Bài soạn các môn khối 5 - Tuần 4

TUẦN 4
Thứ hai ngày 5 tháng 9 năm 2011
LuyệnToán
ÔN TẬP VÀ BỔ SUNG VỀ GIẢI TOÁN
I. Mục tiêu:
- Củng cố và rèn kĩ năng giải toán cho học sinh.
II. Đồ dùng dạy học:
- Vở bài tập toán.
- Sách bt toán nâng cao.
III. Hoạt động dạy-học.
*Thực hành:
- HS làm bài tập 1,2,3,4 trong vở bài tập .
- Nhận xét chữa bài .
- GV kết luận
*Bài tập làm thêm:
*Bài1: Học sinh đọc bài toán -làm vở -1 em làm bảng nhận xét-GVKL.
- Ba bạn góp tiền mua một quả bóng,An góp ẳ số tiền.Bình góp 3/10 số tiền . Dũng góp 3000 đồng. Hỏi mỗi người góp bao nhiêu tiền?
Đáp án:
An: 5 000đồng
Bình: 6 000dồng
Dũng: 9 000đồng
*Bài2 : Học sinh đọc bài toán thảo luận nhóm 2-làm vở -1 em làm bảng nhận xét-GVKL.
Một người bán vải, ngày thứ nhất bán 1/5 mét vải, lần thứ hai bán 4/7 số vải còn lại thì cò lại 12m. Hỏi 
a. Tấm vải dài bao nhiêu m?
b. Mỗi lần bán bao nhiêu m?
Đáp án:
a. Có35m
b. Lần 1: 7m
 Lần 2: 16 m
*Bài 2 : Học sinh đọc bài toán –thảo luận nhóm 4-làm vở -1 em làm bảng nhận xét-GVKL.
Một người bán dừa, ngày thứ nhất bán số dừa, lần thứ hai bán số 
dừa còn lại thì cò lại 15. Hỏi có bao nhiêu quả dừa? (Giải bằng hai cách)
Đáp án: 400 quả
* NHận xét- dặn dò:
Luyện đọc
NHỮNG CON SẾU BẰNG GIẤY
I. Mục đích, yêu cầu:
- Biết đọc đúng tên người, tên địa lí nước ngoài. Xa-da-cô, Xa-da-ki, Hi-rô-xi-ma, Na-ga-da-ki. 
- Đọc diễn cảm bài văn.
Hiểu nội dung của bài: Tố cáo tội ác chiến tranh hạt nhân, thể hiện khát vọng sống, khát vọng hòa bình của trẻ em trên thế giới.
II. Đồ dùng dạy học:
- Tranh minh họa cho bài .
- Bảng phụ ghi câu khó đọc 
III. Các hoạt động dạy - học:
A.Kiểm tra bài cũ:
B.Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài:
Giới thiệu bằng lời
2. Luyện đọc 
- 1 em đọc toàn bài 
- Gv chia đoạn : Mỗi lần xuống dòng là một đoạn 
* Đọc nối tiếp lần 1
Các từ khó đọc : Xa-da-cô, Xa-da-ki, Hi-rô-xi-ma, Na-ga-da-ki.
* Đọc nối tiếp lần 2
+1 em đọc đoạn 1:
? Bom nguyên tử là gì ?
+ 1 em đọc đoạn 2:
? Em biết gì về phóng xạ nguyên tử ?
+1 em đọc đoạn 3:
? Truyền thuyết là gì?
 * Đọc nối tiếp đoạn lần 3
- GV hướng dẫn đọc: Chú ý đọc đúng tên nước ngoài, đọc với giọng trầm buồn, to, đủ nghe, nhấn giọng các từ thành công , quyết định.
- Học sinh đọc theo cặp 
- 2 em đọc cả bài 
- GV đọc mẫu toàn bài
2. Hướng dẫn đọc diễn cảm :
 - HS nối tiếp đọc đoạn.
- 1 hs đọc đoạn diễn cảm.
 - Hs phát hiện giọng đọc - gạch chân các từ nhấn giọng 
- HS đọc bài nhóm 2
- 3-5 em đọc - GV ghi điểm 
- HS nối tiếp đọc bài.
- 1 em đọc toàn bài.
- GV dán tranh.
? Bức tranh vẽ cảnh gì ?
? Bức tranh thể hiện nội dung của đoạn nào trong bài?
* GV giảng thêm bài.
- Học sinh thảo luận nhóm 4 tìm nội dumg chính của bài
*Nội dung: Tố cáo tội ác chiến tranh hạt nhân, nói lên khát vọng sống, khát vọng hòa bình của trẻ em trên thế giới
-1 học sinh đọc lại nội dung của bài
3. Củng cố, dặn dò :
- NX giờ học 
- Chuẩn bị bài sau
TiÕt 3 
Luyện Tập làm văn
I. Mục đích yêu cầu: 
- Häc sinh biÕt lµm bµi v¨n t¶ c¶nh theo dµn ý ®· chuÈn bÞ.
- BiÕt chuyÓn dµn ý thµnh 1 ®o¹n v¨n t¶ c¶nh mét buæi trong ngµy.
- Gi¸o dôc HS yªu c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn.
II. Đồ dùng dạy - học: néi dung.
III. Các hoạt động dạy- học: 
A. Kiểm tra bài cũ: 
Cho HS nh¾c l¹i dµn bµi v¨n t¶ c¶nh. 
 	Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ nh¾c l¹i.
B. Dạy học bài mới: HS nh¾c l¹i dµn bµi ®· lËp ë tiÕt tËp lµm v¨n tr­íc ( TuÇn 1).
- Gi¸o viªn nhËn xÐt, söa cho c¸c em.
- Cho HS dùa vµo dµn ý ®· viÕt s½n ë tuÇn 1 ®Ó viÕt 1 ®o¹n v¨n t¶ c¶nh 1 buæi s¸ng (tr­a hoÆc chiÒu) trªn c¸nh ®ång, lµng xãm.
- Gi¸o viªn h­íng dÉn vµ nh¾c nhë HS lµm bµi.
Bµi lµm gîi ý:
Lµng xãm cßn ch×m ®¾m trong mµn ®ªm. Trong bÇu kh«ng khÝ ®Çy h¬i Èm vµ lµnh l¹nh, mäi ngêi ®ang ngon giÊc trong nh÷ng chiÕc ch¨n ®¬n. Bçng mét con gµ trèng vç c¸nh phµnh ph¹ch vµ cÊt tiÕng g¸y lanh l¶nh ë ®Çu xãm. §ã ®©y, ¸nh l­¶ hång bËp bïng trªn c¸c bÕp. Ngoµi bê ruéng, ®· cã b­íc ch©n ng­êi ®i, tiÕng nãi chuyªn r× rÇm, tiÕng gäi nhau Ý íi. T¶ng s¸ng, vßm trêi cao xanh mªnh m«ng. Nh÷ng tia n¾ng ®Çu tiªn h¾t trªn c¸c vßm c©y. N¾ng vµng lan nhanh. Bµ con x· viªn ®· ®æ ra ®ång, cÊy mïa, gÆt chiªm. MÆt trêi nh« dÇn lªn cao. ¸nh n¾ng mçi lóc mét gay g¾t. Trªn c¸c con ®­êng nhá, tõng ®oµn xe chë lóa vÒ s©n ph¬i.
C. Củng cố, dặn dò: 
 Gi¸o viªn hÖ thèng bµi. 
Thứ ba ngày 6 tháng 9 năm 2011
Luyện Toán
LUYỆN TẬP CHUNG
I. Mục đích, yêu cầu:
- Củng cố miến thức về hỗn số cho học sinh.
II. Đồ dùng dạy học:
Sách BT toán 5
III. Các hoạt động dạy - học:
A. Ôn kiến thức:
? Nêu đặc điểm của hốn số?
? Phần phân số của hỗn số luôn luôn ntn?
B.Thực hành.
*Bài tập:
- HS làm bài tập 1,2,3,4 trong vở bài tập .
- Nhận xét chữa bài .
- GV kết luận
* Bài tập làm thêm:
*Bài 1: Viết thành các hỗn số.
- HS làm vở-1 em làm bảng 
Ba cái bánh và một phần ba cái bánh.
Tám viên gạch và ba phần tư viên gạch .
Bảy thùng dầy dầu và bốn phần năm thùng dầu.
Năm hộp đầy bánh và hai phần năm hộp.
 -HS làm vở -1 em làm bảng-nhận xét
- GV chấm -chữa bài.
Đáp án:
Ba cái bánh và một phần ba cái bánh:3
Tám viên gạch và ba phần tư viên gạch :8
Bảy thùng đầy dầu và bốn phần năm thùng dầu: 7
Năm hộp đầy bánh và hai phần năm hộp: 5
*Bài2: Đọc các hỗn số sau và cho biết mỗi phần của hỗn số đó.
- HS làm vở -nối tiếp trình bày miệng .-nhận xét.
a. 3 đọc là:
b. 12đọc là:
c. 26đọc là:
d. 30đọc là:
Đáp án:
a. 3 đọc là: Ba bảy phần mười hai.
b. 12đọc là:Mười hai ,tám phần mười sáu.
c. 26đọc là: Hai mươi sáu,hai mươi tám phần mười hai.
d. 30đọc là:Ba mươi,sáu phần mười hai.
*Bài 3:Viết thành phân số:
? Nêu cách chuyển từ hốn số thành phân số?
- HS làm vở-1 em làm bảng- nhận xét -bổ xung.
a. 2 ==
b. 5=
c. 7=
d. 1=
- HS làm vở-1 em làm bảng- nhận xét -bổ 
2=
1=
4=
6=
xung.
Đáp án:
a. 2 ==
b. 5=
c. 7=
d. 1=
2=
1=
4=
6=
*Bài 4:Viết thành hỗn số:
? Nêu cách chuyển từ phân số thành hỗn số?
- GV nhắc lại.
- Hs thảo luận nhóm 2- GV chia đội - tổ chức cho các em chơi thi tiếp sức .
- HS-GV nhận xét -bổ sung.
=4
=3
=3
=1
=2
=3
=2
=3
- GV tuyên dương đội thắng cuộc .
*Nhận xét dặn dò.
Luyện viết
BUỔI SỚM TRÊN CÁNH ĐỒNG
I. Mục đích, yêu cầu:
- HS nghe - viết đúng chính tả, trình bày đúng hình thức bài văn xuôi.
II. Đồ dùng dạy học 
III. Các hoạt động dạy - học:
A. Kiểm tra bài cũ:
B. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài:
 Bằng lời
2. HD học sinh nghe - viết:
a.Tìm hiểu bài .
? 1 hs đọc bài chính tả
? Bài gồm có mấy câu?
? Phải viết hoa những từ nào? Vì sao ?
b. HD viết từ khó: Sáng sớm, vàng óng, bát ngát.
- GV đọc - HS viết chính tả
- Soát lỗi - GV chấm 7-10 bài nhận xét
3. Nhận xét, dặn dò:
- Nhận xét giờ học.
- Chuẩn bị bài sau.
Tiết 3	
HĐNG:
LÀM SẠCH ĐẸP TRƯỜNG LỚP
I- Mục tiêu:
- HS biết trực nhật thường xuyên, tổng vệ sinh lớp, khu vực được phân công để có môi trường xanh, sạch, đẹp.
- Giáo dục HS yêu thích lao động
II- Hoạt động dạy - học
1- Hoạt động 1: TL nhóm 4
- HS TL nhóm 4 các câu hỏi
? Có nhận xét gì về quang cảnh, khu trường các em đang học (khang trang, sạch, đẹp...)
? Được học trong 1 trường như vậy em cảm thấy ntn ?
? Để cho trường, lớp luôn sạch đẹp em phải làm gì?
(+ Thường xuyên quét dọn vệ sinh tronglớp, ngoài sân...
+ Đổ rác đúng nơi quy định
+ Chăm sóc cây xanh
+ Đi vệ sinh đúng chỗ....)
? Nếu thấy có bạn ăn quà vứt ra sân trường em sẽ nói gì với bạn?
? Không phải ngày em trực nhật nhưng em đến lớp sớm mà sắp tới giờ vào lớp, em sẽ làm gì?
? Nếu trong tổ em có bạn lười trực nhật em sẽ nói gì với bạn?
2- Hoạt động 2: TL cả lớp
- Đại diện các nhóm báo bài
- Các nhóm triển khai bổ sung
- Nhận xét, kết luận
C- Nhận xét, dặn dò
- Nhận xét giờ học
- Thực hiện tốt những điều đã học.
=============================***===========================	
	TUẦN 5
Thứ hai ngày 12 tháng 9 năm 2011
Luyện Toán`
¤n tËp vÒ b¶ng ®¬n vÞ ®o khèi l­îng 
I- Môc tiªu:
- Cñng cè c¸c ®¬n vÞ ®o khèi l­îng vµ b¶ng ®¬n vÞ ®o khèi l­îng
- RÌn kÜ n¨ng chuyÓn ®æi c¸c ®¬n vÞ ®o khèi l­îng vµ gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan.
II- Ho¹t ®éng d¹y - häc
1- Lý thuyÕt
? KÓ tªn c¸c ®¬n vÞ ®o khèi l­îng ®· häc
? Nªu b¶ng ®¬n vÞ ®o khèi l­îng.
? C¸c ®¬n vÞ ®o khèi l­îng tiÕp liÒn h¬n kÐm nhau bao nhiªu lÇn?
2.Thùc hµnh:
a.Phô ®¹o:
- HS lµm bµi tËp 16,18,17,19,20,21 trong s¸ch bµi tËp to¸n.
- HS lÇn l­ît lªn ch÷a bµi -nhËn xÐt-bæ xung
- GV kÕt luËn nhÊn m¹nh l¹i nh÷ng phÇn hs cßn m¾c ph¶i.
b.Båi d­ìng: 
 *Bµi 1: Mét cöa hµng cã 2 tÊn ®­êng ,ngµy ®Çu b¸n ®­îc 400kg, ngµy thø hai b¸n
 ®­îc b»ngngµy ®Çu. Ngµy thø ba b¸n b»ng sè ®­êng cña hai ngµy ®Çu .Hái cöa hµng ®ã b¸n bao nhiªu t¹ ®­êng.
HS suy nghÜ-nªu c¸ch gi¶i bµi to¸n- tr×nh bµy-nhËn xÐt-hs lµm vë.
§¸p ¸n:
§æi 2 tÊn = 2000kg.
Ngµy thø nhÊt b¸n ®­îc sè ®­êng lµ:
 240(kg)
Ngµy thø hai b¸n ®­îc sè ®­êng lµ:
400+240=640 kg(kg)
Ngµy thø ba b¸n ®­îc sè ®­êng lµ:
 640= 512 (kg)
Cöa hµng b¸n ®­îc sè ®­êng lµ:
400+240 +512=1152 (kg)
 §¸p sè: 1152 kg
*Bµi2:
Mét c¸nh ®ång lóa chÝn h×nh ch÷ nhËt cã chu vi1200 m chiÒu dµi gÊp ®«i chiÒu réng .NÕu 1 ha thu ®­îc 4 tÊn thãc th× c¶ c¸nh ®ång thu ho¹ch ®­îc bao nhiªu thãc.
? Muèn biÕt c¶ c¸nh ®ång thu ®­îc tÊt c¶ bao nhiªu thãc tr­íc tiªn ta ph¶i lµm g×?
? Ta cã thÓ tÝnh diÖn tÝch cña c¸nh ®ång ngay ch­a,ph¶i t×m g× tr­íc?
? Muèn tÝnh diÖn tÝch HCN ta lµm ntn?
- HS suy nghÜ-nªu c¸ch gi¶i bµi to¸n- tr×nh bµy-nhËn xÐt-hs lµm vë.
GV kÕt luËn nªu ®¸p ¸n:
§¸p ¸n: 
ChiÒu dµi cña c¸nh ®ång HCN lµ:
1200 x 2= 2400(m)
DiÖn tÝch cña c¸nh ®ång HCN lµ:
1 200 x 2400= 2 880 000(m2)
§æi: 2 880 000 m2= 28 800ha
C¸nh ®ång ®ã thu ho¹ch ®­îc sè thãc lµ:
28 800 x 4 = 115 200(t¹)
 §¸p sè: 115 200 t¹
c. NhËn xÐt -dÆn dß:
------------------------***------------------------
Luyện đọc
Ê - MI-LI, CON...
I. Mục đích, yêu cầu:
- Đọc lưu loát toàn bài ,đọc đúng tên riêng nước ngoài,nghe đúng các cụm từ.
- Hiểu nội dung ,ý nghĩa của bài thơ: Ca ngợi hành động dũng cảm của một công dân Mĩ dám tự thiêu để phản đối cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam.
- 	Biết đọc diễn cảm bài thơ với giọng xúc động, trầm lắng.
II. Đồ dùng dạy học 
- Tranh minh họa cho bài .
III. Các hoạt động dạy - học:
A. Kiểm tra bài cũ:
B. Dạy bài mới:
1. Giới thiệu bài: 
Bằng lời
2. Luyện đọc 
- 1 em đọc toàn bài 
- GV chia đoạn: Bài chia làm 5 đoạn.
Đoạn 1: Phần xuất xứ 
Đoạn 2: Tiếp ...đến Lầu Ngũ Giác
Đoạn 3: Tiếp ...đến thơ ca nhạc họa
Đoạn 4: Tiếp ..đến xin mẹ đừng buồn
Đoạn5: Phần còn lại
*Đọc nối tiếp lần 1
- Các từ khó đọc : Mo-ri-son,pô-tô-mác,B52,Oa-sinh - tơn
*Đọc nối ti ... 
7tÊn 125kg =...tÊn 2tÊn 64kg =...tÊn 177kg =...tÊn 1tÊn 3 t¹ =...tÊn 4t¹ =...tÊn 4yÕn =...tÊn
Cñng cè c¸ch ®æi sè ®o khèi l­îng tõ ®¬n vÞ lín ra ®on vÞ nhá
Bµi 3 :ViÕt d­íi d¹ng sè thËp ph©n:
a.Víi ®¬n vÞ lµ kg
36kg 6hg ; 9kg 37dag; 5kg 204g 60dag ; 23hg ; 4g 
b.Víi ®¬n vÞ lµ tÊn:
4tÊn 35yÕn; 5t¹ ; 5tÊn 83kg 9yÕn ; 9tÊn 403kg; 38kg 
NhËn xÐt, ®¸nh gi¸
Bµi 4:§iÒn vµo chç chÊm:
6,4t¹ =...yÕn 6,5t¹ =....kg
4,83tÊn =....t¹ 4,58tÊn =...yÕn
0,6yÕn =...kg 4,3yÕn =...kg
1,2kg =....g 0,29kg =...g
Bµi 5: ViÕt thµnh ®¬n vÞ ®o lµ km2
9km2 56hm2; 4km2 6240dam2 
7km2 8hm2; 5km2426dam2
85ha ; 537dam2 
1998dam2 1999m2 
ChÊm bµi, nhËn xÐt
Bµi 6: §iÒn sè hoÆc tõ vµo chç chÊm;
a.6,4723m2 =...dm2 =...cm2 =...mm2
7,84km2 =...ha =...dam2 =...m2
b.76543,2cm2 =...dm2 =...m2 =...dam2
578623,5m2 =...dam2 =...hm2 =...km2
 NhËn xÐt, ch÷a bµi, cñng cè c¸ch ®æi ®¬n vÞ ®o diÖn tÝch
Bµi 7: Sè ?
3m2 51cm2 =...dm2 ; 
8dm2 125mm2 = ...cm2
4km2 8dam2 =...ha 
 6ha 1234m2 =...dam2; 7,8m2 =...mm2 2,03km2 =...m2; 31,7dam2 =...cm2 0,14ha =...dm2
2100,34dm2 =...m2...cm2
705,46cm2 =...dm2...mm2
3400,08ha =...km2 ...dam2
4216,38dam2 =...ha...m2
ChÊm, nhËn xÐt, cñng cè l¹i c¸ch ®æi sè ®o diÖn tÝch
áHo¹t ®éng 2: Gi¶i to¸n cã lêi v¨n
Bµi 8*: Líp 5A vµ líp 5B nhËn ch¨m bãn hai thöa ruéng cã diÖn tÝch tæng céng lµ 0,087ha. NÕu chuyÓn diÖn tÝch thöa ruéng cña líp 5A sang ®Ó ch¨m bãn th× diÖn tÝch ruéng ch¨m bãn cña hai líp ®ã sÏ b»ng nhau. Hái mçi líp nhËn ch¨m bãn bao nhiªu mÐt ruéng?
 ChÊm, nhËn xÐt,chèt bµi ®óng: 5A: 522m2; 5B: 348m2
Bµi 9: Mét cöa hµng ®· b¸n ®­îc 40 bao g¹o nÕp, mçi bao c©n nÆng 50 kg. Gi¸ b¸n mçi tÊn g¹o nÕp lµ 5 000 000 ®éng. Hái cöa hµng ®ã b¸n sè g¹o nÕp trªn ®­îc bao nhiªu ®ång?
Ch÷a bµi, nhËn xÐt
§äc ®Ò vµ lµm bµi vµo vë:
2,305kg =2305g 4,2kg = 4200g 4,08 kg =4080g 0,01kg =10g 0,009kg = 9g 0,052kg =52g
§äc ®Ò vµ tù lµm bµi vµo vë:
1kg 725g =1725kg 3kg 45g =3,045kg 12kg 5g =12, 005kg 6528g =6,528kg 789g =0,789kg 64g =0,064kg
7tÊn125kg =7,125tÊn; 
 2tÊn 64kg=2,064Ên 177kg =0,177tÊn 1tÊn 3 t¹ =.1,3tÊn 4t¹ =.0,4tÊn 4yÕn = 0,04tÊn
Hs tù ®äc ®Ò vµ lµm bµi vµo b¶ng líp: 36kg 6hg= 36,6kg ; 9kg 37dag= 9,37kg; 5kg 204g= 5, 204kg....... 
Lµm nh­ bµi 3
Lµm bµi vµo vë:
9km2 56hm2= 9,56hm2; 
4km2 6240dam2 = 4, 624km2......
Lµm vë: 
6,4723m2 =.647,23dm2 = 64723cm2 =6472300mm2
7,84km2 =784ha =78400 dam2 =7840000m2.....
Lµm bµi vµo vë: 
3m2 51cm2 = 300,51dm2 ; 
8dm2 125mm2 = 801, 25cm2
4km2 8dam2 =400,8ha 
 6ha 1234m2 =612,34dam2; 
7,8m2 =7800000mm2 2,03km2 =2030000m2; 
31,7dam2 =31700000cm2 0,14ha =140000dm2
2100,34dm2 =21m234 cm2
705,46cm2 =7dm2546 mm2
3400,08ha =34 km28 dam2
4216,38dam2 = 42ha 1638m2
§äc ®Ò, ph©n tÝch ®Ò: Coi diÖn tÝch ruéng cña líp 5A lµ 6 phÇn b»ng nhau, sau khi bít ®i th× cßn thöa ruéng vµ b»ng diÖn tÝch cña líp 5B. VËy sau khi nhËn thªm th× mçi líp ®Òu cã 5 phÇn b»ng nhau
Hs tù vÏ s¬ ®å vµ lµm bµi
Tù ®äc ®Ò vµ lµm bµi: 
Sè tÊn g¹o nÕp cöa h¸ng ®· b¸n lµ:
50 x 40 = 2000( kg) = 2( tÊn) 
 Sè tiÒn thu ®­îc lµ: 
5 000 000 x 2 = 10 000 000( ®ång)
IV. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: 
-NhËn xÐt tiÕt häc.
-VÒ nhµ lµm c¸c bµi cßn l¹i hoÆc lµm bµi tËp vë bµi tËp to¸n.
	TUẦN 9
Thứ Tư ngày 11 tháng 10 năm 2011
LuyệnToán
------------------------***------------------------
Luyện đọc
------------------------***------------------------
Luyện viết
------------------------***------------------------
Thứ năm ngày 12 tháng 10 năm 2011
Luyện Toán
------------------------***------------------------
Luyện viết
------------------------***------------------------
HĐNG:
=============================***=============================
	TUẦN 10
Thứ Tư ngày 14 tháng 9 năm 2011
LuyệnToán
------------------------***------------------------
Luyện đọc
------------------------***------------------------
Luyện viết
------------------------***------------------------
Thứ năm ngày 15 tháng 9 năm 2011
Luyện Toán
------------------------***------------------------
Luyện viết
------------------------***------------------------
HĐNG:
=============================***=============================
Bài tập 48:
Hãy chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu văn, câu thơ sau:
 Mùa thu của em
 Là vàng hoa cúc
 Như nghìn con mắt
 Mở nhìn trời êm.
 Thân dừa bạc phếch tháng năm
 Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao
 Đêm hè hoa nở cùng sao
 Tàu dừa - chiếc lược chải vào mây xanh.
 Trường Sơn: chí lớn ông cha
 Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào.
 Sông La ơi sông La
 Trong veo như ánh mắt
 Bờ tre xanh êm mát
 Mươn mướt đôi hàng mi.
 Mặt trời bẽn lẽn núp sau sườn núi, phong cảnh nhuộm những màu sắc đẹp lạ lùng.
 Mưa rả rích đêm ngày. Mưa tối tăm mặt mũi. Mưa thối đất thối cát.
 Xanh biêng biếc nước sông Hương, đỏ rực hai bên bờ màu hoa phượng vĩ.
*Đáp án:
- Câu a, b, c, : so sánh.
- Câu d : so sánh, nhân hoá.
- Câu e : nhân hoá.
- Câu f : điệp ngữ.
- Câu g : đảo ngữ.
(G/ nhớ : So sánh, nhân hoá, điệp ngữ, đảo ngữ).
Bài tập 49:
Trong bài thơ “Luỹ tre” của nhà thơ Nguyễn Công Dương có viết:
Mỗi sớm mai thức dậy
Luỹ tre xanh rì rào
Ngọn tre cong gọng vó
Kéo mặt trời lên cao.
Trong đoạn thơ trên, em thích nhất hình ảnh thơ nào? Vì sao em thích?
*Đáp án :
Trong đoạn thơ trên, em thích nhất hình ảnh: “Ngọn tre cong gọng vó / Kéo mặt trời lên cao”.
Qua sự liên tưởng, tưởng tượng độc đáo của nhà thơ, các sự vật “ngọn tre”, “gọng vó”, “mặt trời” vốn dĩ không liên quan đến nhau bỗng trở lên gần gũi, thân thiết, và gắn bó chặt chẽ với nhau. Cảnh vật như hoà quện vào nhau, tạo nên sự sống động cho hình ảnh thơ.
Bài tập 50:
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời
(Mẹ - Trần Quốc Minh)
Theo em, hình ảnh nào góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ trên? Vì sao?
*Đáp án:
Theo em, hình ảnh “ngọn gió” trong câu “Mẹ là ngọn gió của con suốt đời” đã góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ trên. Hình ảnh đó cho ta thấy người mẹ giống như ngọn gió thổi cho con mát, ru cho con ngủ và đi vào giấc mơ. Ngọngió ấy thổi cho con mát suốt cả cuộc đời giống như mẹ đã luôn làm việc cực nhọc để nuôi con khôn lớn, mong cho con sung sướng và hạnh phúc. Sự so sánh đẹp đẽ và sâu sắc đó cho ta thấy thấm thía hơn về tình mẹ , khiến cho đoạn thơ hay hơn, đẹp đẽ hơn.
Bài tập 51:
Trong bài thơ “Theo chân Bác”, nhà thơ Tố Hữu viết:
Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta
Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa
Chỉ biết quên mình cho hết thảy
Như dòng sông chảy, nặng phù sa.
Đoạn thơ trên có hình ảnh nào đẹp, gây xúc động nhất đối với em? Vì sao?
*Đáp án:	
Hình ảnh “dòng sông chảy nặng phù sa” là hình ảnh đẹp và gây xúc động nhất đối với em vì nó được dùng để so sánh với tấm lòng yêu thương, quên mình của Bác. Dòng sông quê hương mang nặng phù sa hay tấm lòng của Bác lúc nào cũng chan chứa tình yeu thương dành cho mỗi chúng ta? Bác chia sẻ tình thương cho tất cả mọi người mà chẳng hề nghĩ đến riêng mình. Dòng sông cũng vậy, cứ chảy mãi, chảy mãi, đem đến cho đôi bờ những hạt phù sa đỏ hồng để làm nên hạt gạo, làm nên cuộc sống ấm no hạnh phúc. Chính vì vậy, hình ảnh Bác Hồ luôn luôn sống mãi trong lòng dân tộc Việt Nam, cũng như dòng sông quê hương muôn đời đẹp mãi trên đất nước Việt Nam yêu dấu.
Bài tập 52:
“Đời cha ông với đời tôi
Như con sông với chân trời đã xa
Chỉ còn truyện cổ thiết tha
Cho tôi nhận mặt ông cha của mình”
(Truyện cổ nước mình – Lâm Thị Mỹ Dạ)
Em hiểu như thế nào về nội dung 2 câu thơ cuối trong đoạn thơ trên?
*Đáp án:
Hai dòng thơ cuối cho ta thấy: Từ xưa đến nay, từ quá khứ đến hiện tại là cả một khoảng thời gian dài dằng dặc. Các truyện cổ dân gian thực sự là cái cầu nối quá khứ với hiện tại. Qua các câu chuyện cổ, chúng ta có thể hiểu được đời sống vật chất và tinh thần, tâm hồn và tính cách, phong tục tập quán, các quan niệm đạo đức,...của ông cha ta. Hình ảnh của ông cha xưa in dấu khá rõ trong các truyện cổ dân gian. Vì vậy, có thể nói, truyện cổ đã giúp ta nhận biết được gương mặt của các thế hệ cha ông ta ngày xưa.
Bài tập 53:
Trong bài thơ “Trong lời mẹ hát” của nhà thơ Trương Nam Hương có đoạn:
Thời gian chạy qua tóc mẹ
Một màu trắng đến nôn nao
Lưng mẹ cứ còng dần xuống
Cho con ngày một thêm cao.
Theo em, đoạn thơ trên đã bộc lộ những cảm xúc và suy nghĩ gì của tác giả?
*Đáp án:
Đoạn thơ bộc lộ những cảm xúc và suy nghĩ của tác giả về người mẹ. Hình ảnh mái tóc mẹ bạc trắng theo thời gian khiến cho tác giả cảm thấy xúc động đến nôn nao. Thông qua hình ảnh đối lập: “Lưng mẹ cứ còng dần xuống / Cho con ngày một thêm cao”, tác giả muốn bộc lộ lòng biết ơn của mình đối với mẹ. Cả cuộc đời mẹ đã làm lụng vất vả, nỗi vất vả đã làm trĩu còng lưng mẹ. Lưng mẹ càng còng, con càng lớn thêm lên. Viết ra được những dòng thơ chan chứa tình cảm đó chứng tỏ tác giả rất thấu hiểu nỗi gian truân, vất vả của mẹ. Qua đó, ta cũng thấy tình cảm của tác giả dành cho mẹ cũng thật là đẹp đẽ, thật là sâu đậm.
Bài tập 54:
“Thế rồi cơn bão qua
Bầu trời xanh trở lại
Mẹ về như nắng mới
Sáng ấm cả gian nhà”
(Mẹ vắng nhà ngày bão - Đặng Hiển)
Em hãy nêu suy nghĩ của mình sau khi đọc đoạn thơ trên.
*Đáp án:
Đoạn thơ diễn tả cảm xúc vui mừng khôn xiết của gia đình sau nhiều ngày mong ngóng mẹ về. Mẹ đi vắng, cũng là lúc cơn bão ập đến. Cơn bão của thiên nhiên hay cơn bão trong lòng mỗi người khi không có mẹ? Mẹ trở về, thời gian xa vắng đã kết thúc, giống như cơn bão đã tan, trời lại quang mây, lặng gió. Người mẹ được tác giả so sánh như “nắng mới” trở lại, làm cho gian nhà ẩm ướt sau cơn bão như “sáng ấm” lên. Hình ảnh “nắng mới” là hình ảnh của mẹ, mẹ đã trở về xua đi sự trống trải, sự mong mỏi của mọi người trong gia đình.
Bài tập 55:
“Hạt gạo làng ta
Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm
Trong hồ nước đầy
Có lời mẹ hát
Ngọt bùi hôm nay”
(Hạt gạo làng ta - Trần Đăng Khoa)
Em hãy nêu cảm xúc của tác giả về “Hạt gạo làng ta” qua đoạn thơ trên.
*Đáp án:
“Hạt gạo làng ta” chính là hình ảnh của quê hương, Nhờ gắn bó máu thịt với làng quê, nhờ óc tưởng tượng phong phú và bay bổng, Trần Đăng Khoa đưa ta đi từ cái hữu hình (hạt gạo) đến cái vô hình. Hạt gạo chắt lọc cái tinh tuý của đất (vị phù sa), chắt lọc cái tinh tuý của nước (hương sen thơm) và ấp ủ cả cái tình của người (lời mẹ hát). Hạt gạo không những nuôi ta khôn lớn mà hạt gạo còn nặng tình, nặng nghĩa với đất, với nước và với người... Hạt gạo chính là hồn của quê hương.