Giáo án Toán lớp 5 - Bài học 155: Phép chia

TOÁN
Bài 155
PHÉP CHIA 
š&›
A . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU :
 Giúp học sinh củng cố về :
Các thành phần của phép chia .
Kĩ năng thực hành các phép chia với các số tự nhiên , các phân số , các số thập phân .
Tính nhẩm .
B . HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC :
I . KIỂM TRA BÀI CŨ : 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- Giáo viên mời 1 HS lên bảng làm các bài tập hướng dẫn luyện tập thêm của tiết học trước . Kiểm tra vở bài tập của HS dưới lớp .
- Giáo viên chữa bài , nhận xét và cho điểm .
- 1 HS lên bảng làm bài . HS cả lớp theo dõi để nhận xét .
I . BÀI MỚI : 30’.
1. Giới thiệu bài : 1’. 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- Giáo viên : Trong tiết học toán này chúng ta ôn tập các kiến thức đã học về phép chia 
- HS nghe và xác định nhiệm vụ của tiết học 
2. Ôn tập về phép chia 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
a ) Trường hợp chia hết .
- GV viết lên bảng phép chia a : b = c 
Và yêu cầu HS đọc phép chia .
- Giáo viên hỏi :
+ Phép tính trên được gọi là phép tính gì ?
+ Em hãy cho biết thương của phép chia trong các trường hợp : Số chia là số 1 , số chia và số bị chi bằng nhau và khác 0 , số bị chia là 0 .
- Giáo viên nhận xét , chỉnh sửa câu trả lời của HS .
b ) Trường hợp chia có dư :
- Làm tương tự như trên cho học sinh nêu được các thành phần của phép chia có dư và chú ý số dư phải nhỏ hơn số chia .
- HS đọc 
- HS lần lượt trả lời :
+ Phép tính chia có các thành phần : số bị chia( a), số chia(b), thương (c) .
+ Mọi số chia cho 1 đều bằng chính số đó : a : 1 = a .
+ Mọi số khác 0 chia cho chính nó đếu bằng 1 . a : a = 1 .
+ Số 0 chia cho số nào cùng bằng 0 .
0 : b = 0 ( b khác 0 ) .
3. Hướng dẫn làm bài tập .
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Bài 1 :
- GV yêu cầu HS đọc đề bài trong SGK .
- Giáo viên hỏi :
+ Em hiểu yêu cầu của bài tập như thế nào ?
+ Em hãy nêu cách thử lại một phép chia xem có đúng hay không.
- Giáo viên nhận xét câu trả lời của HS , yêu cầu học sinh làm bài .
- Giáo viên cho HS nhận xét bài làm của bạn trên bảng .
- Giáo viên nhận xét , cho điểm HS .
Bài 2 : 
- Giáo viên cho HS nêu cách thực hiện phép chia phân số , rồi yêu cầu các em nêu cách làm .
Bài 3 :
- Giáo viên cho HS tự làm bài vào vở bài tập , sau đó yêu cầu HS nối tiếp nhau nêu kết quả trước lớp , mỗi HS làm 2 phép tính nhẩm 
- Giáo viên nhận xét , chữa bài , có thể yêu cầu HS nêu cách tính nhẩm .
Bài 4 :
- Giáo viên yêu cầu HS tự làm bài .
- Giáo viên cho HS nhận xét bài của bạn làm trên bảng lớp .
- HS đọc thầm .
- HS trả lời :
+ Bài tập yêu cầu chúng ta thực hiện phép chia rồi thử lại để kiểm tra xem phép tính có đúng không .
+ Muốn kiểm tra một phép chia có đúng hay không chúng ta làm như sau :
Ÿ Nếu là phép chia hết thì lấy thương nhân với số chi được tích là số bị chia thì phép chia đúng , nếu Cho học sinh là phép chia sai .
Ÿ Nếu là phép chia có số dư thì lấy tích của số thương với số chia công với số dư . Được kết quả là số bị chia thì phép tính đúng , nếu không thì phép chia bị sai .
- 2 học sinh lên bảng làm bài , học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập .
- Học sinh nhận xét , nếu bạn sai thì sửa lại cho đúng .
- 1 học sinh nêu trước lớp .
- Cả lớp làm bài vào vở bài tập , sau đó 2 học sinh ngồi cạnh nhau đổi chéo vở để kiểm tra bài của nhau .
- Học sinh làm bài vào vở bài tập .
- 6 HS nối tiếp nhau làm bài trước lớp , cả lớp theo dõi , nhận xét .
- Học sinh nêu trước lớp . Ví dụ :
+ Chia một số cho 0,5 ta có thể nhân só đó với 2 .
+ Chia 1 số cho 0,25 ta có thể nhân số đó với 4 .
- 2 học sinh lên bảng làm bài , học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập .
- 1 học sinh nhận xét , nếu bạn làm sai thí sửa lại cho đúng , học sinh cả lớp thống nhất bài làm đúng bhư sau :
Bài giải bài tập 4
a ) Cách 1 : 
 Cách 2 : 
b ) Cách 1 :
 ( 6,24 + 1,26 ) : 0,75 = 7,5 : 0,75 = 10 
 Cách 2 :
 ( 6,24 + 1,26 ) : 0,75 = 6,25 : 0,75 + 1.26 : 0,75 = 8,32 + 1,68 = 10 
- Giáo viên nhận xét và cho điểm HS , có thể yêu cầu HS nêu quy tắc chia 1 tổng cho 1 số .
- 1 HS nêu quy tắc chia 1 tổng cho 1 số . Cả lớp chú ý lắng nghe .
III . CỦNG CỐ DẶN DÒ :
Giáo viên nhận xét tiết học .
Dặn HS về nhà làm bài tập hướng dẫn luyện tập thêm .
Chuẩn bị bài sau .
IV . BÀI TẬP HƯỚNG DẪN LUYỆN THÊM :
 Tính giá trị biểu thức bằng 2 cách :
a ) .
b) ( 6,7 + 2,3 + 5,8 ) : 1,2