NỘI DUNG TỰ HỌC TỰ BỒI DƯỠNG TRONG THÁNG 9
*TỰ HỌC BỒI DƯỠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG VÀO GIẢNG DẠY.
*DẠY 2 GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ.
*TỰ HỌC TỰ BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC KĨ NĂNG MÔN TOÁN ( SỐ TỰ NHIÊN, CÁC PHÉP TÍNH DỐI VỚI SỐ TỰ NHIÊN.
*GIẢI TOÁN QUA MẠNG.
NỘI DUNG TỪNG PHẦN
I.Tự học tự bồi dưỡng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào giảng dạy.
1.Học một số nội dung về giáo án trình chiếu PowerPoint
Tháng 9 Nội dung tự học tự bồi dưỡng trong tháng 9 *Tự học bồi dưỡng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào giảng dạy. *Dạy 2 giáo án điện tử. *tự học tự bồi dưỡng kiến thức kĩ năng môn toán ( Số tự nhiên, các phép tính dối với số tự nhiên. *Giải toán qua mạng. Nội dung từng phần I.Tự học tự bồi dưỡng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào giảng dạy. 1.Học một số nội dung về giáo án trình chiếu PowerPoint Kớch cỡ chữ trong slide Cần phải tớnh đến khoảng cỏch ngồi của người học với màn chiếu để chọn cỡ chữ Người học cú thể gặp khú khăn để đọc một màn hỡnh cú quỏ nhiều chữ Sử dụng kớch cỡ chữ ớt nhất là 24 pt. Đảm bảo rằng tất cả cỏc tài liệu phỏt ra cú kớch cỡ chữ nhỏ nhất là 12. Giới thiệu Violet và cỏch cài đặt Giới thiệu phần mềm Violet Violet là phần mềm cụng cụ giỳp cho giỏo viờn cú thể tự xõy dựng được cỏc bài giảng trờn mỏy tớnh một cỏch nhanh chúng và hiệu quả. So với cỏc cụng cụ khỏc, Violet chỳ trọng hơn trong việc tạo ra cỏc bài giảng cú õm thanh, hỡnh ảnh, chuyển động và tương tỏc... rất phự hợp với học sinh từ tiểu học đến THPT. Violet được viết tắt từ cụm từ tiếng Anh: Visual & Online Lesson Editor for Teachers (cụng cụ soạn thảo bài giảng trực tuyến dành cho giỏo viờn). Tương tự phần mềm Powerpoint, Violet cú đầy đủ cỏc chức năng dựng để tạo cỏc trang nội dung bài giảng như: cho phộp nhập cỏc dữ liệu văn bản, cụng thức, cỏc file dữ liệu multimedia (hỡnh ảnh, õm thanh, phim, hoạt hỡnh Flash...), sau đú lắp ghộp cỏc dữ liệu, sắp xếp thứ tự, căn chỉnh hỡnh ảnh, tạo cỏc hiệu ứng chuyển động và biến đổi, thực hiện cỏc tương tỏc với người dựng... Riờng đối với việc xử lý những dữ liệu multimedia, Violet tỏ ra mạnh hơn so với Powerpoint, vớ dụ như cho phộp thể hiện và điều khiển cỏc file Flash hoặc cho phộp thao tỏc quỏ trỡnh chạy của cỏc đoạn phim v.v...v Violet cũng cú cỏc module cụng cụ dựng cho vẽ hỡnh cơ bản và soạn thảo văn bản nhiều định dạng (Rich Text Format). Ngoài ra, Violet cũn cung cấp sẵn nhiều mẫu bài tập chuẩn thường được sử dụng trong cỏc SGK và sỏch bài tập như: Bài tập trắc nghiệm, gồm cú cỏc loại: một đỏp ỏn đỳng, nhiều đỏp ỏn đỳng, ghộp đụi, chọn đỳng sai, v.v... Bài tập ụ chữ: học sinh phải trả lời cỏc ụ chữ ngang để suy ra ụ chữ dọc. Bài tập kộo thả chữ / kộo thả hỡnh ảnh: học sinh phải kộo thả cỏc đối tượng này vào đỳng những vị trớ được quy định trước trờn một hỡnh ảnh hoặc một đoạn văn bản. Bài tập này cũn cú thể thể hiện dưới dạng bài tập điền khuyết hoặc ẩn/hiện. Ngoài cỏc module dựng chung và mẫu bài tập như trờn, Violet cũn hỗ trợ sử dụng rất nhiều cỏc module chuyờn dụng cho từng mụn học, giỳp người dựng cú thể tạo được những trang bài giảng chuyờn nghiệp một cỏch dễ dàng: Vẽ đồ thị hàm số: Cho phộp vẽ được đồ thị của bất kỳ hàm số nào, đặc biệt cũn thể hiện được sự chuyển động biến đổi hỡnh dạng của đồ thị khi thay đổi cỏc tham số của biểu thức. Vẽ hỡnh hỡnh học: Chức năng này tương tự như phần mềm Geometer SketchPad, cho phộp vẽ cỏc đối tượng hỡnh học, tạo liờn kết và chuyển động. Đặc biệt, người dựng cú thể nhập được cỏc mẫu mụ phỏng đó làm bằng SketchPad vào Violet. Ngụn ngữ lập trỡnh mụ phỏng: Một ngụn ngữ lập trỡnh đơn giản, cú độ linh hoạt cao, giỳp người dựng cú thể tự tạo ra được cỏc mẫu mụ phỏng vụ cựng sinh động. Violet cũn cho phộp chọn nhiều kiểu giao diện (skin) khỏc nhau cho bài giảng, tựy thuộc vào bài học, mụn học và ý thớch của giỏo viờn. Sau khi soạn thảo xong bài giảng, Violet sẽ cho phộp xuất bài giảng ra thành một thư mục chứa file EXE hoặc file HTML chạy độc lập, tức là khụng cần Violet vẫn cú thể chạy được trờn mọi mỏy tớnh, hoặc đưa lờn mỏy chủ thành cỏc bài giảng trực tuyến để sử dụng qua mạng Internet. Violet cú giao diện được thiết kế trực quan và dễ dựng, ngụn ngữ giao tiếp và phần trợ giỳp đều hoàn toàn bằng tiếng Việt, nờn phự hợp với cả những giỏo viờn khụng giỏi Tin học và Ngoại ngữ. Mặt khỏc, do sử dụng Unicode nờn font chữ trong Violet và trong cỏc sản phẩm bài giảng đều đẹp, dễ nhỡn và cú thể thể hiện được mọi thứ tiếng trờn thế giới. Thờm nữa, Unicode là bảng mó chuẩn quốc tế nờn font tiếng Việt luụn đảm bảo tớnh ổn định trờn mọi mỏy tớnh, mọi hệ điều hành và mọi trỡnh duyệt Internet. Cài đặt và chạy chương trỡnh Cú thể download và cài đặt phần mềm Violet từ đĩa CD hoặc theo địa chỉ website của cụng ty Bạch Kim: Chạy chương trỡnh Violet, giao diện chớnh của chương trỡnh sẽ hiện ra như hỡnh dưới đõy. Lưu ý khi gừ tiếng Việt, bạn phải tắt cỏc bộ gừ như ABC, VietKey, UniKey,... để sử dụng chế độ gừ tiếng Việt củChạy chương trỡnh Violet, giao diện chớnh của chương trỡnh sẽ hiện ra như hỡnh dưới đõy. Lưu ý khi gừ tiếng Việt, bạn phải tắt cỏc bộ gừ như ABC, VietKey, U niKey,... để sử dụng chế độ gừ tiếng Việt của Violet. Sử dụng cỏc mẫu bài tập Cỏc bài tập là những thành phần khụng thể thiếu trong cỏc bài giảng, giỳp học sinh tổng kết và ghi nhớ được kiến thức, đồng thời tạo mụi trường học mà chơi, chơi mà học, làm cho học sinh thờm hứng thỳ đối với bài giảng. Để tạo một bài tập, ta nhấn nỳt "Cụng cụ" ở cửa sổ soạn thảo trang màn hỡnh (xem phần 2.1), rồi chọn một trong cỏc loại bài tập được hiện ra trong menu ("Bài tập trắc nghiệm", "Bài tập ụ chữ", "Bài tập kộo thả chữ"). Sau đú, cửa sổ nhập liệu cho loại bài tập được chọn sẽ hiện ra. Phần dưới đõy sẽ mụ tả chi tiết về việc nhập liệu cho cỏc bài tập thụng qua một số vớ dụ tương ứng. Tạo bài tập trắc nghiệm Violet cho phộp tạo được 4 kiểu bài tập trắc nghiệm: Một đỏp ỏn đỳng: chỉ cho phộp chọn 1 đỏp ỏn Nhiều đỏp ỏn đỳng: cho phộp chọn nhiều đỏp ỏn một lỳc Đỳng/Sai: với mỗi phương ỏn sẽ phải trả lời là đỳng hay sai Cõu hỏi ghộp đụi: Kộo thả cỏc ý ở cột phải vào cỏc ý tương ứng ở cột trỏi để được kết quả đỳng. Vớ dụ 1: Tạo một bài tập trắc nghiệm như sau: Cỏc khẳng định sau là đỳng hay sai? a) Một số chia hết cho 9 thỡ số đú chia hết cho 3 b) Một số chia hết cho 3 thỡ số đú chia hết cho 9 c) Một số chia hết cho 15 thỡ số đú chia hết cho 3 Nhập liệu cho bài tập trờn như sau: Để thờm phương ỏn, ta nhấn vào nỳt “+” ở gúc dưới bờn trỏi, để bớt phương ỏn thỡ nhấn vào nỳt “-”. Sau khi nhập xong, ta nhấn nỳt "Đồng ý" sẽ được màn hỡnh bài tập trắc nghiệm như sau: Vớ dụ 2: Tạo kiểu bài trắc nghiệm“Ghộp đụi”. Hóy kộo mỗi ý ở cột trỏi đặt vào một dũng tương ứng ở cột phải để cú kết quả đỳng. Cõy sắn cú ... Rễ củ Cõy trầu khụng cú ... Rễ múc Cõy bụt mọc cú ... Giỏc mỳt Cõy tầm gửi cú ... Rễ thở Rễ chựm Ta thực hiện cỏc bước làm như bài tập trờn, song phải chọn kiểu bài tập là “Ghộp đụi”, và chỳ ý khi soạn thảo phải luụn đưa ra kết quả đỳng đằng sau mỗi phương ỏn. Sau đú, Violet sẽ trộn ngẫu nhiờn cỏc kết quả để người làm bài tập sắp xếp lại. Nhấn nỳt đồng ý ta được bài tập hiển thị lờn màn hỡnh như sau: Khi làm bài tập loại này, học sinh phải dựng chuột kộo giỏ trị ở cột phải đặt vào cột trả lời, rồi nhấn vào nỳt kết quả để nhận được cõu trả lời là đỳng hay sai. HS cú thể làm từng cõu một rồi xem kết quả ngay, hoặc cú thể làm hết cỏc cõu rồi mới xem kết quả đều được. Tạo bài tập kộo thả chữ Trờn một đoạn văn bản cú cỏc chỗ trống (...), người soạn cú thể tạo ra 3 dạng bài tập như sau: Kộo thả chữ: nhiệm vụ của học sinh là kộo cỏc từ tương ứng thả vào những chỗ trống. Ngoài cỏc từ phương ỏn đỳng của đoạn văn bản cũn cú thờm những phương ỏn nhiễu khỏc. Điền khuyết: Khụng cú sẵn cỏc từ phương ỏn, học sinh phải click chuột vào ụ trống để gừ (nhập) phương ỏn của mỡnh vào. Ẩn/hiện chữ: Khi click chuột vào chỗ trống thỡ đỏp ỏn sẽ hiện lờn (nếu đang ẩn), hoặc ẩn đi (nếu đang hiện). Vớ dụ 5: Tạo bài tập kộo thả chữ vào đoạn văn như sau Đoạn văn Đơn chất là những chất được tạo nờn từ ........................................ cũn hợp chất được tạo nờn từ ........................................ Kim loại đồng, khớ oxi, khớ hiđro là những ........................................ cũn nước, khớ cacbonic là những ........................................ Cỏc từ đơn chất, một nguyờn tử, hai nguyờn tố trở lờn, hai chất trở lờn, hợp chất, hai nguyờn tử trở lờn, một chất, một nguyờn tố Nhập liệu cho bài tập trờn như sau: Khi nhập liệu, ta sẽ gừ cõu hỏi và toàn bộ nội dung văn bản (cú cả cỏc từ mà sau này sẽ được ẩn đi) vào ụ nhập liệu. Sau đú, chọn cỏc từ ẩn này (bụi đen từ) rồi nhấn nỳt "Chọn chữ". Hoặc đơn giản hơn, để chọn một từ ta gừ 2 cặp ký hiệu xổ dọc cạnh nhau ở 2 đầu của từ đú: ||||. Sau khi chọn từ bằng bất kỳ cỏch nào, trờn ụ nhập liệu từ đú sẽ cú màu đỏ nờn rất dễ nhận ra. Nếu thụi khụng chọn từ đú nữa, ta chỉ việc xúa cỏc cặp ký hiệu || đi là được. Trong cỏc dạng bài tập này, ta cũng cú thể chốn thờm hỡnh ảnh vào phớa dưới cõu hỏi giống như trong phần tạo bài tập trắc nghiệm, và cũng cú thể gừ cỏc cụng thức giống như trong phần nhập văn bản bỡnh thường, với mẫu LATEX(...). Riờng đối với bài tập kộo thả chữ, ta cú thể nhập thờm cỏc phương ỏn nhiễu bằng cỏch nhấn nỳt “Tiếp tục”. Nếu khụng cần phương ỏn nhiễu hoặc với cỏc bài tập điền khuyết và ẩn/hiện chữ thỡ ta cú thể nhấn luụn nỳt “Đồng ý” để kết thỳc quỏ trỡnh nhập liệu. Dưới đõy là màn hỡnh nhập phương ỏn nhiễu cho loại bài tập kộo thả chữ. Trong đú: Nỳt "Thờm chữ" dựng để thờm một phương ỏn nhiễu, sau khi click nỳt này ta sẽ gừ trực tiếp nội dung phương ỏn lờn danh sỏch đối tượng. Nỳt "Quay lại" để trở về màn hỡnh nhập liệu trước. Nỳt "Đồng ý" để kết thỳc quỏ trỡnh nhập liệu và tạo bài tập. Với cỏch nhập liệu như trờn Violet sẽ sinh ra một bài tập kộo thả chữ giống như hỡnh dưới đõy: Bài tập kộo thả chữ Vớ dụ 6: Bài tập điền khuyết Ta cú thể sửa lại bài tập trờn thành dạng bài tập "Điền khuyết" bằng cỏch vào menu Nội dung đ mục Sửa đổi thụng tin đ Nhấn “Tiếp tục” đ click đỳp vào bài tập kộo thả đ Chọn kiểu “Điền khuyết” đ Nhấn nỳt “Đồng ý”. Bài tập điền khuyết Học sinh khi click chuột vào cỏc ụ trống ... thỡ ngay tại đú sẽ xuất hiện một ụ nhập liệu như hỡnh trờn, cho phộp nhập phương ỏn đỳng vào đú. Khi kiểm tra độ chớnh xỏc của cỏc phương ỏn, mỏy tớnh sẽ bỏ qua sự khỏc biệt về chữ hoa, chữ thường và số lượng dấu cỏch giữa cỏc từ. Để tạo ra loại bài tập "Ẩn/hiện chữ" thỡ cũng thao tỏc hoàn toàn tương tự như trờn. Đúng gúi bài giảng Sau khi soạn thảo xong và lưu bài giảng, ta vào mục Bài giảng đ Đúng gúi (phớm tắt F4) chọn “Xuất ra file chạy (EXE)”. Chức năng này sẽ xuất bài giảng đang soạn thảo ra thành một sản phẩm chạy độc lập, cú thể copy vào đĩa mềm hoặc đĩa CD để chạy trờn cỏc mỏy tớnh khỏc mà khụng cần chương trỡnh Violet. ... mụn ngữ văn ở bậc THCS và THPT. Qua sự cảm thụ sẽ bồi dưỡng học sinh tỡnh yờu quờ hương, yờu thiờn nhiờn, yờu con người, yờu hũa bỡnh, yờu cỏi đẹp Từ đú gúp phần giỏo dục nhõn cỏch học sinh. 2. Để cú thể dạy cho học sinh lớp 4, 5 cảm thụ văn học tốt qua mụn tập đọc, chỳng ta cú thể sử dụng cỏc biện phỏp sau: - Hệ thống cõu hỏi phải gợi được cảm xỳc, gợi liờn tưởng, phỏt huy trớ tưởng tượng của học sinh. Giỏo viờn cần thoỏt khỏi cỏc cõu hỏi tỡm hiểu bài trong sỏch giỏo khoa, phải chủ động sỏng tạo, tỡm tũi để đặt những cõu hỏi khơi gợi học sinh tỡm hiểu về vần điệu, từ ngữ, hỡnh ảnh, nhõn vật, hành động trong bài tập đọc. - Gợi ý cho học sinh so sỏnh, chọn lựa, đỏnh giỏ, phõn tớch, cú cỏch hiểu khỏc, gúc nhỡn khỏc về bài tập đọc đang học nhằm phỏt huy năng khiếu văn học của cỏc em. - Giỏo viờn đưa ra lời bỡnh đủ và đỳng thời điểm. Sau khi hướng dẫn học sinh cảm thụ bài tập đọc, giỏo viờn cú thể cho học sinh nờu lờn cảm nhận của mỡnh rồi sau đú đưa ra lời bỡnh của mỡnh về bài tập đọc để học sinh thấy lời bỡnh của thầy cụ khỏc ý mỡnh, hay hơn mỡnh, đồng thời cú sự giao lưu tỡnh cảm giữa giỏo viờn và học sinh. (Cảm nhận của mọi người được bộc lộ ra một cỏch gần gũi thõn thiện). Tuy nhiờn giỏo viờn khụng nờn lạm dụng lời bỡnh của mỡnh đưa ra, khộo lộo trỏnh tỡnh trạng học sinh cảm thấy cảm nhận của mỡnh dở, khụng hay như giỏo viờn từ đú cỏc em ngại bộc lộ suy nghĩ của mỡnh. - Đối chiếu bài tập đọc với cỏc loại hỡnh nghệ thuật khỏc như ca nhạc, kịch, điện ảnh, hội họa Học sinh hết sức thớch thỳ khi nghe bài hỏt được phổ từ bài thơ mỡnh vừa học như bài Hạt gạo làng ta hay bài tập đọc của mỡnh là một tỏc phẩm văn học được dựng thành phim (bài Đất rừng Cà Mau). - Diễn đạt thành văn xuụi từ bài thơ: Cỏc bài tập đọc là văn vần, cú thể cho học sinh diễn đạt lại bằng văn xuụi vỡ cú cảm nhận hết cỏi hay của bài thơ cỏc em mới cú thể diễn đạt lại bằng văn xuụi một cỏch mạch lạc, trụi chảy như bài Sắc màu em yờu, Hạt gạo làng ta, Cổng trời - Đọc diễn cảm: Là thể hiện sỏng tạo bài tập đọc bằng giọng đọc, nhằm tỏc động đến người nghe. Vỡ qua thưởng thức giọng đọc, người nghe sẽ sản sinh ra những ấn tượng, xỳc động tự nhiờn về bài tập đọc. Chớnh vỡ thế, bằng giọng đọc diễn cảm của giỏo viờn sẽ tạo cho học sinh những bất ngờ hứng thỳ dự cỏc em đó đọc nhiều lần nhưng vẫn thấy mới lạ khi nghe. Và khi cho học sinh đọc diễn cảm, đú chớnh là dịp cỏc em bộc lộ cảm xỳc của bản thõn qua cảm thụ của chớnh mỡnh. Cần lưu ý đọc diễn cảm khụng phải là khoe chất giọng mà là thể hiện xỳc động từ trỏi tim, từ cảm nhận chớnh mỡnh. Bởi thế, khụng nờn gũ ộp học sinh đọc diễn cảm y hệt giỏo viờn. 3. Qua thời gian dạy học sinh cảm thụ văn học ở mụn tập đọc, tụi cảm thấy học sinh tỏ ra rất yờu thớch giờ tập đọc, tự tin phỏt biểu cảm nhận của mỡnh, tăng vốn hiểu biết về cỏc biện phỏp nghệ thuật được dựng trong văn chương. Theo đú, học sinh làm tập làm văn tốt hơn và quan trọng nhất là cỏc em nhận ra được cỏi nổi bật, sõu sắc, đẹp đẽ của bài tập đọc mỡnh đó học cũng như thể hiện rừ tớnh cỏch của bản thõn khi bộc lộ yờu ghột, đỏnh giỏ hỡnh ảnh, hành động, nhõn vật, cú trong bài tập đọc. Những yờu cầu nền tảng của quỏ trỡnh cảm thụ văn học 1/ Trau dồi hứng thỳ khi tiếp xỳc với thơ văn Ngay từ khi cũn nhỏ, hầu hết cỏc em đều thớch nghe ụng bà cha mẹ hoặc người thõn kể chuyện, đọc thơ. Bước chõn tới trường tiểu học, được tiếp xỳc với những cõu thơ, bài văn hay trong sỏch giỏo khoa Tiếng Việt, nhiều em muốn đọc to lờn một cỏch thớch thỳ. Đú chớnh là những biểu hiện ban đầu của hứng thỳ, cần gỡn giữ và nuụi dưỡng để nú phỏt triển liờn tục, mạnh mẽ đến mức say mờ. Một học sinh chưa thớch văn học, thiếu sự say mờ cần thiết, nhất định chưa thể đọc lưu loỏt và diễn cảm bài văn hay, chưa thể xỳc động thực sự với những gỡ đẹp đẽ được tỏc giả diễn tả qua bài văn ấy. Giỏo sư Lờ Trớ Viễn đó cú nhận xột: “Trong thơ văn hay, chữ nghĩa ngoài cỏi gọi là nội dung giao tế thụng thường của nú, cũn cú vốn sống của cuộc đời nghỡn năm bồi đắp lại. Nếu khụng làm thõn với văn thơ thỡ khụng nghe được tiếng lũng chõn thật của nú”. Muốn “làm thõn” với văn thơ, chớnh ta cũng phải cú tấm lũng chõn thật, cú tỡnh cảm thiết tha, yờu quớ văn thơ. Cú hứng thỳ khi tiếp xỳc với thơ văn, cỏc em sẽ vượt qua được khú khăn, trở ngại, cố gắng luyện tập để cảm thụ văn học tốt và học giỏi mụn Tiếng Việt. Tập đọc diễn cảm một bài thơ, đoạn văn, chăm chỳ quan sỏt, lắng nghe để tỡm hiểu cỏi đẹp của thiờn nhiờn và cuộc sống quanh ta, tập dựng từ ngữ cho đỳng và hay, núi và viết thành cõu cho rừ ý, sinh động và gợi cảmtất cả đều giỳp cỏc em phỏt triển năng lực cảm thụ văn học. Trau dồi hứng thỳ khi tiếp xỳc với thơ văn cũng chớnh là tự rốn luyện mỡnh để cú nhận thức đỳng, tỡnh cảm đẹp, từ đú đến với văn học một cỏch tự giỏc, say mờ – yếu tố quan trọng của cảm thụ văn học. 2/ Tớch lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học Cảm thụ văn học là quỏ trỡnh nhận thức cú ảnh hưởng bởi vốn sống của mỗi người. Cỏi “vốn” ấy trước hết được tớch lũy bằng những hiểu biết và cảm xỳc của bản thõn qua sự hoạt động và quan sỏt hàng ngày trong cuộc sống. Cú những cảnh vật, con người, sự việc diễn ra quanh ta tưởng chừng như rất quen thuộc, nhưng nếu ta khụng chỳ ý quan sỏt, nhận xột để cú cảm xỳc và ghi nhớ (hoặc ghi chộp lại) thỡ thỡ chỳng ta khụng thể làm giàu thờm vốn hiểu biết về cuộc sống của ta. Chớnh vỡ vậy, tập quan sỏt thường xuyờn, quan sỏt bằng nhiều giỏc quan (mắt nhỡn, tai nghe, tay sờ, mũi ngửi) là một thúi quen rất cần thiết cho người học sinh giỏi. Tụ Hoài đó nêu lên kinh nghiệm quan sỏt để phục vụ cho việc tớch lũy “vốn sống” như sau: “Quan sỏt giỏi là phải tỡm ra nột chớnh, thấy được tớnh riờng, múc được những ngúc ngỏch của sự vật, của vấn đề. Nhiều khi khụng cần dàn đủ sự việc, chỉ cần chộp lại những đặc điểm mà mỡnh cảm nhất như: một cõu núi lột tả tớnh nết, những dỏng người và hỡnh búng, tiếng động, ỏnh đốn, nột mặt, một trạng thỏi tư tưởng do mỡnh đó khổ cụng ngắm, nghe, nghĩ mới bật lờn và khi thấy bật lờn được thỡ thớch thỳ, hào hứng, khụng ghi khụng chịu được”. Quan sỏt nhiều, quan sỏt kĩ chẳng những giỳp cỏc em viết được những bài văn hay mà cũn tạo điều kiện cho cỏc em cảm nhận được vẻ đẹp của thơ văn một cỏch tinh tế và sõu sắc. Bờn cạnh vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống, cỏc em cũn cần tớch lũy cả vốn hiểu biết về văn húa thụng qua việc đọc sỏch thường xuyờn. Mỗi cuốn sỏch cú biết bao điều bổ ớch và lớ thỳ. Nú giỳp ta mở rộng tầm nhỡn cuộc sống, khơi sõu những suy nghĩ, cảm xỳc, gúp phần khơi dậy năng lực cảm thụ văn học ở mỗi chỳng ta. Việc chọn sỏch đọc là rất quan trọng. Cỏc em phải chọn những cuốn sỏch phự hợp với lứa tuổi, cú ớch cho việc học tập và rốn luyện. Khi đọc sỏch, cần tập trung tư tưởng cao, luụn suy nghĩ về những điều đỏng đọc để thấy cỏi hay cỏi đẹp của tỏc phẩm (cả về nội dung và nghệ thuật). Đọc sỏch đến mức say mờ cũng cú nghĩa là “sống” cựng với nhõn vật, biết vui - buồn - sướng - khổ hay yờu - ghột, đồng thời cảm nhận được những hỡnh ảnh đẹp, những cõu văn hay, những chi tiết xỳc động Chăm đọc sỏch, đọc sỏch cú phương phỏp tốt sẽ giỳp mỗi người tự học được nhiều điều thỳ vị từ đú mà lớn lờn về cả trớ tuệ lẫn tõm hồn. Càng hiểu biết sõu sắc về thực tế cuộc sống và văn học, trớ tưởng tượng và cảm xỳc của mỗi người càng thờm phong phỳ, chõn thực. Đú chớnh là điệu kiện quan trọng để cảm thụ văn học tốt. 3/ Nắm vững kiến thức cơ bản về Tiếng Việt Để trau dồi năng lực cảm thụ văn học ở tiểu học, cỏc em cần nắm vững những kiến thức cơ bản đó học trong chương trỡnh mụn Tiếng Việt ở tiểu học. Cú hiểu biết về ngữ õm, chữ viết tiếng Việt cũng như kiến thức về từ ngữ, ngữ phỏp tiếng Việt, cỏc em sẽ khụng chỉ núi – viết tốt mà cũn cú thể cảm nhận được nột đẹp của nội dung qua những hỡnh thức diễn đạt sinh động và sỏng tạo. Ngoài những kiến thức về ngữ õm, chữ viết, từ ngữ, ngữ phỏp, qua cỏc giờ tập đọc, kể chuyện, tập làm văn ở tiểu học, cỏc em cũn được làm quen và cảm nhận về một số khỏi niệm như: hỡnh ảnh (là toàn bộ đường nột, màu sắc hay đặc điểm của người, vật, cảnh bờn ngoài được ghi lại trong tỏc phẩm, nhờ đú ta cú thể tưởng tượng ra được người, vật, cảnh đú); chi tiết (là điểm nhỏ, ý nhỏ, khớa cạnh nhỏ trong nội dung sự việc hay cõu chuyện); bố cục (là sự xếp đặt, trỡnh bày cỏc phần để tạo nờn một nội dung hoàn chỉnh) Một số biện phỏp nghệ thuật tu từ cũng làm nõng cao năng lực cảm thụ văn học cho học sinh: so sỏnh (là đối chiếu hai sự vật, hiện tượng cú cựng một dấu hiệu chung nào đú với nhau, nhằm làm cho việc diễn tả được sinh động, gợi cảm); nhõn húa (là biến sự vật thành con người bằng cỏch gỏn cho nú những đặc điểm mang tớnh cỏch người, làm cho nú trở nờn sinh động, hấp dẫn); điệp ngữ (là sự nhắc đi nhắc lại một từ ngữ, nhằm nhấn mạnh một ý nào đú, làm cho nú nổi bật và hấp dẫn người đọc); đảo ngữ (là sự thay đổi trật tự cấu tạo ngữ phỏp thụng thường của cõu, nhằm nhấn mạnh và làm nổi bật ý cần diễn đạt); chuyển đổi cảm giỏc (là dựng ấn tượng của giỏc quan này để miờu tả ấn tượng của giỏc quan khỏc, tạo nờn những ấn tượng tổng hợp nhiều mặt về một đối tượng nào đú, gõy ấn tượng mạnh khi miờu tả) 4/ Rốn luyện kĩ năng viết đoạn văn cảm thụ văn học Rốn luyện để nõng cao năng lực cảm thụ văn học là một trong những nhiệm vụ cần thiết đối với mỗi học sinh tiểu học. Cú năng lực cảm thụ văn học tốt, cỏc em sẽ cảm nhận được những nột đẹp của văn thơ, được phong phỳ thờm về tõm hồn, núi - viết tiếng Việt thờm trong sỏng và sinh động. Chớnh vỡ vậy, để đỏnh giỏ kết quả học tập của học sinh giỏi mụn Tiếng Việt ở tiểu học, ngoài những bài tập về từ ngữ, ngữ phỏp, làm văn, đề thi cũn cú một bài tập viết đoạn văn cảm thụ văn học. Tuy nhiờn yờu cầu của loại bài tập này chỉ ở mức độ đơn giản, phự hợp với khả năng của học sinh tiểu học. Đoạn văn cú nội dung cảm thụ văn học ở tiểu học cần được diễn đạt một cỏch hồn nhiờn, trong sỏng và bộc lộ cảm xỳc; cần trỏnh mắc cỏc lỗi về chớnh tả, dựng từ, đặt cõu, trỏnh diễn giải dài dũng về nội dung đoạn thơ (hay đoạn văn) hay sa vào “phõn tớch” quỏ kĩ bằng giọng văn khụng phự hợp với lứa tuổi thiếu nhi. Nắm vững yờu cầu về cảm thụ văn học ở tiểu học, kiờn trỡ rốn luyện từng bước (từ dễ đến khú) sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ cú được năng lực cảm thụ văn học tốt để phỏt hiện bao điều đỏng quý trong văn học và trong cuộc sống của chỳng ta. III.Giải toán qua mạng. IV.Học tập văn bản : quyết định 14 về chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học và một số văn bản hướng dẫn của ngành
Tài liệu đính kèm: