châm điện4I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:1.Thớ nghiệm:a) Ống dõy chưa cú lừi sắt, thộp:	Đúng khoỏ K, quan sỏt gúc lệch của kim nam chõm so với phương ban đầuMắc mạch điện như hỡnh vẽK5I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:1.Thớ nghiệm:b) Ống dõy cú lừi sắt, thộp:	Đúng khoỏ K, quan sỏt gúc lệch của kim nam chõm so với phương ban đầuCho lõi sắt hoặc thép vào ống dâyK61.Thớ nghiệm:c) Ống dõy cú lừi sắt non:	Ngắt khoỏ K, quan sỏt hiện tượng xảy ra với cỏc đinh sắt.I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:Mắc mạch điện như hỡnh vẽ lừi sắt nonđinh sắt7Ngắt khoỏ K, quan sỏt hiện tượng xảy ra với cỏc đinh sắt.I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:Mắc mạch điện như hỡnh vẽ Lõi thépđinh sắt1.Thớ nghiệm:d) Ống dõy cú lừi thộp:	8C1: Nhận xột về tỏc dụng từ của ống dõy cú lừi sắt non và ống dõy cú lừi thộp khi ngắt dũng điện qua ống dõy.I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:Khi ngắt dòng điện đi qua ống dây, lõi sắt non mất hét từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ nguyên từ tính.92. Kết luận:a) Lừi sắt hoặc lừi thộp làm tăng tỏc dụng từ của ống dõy cú dũng điện.b) Khi ngắt điện, lừi sắt non mất hết từ tớnh cũn lừi thộp thỡ vẫn giữ được từ tớnh.	I./ Sự nhiễm từ của sắt, thộp:101A - 22II./ Nam chõm điện:-C2: Quan sỏt và chỉ ra cỏc bộ phận của nam chõm điện. Cho biết ý nghĩa của các con số khác nhau ghi trên ống dâyLừi sắt non1A - 22Khuụn nhựaống dõyNam chõm điệnkẹp giấyCác con số khác nhau (1000, 1500) ghi trên ống dây cho biết ống dây có thể sử dụng với những số vòng khác nhau, tuỳ theo cách chọn để nối 2 đầu ống dây với nguồn điện. Dòng chữ Cho biết ống dây dùng với dòng điện có cường độ 1A, điện trở ống dây 2211C3: So sỏnh cỏc nam chõm điện: a và b; c và d; b,d và e nam chõm nào mạnh hơn?I = 1An = 250I = 1An = 500I = 1An = 300I = 1An = 500I = 2An = 300I = 2An = 300I = 2An = 750a)b)c)d)b)d)e)NC b mạnh hơn aNC d mạnh hơn cNC e mạnh hơn b và d12III./ Vận dụng:C4: Khi chạm mũi kộo vào đầu thanh nam chõm thỡ sau đú mũi kộo hỳt được cỏc vụn sắt. Giải thớch vỡ sao?NSVì khi chạm vào thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châmMặt khác, kéo làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, nó vẫn giữ nghuên được từ tính lâu dài.13C5: Muốn nam chõm điện mất hết từ tớnh thỡ làm thế nào. Tại sao?-III./ Vận dụng:KChỉ cần ngắt khoá K14C6: Trả lời cõu hỏi phần mở bài:	III./ Vận dụng:Lợi thế của nam châm điện: Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằngcách tăng số vòng dây và tăng cườngđọ dòng điện đI qua ống dây. Chỉ cần ngắt dòng diện qua ống dây là nam châm điện mất hết từ tính. Có thể thay đổi tên từ cực của nam châm bằng cách thay đổi chiều dòng điện qua ống dây.15Dặn dò và bài tập về nhà:Học kỹ phần ghi nhớLàm bài tập 25 trang 31 SBTHướng dẫn: Vận dụng quy tắc nắm tay phải và sự nhiễm từ của sắt thép có thể giải được.Bài 25.3: Nếu một đầu kẹp giấy bị hút tại cực S thì đầu đó là cực N, từ đó suy ra tên các từ cực của đầu còn lại và các kẹp giấy khác. 16Bài học kết thúc tại đâyCảm ơn các em!17