Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết học 111: Lòng yêu nước (I.- Ren - bua)

Tuaàn : 30
Tieát: 111
 Ngaøy soaïn : 
 Ngaøy daïy : 
 LOØNG YEÂU NÖÔÙC 
 ( I.Ê- REN- BUA )
I II. Mục tiêu : 
 - Hiểu được tư tưởng và lòng yêu nước qua một bài tùy bút- chính luận .
 - nhận biết nét đặc sắc về nghệ thuật của bài tùy bút- chính luận này .
 - II. Kiến thức chuẩnÒ :
1 kiến thức:
- Lòng yêu nước bắt nguồn từ lòng yêu những gì gần gũi, thân thuộc của quê hương và thể hiện rõ nhất trong hoàn cảnh gian nan, thử thách .Lòng yêu nước trở thành sức mạnh, phẩm chất của người anh hùng trong chiến ranh bảo vệ tổ quốc.
- Nét chính về nghệ thuật của VB 
2 Kĩ năng:
- Đọc diễn cảm một Vb chính luận giàu chất trữ tình: Giọng đọc vừa rắn rõi, dứt khoát, vừa mềm mại, diệu dàng, tràn ngập cảm xúc .
- Nhận biết và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm
- Đọc hiểu VB tùy bút có yếu tố miêu tả kết hợp với biểu cảm.
- Trình bày được suy nghĩ tình cảm của bản thân về đất nước mình. 
III. Hướng dẫn thực hiện :
Hoaït ñoäng giaùo vieân
Hoaït ñoäng hoïc sinh
Noäi dung hoaït ñoäng
+ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng ( 5 phuùt)
- OÅn ñònh neà neáp – kieåm tra sæ soá.
Hoûi : Neâu nhöõng phaåm chaát cuûa caây tre? Tre gaén boù vôùi con ngöôøi nhö theá naøo?
- GV giôùi thieäu baøi môùi.
- Baùo caùo sæ soá.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Nghe, ghi töïa baøi.
 - OÅn ñònh lôùp.
 - Kieåm tra baøi cuõ.
 - Giôùi thieäu baøi môùi.
+ Hoaït ñoäng 2: Đọc hiểu VB
- Goïi HS ñoïc chuù thích daáu sao. 
Hoûi : Em hieåu gì veà taùc giaû ?
Hoûi : Haõy neâu xuaát xöù cuûa baøi vaên “Loøng yeâu nöôùc” ?
- GV ghi -> giaûng veà hoaøn caûnh xaõ hoäi Nga baáy giôø. 
- Höôùng daãn ñoïc -> GV ñoïc maãu moät ñoaïn goïi HS ñoïc -> nhaän xeùt.
- Tìm hieåu chuù thích SGK.
Hoûi : Em haõy tìm ñaïi yù cuûa baøi vaên ?
- HS traû lôøi -> GV choát laïi : Baøi vaên lí giaûi ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc. Loøng yeâu nöôùc baét nguoàn töø tình yeâu nhöõng gì thaân thuoäc, gaàn guõi; tình yeâu gia ñình, laøng xoùm, mieàn queâ. Loøng yeâu nöôùc ñöôïc theå hieän vaø thöû thaùch trong cuoäc chieán ñaáu choáng ngoaïi xaâm vaø baûo veä Toå quoác.
Hoạt động 3: Tìm hiểu văn bản
- Chuyeån yù -> Phaân tích.
- HS ñoïc töø ñaàu -> “loøng yeâu Toå quoác”
Hoûi: Môû ñaàu vaên baûn taùc giaû khaùi quaùt veà loøng yeâu nöôùc qua caâu vaên naøo ?
Hoûi: Theo em, taïi sao loøng yeâu nöôùc laïi baét ñaàu laø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng ñoù ?
- GV: Ñoù laø bieåu hieän söï soáng ñaát nöôùc ñöôïc con ngöôøi taïo ra, chuùng ñem laïi nieàm vui, haïnh phuùc cho con ngöôøi.
Hoûi : Hoaøn caûnh naøo khieán cho ngöôøi daân Xoâ vieát caûm nhaän ñöôïc saâu saéc veû ñeïp queâ höông ?
Hoûi Haõy tìm chi tieát mieâu taû veû ñeïp rieâng cuûa töøng vuøng mieàn treân ñaát nöôùc Xoâ vieát?
Hoûi : Neâu nhöõng nhaän xeùt veà caùch choïn loïc vaø mieâu taû nhöõng veû ñep ñoù ?
- GV : Moãi hình aûnh tuy chæ laø gôïi taû qua noãi nhôù nhöng vaãn laøm noåi roõ veû ñeïp rieâng vaø taát caû ñeàu thaém ñöôïm tình caûm yeâu meán, töï haøo cuûa con ngöôøi. .
- GV cho HS neâu nhöõng neùt ñeïp rieâng ñaùng nhôù nhaát cuûa queâ höông mình hay nôi ñang sinh soáng.
- Cho HS phaùt hieän caâu keát ñoaïn.
Hoûi : Theo em, caâu keát ñoaïn coù gì ñaëc saéc ?
Hoûi : Haõy neâu nhaän xeùt cuûa em veà trình töï laäp luaän trong ñoaïn vaên treân ?
- HS ñoïc phaàn cuoái : Coù theå naøo 
Hoûi : Taùc giaû caûm nhaän ñöôïc söùc maïnh cuûa loøng yeâu nöôùc trong hoaøn caûnh naøo ?
Hoûi : Taïi sao khi keû thuø giô tay khaû oá ñoäng ñeán Toå quoác chuùng ta thì ta môùi hieåu loøng yeâu nöôùc cuûa mình lôùn ñeán döôøng naøo ?
- GV lieân heä hai cuoäc khaùng chieán cuûa daân toäc Vieät Nam. 
Hoûi : Vaäy, ñoái vôùi baûn thaân em, yeâu nöôùc ñöôïc theå hieän qua haønh ñoäng naøo?
 - GV nhaän xeùt. Choát laïi yù.
- Ñoïc .
- HS döïa vaøo phaàn chuù thích -> traû lôøi.
- Nghe.
- Ñoïc vaên baûn.
- HS tìm hieåu chuù thích SGK.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- HS traû lôøi caù nhaân: Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu laø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng nhaát.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Nghe.
- Traû lôøi caù nhaân.
- HS tìm trong SGK.
- HS neâu nhaän xeùt.
- Nghe.
- HS neâu nhöõng neùt ñeïp rieâng ôû queâ mình.
- Neâu moät chaân lí saâu saéc veà loøng yeâu nöôùc.
- Neâu nhaän ñònh veà loøng yeâu nöôùc -> noùi ñeán tình yeâu queâ höông trong moät hoaøn caûnh cuï theå -> khaùi quaùt moät qui luaät, chaân lí . 
- HS traû lôøi caù nhaân: trong chieán tranh.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Nghe.
 I. Tìm hieåu chung: 
 a. Taùc giaû: I-li-a EÂ-ren-bua (1891 - 1962) laø nhaø vaên noåi tieáng, nhaø baùo loãi laïc cuûa Lieân Xoâ.
 b. Taùc phaåm: 
 Baøi vaên “Loøng yeâu nöôùc” ñöôïc trích töø baøi baùo “Thöû löûa” cuûa nhaø vaên I-li-a EÂ-ren-bua vaøo cuoái thaùng 6 naêm 1942 – thôøi kyø Lieân Xoâ choáng phaùt xít Ñöùc xaâm löôïc (1941-1945).
c. Ñaïi yù: 
 Baøi vaên lí giaûi ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc.
II. Phaân tích :
A/ Nội dung:
 1. Ngoïn nguoàn cuûa loøng yeâu nöôùc :
 - Loøng yeâu nöôùc ban ñaàu laø loøng yeâu nhöõng vaät taàm thöôøng nhaát.
- Veû ñeïp cuûa queâ höông :
 + Ngöôøi vuøng Baéc nghó ñeán caùnh röøng beân soâng Vi – na.
 + Mieàn Xu – coâ – noâ thaân caây moïc laø laø maët nöôùc, ñeâm traêng saùng hoàng, 
 + Ngöôøi xöù U – crai – na nhôù boùng thuyø döông tö löï, caùi baèng laëng cuûa tröa heø, 
-> Tình caûm yeâu meán, töï haøo veà queâ höông.
- “ Loøng yeâu nhaø, yeâu laøng xoùm, yeâu mieàn queâ trôû neân loøng yeâu toå quoác ”
-> Khaùi quaùt moät chaân lí saâu saéc veà loøng yeâu nöôùc
2. Söùc maïnh cuûa loøng yeâu nöôùc :
- Theå hieän trong thöû thaùch chieán tranh.
- Trong nguy cô maát nöôùc.
B Nghệ thuật:
Kết hợp chính luận với trữ tình 
- Kết hợp sự miêu tả tinh tế chọn lộc những hình ảnh tiêu biểu của từng miền với biểu hiện cảm xúc tha thiết, sôi nổi và suy nghĩ sâu sắc.
- Cách lập luận của tác giả khi lí giải ngọn nguồn của lòng yêu nước lô gich và chặt chẽ .
+ Hoaït ñoäng 4: Höôùng daãn thöïc hieän ghi nhôù. (5 phuùt)
- GV yeâu caàu HS khaùi quaùt noäi dung, ngheä thuaät cuûa baøi -> Ghi nhôù.
- Traû lôøi theo ghi nhôù.
- Ñoïc.
Ý Ý nghĩa văn bản
Ghi nhôù SGK/ 109. 
Lòng yêu nước bắt nguồn từ lòng yêu những gì gần gũi, thân thuộc nhất nơi nhà, xóm, phố, quê hương. Lòng yêu nước trở nên mãnh liệt trong thử thách của cuộc chiến tranh vệ quốc. Đó là bài học thấm thía mà nhà văn I-Li-a-Ê-ren-bua truyền tới.
+ Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá – Daën doø. (5 phuùt)
a/ củng cố
Hoûi : Neáu caàn noùi ñeán veû ñeïp tieâu bieåu veà queâ höông mình (hoaëc ñòa phöông em ñang ôû) thì em seõ noùi nhöõng gì ?
- Goïi HS ñoïc theâm.
b/ Hướng dẫn tự học
- Höôùng daãn HS:
 + Hoïc baøi.
 + hiểu được những biểu hiện lòng yêu nước
 + liên hệ với lich35 sử của đất nước ta qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.
 + Chuaån bò : Caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø.
- HS traû lôøi caù nhaân. .
- Ñoïc.
- Thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa GV.