ĐỀ BÀI Bài 1/1999 - Trò chơi cùng nhau qua cầu (Dành cho học sinh Tiểu học) Bốn người cần đi qua một chiếc cầu. Do cầu yếu nên mỗi lần đi không quá hai người, và vì trời tối nên phải cầm đèn mới đi được. Bốn người đi nhanh chậm khác nhau, qua cầu với thời gian tương ứng là 10 phút, 5 phút, 2 phút và 1 phút. Vì chỉ có một chiếc đèn nên mỗi lần qua cầu phải có người mang đèn trở về cho những người kế tiếp. Khi hai người đi cùng nhau thì qua cầu với thời gian của người đi chậm hơn. Ví dụ sau đây là một cách đi: - Người 10 phút đi với người 5 phút qua cầu, mất 10 phút. - Người 5 phút cầm đèn quay về, mất 5 phút. - Người 5 phút đi với người 2 phút qua cầu, mất 5 phút. - Người 2 phút cầm đèn quay về, mất 2 phút. - Người 2 phút đi với người 1 phút qua cầu, mất 2 phút. Thời gian tổng cộng là 10+5+5+2+2 = 24 phút. Em hãy tìm cách đi khác với tổng thời gian càng ít càng tốt, và nếu dưới 19 phút thì thật tuyệt vời! Lời giải ghi trong tệp văn bản có tên là P1.DOC Bài 2/1999 - Tổ chức tham quan (Dành cho học sinh THCS) Trong đợt tổ chức đi tham quan danh lam thắng cảnh của thành phố Hồ Chí Minh, Ban tổ chức hội thi Tin học trẻ tổ chức cho N đoàn ( đánh từ số 1 đến N) mỗi đoàn đi thăm quan một địa điểm khác nhau. Đoàn thứ i đi thăm địa điểm ở cách Khách sạn Hoàng Đế di km (i=1,2,...., N). Hội thi có M xe taxi đánh số từ 1 đến M (M≥N) để phục vụ việc đưa các đoàn đi thăm quan. Xe thứ j có mức tiêu thụ xăng là vj đơn vị thể tích/km. Yêu cầu: Hãy chọn N xe để phục vụ việc đưa các đoàn đi thăm quan, mỗi xe chỉ phục vụ một đoàn, sao cho tổng chi phí xăng cần sử dụng là ít nhất. Dữ liệu: File văn bản P2.INP: - Dòng đầu tiên chứa hai số nguyên dương N, M (N≤M≤200); - Dòng thứ hai chứa các số nguyên dương d1, d2, ..., dN; - Dòng thứ ba chứa các số nguyên dương v1, v2, ..., vM. - Các số trên cùng một dòng được ghi khác nhau bởi dấu trắng. Kết quả: Ghi ra file văn bản P2.OUT: - Dòng đầu tiên chứa tổng lượng xăng dầu cần dùng cho việc đưa các đoàn đi thăm quan (không tính lượt về); - Dòng thứ i trong số N dòng tiếp theo ghi chỉ số xe phục vụ đoàn i (i=1, 2, ..., N). Ví dụ: P2.INP P2.OUT 3 4 256 7 5 9 2 Problems & Solutions Page 2 17 13 15 10 3 4 Bài 5/1999 - 12 viên bi (Dành cho học sinh THCS) Có 12 hòn bi giống hệt nhau về kích thước, hình dáng và khối lượng. Tuy nhiên trong chúng lại có đúng một hòn bi kém chất lượng: hoặc nhẹ hơn hoặc nặng hơn bình thường. Dùng một cân bàn hai bên, bạn hãy dùng 3 lần cân để tìm ra được viên bi đó. Cần chỉ rõ rằng viên bi đó là nặng hơn hay nhẹ hơn. Viết chương trình mô phỏng việc tổ chức cân các hòn bi trên. Dữ liệu về hòn bi kém chất lượng do người sử dụng chương trình nắm giữ. Yêu cầu trình bày chương trình đẹp và mỹ thuật. Bài 10/1999 - Dãy số nguyên (Dành cho học sinh THCS) Dãy các số tự nhiên được viết ra thành một dãy vô hạn trên đường thẳng: 1234567891011121314..... (1) Hỏi số ở vị trí thứ 1000 trong dãy trên là số nào? Em hãy làm bài này theo hai cách: Cách 1 dùng suy luận logic và cách 2 viết chương trình để tính toán và so sánh hai kết quả với nhau. Tổng quát bài toán trên: Chương trình yêu cầu nhập số K từ bàn phím và in ra trên màn hình kết quả là số nằm ở vị trì thứ K trong dãy (1) trên. Yêu cầu chương trình chạy càng nhanh càng tốt. Bài 16/2000 - Chia số (Dành cho học sinh THCS) Bạn hãy chia N2 số 1, 2, 3, ...., N2-1, N2 thành N nhóm sao cho mỗi nhóm có số các số hạng như nhau và có tổng các số này cũng bằng nhau. Bài 17/2000 - Số nguyên tố tương đương (Dành cho học sinh THCS) Hai số tự nhiên được gọi là Nguyên tố tương đương nếu chúng có chung các ước số nguyên tố. Ví dụ các số 75 và 15 là nguyên tố tương đương vì cùng có các ước nguyên tố là 3 và 5. Cho trước hai số tự nhiên N, M. Hãy viết chương trình kiểm tra xem các số này có là nguyên tố tương đương với nhau hay không. Bài 18/2000 - Sên bò (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trên lưới ô vuông một con sên xuất phát từ đỉnh (0,0) cần phải đi đến điểm kết thúc tại (N,0) (N là số tự nhiên cho trước). Qui tắc đi: Mỗi bước (x1, y1) --> (x2, y2) thoả mãn điều kiện (sên bò): - x2 = x1+1, - y1 -1 <= y2 <= y1+1 Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 3 Tìm một cách đi sao cho trong quá trình đi nó có thể lên cao nhất trên trục tung (tức là tọa độ y đạt cực đại). Chỉ cần đưa ra một nghiệm. Input Số N được nhập từ bàn phím. Output Output ra file P5.OUT có dạng: - Dòng đầu tiên ghi 2 số: m, h. Trong đó m là số các bước đi của con sên để đến được vị trí đích, h ghi lại độ cao cực đại đạt được của con sên. - m dòng tiếp theo, mỗi dòng ghi ra lần lượt các tọa độ (x,y) là các bước đi của sên trên lưới. Yêu cầu kỹ thuật Các bạn có thể mô tả các bước đi của con sên trên màn hình đồ họa. Để đạt được mục đích đó số N cần được chọn không vượt quá 50. Mặc dù không yêu cầu nhưng những lời giải có mô phỏng đồ họa sẽ có điểm cao hơn nếu không mô phỏng đồ họa. Bài 22/2000 - Đếm đường đi (Dành cho học sinh THCS) Cho hình sau: a) Bạn hãy đếm tất cả các đường đi từ A đến B. Mỗi đường đi chỉ được đi qua mỗi đỉnh nhiều nhất là 1 lần. b) Bạn hãy tìm tất cả các đường đi từ A đến D, sao cho đường đi đó qua mỗi cạnh đúng một lần. c) Bạn hãy tìm tất cả các đường đi qua tất cảc các cạnh của hình, mỗi cạnh đúng một lần, sao cho: - Điểm bắt đầu và điểm kết thúc trùng nhau. - Điểm bắt đầu và điểm kết thúc không trùng nhau Bài 25/2000 - Xây dựng số (Dành cho học sinh THCS) Cho các số sau: 1, 2, 3, 5, 7 Chỉ dùng phép toán cộng hãy dùng dãy trên để tạo ra số: 43, 52. Ví dụ để tạo số 130 bạn có thể làm như sau: 123 + 7 = 130. Bài 26/2000 - Tô màu (Dành cho học sinh THCS) Cho lưới ô vuông 4x4, cần phải tô màu các ô của lưới. Được phép dùng 3 màu: Xanh, đỏ, vàng. Điều kiện tô màu là ba ô bất kỳ liền nhau theo chiều dọc và ngang phải khác màu nhau. Hỏi có bao nhiêu cách như vậy, hãy liệt kê tất cả các cách. Bài 28/2000 - Đổi tiền (Dành cho học sinh Tiểu học) Giả sử bạn có nhiều tờ tiền loại 1, 2 và 3 ngàn đồng. Hỏi với các tờ tiền đó bạn có bao nhiêu cách đổi tờ 10 ngàn đồng? Hãy liệt kê các cách đổi. Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 4 Bài 29/2000 - Chọn bạn (Dành cho học sinh THCS) Trong một trại hè người ta tình cờ chọn ra một nhóm 6 học sinh. Chứng minh rằng sẽ tìm được 3 trong số 6 bạn đó sao cho 3 bạn này hoặc đã quen nhau (đôi một) từ trước hoặc chưa hề quen nhau. Em hãy chỉ ra cách tìm 3 bạn đó. Bài 30/2000 - Phần tử yên ngựa (Dành cho học sinh THCS) Cho bảng A kích thước MxN. Phần tử Aij được gọi là phần tử yên ngựa nếu nó là phần tử nhỏ nhất trong hàng của nó đồng thời là phần tử lớn nhất trong cột của nó. Ví dụ trong bảng số sau đây: 15 3 9 55 4 6 76 1 2 thì phần tử A22 chính là phần tử yên ngựa. Bạn hãy lập chương trình nhập từ bàn phím một bảng số kích thước MxN và kiểm tra xem nó có phần tử yên ngựa hay không? Bài 33/2000 - Mã hoá văn bản (Dành cho học sinh THCS) Bài toán sau mô tả một thuật toán mã hoá đơn giản (để tiện ta lấy ví dụ tiếng Anh, các bạn có thể mở rộng cho tiếng Việt): Tập hợp các chữ cái tiếng Anh bao gồm 26 chữ cái được đánh sô thứ tự từ 0 đến 25 như sau: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Z Quy tắc mã hoá một ký tự như sau (lấy ví dụ ký tự X): - Tìm số thứ tự tương ứng của ký tự ta được 23 - Tăng giá trị số này lên 5 ta được 28 - Tìm số dư trong phép chia số này cho 26 ta được 2 - Tra ngược bảng chữ cái ta thu được C. a. Sử dụng quy tắc trên để mã hoá các dòng chữ sau: PEACE HEAL THE WORLD I LOVE SPRING b. Hãy tìm ra quy tắc giải mã các dòng chữ sau: N FR F XYZIJSY NSKTVRFYNHX MFSTN SFYNTSFQ ZSNBJVXNYD Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 5 Bài 34/2000 - Mã hoá và giải mã (Dành cho học sinh THCS) Theo quy tắc mã hoá ở bài trên (33/2000), hãy viết chương trình cho phép: - Nhập một xâu ký tự và in ra xâu ký tự đã được mã hóa - Nhập một xâu ký tự đã được mã hoá và in ra sâu ký tự đã được giải mã. Ví dụ khi chạy chương trình: Nhap xau ky tu: PEACE ↵ Xau ky tu tren duoc ma hoa la: UJFHJ Nhap xau ky tu can giai ma: FR ↵ Xau ky tu tren duoc giai ma la: AM_ Bài 37/2000 - Số siêu nguyên tố (Dành cho học sinh THCS) Số siêu nguyên tố là số nguyên tố mà khi bỏ một số tuỳ ý các chữ số bên phải của nó thì phần còn lại vẫn tạo thành một số nguyên tố. Ví dụ 7331 là một số siêu nguyên tố có 4 chữ số vì 733, 73, 7 cũng là các số nguyên tố. Nhiệm vụ của bạn là viết chương trình nhập dữ liệu vào là một số nguyên N (0< N <10) và đưa ra kết quả là một số siêu nguyên tố có N chữ số cùng số lượng của chúng. Ví dụ khi chạy chương trình: Nhap so N: 4↵ Cac so sieu nguyen to có 4 chu so la: 2333 2339 2393 2399 2939 3119 3137 3733 3739 3793 3797 5939 7193 7331 7333 7393 Tat ca co 16 so_ Bài 39/2000 - Ô chữ (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trò chơi ô chữ thông dụng 30 năm trước của trẻ em gồm một khung ô chữ kích thước 5x5 chứa 24 hình vương nhỏ kích thước như nhau. Trên mặt mỗi hình vuông nhỏ có in một chữ cái trong bảng chữ cái. Vì chỉ có 24 hình vuông trong ô chữ nên trong ô chữ còn thừa ra một ô trống, có kích thước đúng bằng kích thước các hình vuông. Một hình vuông có thể đẩy trượt vào ô trống đó nếu nó nằm ngay sát bên trái, bên phải, bên trên hay bên dưới ô trống. Mục tiêu của trò chơi là trượt các hình vuông vào ô trống sao cho cuối cùng các chữ cái trong ô chữ được xếp theo đúng thứ tự của chúng trong bảng chữ cái. Hình sau đây minh hoạ một ô chữ với cấu hình ban đầu và cấu hình của nó sau 6 nước đi sau: 1.Trượt hình vuông phía trên ô trống. 2.Trượt hình vuông bên phải ô trống. 3.Trượt hình vuông bên phải ô trống. 4.Trượt hình vuông phía dưới ô trống. 5.Trượt hình vuông phía dưới ô trống. Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 6 6.Trượt hình vuông bên trái ô trống. T R G S J TT RR GG SS JJ X D O K I XX OO KK LL II M V L N MM DD VV BB NN W P A B E WW PP AA EE U Q H C F UU QQ HH CC FF Cấu hình ban đầu của ô chữ Cấu hình của ô chữ sau 6 Bạn hãy viết một chương trình của bạn chứa cấu hình ban đầu của ô chữ cùng các nước đi để vẽ ra ô chữ kết quả. Input Đầu vào của chương trình của bạn chứa cấu hình ban đầu của một ô chữ và một dẫy các nước đi trong ô chữ đó. Năm dòng đầu tiên mô tả cấu hình ban đầu của ô chữ, mỗi dòng tương ứng với một hàng của ô chữ và chứa đúng 5 ký tự tương ứng với 5 hình vuông của ô chữ trên hàng đó. Ô trống được diễn tả bằng một dấu cách. Các dòng tiếp theo sau là dẫy các nước đi. Dãy các nước đi được ghi bằng dãy các chữ A,B,R và L để thể hiện hình vuông nào được trượt vào ô trống. A thể hiện hình vuông phía trên ô trống được trượt vào ô trống, tương ứng: B-phía dưới, R-bên phải, L-bên trái. Có thể có những nước đi không hợp cách, ngay cả khi nó được biểu thị bằng những chữ cái trên. Nếu xuất hiện một nước đi không hợp cách thì ô chữ coi như không có cấu hình kết quả. Dãy các nước đi có thể chiếm một số dòng, nhưng nó sẽ được xem là kết thúc ngay khi gặp một số 0. Out put Nếu ô chữ không có cấu hình kết quả thì thông báo 'This puzzle has no final configuration.'; ngược lại thì hiển thị cấu hình ô chữ kết quả. Định dạng mỗi dòng kết quả bằng cách đặt một dấu cách vào giữa hai kí tự kế tiếp nhau. Ô trống cũng được sử lý như vậy. Ví dụ nếu ô trống nằm bên trong hàng thì nó được xuất hiện dưới dạng 3 dấu cách: một để ngăn cách nó với kí tự bên trái, một để thể hiện chính ô trống đó, còn một để ngăn cách nó với kí tự bên phải. Chú ý: Input mẫu đầu tiên tương ứng với ô chữ được minh hoạ trong ví dụ trên. Sample Input 1 TRGSJ XDOKI M VLN WPABE UQHCF ARRBBL0 Sample Output 1 T R G S J X O K L I Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 7 M D V B N W P A E U Q H C F Sample Input 2 AB C DE F G H I J KLMNO PQRS TUVWX AAA LLLL0 Sample Output 2 A B C D F G H I E K L M N J P Q R S O T U V W X Sample Input 3 ABCDE FGHIJ KLMNO PQRS TUVWX AAAAABBRRRLL0 Sample Output 3 This puzzle has no final configuration. Bài 41/2000 - Cờ Othello (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cờ Othello là trò chơi cho 2 người trên một bàn cờ kích thước 8x8 ô, dùng những quân tròn một mặt đen, một mặt trắng. Các đấu thủ sẽ được lần lượt đi một quân vào ô còn trống trên bàn cờ. Khi đi một quân, đấu thủ phải lật được ít nhất một quân của đấu thủ kia. Các quân sẽ lật được nếu chúng nằm liên tiếp trên cùng một đường thẳng (ngang, dọc hoặc chéo) mà ở hai đầu của đường đó là hai quân có mầu của đấu thủ đang đi. Khi xong một lượt đi, tất cả các quân đã bị lật đã được đổi sang màu của đấu thủ vừa đi. Trong một lượt đi có thể lật được nhiều hàng. Ví dụ: Nếu thế cờ hiện thời ở bàn cờ bên trái và lượt đi là của đấu thủ trắng, thì anh ta có thể đi được một trong các nước sau: (3,5) (4,6) (5,3) (6,4). Nếu anh ta đi nước (3,5) thì sau nước đi thế cờ sẽ như ở bàn cờ bên phải. Vẽ bàn cờ Bạn hãy viết một chương trình để đọc một ván cờ từ một text file có qui cách: 8 dòng đầu tiên là bàn cờ thế, mỗi dòng chứa 8 kí tự, mỗi kí tự có thể là: '-' thể hiện một ô trống, 'B' thể hiện một ô có quân đen, Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 8 'W' thể hiện một ô có quân trắng. Dòng thứ 9 chứa một trong hai kí tự 'B' hoặc 'W' để chỉ nước đi thuộc về đấu thủ nào. Các dòng tiếp theo là các lệnh. Mỗi lệnh có thể là: liệt kê tất cả các nước đi có thể của đấu thủ hiện thời, thực hiện một nước đi, hay thôi chơi ván cờ đó. Mỗi lệnh ghi trên một dòng theo qui cách sau: Liệt kê tất cả các nước đi có thể của đấu thủ hiện thời: Lệnh là một chữ 'L' ở cột đầu tiên của dòng. Chương trình phải kiểm tra cả bàn cờ và in ra tất cả các nước đi hợp lệ của đấu thủ hiện thời theo dạng (x,y) trong đó x là hàng và y là cột của nước đi. Các nước đi này phải được in theo qui cách: + Mọi nước đi trên hàng i sẽ được in trước mỗi nước đi trên hàng j nếu j>i. + Nếu trên hàng i có nhiều hơn 1 nước đi thì các nước đi được in theo thứ tự của cột. Mọi nước đi hợp lệ phải in trên một dòng. Nếu không có nước đi nào hợp lệ vì đấu thủ hiện thời không thể lật bất cứ một quân nào thì phải in ra thông báo 'No legal move'. Thực hiện một nước đi Lệnh là một chữ 'M' ở cột đầu tiên của dòng, tiếp theo sau là 2 chữ số ở cột thứ hai và thứ ba của dòng. Các chữ số chỉ ra hàng và cột của ô trống trên bàn cờ nơi đấu thủ hiện thời sẽ đặt quân của mình, trừ phi anh ta không có nước đi hơp lệ nào. Nếu đấu thủ hiện thời không có nước đi hợp lệ nào thì anh ta được thay bởi đấu thủ kia và bây giờ nước đi là của đấu thủ mới. Chương trình phải kiểm tra khi đó nước đi là hợp lệ. Bạn sẽ phải ghi nhận sự thay đổi trên bàn cờ, kể cả việc thêm các quân mới lẫn việc thay đổi màu sắc quân cờ bị lật. Cuối mỗi nước đi hãy in ra số lượng tất cả các quân cờ mỗi màu trên bàn cờ theo qui cách 'Black - xx White - yy, trong đó xx là số lượng các quân đen còn yy là số lượng các quân trắng. Sau một nước đi, đấu thủ hiện thời được thay bởi đấu thủ kia. Thôi chơi ván cờ đó Lệnh là một chữ 'Q' ở cột đầu tiên của dòng, dòng lệnh này kết thúc Input cho ván cờ đang xét. Chương trình phải in thế cờ cuối cùng của ván cờ theo qui cách được dùng ở input. Bạn phải kiểm tra tính chính xác của các lệnh. Không được để dòng trắng ở bất cứ nơi nào trong output. Bài 42/2000 - Một chút về tư duy số học (Dành cho học sinh Tiểu học) Tìm số tự nhiên nhỏ nhất khi chia cho 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 cho phần dư tương ứng là 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Bài 43/2000 - Kim giờ và phút gặp nhau bao nhiêu lần trong ngày (Dành cho học sinh Tiểu học) Đồng hồ quả lắc có 2 kim: giờ và phút. Tính xem trong vòng 1 ngày đêm (từ 0h - 24h) có bao nhiêu lần 2 kim gặp nhau và đó là những lúc nào. Bài 44/2000 - Tạo ma trận số (Dành cho học sinh THCS) Cho trước số nguyên dương N bất kỳ. Hãy viết thuật toán và chương trình để tạo lập bảng NxN phần tử nguyên dương theo quy luật được cho trong ví dụ sau: Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 9 1 2 3 4 5 6 2 4 6 8 10 12 3 6 9 12 2 4 4 8 12 2 4 6 5 10 2 4 6 8 6 12 4 6 8 10 Thực hiện chương trình đó trên máy với N=12, đưa ra màn hình ma trận kết quả (có dạng như trong ví dụ). Bài 46/2000 - Đảo chữ cái (Dành cho học sinh THCS và THPT) Bạn phải viết chương trình đưa ra tất cả các từ có thể có phát sinh từ một tập các chữ cái. Ví dụ: Cho từ “abc”, chương trình của bạn phải đưa ra được các từ "abc", "acb", "bac", "bca", "cab" và "cba" (bằng cách khảo sát tất cả các trường hợp khác nhau của tổ hợp ba chữ cái đã cho). Input Dữ liệu vào được cho trong tệp input.txt chứa một số từ. Dòng đầu tiên là một số tự nhiên cho biết số từ được cho ở dưới. Mỗi dòng tiếp theo chứa một từ. Trong đó, một từ có thể chứa cả chữ cái thường hoặc hoa từ A đến Z. Các chữ thường và hoa được coi như là khác nhau. Một chữ cái nào đó có thể xuất hiện nhiều hơn một lần. Output Với mỗi từ đã cho trong file Input.txt, kết quả nhận được ra file Output.txt phải chứa tất cả các từ khác nhau được sinh từ các chữ cái của từ đó. Các từ được sinh ra từ một từ đã cho phải được đưa ra theo thứ tự tăng dần của bảng chữ cái. Sample Input 2 abc acba Sample Output abc acb bac bca cab cba aabc aacb abac abca acab acba baac baca bcaa Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 10 caab caba cbaa Bài 47/2000 - Xoá số trên vòng tròn (Dành cho học sinh THCS và PTTH) Các số từ 1 đến 2000 được xếp theo thứ tự tăng dần trên một đường tròn theo chiều kim đồng hồ. Bắt đầu từ số 1, chuyển động theo chiều kim đồng hồ, cứ bước qua một số lại xoá đi một số. Công việc đó tiếp diễn cho đến khi trên vòng tròn còn lại đúng một số. Lập chương trình tính và in ra số đó. Bài 48/2000 - Những chiếc gậy (Dành cho học sinh THCS và THPT) George có những chiếc gậy với chiều dài như nhau và chặt chúng thành những đoạn có chiều dài ngẫu nhiên cho đến khi tất cả các phần trở thành đều có chiều dài tối đa là 50 đơn vị. Bây giờ anh ta muốn ghép các đoạn lại như ban đầu nhưng lại quên mất nó như thế nào và chiều dài ban đầu của chúng là bao nhiêu. Hãy giúp George thiết kế chương trình để ước tính nhỏ nhất có thể của chiều dài những cái gậy này. Tất cả chiều dài được biểu diễn bằng đơn vị là những số nguyên lớn hơn 0. Input Dữ liệu vào trong file Input.txt chứa các khối mỗi khối 2 dòng. Dòng đầu tiên chứa số phần của chiếc gậy sau khi cắt. Dòng thứ 2 là chiều dài của các phần này cách nhau bởi một dấu cách. Dòng cuối cùng kết thúc file Input là số 0. Output Kết quả ra trong file Output.txt chứa chiều dài nhỏ nhất có thể của những cái gậy, mỗi chiếc trong mỗi khối trên một dòng. Sample Input 9 5 2 1 5 2 1 5 2 1 4 1 2 3 4 0 Sample Output 6 5 Bài 50/2001 - Bài toán đổi màu bi (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trên bàn có N1 hòn bi xanh, N2 hòn bi đỏ và N3 hòn bi vàng. Luật chơi như sau: Nếu 2 hòn bi khác màu nhau chạm nhau thì chúng sẽ cùng biến thành màu thứ 3 (ví dụ: xanh, vàng --> đỏ, đỏ). Tìm thuật toán và lập chương trình cho biết rằng có thể biến tất cả các hòn bi đó thành một màu đỏ có được không? Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 11 Bài 51/2001 - Thay thế từ (Dành cho học sinh THCS và PTTH) Hai file INPUT1.TXT và INPUT2.TXT được cho như sau: File INPUT1.TXT chứa một đoạn văn bản bất kì. File INPUT2.TXT chứa không quá 50 dòng, mỗi dòng gồm hai từ: từ đầu là từ đích và từ sau là từ nguồn. Hãy tìm trong file INPUT1.TXT tất cả các từ là từ đích và thay thế chúng bằng các từ nguồn tương ứng. Kết quả ghi vào file KQ.OUT (sẽ là một đoạn văn bản tương tự như trong file INPUT1.TXT nhưng đã được thay thế từ đích bởi từ nguồn). Sample INPUT File INPUT1.TXT chứa đoạn văn bản sau: Nam moi sap den roi, ban co zui khong? Chuc cac ban don mot cai Tet that vui ve va hanh phuc. Chuc ban luon hoc gioi! File INPUT2.TXT chứa các dòng sau: ban em zui vui Sample OUTPUT File KQ.OUT sẽ chứa đoạn văn bản sau: Nam moi sap den roi, em co vui khong? Chuc cac em don mot cai Tet that vui ve va hanh phuc. Chuc em luon hoc gioi! Bài 52/2001 - Xác định các tứ giác đồng hồ trong ma trận (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho ma trận vuông A[i,j] (i,j = 1, 2 ... n). Các phần tử của A được đánh số từ 1 đến n × n. Gọi S là số lượng các "tứ giác" có bốn đỉnh là: A[i,j]; A[i,j+1]; A[i+1,j]; A[i+1,j+1] sao cho các số ở đỉnh của nó xếp theo thứ tự tăng dần theo chiều kim đồng hồ (tính từ một đỉnh nào đó). 1) Lập chương trình tính số lượng S. 2) Lập thuật toán xác định A sao cho số S là: a. Lớn nhất. b. Nhỏ nhất. Bài 53/2001 - Lập lịch tháng kỳ ảo (Dành cho học sinh THCS và THPT) Lịch của các tháng được biểu diễn bằng một ma trận có số cột bằng 7 và số hàng nhỏ hơn hoặc bằng 6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Ví dụ: Trong hình vẽ, lịch này thỏa mãn tính chất sau: Mọi ma trận con 3 × 3 không có ô trống đều là ma trận "kỳ ảo" theo nghĩa: Tổng các số của mỗi đường chéo bằng tổng của Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 12 trung bình cộng của tất cả các cột và hàng. Hãy xây dựng tất cả các lịch tháng có tính chất như trên. Lập chương trình mô tả tất cả các khả năng xảy ra. Bài 54/2001 - Bạn hãy gạch số (Dành cho học sinh Tiểu học và THCS) Chúng ta viết liên tiếp 10 số nguyên tố đầu tiên theo thứ tự tăng để tạo thành một số có nhiều chữ số. Trong số này hãy gạch đi một nửa số chữ số để số còn lại là: a. Nhỏ nhất b. Lớn nhất Trong từng trường hợp phải nêu cụ thể thuật giải (tại sao lại gạch như vậy)? Bài 55/2001 - Bài toán che mắt mèo (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trên bàn cờ ô vuông NxN tại mỗi ô có thể xếp hoặc một con mèo con, hoặc một quân cờ. Hai con mèo trên bàn cờ sẽ nhìn thấy nhau nếu trên đường thẳng nối chúng theo hàng ngang, hàng dọc hay đường chéo không có quân cờ nào cả. Hãy tìm cách xếp mèo và quân cờ như trên sao cho số mèo lớn nhất mà không có hai con mèo nào nhìn thấy nhau? Bài 57/2001 - Chọn số (Dành cho học sinh Tiểu học và THCS ) Cho 2000 số a1, a2,..., a2000 mỗi số là +1 hoặc -1. Hỏi có thể hay không từ 2000 số đó chọn ra các số nào đó để tổng các số được chọn ra bằng tổng các số còn lại? Giả sử cho 2001 số, liệu có thể có cách chọn không? Nêu cách giải tổng quát. Bài 58/2001 - Tổng các số tự nhiên liên tiếp (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho trước số tự nhiên n. Lập thuật toán cho biết n có thể biểu diễn thành tổng của hai hoặc nhiều số tự nhiên liên tiếp hay không? Trong trường hợp có, hãy thể hiện tất cả các cách có thể có. Bài 59/2001 - Đếm số ô vuông (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho một bảng vuông gồm NxN điểm nằm trên các mắt lưới ô vuông. Các điểm kề nhau trên một hàng hay một cột có thể được nối với nhau bằng một đoạn thẳng hoặc không được nối. Các đoạn đó sẽ tạo ra các ô vuông trên bảng. Ví dụ với bảng sau đây thì n = 4 và có 3 ô vuông: Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 13 Trên mỗi hàng có thể có nhiều nhất n-1 đoạn thẳng nằm ngang và có tất cả n hàng như vậy. Tương tự như vậy có tất cả n-1 hàng các đoạn thẳng nằm dọc và trên mỗi hàng có thể có nhiều nhất n đoạn. Để mô tả người ta dùng hai mảng nhị phân: một mảng ghi các đoạn nằm ngang kích thước n x (n-1), và một mảng ghi các đoạn nằm dọc kích thước (n-1) xn. Trong mảng, số 1 dùng để mô tả đoạn thẳng nối giữa 2 điểm, còn số 0 miêu tả giữa hai điểm không có đoạn thẳng nối. Trong ví dụ trên thì ma trận "ngang" là: 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 và ma trận "dọc" là: 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 Cho trước ma trận "ngang" và ma trận "dọc", dữ liệu nhập từ các tệp văn bản có tên là NGANG.INP và DOC.INP. Hãy lập trình đếm số các ô vuông trên bảng. Bài 60/2001 - Tìm số dư của phép chia (Dành cho học sinh Tiểu học) Một số nguyên khi chia cho 1976 và 1977 đều dư 76. Hỏi số đó khi chia cho 39 dư bao nhiêu? Bài 61/2001 - Thuật toán điền số vào ma trận (Dành cho học sinh THCS và THPT) lập thuật toán điền các phần tử của ma trận N×N các số 0, 1 và -1 sao cho: a) Tổng các số của mọi hình vuông con 2x2 đều bằng 0. b) Tổng các số của ma trận trên là lớn nhất. Bài 62/2001 - Chèn Xâu (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho một xâu S = ’123456789’ hãy tìm cách chèn vào S các dấu '+' hoặc '-' để thu được số M cho trước (nếu có thể). Số M nguyên được nhập từ bàn phím. Trong file Output Chenxau.Out ghi tất cả các phương án chèn (nếu có) và ghi "Khong co" nếu như không thể thu được M từ cách làm trên. Ví dụ: Nhập M = 8, một trong các phương án đó là: '-1+2-3+4+5-6+7'; M = -28, một trong các phương án đó là: '-1+2-34+5'; (Đề ra của bạn: Lê Nhân Tâm - 12 Tin Trường THPT Lam Sơn) Bài 64/2001 - Đổi ma trận số (Dành cho học sinh THCS và THPT) Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 14 Cho mảng số thực vuông A kích thước 2nx2n. Hãy lập các mảng mới bằng cách đổi chỗ các khối vuông kích thước nxn của A theo các cách sau: a. b. Bài 65/2001 - Lưới ô vuông vô hạn (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho lưới ô vuông vô hạn về hai phía (trên và phải). Các ô của lưới được đánh số theo quy tắc sau: - Ô trái dưới - vị trí (0,0) - được đánh số 0. - Các ô còn lại được đánh số theo nguyên tắc lan toả từ vị trí (0,0) và theo quy tắc: tại một vị trí số được điền vào là số nguyên không âm nhỏ nhất chưa được điền trên hàng và cột chứa ô hiện thời. Ví dụ, ta có hình dạng của một số ô của lưới như sau: 3 2 1 0 2 3 0 1 1 0 3 2 0 1 2 3 Cho trước cặp số tự nhiên M, N - kích thước ô lưới. Hãy viết chương trình mô tả lưới trên, kết quả được ghi vào file KQ.TXT. Bài 66/2001 - Bảng số 9 x 9 (Dành cho học sinh Tiểu họcvà THCS) Hãy xếp các số 1, 2, 3, ..., 81 vào bảng 9 x 9 sao cho: a) Trên mỗi hàng các số được xếp theo thứ tự tăng dần (từ trái qua phải). b) Tổng các số ở cột 5 là lớn nhất. Yêu cầu: + Đối với các bạn học sinh khối Tiểu học chỉ cần viết ra bảng số thoả mãn tính chất trên. + Các bạn học sinh khối THCS thì phải lập trình hiển thị kết quả ra màn hình. Bài 67/2001 - Về các phép biến đổi "Nhân 2 trừ 1" (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho ma trận A kích thước M x N, Aij - là các số tự nhiên. Các phép biến đổi có thể là: - Nhân tất cả các số của một hàng với 2. - Trừ tất cả các số của một cột cho 1. Tìm thuật toán sao cho sau một số phép biến đổi trên ma trận A trở thành toàn số 0. Bài 70/2001 - Mã hoá theo khoá (Dành cho học sinh THCS và THPT) Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 15 Cho trước khoá là một hoán vị của n số (1, 2, ..., n). Khi đó để mã hoá một xâu kí tự ta có thể chia xâu thànhtừng nhóm n kí tự (riêng nếu nhóm cuối cùng không đủ n kí tự thì ta coa thể thêm các dấu cách vào sau cho đủ) rồi hoán vị các kí tự trong từng nhóm. Sau đó, ghép lại theo thứ tự các nhóm ta được một xâu đã mã hoá. Chẳng hạn: với khoá 3241 (n=4) thì ta có thể mã hoá xâu 'english' thành 'gnlehs i'. Hãy viết chương trình mã hoá một xâu kí tự cho trước. Bài 71/2001 - Thực hiện phép nhân (Dành cho học sinh THCS và THPT) Bạn hãy lập chương trình nhập 2 số nguyên dương a và b. Sau đó thực hiện phép nhân (a x b) như cách nhân bằng tay thông thường. Ví dụ: Bài 72/2001 - Biến đổi trên lưới số (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trên một lưới N x N các ô được đánh số 1 hoặc -1. Lưới trên được biến đổi theo quy tắc sau: một ô nào đó được thay thế bằng tích của các số trong các ô kề nó (kề cạnh). Lập chương trình thực hiện sao cho sau một số bước toàn lưới còn lại chữ số 1. Bài 73/2001 - Bài toán chuỗi số (Dành cho học sinh Tiểu họcvà THCS) Cho một chuỗi số có quy luật. Bạn có thể tìm được hai số cuối của dãy không, thay thế chúng trong dấu hỏi chấm (?). Bài toán không dễ dàng lắm đâu, vì chúng được tạo ra bởi một quy luật rất phức tạp. Bạn thử sức xem? 5 8 11 14 17 23 27 32 35 41 49 52 ? ? Bài 74/2001 - Hai hàng số kỳ ảo (Dành cho học sinh THCS và THPT) Hãy xếp 2N số tự nhiên 1, 2, ..., 2N thành 2 hàng số: A1, A2 ... An B1, B2 ... Bn Thỏa mãn điều kiện: tổng các số theo n cột bằng nhau, tổng các số theo các hàng bằng nhau. Bài 75/2001 - Trò chơi Tích - Tắc vuông (Dành cho học sinh THCS và THPT) Trên một lưới kẻ ô vuông có 2 người chơi như sau: người thứ nhất mỗi lần chơi sẽ đánh dấu x vào 1 ô trống. Người thứ hai được đánh dấu 0 vào 1 ô trống. Người thứ nhất muốn đạt Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 16 được mục đích là đánh được 4 dấu x tạo thành 4 đỉnh của 1 hình vuông. Người thứ hai có nhiệm vụ ngăn cản mục đích đó của người thứ nhất. Lập chương trình tìm thuật toán tối ưu cho người thứ nhất (người thứ nhất có thể luôn thắng). Chú ý: Lưới ô vuông được coi là vô hạn về cả hai phía. Bài 77/2001 - Xoá số trên bảng (Dành cho học sinh Tiểu học) Trên bảng đen cô giáo ghi lên 23 số tự nhiên: 1, 2, 3, ..., 23 Các bạn được phép xoá đi 2 số bất kỳ trên bảng và thay vào đó một số mới là hiệu của chúng. 1. Hỏi có thể thực hiện sau một số bước trên bảng còn lại toàn số 0 hay không? Nếu được hãy chỉ ra một cách làm cụ thể. 2. Bài toán còn đúng không nếu thay số 23 bằng 25. Bài 78/2001 - Cà rốt và những chú thỏ (Dành cho học sinh Tiểu học) Các số ở mỗi ô trong hình thoi dưới đây biểu thị số lượng củ cà rốt. Chú thỏ đi từ góc dưới với 14 củ cà rốt và đi lên đỉnh trên với 13 củ cà rốt, chỉ được đi theo đường chéo, đi đến đâu ăn hết tổng số cà rốt trong ô đó. Hỏi rằng chú thỏ có thể ăn được nhiều nhất bao nhiêu củ cà rốt? Bài 79/2001 - Về một ma trận số (Dành cho học sinh THCS) Mô tả thuật toán, lập chương trình xây dựng ma trận A[10,10] thoả mãn các tính chất: + A[i,j] là các số nguyên từ 0..9 (1 <= i, j <= 10), + Mỗi số từ 0..9 được gặp 10 lần trong ma trận A, + Mỗi hàng và mỗi cột của A chứa không quá 4 số khác nhau. Bài 80/2001 - Xếp số 1 trên lưới (Dành cho học sinh THCS) Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 17 Hãy xếp 16 số 1 lên ma trận 10x10 sao cho nếu xoá đi bất kỳ 5 hàng và 5 cột thì vẫn còn lại ít nhất là một số 1. Nêu thuật toán và lập trình hiển thị ra màn hình kết quả ma trận thoả mãn Bài 83/2001 - Các đường tròn đồng tâm (Dành cho học sinh Tiểu học) Ba đường tròn đồng tâm, mỗi hình được chia thành 8 phần (như hình dưới). Hãy đặt các số trong danh sách dưới đây vào các phần trong các hình tròn sao cho: mỗi đường tròn gồm 8 số trong tám phần có tổng bằng 80, mỗi phần của hình tròn ngoài gồm 3 số (mỗi phần của hình tròn ngoài chứa cả phần của hai hình tròn trong) có tổng bằng 30. Các số bạn được sử dụng là: 14, 11, 10, 12, 7, 9, 9, 8, 9, 9, 11, 11, 10, 10, 10, 10, 14, 9, 7, 11, 10, 8, 12, 9. Bài 84/2001 - Cùng một tích (Dành cho học sinh THCS và THPT) Cho n số x1, x2, ..., xn chỉ nhận một trong các giá trị -1, 0, 1. Và cho một số nguyên P. Hãy = tính số lượng tất cả các cách gán giá trị khác nhau của n số trên sao cho: ∑ xi x j P (với i =1..n, j =1..n, i ≠ j). Hai cách gán được gọi là khác nhau nếu số lượng các số xi = 0 là khác nhau. Input: gồm 2 số n, P. Output: số các cách chọn khác nhau. Giới hạn: 2 <= n <= 1010 ; |P| <= 1010. (Đề ra của bạn Lý Quốc Vinh - Tp. Hồ Chí Minh) Bài 86/2001 - Dãy số tự nhiên logic (Dành cho học sinh Tiểu học) Đây là một chuỗi các số tự nhiên được sắp xếp theo một logic nào đó. Hãy tìm con số đầu tiên và cuối cùng của dãy số để thay thế cho dấu ? ? 12 14 15 16 18 20 21 22 ? Bài 87/2001 - Ghi số trên bảng (Dành cho học sinh THCS) Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 18 Trên bảng ghi số 0. Mỗi lần được tăng số đã viết lên bảng thêm 1 đơn vị hoặc tăng gấp đôi. Hỏi sau ít nhất là bao nhiêu bước sẽ thu được số nguyên dương N? Bài 88/2001 - Về các số đặc biệt có 10 chữ số (Dành cho học sinh THCS và THPT) Lập chương trình tính (và chỉ ra) tất cả các số có 10 chữ số a0a1a2...a9 thoả mãn các tính chất sau: a0 bằng số chữ số 0 của số trên; a1 bằng số chữ số 1 của số trên; a2 bằng số chữ số 2 của số trên; . a9 bằng số chữ số 9 của số trên; Bài 89/2001 - Chữ số thứ N (Dành cho học sinh THCS và THPT) Khi viết các số tự nhiên tăng dần từ 1, 2, 3, liên tiếp nhau, ta nhận được một dãy các chữ số thập phân vô hạn, ví dụ: 1234567891011121314151617181920... Yêu cầu: Hãy tìm chữ số thứ N của dãy số vô hạn trên. Dữ liệu vào từ file ‘Number.inp’ gồm một số dòng, mỗi dòng ghi một số nguyên dương N (N<109). Kết quả ra file ’Number.out’, với mỗi số N đọc được từ file Number.inp, ghi trên dòng tương ứng chữ số thứ N của dãy. Ví dụ: Number.inp Number.out 5 5 10 1 54 3 Bài 90/2002 - Thay số trong bảng 9 ô (Dành cho học sinh Tiểu học) Cho một bảng vuông gồm 9 ô. Đầu tiên các ô được điền bởi các chữ cái I, S, M. Bạn hãy thay những số thích hợp vào các ô sao cho tổng các số trong các ô điền cùng chữ cái ban đầu là bằng nhau và là một số chia hết cho 4. Chú ý: các ô cùng chữ cái phải thay bởi những số như nhau. Bài 91/2002 - Các số lặp (Dành cho học sinh THCS và THPT) Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 19 Cho dãy số nguyên gồm N phần tử. Lập chương trình in ra số được lặp nhiều nhất trong dãy. Bài 93/2002 - Trò chơi bắn bi (Dành cho học sinh Tiểu học) Cho bảng bắn bi sau: Bạn có thể bắn bi vào từ một trong số các đỉnh ở ngoài cùng. Khi được bắn vào trong, hòn bi chỉ có thể tiếp tục đi vào trong ở đỉnh gần đó nhất hoặc lăn theo nhiều nhất là một cạnh để đi vào ở đỉnh kề đó. Biết rằng khi đến hình chữ nhật trong cùng, hòn bi không đợc lăn trên một cạnh nào mà phải đi thẳng vào tâm. Hãy tìm đường đi sao cho tổng số điểm mà nó đi qua là lớn nhất và có bao nhiêu đường đi để có được số điểm đó. Bài 97/2002 - Thay số trong bảng (Dành cho học sinh Tiểu học) Bảng dưới gồm 9 ô, ban đầu được điền bởi các chữ cái. Bạn hãy thay các chữ cái bởi các chữ số từ 0 đến 8 vào ô sao cho tất cả các số theo hàng ngang, hàng dọc đều là số có 3 chữ số (chữ số hàng trăm phải khác 0) và thoả mãn: 1 2 3 4 a b c 5 d e f 6 g h i Ngang 4 - Bội số nguyên của 8; 5 - Tích của các số tự nhiên liên tiếp đầu tiên; 6 - Tích các số nguyên tố kề nhau Dọc 1 - Bội nguyên của 11; 2 - Tích của nhiều thừa số 2; 3 - Bội số nguyên của 11. Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học Problems & Solutions Page 20 Phần II: LỜI GIẢI Bài 1/1999 - Trò chơi cùng nhau qua cầu (Dành cho học sinh Tiểu học) Đáp số: 17 phút. Cách đi như sau: Lượt 1: 2 + 1 sang, 1 quay về thời gian: 3 phút Lượt 2: 10 + 5 sang, 2 quay về thời gian: 12 phút Lượt 3: 2 + 1 sang thời gian: 2 phút Tổng thời gian: 17 phút Bài 2/1999 - Tổ chức tham quan (Dành cho học sinh THCS) Program bai2; uses crt; const fi = 'P2.inp'; fo = 'P2.out'; type _type=array[1..2] of integer; mang=array[1..200] of _type; var f:text; d,v:mang; m,n:byte; procedure input; var i:byte; begin assign(f,fi); reset(f); readln(f,n,m); for i:=1 to n do begin read(f,d[i,1]); d[i,2]:=i; end; readln(f); for i:=1 to m do begin read(f,v[i,1]); v[i,2]:=i; end; close(f); end; procedure sapxeptang(var m:mang;n:byte); var d:_type; i,j:byte; begin for i:=1 to n-1 do for j:=i+1 to n do if m[j,1]m[i,1] then Tin học & Nhà trường Đề Toán - Tin học
Tài liệu đính kèm: