Đề luyện thi học sinh giỏi tiếng Việt lớp 4, 5 - Đề 2

ĐỀ 2:
ĐỀ LUYỆN THI HỌC SINH GIỎI 
TIẾNG VIỆT 4-5 
Phần I: TRẮC NGHIỆM: (2điểm)
Dưới đây là các câu hỏi và các ý trả lời A,B,C,D. Hãy khoanh vào chữ cái đặt trước ý trả lời đúng:
Câu 1: Từ nào viết sai chính tả?
 A. gồ ghề B. ngượng ngịu C. kèm cặp D. kim cương
Câu 2: Kết hợp nào không phải là một từ?
 A. nước uống B. xe hơi C. xe cộ D. ăn cơm
Câu 3: (1/2đ)Từ nào không phải là từ ghép?
 A. san sẻ B. phương hướng C. xa lạ D. mong mỏi
Câu 4: Từ nào là danh từ?
 A. cái đẹp B. tươi đẹp C. đáng yêu D. thân thương
Câu 5: Tiếng “đi” nào được dùng theo nghĩa gốc?
 A. vừa đi vừa chạy B. đi ôtô C. đi nghỉ mát D. đi con mã
Câu 6: Từ nào có nghĩa là “xanh tươi mỡ màng”?
 A. xanh ngắt B. xanh biếc C. xanh thẳm D. xanh mướt
Câu 7: Cặp từ quan hệ trong câu ghép: “Nếu gió thổi mạnh thì cây đổ” biểu thị quan hệ nào?
 A. Nguyên nhân - kết quả B. Điều kiện, giả thiết - kết quả
 C. Đối chiếu, so sánh, tương phản D. Tăng tiến
Phần II: BÀI TẬP : (7,5 điểm)
Câu 1: 
(1đ) Xác định CN, VN trong các câu văn sau: 
 a) Tiếng cá quẫy tũng toẵng xôn xao quanh mạn thuyền.
 b) Những chú gà nhỏ như những hòn tơ lăn tròn trên bãi cỏ.
GIẢI:
 a) Tiếng cá quẫy tũng toẵng / xôn xao quanh mạn thuyền.
 b) Những chú gà nhỏ như những hòn tơ / lăn tròn trên bãi cỏ
Câu 2: 
(0,5đ) Cho cặp từ sau: thuyền nan / thuyền bè
Hãy cho biết: 2 từ trong cặp từ trên khác nhau ở chỗ nào (về nghĩa và về cấu tạo từ)?
GIẢI: 
Cặp từ : thuyền nan / th bè ( về nghĩa và về cấu tạo từ ) khác nhau ở chỗ 
-Về nghĩa: 1 từ có n/ khái quát, chỉ loại >;1 từ có nghĩa cụ t/,chỉ loại <.
-Về cấu tạo: 1 từ là Từ ghép tổng hợp, 1 từ làtừ ghép phân loại
Câu 3: (1,5đ) 
 Quê hương là cánh diều biếc
 Tuổi thơ con thả trên đồng
 Quê hương là con đò nhỏ
 Êm đềm khua nước ven sông.
 (Quê hương - Đỗ Trung Quân)
Đọc đoạn thơ trên, em thấy được những ý nghĩ và tình cảm của nhà thơ đối với quê hương như thế nào?
Bài làm:
Tác giả bộc lộ những suy nghĩ về quê hương thông qua những hình ảnh rất cụ thể:
-Cánh diều biếc thả trên đồng đã từng in đậm dấu ấn tuổi thơ đẹp dẽ thơ mộng trên quê hương.
-Con đò nhỏ khua nước trên dòng sông quê hương với âm thanh nhẹ nhàng, êm đềm mà lắng đọng;
Có thể nói, những sự vật đơn sơ, giản dị trên quê hương luôn có sự gắn bó với con người và đã trở thành những kỉ niệm không thể nào quên. Nghĩ về quê hương như vậy, chứng tỏ tình cảm của tác giả đối với quê hương thật sâu sắc và đẹp đẽ.
Câu 4: (4,5đ) 
 Em yêu nhất cảnh vật nào trên quê hương mình? Hãy viết bài văn miêu tả ngắn (khoảng 20 – 25 dòng) nhằm bộc lộ tình cảm của em đối với cảnh vật đó.
BÀI LÀM:
Mỗi khi đi đâu xa, hình ảnh đầu tiên mà tôi nhớ đến là con sông quê hương. “Ơi, con sông quê, con sông quê !” Con sông ấy đã gắn bó với tôi bằng bao nhiêu kỉ niệm của thời thơ ấu.
 Tôi cũng không biết con sông quê tôi bắt nguồn từ nơi nào. Tôi cũng không biết ai đã đặt tên nó là sông Thương. Chỉ biết rằng khi chảy qua quê tôi, con sông thật là êm ả và hiền hoà. Nước sông trong xanh soi tóc những hàng tre bên sông, chở những chiếc lá tre chia tay mẹ nó để bắt đầu một cuộc phiêu lưu đầy mạo hiểm. Dòng sông điệu vợi mà trong một ngày nó thay mấy chiếc áo. Buổi sáng, sông mặc chiếc áo màu xanh mát. Buổi chiều gần tối, sông mặc chiếc áo dát vàng lấp lánh. Hai bên bờ sông có những thảm cỏ trải dài trông giống như tấm đệm khổng lồ. Những buổi chiều râm mát, tôi cùng các bạn trong xóm tôi thường rủ nhau ra đây nô đùa, có lúc chúng tôi nằm trên tấm đệm ấy mà ngắm bầu trời trong xanh cao vút rồi lại nhìn dòng nước in hình cả bầu trời trong ấy. Những lúc ấy chúng tôi cảm thấy thảnh thơi vô cùng. Chúng tôi cùng hát, cùng kể chuyện cho nhau nghe những chuyện ở lớp, ở nhà mình, cả những chuyện bịa mà mình vừa sáng tác. Đó là những chiều thật vui, thật tuyệt vời. Thỉnh thoảng có những cơn gió mát khiến chúng tôi tưởng như nghe thấy cả tiếng trò chuyện của dòng sông. 
 Dòng sông Th.. chảy qua làng tôi nên quanh năm dân làng tôi không phải lo hạn hán như nhiều nơi khác. Dân làng tôi đào mương từ bờ sông đi đến các cánh đồng. Nước sông được các máy bơm cực khỏe đưa lên con mương ấy chảy vào ruộng, tưới mát cho cả cánh đồng rộng lớn. Cánh đông quê tôi mỗi năm hai ba vụ cây cối tốt tươi. Nhưng với chúng tôi, điều thích thú nhất lại là được “nghỉ mát” trong lòng của dòng sông ấy. Chiều chiều, chúng tôi thường dắt trâu về đây, chăn thả trên bờ sông và chúng tôi nhảy tùm xuống dòng nước mát. Chúng tôi nô đùa , cười nói làm náo động cả một khúc sông quê. Và cũng không biết từ bao giờ, tôi và sông đã trở thành đôi bạn tri kỉ. Những khi tôi buồn, tôi ra bờ sông tâm sự với sông, sông như hiểu được lòng tôi lặng lẽ đưa nỗi buồn của tôi theo dòng nước đi ra biển cả. Những lúc tôi vui, tôi ra sông, sông như chia vui với tôi, những con sóng nhỏ xô nước vỗ bờ dào dạt. 
 Hằng ngày, sông đưa tôi đến trường, con đường từ nhà tôi đến trường đi trên con đê ngoằn ngoèo bên bờ sông ấy. Kia là bến đò mà hàng ngày người dân quê tôi qua lại làm ăn, chợ búa. Đây là bến nước mà các mẹ hay các chị thường xuống đây để giặt giũ. Cây gạo đứng s/ sững trên bến đò làm tiêu cho con đò cập bến mùa này đang nở hoa. Chỗ nào cũng thân thương quá ! Nhìn những con th/ câu bé nhỏ bồng bềnh trên mặt sông mà cảm thấy không khí thanh bình của quê hương thật đáng yêu. 
 Dù thời gian có trôi đi, dù nước sông đã về với biển nhưng hình ảnh con sông quê hương, con sông tên Thương còn nguyên vẹn trong tâm trí tôi. Con sông đã lưu giữ những kỉ niệm của tuổi thơ tôi. Con sông Thương quê tôi không bao giờ vơi cạn như tình yêu của tôi với con sông quê cũng không bao giờ vơi cạn.