Giáo án Lịch sử Lớp 5 - Tuần 5 - Bài 5: Phan Bội Châu và phong trào Đông Du - Năm học 2023-2024 - Đặng Thị Nhung

 Kế hoạch bài dạy môn Lịch sử Lớp 5A1
 TUẦN 5
Thời gian thực hiện: Thứ ba ngày 03 tháng 10 năm 2023.
 Bài 5: PHAN BỘI CHÂU VÀ PHONG TRÀO ĐÔNG DU
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức:
- Học sinh biết được Phan Bội Châu là nhà yêu nước tiêu biểu ở Việt Nam đầu thế kỉ 
XX : 
 + Phan Bội Châu sinh năm 1867 trong một gia đình nhà nho nghèo thuộc tỉnh Nghệ 
An. Phan Bội Châu lớn lên khi đất nước bị thực dân Pháp đô hộ, ông day dứt lo tìm 
đường giải phóng dân tộc. 
 + Từ năm 1905 - 1908 ông vận động thanh niên Việt Nam sang Nhật Bản học để trở 
về đánh Pháp cứu nước. Đây là phong trào Đông Du.
- HS HTT: Biết được vì sao phong trào Đông Du thất bại: Do sự cấu kết của thực dân 
Pháp với chính phủ Nhật.
- Biết được ý nghĩa của phong trào đông du với cách mạng Việt Nam.
2. Năng lực:
 + Năng lực tư chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn 
đề và sán g tạo.
 + Năng lực hiểu biết cơ bản về Lịch sử, năng lực tìm tòi và khám phá Lịch sử, năng 
lực vận dụng kiến thức Lịch sử vào thực tiễn.
3. Phẩm chất: 
- HS có thái độ học tập nghiêm túc, tích cực trong các hoạt động
- Giáo dục tình yêu thương quê hương đất nước
- HS yêu thích môn học lịch sử
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Chân dung Phan Bội Châu.
- Phiếu học tập của HS.
- HS chuẩn bị các thông tin, tranh ảnh sưu tầm được về phong trào Đông du và Phan 
Bội Châu. 
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU
 HOẠT ĐỘNG DẠY HOẠT ĐỘNG HỌC
 1. Hoạt động Khởi động
 Trò chơi: Lớp phó văn nghệ tổ chức cho -Lớp phó văn nghệ lên điều hành .
 các bạn chơi trò chơi ‘‘ Rung chuông 
 vàng’’ với nội dung các câu hỏi đã chuẩn 
 bị.
 - Lớp phó văn nghệ tổng hợp, tuyên dương 
 bạn thắng cuộc
 - Lớp phó văn nghệ mời cô giáo tiếp tục 
 bài học..
 -GV nhận xét khen ngợi HS
 Giới thiệu bài mới ( 1’)
 - GV cho HS quan sát chân dung Phan Bội - HS nêu hiểu biết của bản thân.
 Châu và hỏi: Em có biết nhân vật lịch sử Đó là Phan Bội Châu, ông là nhà yêu nước 
 này tên là gì, có đóng góp gì cho lịch sử tiêu biểu đầu thế kỷ XX. 
 nước nhà không?
Giáo viên : Đặng Thị Nhung Năm học 2023 - 2024 Kế hoạch bài dạy môn Lịch sử Lớp 5A1
- GV giới thiệu bài: Đầu thế kỷ XX, ở 
nước ta có 2 phong trào chống Pháp tiêu 
biểu do 2 chí sĩ yêu nước là Phan Bội Châu 
và Phan Châu Trinh lãnh đạo.
2. Hoạt động Hình thành kiến thức: 
 Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu về tiểu sử của 
 Phan Bội Châu. 
 Cách tiến hành:
- GV tổ chức cho HS làm việc theo nhóm - HS làm việc theo nhóm.
để giải quyết yêu cầu:
 + Chia sẻ với các bạn trong nhóm thông + Lần lượt từng HS trình bày thông tin của 
tin, tư liệu tìm hiểu được về Phan Bội Châu.mình trước nhóm.
 + Cả nhóm cùng thảo luận, chọn lọc thông + Các thành viên trong nhóm thảo luận để 
tin để viết thành tiểu sử của Phan Bội Châu.lựa chọn thông tin và ghi vào phiếu học 
- GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả tìm tập. 
hiểu trước lớp. - Đại diện 1 nhóm HS trả lời, các nhóm 
- GV nêu nhận xét phần tìm hiểu của HS, qua khác bổ sung ý kiến.
đó nêu những nét chính về tiểu sử Phan Bội 
Châu: Ong sinh năm 1867 trong 1 gia đình 
nhà nho nghèo, giàu truyền thống yêu nước 
thuộc huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Khi 
còn rất trẻ, ông đã có nhiệt huyết cứu nước. 
Năm 17 tuổi Ông viết hịch “ Bình Ty thu 
Bắc”- đánh thắng Pháp lấy lại xứ Bắc- để cổ 
động nhân dân chống Pháp. Năm 19 tuổi lập 
đội “ Thí sinh quân” để ứng nghĩa khi kinh 
thành Huế thất thủ nhưng sự việc không 
thành. Năm 1904 ông bắt đầu hoạt động đấu 
tranh giải phóng dân tộc bằng việc khởi 
xướng và lập Hội Duy Tân một tổ chức yêu 
nước chống Pháp chủ trương theo cái mới 
tiến bộ. Ông là người khởi xướng, tổ chức 
và giữ vai trò trọng yếu trong phong trào 
Đông du. Từ năm 1905 đến 1908, phong trào 
này đã đưa được nhiều thanh niên ra nước 
ngoài học để trở về cứu nước. 
Sau khi phong trào Đông du tan rã. Phan 
Bội Châu tiếp tục hoạt động tại Trung 
Quốc, Thái Lan. Năm 1925 Ơng bị Pháp 
bắt ở Trung Quốc đưa về Việt Nam, giam ở 
Hỏa Lị và định bí mật thủ tiêu Ông. Song 
do phong trào đấu tranh mạnh mẽ ở Việt 
Nam địi thả Phan Bội Chu nn Php đưa ông 
về giam lỏng ở Huế.
Ông mất ngày 29-10-1940 tại Huế. 
3. Hoạt động Luyện tập, thực hành :
Giáo viên : Đặng Thị Nhung Năm học 2023 - 2024 Kế hoạch bài dạy môn Lịch sử Lớp 5A1
 Mục tiêu: Giúp HS hiểu sơ lược về phong 
 trào Đông du.
 Cách tiến hành: - HS làm việc theo nhóm, mỗi nhóm 4 HS, 
 -GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm, cùng đọc SGK, thảo luận để cùng rút ra các 
 cùng đọc SGK và thuật lại những nét chính nét chính của phong trào Đông du như sau:
 về phong trào Đông du dựa theo các câu 
 hỏi gợi ý sau: + Phong trào Đông du được khởi xướng 
 + Phong trào Đông du diễn ra vào thời gian năm 1905, do Phan Bội Châu lãnh đạo. 
 nào? Ai là người lãnh đạo? Mục đích của Mục đích của phong trào là đào tạo những 
 phong trào là gì? người yêu nước có kiến thức về khoa học 
 kỹ thuật được học ở Nhật, sau đó đưa họ về 
 nước để hoạt động cứu nước. 
 + Phong trào vận động được nhiều thanh 
 + Nhân dân trong nước, đặc biệt là các niên sang Nhật học. Để có tiền họ làm 
 thanh niên yêu nước đã hưởng ứng phong nhiều việc để kiếm tiền. Cuộc sống kham 
 trào Đông du như thế nào? khổ, chật chội, thiếu thốn đủ thứ. Mặc dù 
 vậy họ vẫn hăng say học tập. Nhân dân 
 trong nước cũng đóng góp tiền của cho 
 phong trào Đông du.
 + Phong trào Đông du phát triển làm cho 
 + Kết quả của phong trào Đông du và ý thực dân Pháp hết sức lo ngại, năm 1908 
 nghiã của phong trào này là gì? thực dân Pháp cấu kết với Nhật chống phá 
 phong trào Đông du. Sau đó chính phủ Nhật 
 trục xuất những người yêu nước Việt Nam 
 và Phan Bội Châu ra khỏi Nhật. Phong trào 
 Đông du tan rã.
 Tuy tan rã nhưng phong trào Đông du đã 
 đào tạo được nhiều nhân tài cho đất nước, 
 đồng thời cổ vũ, khơi dậy lòng yêu nước của 
 nhân dân ta. 
 - 3 HS trình bày theo 3 phần trên, sau mỗi 
 - GV tổ chức cho HS trình bày kết quả thảo lần trình bày, HS cả lớp nhận xét, bổ sung 
 luận trước lớp. ý kiến.
 - GV tổ chức cho HS trình bày các nét chính HS suy nghĩ, phát biểu ý kiến trước lớp.
 về phong trào Đông du trước lớp. 
 - GV nhận xét về kết quả thảo luận của 
 HS, sau đó hỏi cả lớp: + Vì họ có lòng yêu nước nên quyết tâm 
 + Tại sao trong điều kiện khó khăn, thiếu học tập để về cứu nước.
 thốn, nhóm thanh niên Việt Nam vẫn hăng 
 say học tập? + Vì thực dân Pháp cấu kết với Nhật 
 + Tại sao chính phủ Nhật trục xuất Phan chống phá phong trào Đông du.
 Bội Châu và những người du học? + Vì thực dân Pháp cấu kết với Nhật
 - GV hỏi HS khá , giỏi: Vì sao phong trào 
 Đông du thất bại?
 - GV giảng thêm: Sự thất bại của phong 
 trào Đông du cho thấy rằng đã là đế quốc 
Giáo viên : Đặng Thị Nhung Năm học 2023 - 2024 Kế hoạch bài dạy môn Lịch sử Lớp 5A1
thì không phân biệt màu da, chúng sẵn sàng 
cấu kết với nhau để áp bức dân tộc ta.
4. Hoạt động Vận dụng, trải nghiệm: 
- GV nêu câu hỏi: Nêu những suy nghĩ của - 2 HS trả lời 
em về Phan Bội Châu. 
- GV nêu: Phan Bội Châu là một người - HS lắng nghe
anh hùng đầy nhiệt huyết. Cuộc đời hoạt 
động của nhà chí sĩ yêu nước là 1 tấm 
gương sáng, đến các thế hệ ngày nay cũng 
đều trân trọng. Không chỉ đồng bào ta thấy 
rõ mà ngay cả kẻ thù cũng phải nhiều phen 
công khai xác nhận.
- GV nhận xét tiết học, dặn dò HS tìm hiểu - HS nhận nhiệm vụ
về quê hương và thời niên thiếu của 
Nguyễn Tất Thành 
IV. ĐIỀU CHỈNH SAU BÀI DẠY :
Giáo viên : Đặng Thị Nhung Năm học 2023 - 2024