Giáo án Toán lớp 5 - Kì I - Bài 76: Luyện tập

TOÁN
Tiết 76
 LUYỆN TẬP
›&š
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU 
* Giúp HS:
Củng cố khái niệm và ý nghĩa tỉ số phần trăm.
Luyện tập kĩ năng tính tỉ số phần trăm của hai số. Đồng thời làm quen với một số khái niệm:
Thực hiện một số phần trăm kế hoạch, vượt mức một số phần trăm kế hoạch.
Tiền vốn, tiền bán, tiền lãi, số phần trăm lãi.
Làm quen với các phép tính liên quan đến tỉ số phần trăm (cộng và trừ hai tỉ số phần trăm, nhân và chia tỉ số phần trăm với một số tự nhiên).
B. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC .
I. Kiểm tra bài cũ .
Giáo viên mời 2 học sinh lên bảng làm bài tập luyện thêm của tiết học trước . Học sinh cả lớp theo dõi để nhận xét .
Giáo viên chữa bài , nhận xét và cho điểm học sinh .
 II . Bài mới :
Hoạt động dạy
Hoạt động học
1. Giới thiệu bài .
- Giáo viên : Trong tiết học này chúng ta cùng làm một số bài toán luyện tập về tỉ số phần trăm .
2. Hướng dẫn luyện tập 
Bài 1 
- Giáo viên viết lên bảng phép tính :
 6 % + 15 5 = ?
112,5 % - 13 % = ?
14,2 % 3 = ? 
60% : 5 = ?
- Giáo viên chia học sinh cả lớp thành 4 nhóm , yêu cầu mỗi nhóm thảo luận để tìm cách thực hiện phép tính .
- Giáo viên cho các nhóm phát biểu ý kiến
- Học sinh nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học . 
- 4 nhóm lần lượt phát biểu ý kiến , khi một nhóm phát biểu các nhóm khác theo dõi và bổ sung ý kiến , cả lớp thống nhất cách thực hiện phép tính như sau :
 6% + 15%
Cách cộng : Ta nhẩm 6 + 15 = 21 ( Vì 6% = và 15% = 
 nên 6% + 15% = + = = 21% )
- Giáo viên yêu cầu học sinh làm bài .
- Giáo viên yêu cầu học sinh nhận xét bài làm của bạn trên bảng .
- Giáo viên yêu cầu học sinh kiểm tra bài làm lần nhau .
Bài 2 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài .
- Bài toán cho chúng ta biết gì ?
- Bài toán hỏi gì ?
- Tính tỉ số phần trăm của số diện tích trồng ngô trồng được đến hết tháng 9 và cả năm .
- Như vậy đến hết tháng 9 thôn An Hòa đã thực hiện bao nhiêu phần trăm kế hoạch ?
- Em hiểu “ Đến hết tháng 9 thôn An Hòa thực hiện được 90% kế hoạch như thế nào ? ”
- Giáo viên nêu : “ Đến hết tháng 9 thôn An Hòa thực hiện được 90% kế hoạch ” có nghĩa là coi kế hoạch là 100% thì đến hết tháng 9 đạt được 90 % .
- Giáo viên yêu cầu học sinh tính tỉ số phần trăm của diện tích trồng được cả năm và kế hoạch .
- Như vậy cả năm thôn An Hòa đã thực hiện bao nhiêu phần trăm kế hoạch ?
- Em hiểu hiện tỉ số 117,5% kế hoạch như thế nào ? 
- Giáo viên nêu : Tỉ số 117,5 % kế hoạch có nghĩa là coi kế hoạch là 100% thì cả năn đạt được 117,5 % .
- Cả năm nhiều hơn so với kế hoạch là bao nhiêu phần trăm ?
- Giáo viên nêu : 17,5 % chính là số phần trăm vượt mức kế hoạch .
- Giáo viên hướng dẫn học sinh trình bày lời giải bài toán .
Tương tự :
112,5 % - 13 % = 99,5 % 
Nhẩm 112,5 - 13 = 99,5 , viết % vào kết quả được 99,5 % .
14,2 % 3 = ? 
Nhẩm 14,2 3 = 42,6 , viết % vào kết quả được 42,6% .
60% : 5 = ?
Nhẩm 60 : 5 = 12 , viết % vào kết quả được 12 % .
- 4 học sinh lên bảng làm bài , học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập .
- Học sinh nhận xét đúng / sai ( nếu sai thì sửa lại cho đúng ) .
 - 2 học sinh ngồi cạnh nhau đổi chéo vở để kiểm tra bài lẫn nhau .
- 1 học sinh đọc đề bài trước lớp . Học sinh cả lớp đọc thầm bài trong SGK .
 - Học sinh : bài tập cho biết :
Kế hoạch năm : 20 ha ngô .
Đến tháng 9 : 19 ha 
Hết năm : 23,5 ha 
- Bài toán hỏi : 
Hết tháng 9 : % kế hoạch ?
Hết năm : % vượt kế hoạch %
- Học sinh tính và nêu : Tỉ số phần trăm của diện tích trồng ngô trồng được đến hết tháng 9 và kế hoạch cả năm là :
 18 : 20 = 0,9 ; 0,9 = 90 % 
- Đến hết tháng 9 thôn An Hòa thực hiện 90% kế hoạch .
- Một số học sinh phát biểu ý kiến .
- Học sinh tính và nêu : Tỉ số phần trăm của diện tích trồng ngô trồng được cả năm và kế hoạch cả năm là :
 23,5 : 20 = 1,175 ; 
 1,175 = 117,5 % 
- Cả năm thôn An Hòa thực hiện 117,5% kế hoạch .
- Một số học sinh phát biểu ý kiến .
- Học sinh tính : 
 117,5 % - 100% = 17,5% 
- Học sinh cả lớp theo dõi Giáo viên hướng dẫn và trình bày lời giải bài toán vào vở như sau :
 Bài giải 
a) Theo kế hoạch cả năm đến hết tháng 9 thôn An Hòa đã thực hiện được là :
 18 : 20 = 0,9 ; 0,9 = 90 % 
b) Đến hết năm thôn An Hòa đã thực hiện được kế hoạch là :
 23,5 : 20 = 1,175 ; 1,175 = 117,5 % 
Thôn An Hòa vượt mức kế hoạch là :
 117,5 % - 100% = 17,5% 
 Đáp số : a) Đạt 90% 
 b) Thực hiện 117,5% và vượt 17,5%
Bài 3 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài toán .
- Bài toán cho biết gì ?
- Bài toán yêu cầu gì ?
- Muốn biết tiền bán rau bằng bao nhiêu phần trăm tiền vốn em làm như thế nào ? 
- Giáo viên yêu cầu học sinh tính .
- Tỉ số phần trăm của tiền bán và số tiền vốn là 125% số tiền vốn hay số tiền bán được coi là 100 % ?
- Tỉ số tiền bán được 125 % cho ta biết điều gì ?
- Thế nào là tiền lãi ?
- Thế nào là phần trăm lãi ?
- Vậy người đó lãi bao nhiêu phần trăm tiền vốn ?
- Giáo viên hướng dẫn học sinh trình bày lời giải bài toán .
- 1 học sinh đọc đề bài trước lớp . Học sinh cả lớp đọc thầm bài trong SGK .
 - Bài toán cho biết : 
Tiền vốn : 42000 đồng 
Tiền bán : 52500 đồng 
- Bài toán hỏi : 
a) Tiền bán : ..% tiền vốn ?
b) Lãi : % tiền vốn ?
- Tính tỉ số phần trăm của tiến bán rau và tiền vốn .
- Học sinh nêu phép tính : 
52500 : 42000 = 1,25 
1,25 = 125 % 
- Số tiền vốn được coi là 100 % 
- Tỉ số này cho biết coi số tiền vốn là 100% tiền bán là 125 % .
- Tiền lãi là số tiền dư ra của tiền bán so với tiền vốn .
- Coi tiền vốn là 100 % thì số % dư ra của tiền bán so với 100% chính là % tiền lãi .
- Người đó lãi :
 125 % -100% = 25 % ( tiền vốn )
- Học sinh cả lớp trình bày lời giải theo hướng dẫn của Giáo viên .
 Bài giải 
a) Tỉ số phần trăm của tiền bán rau và tiền vốn là :
 52500 : 42000 = 1,25 ; 1,25 = 125 % 
b) Coi tiền vốn là 100% thì tiền bán rau là 125% . Do đó, phần trăm tiền lãi là :
 125 % -100% = 25 % ( tiền vốn )
Đáp số : a) 125 % 
 b) 25 % 
 III. Củng cố dặn dò 
 Giáo viên nhận xét tiết học ,dặn dò học sinh về nhà làm các bài tập hướng dẫn luyện thêm .
IV. Bài tâp hướng dẫn luyện thêm 
 Một cửa hàng có 245 tạ đường ,đã bán được 110,25 tạ đường . Hỏi :
a) Số đường đã bán bằng bao nhiêu phần trăm số đường của cửa hàng ?
b) Cửa hàng còn lại bao nhiêu phần trăm đường chưa bán.