Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 5 cấp huyện môn thi: Tiếng việt

PHÒNG GD-ĐT KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 5 CẤP HUYỆN
 Khoá ngày 28 tháng 01 năm 2011
Đề thi chính thức
 Môn thi: TIẾNG VIỆT
 Thời gian: 90 PHÚT
 (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (1,5 điểm) Cho đoạn văn: 
“Mưa mùa xuân xôn xao, phơi phới  Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi mà như nhảy nhót.”
 (Tiếng mưa – Nguyễn Thị Như Trang)
Xác định những từ đơn, từ ghép, từ láy trong đoạn văn trên. 
Câu 2: (1,5 điểm) Xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau:
 a) Và trên nền cát trắng tinh, nơi ngực cô Mai tì xuống đón đường bay của giặc, mọc lên những bông hoa tím.
 b) Dưới ánh nắng, giọt sữa dần dần đông lại, bông lúa ngày càng cong xuống, nặng vì chất quí trong sạch của trời.
Câu 3: (2,0 điểm) (Cảm thụ)
 	Trong bài văn Vàm Cỏ Đông (TV3, T1) nhà thơ Hoài Vũ có viết:
	 “Đây con sông như dòng sữa mẹ
	Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây
	Và ăm ắp như lòng người mẹ
	Chở tình thương trang trải đêm ngày.”
	Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quí của dòng sông quê hương như thế nào?
Câu 4: (4 điểm) Tập làm văn
	 “. . . Thời gian chạy qua tóc mẹ
	Một màu trắng đến nôn nao
	Lưng mẹ cứ dần còng xuống
	Cho con ngày một thêm cao . . .”
	(Trong lời mẹ hát – Trương Nam Hương)
	Đoạn thơ trên đã khơi gợi ở em những tình cảm tốt đẹp về mẹ. Hãy tả người mẹ của em trong cảm xúc thiêng liêng và xúc động ấy.
PHÒNG GD-ĐT KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 5 CẤP HUYỆN
Đáp án chính thức
 Khoá ngày 28 tháng 01 năm 2011
 Môn thi: TIẾNG VIỆT
 Thời gian: 90 PHÚT
Câu 1: (1,5 điểm) 	
 Từ đơn : mưa, những, rơi, mà, như. 	(0,5 điểm)
 Từ ghép : mùa xuân, hạt mưa, bé nhỏ. 	(0,5 điểm) 
 Từ láy : xôn xao, phơi phới, mềm mại, nhảy nhót. 	(0,5 điểm) 
Câu 2: (1,5 điểm) 	
Trạng ngữ
Chủ ngữ
Vị ngữ
a) Và trên nền cát trắng tinh, nơi ngực cô Mai tì xuống đón đường bay của giặc (0,25 đ)
những bông hoa tím (0,25 điểm)
mọc lên (0,25 đ)
b) Dưới ánh nắng (0,25 đ)
giọt sữa; bông lúa (0,25 đ)
dần dần đông lại; ngày càng đông xuống, nặng vì chất quí trong sạch của trời. (0,25 đ)
Câu 3: ( 2 điểm ) (Cảm thụ)
	Yêu cầu đoạn viết (khoảng 5 – 7 câu) đủ 3 phần: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. Nêu được những ý sau:
	+ Dòng sông quê hương đưa nước về làm cho những ruộng lúa, vườn cây xanh tươi, đầy sức sống. Vì vậy, nó được ví như dòng sữa mẹ nuôi dưỡng các con khôn lớn.
	+ Nước sông đầy ăm ắp như tấm lòng người mẹ tràn đầy yêu thương, luôn sẵn sàng chia sẻ (trang trải ngày đêm) cho những đứa con, cho cả mọi người.
 	Những vẻ đẹp ấm áp tình người đó làm cho ta thêm yêu quí và gắn bó với dòng sông quê hương.
Câu 4: (5 điểm) 
 * Yêu cầu:
	- Đề bài thuộc kiểu bài văn tả người kết hợp với bộc lộ cảm xúc.
	- Đối tượng tả là người mẹ kính yêu của em.
	Vì thế, khi tả, học sinh dựa vào các chi tiết có trong bài thơ để thể hiện tình cảm yêu mến, quí trọng, và sự biết ơn của mình trước những vất vả, hi sinh của mẹ.
	- Viết đúng theo yêu cầu văn tả người kết hợp với bộc lộ cảm xúc; trọng tâm miêu tả là tính tình; bài viết phải thể hiện được tình cảm yêu mến, trân trọng và biết ơn đối với người mình tả.
	+ Biết dự vào các chi tiết và ý của khổ thơ, học sinh lựa chọn tả những nét tiêu biểu nhất về ngoại hình: độ tuổi, hình dáng, da dẻ, đôi mắt, tóc, quần áo, những đặc điểm riêng . . .;
	+ Tính tình: thương yêu, chăm sóc em và luôn quan tâm, giúp đỡ người khác (thể hiện qua việc làm, cử chỉ, thái độ, lời nói . . .);
	- Bài viết diễn đạt đúng trọng tâm của đề (có thể đan xen tả tính tình trong khi miêu tả hình dáng bên ngoài, lồng cảm xúc của em trong khi miêu tả); dùng từ ngữ giàu hình ảnh, gợi tả, gợi cảm xúc làm cho người đọc thấy được tình cảm yêu thương, trân trọng . . . người mà em miêu tả; lời văn trôi chảy, trong sáng, rõ ý; kết cấu chặt chẽ, không mắc các lỗi thông thường cũng như mắc lỗi về từ và câu.
 * Thang điểm:
 - Điểm 4,5 – 5,0: Bài viết đúng thể loại, đúng trọng tâm; nội dung miêu tả phong phú; câu văn gợi tả, gợi cảm; không sai lỗi chính tả và cách dùng từ, đặt câu.
 - Điểm 3,5 – 4,0: Bài viết đúng thể loại, nội dung bài viết tốt; câu văn gợi tả, gợi cảm; sai 1-2 lỗi chính tả, sai một và lỗi nhỏ về dùng từ, đặt câu.
 - Điểm 2,5 – 3,0: Bài viết đúng thể loại, đúng cấu trúc, đúng trọng tâm bài tả; sai 3-5 lỗi chính tả và cách dùng từ, đặt câu.
 - Điểm 1,5 – 2,0: Bài viết đúng thể loại, đúng cấu trúc; thiếu một vài ý ở mỗi phần nhỏ, câu văn ít có hình ảnh, gợi tả, gợi cảm; sai 6-7 lỗi chính tả và cách dùng từ, đặt câu.
 - Điểm 0,5 – 1,0: Bài viết đúng thể loại, chưa đủ 3 phần, ý của mỗi phần chưa tốt; câu văn dài dòng, tối nghĩa, sai nhiều lỗi chính tả.