Giáo án Lịch sử 5 - Tiết 13: Thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước

LỊCH SỬ:
Tiết 13: “THÀ HI SINH TẤT CẢ, CHỨ NHẤT ĐỊNH KHÔNG CHỊU MẤT NƯỚC”
I. MỤC TIÊU
Sau bài học, HS nêu được:
- Cách mạng tháng Tám thành công, nước ta giành được độc lập nhưng thực dân Pháp quyết tâm cướp nước ta một lần nữa.
- Ngày 19-12-1946, nhân dân ta tiến hành cuộc kháng chiến toàn quốc.
- Nhân dân Hà Nội và toàn dân tộc quyết đứng lên kháng chiến với tinh thần“thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”. 
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Các hình ảnh minh hoạ trong SGK.
- HS sưu tầm tư liệu về những ngày toàn quốc kháng chiến ở quê hương.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU
HOẠT ĐỘNG DẠY
HOẠT ĐỘNG HỌC
1. KIỂM TRA BÀI CŨ:Vượt qua tình thế hiểm nghèo
- GV gọi 3 HS lên bảng hỏi và yêu cầu trả lời các câu hỏi sau :.
+ Vì sao nói: ngay sau Cách mạng tháng Tám, nước ta ở trong tình thế”nghìn cân treo sợi tóc”.
+ Nhân dân ta đã làm gì để chống lại”giặc đói” và “giặc dốt”? 
+ Nêu cảm nghĩ của em về Bác Hồ trong những ngày toàn dân diệt ”giặc đói” và “giặc dốt”.
-nhận xét và cho điểm HS
2. BÀI MỚI:
- GV giới thiệu bài: vừa giành độc lập, Việt Nam muốn có hoà bình để xây dựng đất nước, nhưng thực dân Pháp lại tấn công Sài GònTrước tình thế đó Bác Hồ đã kêu gọi mọi người làm gì? Cùng tìm hiểu qua bàiThà hi sinh..không chịu mất nước. 
Hoạt động 1:Làm việc cá nhân.
Mục tiêu: Giúp HS biết hành động quay lại xâm lược nước ta của thực dân Pháp . 
Cách tiến hành:
- 3 HS lên bảng trả lời các câu hỏi 
+HSK
+HSTB
+HSG
- HS lắng nghe.
- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc SGK và trả lời các câu hỏi sau:
 + Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công, thực dân Pháp đã có hành động gì?
 + Những việc làm của chúng thể hiện dã tâm gì? 
 + Trước hoàn cảnh đó, Đảng, chính phủ và nhân dân ta phải làm gì?
- GV kết luận: Ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, thực dân Pháp đã quay lại nước ta với dã tâm xâm lược nước ta một lần nữa. Nhân dân ta không còn con đường nào khác là phải cầm súng đứng lên chiến đấu để bảo vệ nền độc lập dân tộc.
- HS đọc SGK, tìm câu trả lời:
+ Ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, thực dân Pháp đã quay lại nước ta:
 Đánh chiếm Sài Gòn, mở rộng xâm lược Nam bo.ä
 Đánh chiếm Hà Nội, Hải Phòng.
 Ngày 18-12-1946 chúng gửi tối hậu thư, đòi Chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ, giao quyền kiểm soát Hà Nội cho chúng, nếu không chúng sẽ tấn công Hà Nội.
+ Chúng muốn xâm lược nước ta một lần nữa.
+ Nhân dân ta không còn con đường nào khác là phải cầm súng đứng lên chiến đấu để bảo vệ nền độc lập dân tộc. 
Hoạt động 2:Làm việc cả lớp.
Mục tiêu: giúp HS hiểu về lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cách tiến hành:
- GV yêu cầu HS đọc SGK.
- GV lần lượt nêu câu hỏi:
 + Trung ương Đảng và chính phủ quyết định phát động toàn quốc kháng chiến khi nào?
 + Ngày 20-12-1946 có sự kiện gì xảy ra?
- GV yêu cầu 1 HS đọc thành tiếng lời kêu gọi của Bác Hồ trước lớp
- GV hỏi:lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện điều gì?
- GV: câu nào trong lời kêu gọi thể hiện rõ nhất?
- GV mở rộng thêm.
- Cả lớp đọc thầm trong SGK.
- HS lần lượt trả lời.
+ Đêm 18, rạng sáng 19-12-1946.
+ Đài tiếng nói Việt Nam phát đi lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 
- 1 HS* đọc thành tiếng trước lớp.
- 1 HS nêu: cho thấy tinh thần quyết tâm chiến đấu hi sinh vì độc lập, tự do của nhân dân ta. 
- HS*: chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ.
Hoat động 3:Làm việc nhóm.
Mục tiêu: giúp HS biết ý nghĩa của câu”quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”.
Cách tiến hành:
- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm, đọc SGK và quan sát hình minh hoạ để:
 + Thuật lại cuộc chiến đấu của quân và dân Thủ đô Hà Nội, Huế, Đà Nẵng.
 + Ở các địa phương nhân dân đã chiến đấu với tinh thần như thế nào?
- GV tổ chức cho 3 HS thi thuật lại cuộc chiến đấu của nhân dân các tỉnh, lớp bổ sung ý kiến.
- GV tổ chức cho HS cả lớp đàm thoại để trao đổi:
 + Quan sát hình 1 và cho biết hình chụp cảnh gì?
 + Việc quân và dân Hà Nội chiến đấu giam chân địch gần 2 tháng trời có ý nghĩa như thế nào?
 + Hình 2 chụp cảnh gì? Cảnh này thể hiện điều gì? 
 + Ở các địa phương, nhân dân ta đã chiến đấu với tinh thần như thế nào? 
 + Em biết gì về cuộc chiến đấu của nhân dân quê hương em trong những ngày toàn quốc kháng chiến 
- GV kết luận: Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ, cả dân tộc Việt Nam đã đứng lên kháng chiến với tinh thần “thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”.
- HS thảo luận theo nhóm, mỗi nhóm 4 HS, lần lượt từng em thuật trước nhóm, các bạn bổ sung ý kiến.
- 1 HS thuật lại cuộc chiến đấu ở Hà Nội, 1 HS thuật lại cuộc chiến đấu ở Huế, 1 HS thuật lại cuộc chiến đấu ở Đà Nẵng.
- HS suy nghĩ, nêu ý kiến.
+ Nhân dân dựng chiến luỹ để ngăn cản quân Pháp.
+ Bảo vệ cho hàng vạn đồng bào và chính phủ rời thành phố về căn cứ.
+ Chiến sĩ ta ôm bom ba càng, sẵn sàng lao vào quân địch.
+ Cuộc chiến đấu chống quân xâm lược cũng diễn ra quyết liệt. Nhân dân ta chuẩn bị kháng chiến lâu dài.
+ 2 HS trả lời
2. Củng cố –dặn dò:
- GV yêu cầu HS nêu cảm nghĩ của mình. 
- 3 HS trả lời. 
- GV nhận xét tiết học, dặn dò HS về nhà học thuộc bài cũ và chuẩn bị bài sau. 
Rút kinh nghiêm:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................