Đề luyện thi học sinh giỏi tiếng Việt lớp 4, 5 - Đề 12

ĐỀ 12:
ĐỀ LUYỆN THI HSG
MÔN TIẾNG VIỆT 5
Phần I: TRẮC NGHIỆM: (2điểm)
Câu 1: Âm a là âm chính của tiếng nào?
 A. loa B. xưa C. mua D. kia
Câu 2: Kết hợp nào không phải là một từ?
 A. nụ hoa B. bông hoa C. hồng nhung D. hoa quả
Câu 3: Từ nào không phải là từ ghép?
 A. mơ mộng B. mơ màng C. nóng bỏng D. trắng trong
Câu 4: Từ nào là danh từ?
 A. cơm nước B.ăn uống C. nghỉ ngơi D. học tập
Câu 5: Từ nào cùng nghĩa với từ “ tàu hoả”?
 A. tàu xe B. xe hoả C. xe cộ D. xe lửa
Câu 6: Tiếng “quả” trong từ nào được dùng theo nghĩa gốc?
 A. quả cam B. quả tim C. quả đất D. quả đồi
Câu 7: Tiếng “hoà” trong từ nào khác nghĩa với tiếng “hoà” trong các từ còn lại?
 A. hoà bình B. hoà hợp C. hoà tan D. hoà thuận
Phần II: BÀI TẬP 
Câu 1: (1đ) Chỉ rõ chức vụ ngữ pháp của từ “thật thà” trong các câu văn sau:
 a) Bạn Lan rất thật thà. (VN) 
 b) Tính thật thà của bạn Lan khiến ai cũng quý. (ĐN) 
 c) Bạn Lan ăn nói thật thà. (BN)
 d) Thật thà là phẩm chất tốt đẹp của bạn Lan.(CN)
Câu 2: (0,5đ)
 	Hãy đặt câu hỏi cho bộ phận CN, VN và từng bộ phận Trạng ngữ của câu văn sau: Ở Hạ Long, vào mùa đông, vì sương mù, ngày như ngắn lại.
Bài làm:
Ở đâu, vào mùa đông, vì sương mù, ngày như ngắn lại?
Khi nào, ở Hạ Long, vì sương mù, ngày như ngắn lại?
Vì sao, ở Hạ Long, vào mùa đông, ngày như ngắn lại?
Ở Hạ Long, vào mùa đông, vì sương mù, cái gì như ngắn lại?
Ở Hạ Long, vào mùa đông, vì sương mù, ngày như thế nào?
Câu 3: (1,5đ) 
Nghĩ về nơi dòng sông chảy ra biển, trong bài “Cửa sông”, nhà thơ Quang Huy viết: Dù giáp mặt cùng biển rộng
 Cửa sông chẳng dứt cội nguồn
 Lá xanh mỗi lần trôi xuống
 Bỗng ... nhớ một vùng núi non.
Khổ thơ trên gợi cho em liên tưởng tới câu thành ngữ, tục ngữ nào?
Em hãy chỉ rõ những hình ảnh nhân hoá được tác giả sử dụng trong khổ thơ đó và nêu ý nghĩa của những hình ảnh đó.Bài làm:
Khổ thơ trên gợi cho em liên tưởng tới câu tục ngữ:
 Dù ai đi ngược về xuôi
 Nhớ ngày giỗ tổ mồng mười tháng ba.
Những hình ảnh nhân hóa được tác giả sử dụng trong khổ thơ là: hình ảnh cửa sông "dù giáp mặt cùng biển rộng" nhưng "chẳng dứt" được cội nguồn; lá xanh trôi xuống đến cửa sông bỗng "nhớ" một vùng núi non.
Qua những hình ảnh trên, tác giả muốn ngợi ca tấm lòng thủy chung của những con người sống có trước có sau, luôn gắn bó mật thiết với quê hương, không quên cội nguồn, gốc rễ, nơi đã sinh ra mình.
Câu 4: (4,5đ) 	Viết thêm một số câu vào chỗ có dấu (...) để hoàn chỉnh các đoạn văn tả cảnh sau đây: 
a) Cơn mưa từ xa ào đến thật bất ngờ. Mưa xối xả. (...). Một lát sau, mưa ngớt dần rồi tạnh hẳn.
b) Chiều dường như bắt đầu buông xuống, nắng nhạt dần. (...). Cuối cùng, bóng tối cũng hiện ra, bao trùm khắp vũ trụ.
Bài làm:
a) Cơn mưa ào đến thật bất ngờ. Mưa xối xả. Đợt này chưa qua, đợt khác đã tới. Những hạt mưa tới tấp ném xuống làm náo động cả một vùng quê yên bình. Mưa gõ bập bùng trên những phên nứa, phên luồng. Mưa gõ phành phạch trên những khóm tre, khóm chuối. Dưới chân của một ngôi nhà cũ, đám dương xỉ ngoắc tay nhau nhảy múa. Ngoài vườn, những cây cam, cây bưởi đang khép tán che chở cho đàn con thơ dại đang lúc lỉu trên cành. Từ trên mái của các ngôi nhà, từng dòng nước mát lạnh hối hả lao xuống. Ào ào một lúc lâu, đột nhiên, tiếng mưa ngừng hẳn. Rồi lại ào ào,lại lộp độp,Tiếng mưa bắt đầu thưa thớt. Tiếng nước chảy không còn dữ dằn như trước nữa. Bất chợt, một chiếc cầu vồng hiện lên, vắt ngang qua khoảng trời phía tây. Từ tít trên cao, những tia nắng trong vắt như mật ong mừng rỡ rọi xuống. Những hạt mưa tinh nghịch xuyên qua ánh nắng lấp lóa như thủy tinh. Một lát sau, mưa ngớt dần rồi tạnh hẳn.
b) Chiều dường như bắt đầu buông xuống, nắng nhạt dần. Bên mấy thửa ruộng ven đường, dáng vẻ làm việc của các bác nông dân trở nên khẩn trương hơn. Trên con đường từ cánh đồng chạy thẳng về làng, mấy chú trâu béo mập đang thung thăng bước. Bụng chú nào chú nấy cũng căng tròn. Trên nền trời đang chuyển dần sang sắc tím, một đàn cò trắng muốt đang sải cánh bay về tổ. Những dải mây mỏng và mềm như những dải lụa vắt ngang qua bầu trời khiến cho khung cảnh càng thêm vẻ quyến rũ. Xa xa, phía cuối con đường, dòng sông trải dài lấp lánh ánh vàng. Khói bắt đầu lan tỏa trên các mái bếp của mấy ngôi nhà đầu xóm. Những tia nắng cuối cùng hắt thành một vệt dẻ quạt hắt chéo trên nền trời phía tây. Trong giây lát, chúng sáng bừng lên rồi từ từ tắt lịm. Cuối cùng, bóng tối cũng hiện ra, bao trùm khắp vũ trụ.