Bài giảng Tiếng Việt 5 (Tập làm văn) - Bài: Cấu tạo bài văn tả người - Trường Tiểu học Tiên Minh

 Khởi động
 Em hãy nêu cấu tạo của bài văn tả cảnh?
Bài văn tả cảnh gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài. 
- Mở bài: giới thiệu cảnh sẽ tả.
- Thân bài: tả những đặc điểm chính, nổi bật của cảnh vật. 
- Kết bài: nói lên cảm nghĩ của mình về cảnh vật đó. Cấu tạo của bài văn tả người( Tr. 119)
I. Nhận xét:
Đọc bài văn: Hạng A Cháng - SGK (trang 119).
- Người trong tranh đang 
làm gì?
- Em có cảm nhận gì về 
người thanh niên trong tranh? I. Nhận xét:
 Đọc bài văn: Hạng A Cháng - SGK (trang 119).
 1. Xác định phần mở bài và cho biết tác giả giới thiệu 
người định tả bằng cách nào?
 Nhìn thân hình cân đối của Hạng A Cháng, tất cả các cụ già 
trong làng đều tâm tắc:
- A Cháng trông như một con ngựa tơ hai tuổi, chân chạy qua 
chín núi mười khe không biết mệt, khoẻ quá! Đẹp quá!
 - Tác giả giới thiệu A Cháng thông qua lời khen của 
 các cụ trong làng.
 * Mở bài: Giới thiệu người định tả I. Nhận xét:
 Đọc bài văn: Hạng A Cháng - SGK (trang 119).
 2. Ngoại hình của A Cháng có gì nổi bật?
* Đọc đoạn văn sau: * Ngoại hình A Cháng
 A Cháng đẹp người thật. Mười tám tuổi, ngực 
nở vòng cung, da đỏ như lim, bắp tay bắp chân + ngực nở
rắn như trắc, gụ. Vóc cao, vai rộng, người đứng + da đỏ
thẳng như cái cột đá trời trồng.
 Nhưng phải nhìn Hạng A Cháng cày mới thấy + bắp tay, bắp chân
hết vẻ đẹp của anh. + Vóc dáng
 Anh đến chuồng trâu dắt con trâu béo nhất, 
khoẻ nhất. Người và trâu cùng ra ruộng. A Tả ngoại hình: (đặc 
Cháng đeo cày. Cái cày của người Hmông to điểm nổi bật về tầm 
nặng, bắp cày bằng gỗ tốt màu đen, vòng như vóc, cách ăn mặc, 
hình cái cung, ôm lấy bộ ngực nở. Trông anh khuôn mặc, mái tóc, 
hùng dũng như một chàng hiệp sĩ cổ đeo cung hàm răng,..)
ra trận. Đọc đoạn văn sau:
 Tới nương, A Cháng mắc cày xong, Tả hoạt động của A Cháng
quát một tiếng “ Mổng!” và bây giờ chỉ 
còn chăm chắm vào công việc Hai tay Tả tính tình, hoạt 
A Cháng nắm đốc cày, mắt nhìn thế động: (lời nói, cử chỉ, 
ruộng, nhìn đường cày, thân hình nhoài thói quen, cách cư xử 
thành một đường cong mềm mại, khi qua với người khác,..)
trái, lúc tạt phải theo đường cày uốn 
vòng trên hình ruộng bậc thang như một 
mảnh trăng lưỡi liềm. Lại có lúc được sá 
cày thẳng, người anh như rạp hẳn xuống, 
đôi chân xoải dài hoặc băm những bước 
ngắn, gấp gấp * Ngoại hình A Cháng 1/ Tả ngoại hình: (đặc điểm 
+ Ngực nở nổi bật về tầm vóc, cách ăn 
+ Da đỏ mặc, khuôn mặc, mái tóc, hàm 
+ Bắp tay, bắp chân răng,..)
+ Vóc dáng
 2/ Tả tính tình, hoạt động: 
* Tả hoạt động của A Cháng (lời nói, cử chỉ, thói quen, 
 cách cư xử với người 
 khác,..) * Đọc đoạn văn sau:
 Sức lực tràn trề của A Ca ngợi A Cháng và sự tự 
Cháng là niềm tự hào của hào của dân làng.
dòng họ Hạng, một dòng họ 
Hmông đang định cư ở chân Kết bài: Nêu cảm nghĩ 
núi Tơ Bo. về người được tả * Ca ngợi A Cháng và sự tự hào của dân làng.
 * Ngoài cách ca ngợi và thể hiện lòng tự hào, chúng 
 ta còn có thể có những cách nào khác để thể hiện 
 tình cảm của mình đối với người được tả?
 - Thể hiện sự yêu quý
 - Thể hiện sự kính trọng
 - Học theo tấm gương Cấu tạo của bài văn tả người.
 Mở bài Giới thiệu người sẽ tả
 Ngoại hình( đặc điểm nổi bật về 
 tầm vóc, cách ăn mặc,gương 
Cấu Thân bài mặt, đôi mắt, hàm răng, thân 
tạo hình )
 Tính tình, hoạt động( lời nói, cử 
 chỉ, thói quen, cách cư xử )
 Kết bài Nêu lên cảm nghĩ về người 
 được tả DÀN Ý CHI TIẾT THAM KHẢO (Tả mẹ em)
1. Mở bài: Ai cũng có người thân để thương yêu, quý mến 
nhưng ngửời em gần gũi và quý mến nhất là mẹ của em.
2. Thân bài:
a. Tả hình dáng
- Năm nay mẹ em đã ngoài ba mươi tuổi.
- Vóc người cao, gầy.
- Dáng người thon thả, mảnh mai 
- Cách ăn mặc giản dị, màu hồng nhạt 
- Khuôn mặt trái xoan, phúc hậu 
- Mái tóc dài, búi cao, đen mượt, xoăn tự nhiên trông rất đẹp.
- Đôi mắt to, đen láy long lanh như những vì sao trên bầu trời 
đêm, ánh mắt dịu dàng, đầy trìu mến, thương yêu 
- Nước da trắng hồng, mịn màng b.Tả tính tình:
- Dịu dàng, yêu thương con cái, kính trọng ông bà, tốt bụng hay 
giúp đỡ mọi người .
c.Tả hoạt động:
- Đảm đang, quán xuyến mọi việc trong nhà, mẹ thường hay 
dậy sớm để chuẩn bị bữa ăn sáng cho mọi người, chuẩn bị quần 
áo cho em đến trường , lo cho mọi người từng miếng ăn giấc 
ngủ .
- Mỗi tối mẹ thường dạy con học, động viên, chia sẻ lúc em 
gặp khó khăn .
3.Kết bài:
- Em rất yêu thương, kính trọng, vâng lới mẹ .
- Em tự hứa với lòng mình sẽ luôn cố gắng chăm ngoan, học 
giỏi để mẹ vui lòng, đỡ đần việc nhà cho mẹ đỡ vất vả hơn Dàn ý bài văn tả ông
1. Mở bài: Trong gia đình người em gần gũi và quý mến 
nhất là ông nội.
2. Thân bài:
* Tả hình dáng: Ông gần 80 tuổi ; hơi gầy nhưng còn 
nhanh nhẹn ; Đầu hói, tóc thơ và bạc, trán cao, mắt còn tinh, 
răng rụng nhiều ; mặc giản dị, đọc sách báo mới đeo kính 
và đi bộ xa thường chống gậy .
* Tả tính tình và hành động: Chăm lao động, chăm việc 
nhà, tích cực tham gia các công việc xã hội của địa phương 
; thương yêu và chăm sóc chu đáo ; hoà nhã đôn hậu được 
mọi người quý trọng.
3. Kết bài: Ước gì ông khoẻ mãi và sống mãi bên em.