Giáo án môn Toán lớp 5 - Tuần 21 - Trường Tiểu học Nguyễn Trãi

§ 101: luyÖn tËp vÒ tÝnh diÖn tÝch
( TiÕt 1)
I - Môc tiªu:
- Gióp HS cñng cè kÜ n¨ng thùc hµnh tÝnh diÖn tÝch cña c¸c h×nh ®· häc nh­: h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng,...
- RÌn kÜ n¨ng tÝnh to¸n cho HS.
II - §å dïng:
- HS: B¶ng con.
- GV: B¶ng phô, th­íc.
III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
H§1: KiÓm tra(5’)
- Em ®· ®­îc häc c¸ch tÝnh diÖn tÝch cña nh÷ng h×nh nµo? 
- Nh¾c l¹i c¸ch tÝnh diÖn tÝch cña nh÷ng h×nh ®ã?
H§2: LuyÖn tËp (30’)
H§ 2.1: Giíi thiÖu c¸ch tÝnh: ( 10’)
- Th«ng qua VD/sgk h×nh thµnh quy tr×nh tÝnh:
+ Chia h×nh ®· cho thµnh c¸c h×nh quen thuéc: h×nh ch÷ nhËt, h×nh vu«ng, ...
+ X¸c ®Þnh kÝch th­íc cña c¸c h×nh míi t¹o thµnh.
+ TÝnh diÖn tÝch cña tõng phÇn nhá, tõ ®ã suy ra diÖn tÝch cña c¶ h×nh lín.
H§ 2.2: LuyÖn tËp - Thùc hµnh: ( 20’)
 Vë: * Bµi 1/104 (10’):
- KT: TÝnh diÖn tÝch m¶nh ®Êt cã h×nh ch÷ T víi c¸c kÝch th­íc cho tr­íc.
- Sai lÇm: HS chia h×nh sai ( Chia ®óng: thµnh 2 HCN).
- Chèt: C¸ch thùc hiÖn.
 	 * Bµi 2/104 (10’)
- KT: TÝnh diÖn tÝch khu ®Êt cã h×nh ch÷ z víi c¸c kÝch th­íc cho tr­íc.
- Chèt: C¸ch thùc hiÖn nhanh ( Chia khu ®Êt thµnh 3 hcn hoÆc vÏ më réng h×nh z thµnh hcn...)
H§4: Cñng cè (5’)
- Nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt?
Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thø ngµy th¸ng n¨m 2006
To¸n
§ 102: luyÖn tËp vÒ tÝnh diÖn tÝch
( TiÕt 2)
I - Môc tiªu:
- Gióp HS cñng cè kÜ n¨ng thùc hµnh tÝnh diÖn tÝch cña c¸c h×nh ®· häc nh­: h×nh ch÷ nhËt, h×nh tam gi¸c, h×nh thang, ...
- RÌn kÜ n¨ng tÝnh to¸n cho HS.
II - §å dïng:
- HS: B¶ng con.
- GV: B¶ng phô, th­íc.
III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
H§1: KiÓm tra(5’)
- Em ®· ®­îc häc c¸ch tÝnh diÖn tÝch cña nh÷ng h×nh nµo? 
- Nh¾c l¹i c¸ch tÝnh diÖn tÝch cña nh÷ng h×nh ®ã?
H§2: LuyÖn tËp (30’)
H§ 2.1: Giíi thiÖu c¸ch tÝnh: ( 10’)
- Th«ng qua VD/sgk h×nh thµnh quy tr×nh tÝnh:
+ Chia h×nh ®· cho thµnh c¸c h×nh quen thuéc: h×nh tam gi¸c, h×nh thang, ...
+ §o c¸c kho¶ng c¸ch trªn mÆt ®Êt, hoÆc thu thËp sè liÖu ®· cho, gi¶ sö ta ®­îc b¶ng sè liÖu nh­ sgk.
+ TÝnh diÖn tÝch cña tõng phÇn nhá, tõ ®ã suy ra diÖn tÝch cña toµn bé m¶nh ®Êt.
H§ 2.2: LuyÖn tËp - Thùc hµnh: ( 20’)
 Vë: * Bµi 1/105 (10’):
- KT: TÝnh diÖn tÝch m¶nh ®Êt cã h×nh d¹ng nh­ sgk víi c¸c kÝch th­íc cho tr­íc.
- Sai lÇm: HS chia h×nh sai ( Chia ®óng: 1 h×nh ch÷ nhËt AEGD vµ 2 h×nh tam gi¸c ABE, BGC -> diÖn tÝch cña c¶ m¶nh ®Êt).
- Chèt: C¸ch thùc hiÖn.
 	 * Bµi 2/106 (10’)
- KT: TÝnh diÖn tÝch khu ®Êt ABCD cã h×nh d¹ng nh­ sgk víi c¸c kÝch th­íc cho tr­íc.
- Chèt: C¸ch thùc hiÖn nhanh ( Chia khu ®Êt thµnh 2 h×nh tam gi¸c ABM, CND vµ 1 h×nh thang BMNC )
H§4: Cñng cè (5’)
- Nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c, h×nh thang, h×nh ch÷ nhËt ?
Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thø ngµy th¸ng n¨m 200 
To¸n
§ 103 : LuyÖn tËp chung
I - Môc tiªu:
- Gióp HS rÌn kÜ n¨ng tÝnh ®é dµi ®o¹n th¼ng; tÝnh diÖn tÝch c¸c h×nh ®· häc nh­ : h×nh ch÷ nhËt, h×nh thoi, ... ; tÝnh chu vi h×nh trßn vµ vËn dông ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n cã liªn quan.
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông c¸c c«ng thøc ®Ó gi¶i to¸n cã lêi v¨n.
II - §å dïng:
- HS: B¶ng con.
- GV: B¶ng phô, th­íc, h×nh vÏ bµi 3.
III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
H§1: KiÓm tra
- Võa «n tËp võa KT bµi cò.
H§2: LuyÖn tËp (37’)
 Nh¸p: * Bµi 1/106 (10’):
- KT : ¸p dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c cã ®é dµi ®¸y lµ d, chiÒu cao m, diÖn tÝch m2. Tõ ®ã tÝnh ®­îc ®é dµi ®¸y cña tam gi¸c.
- DKSL : HS lóng tóng khi suy ra c¸ch tÝnh ®é dµi ®¸y tõ c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c; dÔ tÝnh to¸n sai.
- Chèt : Muèn tÝnh ®é dµi ®¸y cña h×nh tam gi¸c em lµm thÕ nµo?
 Vë : * Bµi 2/106 (13’):
- KT: Cñng cè c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt vµ diÖn tÝch h×nh thoi qua gi¶i to¸n.
- Chèt: C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch cña mçi h×nh.
 * Bµi 3/106 (14’):
- KT: Gi¶i to¸n hîp cã liªn quan ®Õn tÝnh chu vi h×nh trßn.
- Sai lÇm: HS dÔ x¸c ®Þnh sai ®é dµi cña sîi d©y ( HiÓu ®óng: §é dµi sîi d©y chÝnh lµ tæng ®é dµi cña hai nöa h×nh trßn céng víi 2 lÇn kho¶ng c¸ch gi÷a 2 trôc).
- Chèt: C«ng thøc tÝnh chu vi h×nh trßn.
 H§3: Cñng cè (3’):
- Nªu quy t¾c tÝnh chu vi vµ diÖn tÝch c¸c h×nh võa «n.
Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thø ngµy th¸ng n¨m 200
To¸n
§ 104: h×nh hép ch÷ nhËt – h×nh lËp ph­¬ng
I - Môc tiªu: Gióp HS :
- H×nh thµnh ®­îc biÓu t­îng vÒ h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng.
- NhËn biÕt ®­îc c¸c ®å vËt trong thùc tiÔn cã d¹ng h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng, ph©n biÖt ®­îc h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng.
- ChØ ra ®­îc c¸c ®Æc ®iÓm cña c¸c yÕu tè cña h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng, vËn dông ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan.
II - §å dïng:
- HS: B¶ng con, bao diªm, viªn g¹ch, hép bót HS ( h×nh hép ch÷ nhËt).
- GV: B¶ng phô cã h×nh vÏ c¸c h×nh khai triÓn, hép phÊn ch÷ nhËt, hép dÊu h×nh lËp ph­¬ng, ... cã thÓ khai triÓn ®­îc.
III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
H§1: KiÓm tra (5’):
- MiÖng : Nªu ®iÓm kh¸c nhau gi÷a h×nh ch÷ nhËt vµ h×nh vu«ng?
- B¶ng con : Ghi c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt vµ diÖn tÝch h×nh vu«ng.
H§2: D¹y bµi míi (14’)
a) Giíi thiÖu h×nh hép ch÷ nhËt:
- GV cho HS quan s¸t ®å vËt cã d¹ng h×nh hép ch÷ nhËt.
- GV giíi thiÖu 6 mÆt cña h×nh ch÷ nhËt : 4 mÆt bªn vµ 2 mÆt ®¸y.
- HS ®­a ra nhËn xÐt:	+ Mçi mÆt bªn lµ h×nh g×?
	+ Hai mÆt nµo b»ng nhau? ( ®¸y, mÆt bªn ®èi diÖn).
- GV giíi thiÖu ®Ønh, c¹nh vµ 3 kÝch th­íc cña h×nh hép ch÷ nhËt (dµi, réng, cao).
- HS chØ ra c¸c mÆt cña h×nh khai triÓn trªn b¶ng phô vµ 3 kÝch th­íc.
- Chia nhãm HS : Nªu tªn c¸c ®å vËt cã d¹ng h×nh hép ch÷ nhËt ?
b) Giíi thiÖu h×nh lËp ph­¬ng ( t­¬ng tù nh­ h×nh ch÷ nhËt):
- GV ®­a ra vËt mÉu -> giíi thiÖu c¸c yÕu tè cña h×nh lËp ph­¬ng.
- HS nhËn biÕt 6 mÆt cña h×nh lËp ph­¬ng ®Òu lµ h×nh vu«ng, c¸c ®Ønh vµ c¸c c¹nh cña h×nh lËp ph­¬ng.
- HS chØ ra c¸c mÆt cña h×nh khai triÓn trªn b¶ng phô vµ 3 kÝch th­íc.
- Chia nhãm HS : Nªu tªn c¸c ®å vËt cã d¹ng h×nh lËp ph­¬ng ?
H§3: LuyÖn tËp (18’)
a) SGK: * Bµi 1/108 (4’):
 - KT: Nªu sè mÆt, c¹nh, ®Ønh cña h×nh hép ch÷ nhËt, h×nh lËp ph­¬ng
- DKSL: HS nhÇm lÉn gi÷a 2 h×nh.
- Chèt: Nªu ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng ?
b) Vë: * Bµi 2/108 (10’)
- KT: X¸c ®Þnh c¸c c¹nh vµ tÝnh diÖn tÝch 1 mÆt ®¸y, 2 mÆt bªn cña h×nh hép ch÷ nhËt.
- DKSL: Cßn lóng tóng khi x¸c ®Þnh c¸c c¹nh bÞ khuÊt.
- Chèt: C¸ch x¸c ®Þnh c¹nh h×nh hép ch÷ nhËt ; Em ®· ¸p dông c«ng thøc nµo ®Ó tÝnh diÖn tÝch 1 mÆt ®¸y vµ 2 mÆt bªn cña h×nh hép ch÷ nhËt ?
c) B¶ng con: * Bµi 3/108 (4’):
- KT : Cñng cè biÓu t­îng vÒ h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng.
- Chèt : Yªu cÇu HS gi¶i thÝch kÕt qu¶ ( V× sao?)
H§4: Cñng cè (3’)
- Nªu c¸c yÕu tè cña h×nh hép ch÷ nhËt vµ h×nh lËp ph­¬ng?
Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thø ngµy th¸ng n¨m 2006
To¸n
§ 105: diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch 
toµn phÇn cña h×nh hép ch÷ nhËt
I - Môc tiªu: Gióp HS:
- Cã biÓu t­îng vÒ diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh hép ch÷ nhËt.
- Tù h×nh thµnh ®­îc c¸ch tÝnh vµ c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh hép ch÷ nhËt.
- VËn dông ®­îc c¸c quy t¾c tÝnh diÖn tÝch ®Ó gi¶i mét sè bµi tËp cã liªn quan.
II - §å dïng:
- HS : B¶ng con.
- GV: B¶ng phô, h×nh hép ch÷ nhËt b»ng b×a ( triÓn khai ®­îc).
III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
H§1: KiÓm tra (5’):
- Treo b¶ng phô vÏ HHCN: X¸c ®Þnh ®Ønh, c¹nh, mÆt bªn, c¹nh ®¸y cña h×nh hép ch÷ nhËt.
H§2: D¹y bµi míi (16’)
a) Giíi thiÖu diÖn tÝch xung quanh vµ c¸ch tÝnh:
- GV cho HS quan s¸t h×nh hép ch÷ nhËt -> giíi thiÖu diÖn tÝch xung quanh h×nh hép ch÷ nhËt ®ã ( 4 mÆt bªn).
- GV nªu bµi to¸n/109 sgk 
- HS th¶o luËn ®Ó nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh hép ch÷ nhËt.
	+ TÝnh diÖn tÝch tõng mÆt -> céng l¹i.
	+ Gép 4 mÆt -> h×nh ch÷ nhËt råi tÝnh diÖn tÝch h×nh nµy.
- GV khai triÓn h×nh hép ch÷ nhËt -> 4 mÆt bªn -> h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi b»ng chu vi mÆt ®¸y, chiÒu réng b»ng chiÒu cao.
-> DiÖn tÝch HCN nµy = DiÖn tÝch xung quanh.
- HS nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch xung quanh h×nh hép ch÷ nhËt ( SGK):
Sxq = P®¸y x ChiÒu cao
b) Giíi thiÖu diÖn tÝch toµn phÇn vµ c¸ch tÝnh:
- GV chØ vµo trùc quan -> gi¶i thÝch diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh hép ch÷ nhËt:
Stp = Sxq + S2®¸y
- HS thùc hiÖn tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn ( SGK).
- HS nªu quy t¾c tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn h×nh hép ch÷ nhËt.
H§3: LuyÖn tËp (16’)
a) B¶ng con:	* Bµi 1/110(6’)
- KT: Cñng cè c¸ch tÝnh Sxq vµ Stp cña h×nh hép ch÷ nhËt khi biÕt 3 kÝch th­íc: dµi, réng, cao.
b) Vë :	 * Bµi 2/110 (10’)
- KT: Gi¶i to¸n cã lêi v¨n. RÌn kÜ n¨ng tÝnh to¸n diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn cña thïng t«n ( kh«ng cã n¾p ®Ëy). 
DiÖn tÝch miÕng t«n = DiÖn tÝch xung quanh + DiÖn tÝch 1 ®¸y.
- DKSL: HS nhÇm lÉn tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn. 
H§4: Cñng cè (3’)
- Nªu quy t¾c tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch toµn phÇn h×nh hép ch÷ nhËt ?
Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y:
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................