Đề thi giao lưu học sinh giỏi bậc tiểu học môn tiếng Việt - Lớp 5 - Năm học 2011 - 2012

ĐỀ THI GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI BẬC TIỂU HỌC
MÔN TIẾNG VIỆT - LỚP 5 - NĂM HỌC 2011 - 2012
Thời gian làm bài 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (1 điểm): Giải nghĩa từ "vàng" trong các câu sau và chỉ rõ nghĩa gốc, nghĩa chuyển:
 a. Chiếc nhẫn này bằng vàng.
 b. Võ sĩ Nguyễn Thuý Hiền là cô gái vàng của thể thao Việt Nam.
 c. Những người làm từ thiện là những người có tấm lòng vàng.
Câu 2: (1 điểm): Tìm từ không cùng nhóm trong các tập hợp từ sau:
 a. nhân vật, nhân chứng, nhân viên, nhân đức, chủ nhân.
 b. phơi phới, tấp nập, náo nức, rạo rực.
 c. dịa dàng, lim dim, mơ màng, mỏi mệt, thiêm thiếp, hí hửng, lênh láng.
 d. chân núi, chân đồi, chân chính, chân đê, chân trời.
Câu 3: (1 điểm): Xác định từ loại của những từ gạch chân trong các câu sau:
a. Những tà áo dài và bữa cơm rất Việt Nam ấy đã làm du khách thêm yêu quý Việt Nam hơn.
b. Chúng ta phải biết ơn các vị anh hùng dân tộc vì các vị ấy là tiêu biểu cho một dân tộc anh hùng.
Câu 4: (1 điểm): Em hãy xác định từ ghép, từ láy trong các tập hợp từ sau: 
	đi đứng, phẳng lặng, êm ả, bình minh, rạng rỡ, tươi tốt, thông thoáng, xa xăm, lúng túng, êm ái.
Câu 5: (2 điểm): 	"Tóc bà trắng tựa mây bông
	Chuyện bà như giếng cạn xong lại đầy"
	Nguyễn Thuỵ Kha
Em hãy cho biết:
- Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong 2 câu thơ trên?
- Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó.
Câu 6: (4 điểm): Tập làm văn: Hưởng ứng phong trào Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, trường em có tổ chức nhiều buổi chăm sóc các khu di tích lịch sử tại địa phương. Em hãy tả lại cảnh lao động của lớp chúng em trong một buổi lao động đó. 
ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 5 
NĂM HỌC 2011 - 2012
Câu 1: (1điểm)
Giải nghĩa từ "vàng" trong các câu sau và chỉ rõ nghĩa gốc (NG), nghĩa chuyển (NC)
A) Chiếc nhẫn này bằng vàng.
- Chỉ một kim loại quý, có màu vàng, thường dùng làm đồ trang sức (NG)
b) Võ sỹ Nguyễn Thuý Hiền là cô gái vàng của thể thao Việt Nam.
- Chỉ người lập được thành tích cao trong thi đấu thể thao (NC)
c) Những người làm từ thiện là những người có tấm lòng vàng.
- Chỉ người có tấm lòng nhân ái, hay giúp đỡ mọi người, đáng quý, đáng trân trọng (NC)
Câu 2: (1điểm) Gạch chân dưới từ không cùng nhóm nghĩa trong các tập hợp từ sau:
a) Nhân vật, nhân chứng, nhânviên, nhân đức, chủ nhân
b) Phơi phới, tấp nập, náo nức, rạo rực
c) dịu dàng, lim dim, mơ màng, mỏi mệt, thiêm thiếp, hí hửng, lênh láng.
d) chân núi, chân đồi, chân chính, chân đê, chân trời
Câu 3: (1điểm) Xác định từ loại của các từ gạch chân sau:
a. Những tà áo dài và bữa cơm rất Việt Nam ấy đã làm du khách thêm yêu quý Việt Nam hơn.	TT
 DT
b. Chúng ta phải biết ơn các vị anh hùng dân tộc vì các vị ấy là tiêu biểu cho một dân tộc anh hùng.	 DT
	TT
Câu 4: (1điểm): Em hãy xác định từ ghép, từ láy trong các tập hợp từ sau: 
	đi đứng, phẳng lặng, êm ả, bình minh, rạng rỡ, tươi tốt, thông thoáng, xa xăm, lúng túng, êm ái.
	TG: đi đứng, phẳng lặng, bình minh, tươi tốt, thông thoáng.
	TL: êm ả, rạng rỡ, xa xăm, lúng túng, êm ái
Câu 5: (2điểm)
- Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh. Mái tóc của bà so sánh với hình ảnh "mây bông" (0,5điểm) 
+ chuyện bà kể được so sánh với hình ảnh cái giếng khơi thân thuộc ở làng quê Việt Nam (0,5đ)
- Tác dụng củabiện pháp nghệ thuật so sánh (1 điểm)
+ Để khắc sâu hình ảnh đẹp đẽ về người bà tóc đã bạc trắng, thân thương, hiền hậu... Kho chuyện của bà rất nhiều, không bao giờ hết... luôn in đậm trong tâm trí tác giả (0,5điểm)
+ Thể hiện tình cảm yêu thương, quý trọng... của người cháu đối với bà (0,5 điểm)
Câu 6: Tập làm văn: (4điểm)
+ Mở bài:0.5
+Thân bài: 3 + Kết bài: 0.5