Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết số 112: Câu trần thuật đơn có từ là

Tuaàn : 30
Tieát: 112
 Ngaøy soaïn : 
 Ngaøy daïy : 
CAÂU TRAÀN THUAÄT ÑÔN COÙ TÖØ LAØ
 II. Mục tiêu : 
 - Nắm được khái niệm loại câu trần thuật đơn có từ là .
 - Biết sử dụng hiệu quả câu trần thuật đơn có từ là trong nói và viết .
- II. Kiến thức chuẩnÒ :
1 kiến thức:
- Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là .
- C ác kiểu câu trần thuật đơn có từ là .
2 Kĩ năng:
- Nhân biết được câu trần thuật đơn có từ là và xác định được các kiểu cấu tạo câu trần thuật đơn có từ là trong VB .
- Xác định được chủ ngữ và vị ngữ trong câu trần thuật đơn có từ là.
- Đặt được câu trần thuật đơn có từ là.
III. Hướng dẫn thực hiện :
Hoaït ñoäng giaùo vieân
Hoaït ñoäng hoïc sinh
Noäi dung hoaït ñoäng
+ Hoaït ñoäng 1 : Khôûi ñoäng : (5phuùt)
 - OÅn ñònh neà neáp – sæ soá.
Hoûi Theá naøo laø caâu traàn thuaät ñôn ?
 - GV giôùi thieäu baøi môùi.
- Baùo caùo sæ soá.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Nghe vaø ghi töïa.
 - OÅn ñònh lôùp.
 - Kieåm tra baøi cuõ.
 - Giôùi thieäu baøi môùi. 
+ Hoaït ñoäng 2: Hình thành kiến thức (15 phuùt)
- Goïi HS ñoïc 4 ví duï SGK.
- Yeâu caàu HS xaùc ñònh vò ngöõ..
- Hoûi: Vò ngöõ cuûa caùc caâu treân do nhöõng töø hoaëc cuïm töø loaïi naøo taïo thaønh?
- GV nhaän xeùt .
- Hoûi: Choïn nhöõng töø hoaëc cuïm töø phuû ñònh thích hôïp cho sau ñaây ñieàn vaøo tröôùc vò ngöõ cuûa caùc caâu treân : khoâng, khoâng phaûi, chöa, chöa phaûi.
- GV nhaän xeùt- choát laïi ñaëc ñieåm cuûa caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø.
- Goïi HS nhaéc laïi ghi nhôù.
- Goïi HS ñoïc caùc caâu vöøa phaân tích ôû phaàn 1.
Hoûi: Vò ngöõ cuûa caâu naøo trình baøy caùch hieåu veà söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm noùi ôû chuû ngöõ?
Hoûi: Vò ngöõ cuûa caâu naøo coù taùc duïng giôùi thieäu söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm noùi ôû chuû ngöõ?
Hoûi: Vò ngöõ cuûa caâu naøo mieâu taû ñaëc ñieåm traïng thaùi cuûa söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm noùi ôû chuû ngöõ?
Hoûi: Vò ngöõ cuûa caâu naøo theå hieän söï ñaùnh giaù ñoái vôùi söï vaät, hieän töôïng, khaùi nieäm noùi ôû chuû ngöõ?
- GV höôùng daãn HS traû lôøi töøng caâu hoûi roài ruùt ra boán kieåu cvaâu thöôøng gaëp.
- Goïi HS ñoïc ghi nhôù.
- HS ñoïc.
- HS xaùc ñònh vò ngöõ.
 + Caâu a, b, c: laø + cuïm danh töø; caâu d : laø + tính töø.
-Nghe.
- HS traû lôøi caù nhaân: chæ ñieàn ñöôïc: khoâng phaûi, chöa phaûi.
- Nghe.
- HS ñoïc ghi nhôù.
-HS ñoïc.
- HS traû lôøi caù nhaân.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Ñoïc ghi nhôù.
I. Ñaëc ñieåm caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø:
 a. Baø ñôõ Traàn / laø ngöôøi huyeän Ñoâng Trieàu.
 ( laø + cuïm danh töø)
 b. Truyeàn thuyeát / laø loaïi truyeän daân gian kì aûo.
 ( laø + cuïm danh töø).
 c. Ngaøy thöù naêm treân ñaûo Coâ Toâ / laø moät ngaøy trong treûo, saùng suûa.
 ( laø + cuïm danh töø)
d. Deá Meøn treâu chò Coác / laø daïi.
 (laø + tính töø).
Ghi nhôù SGK/ 114
-câu trần thuật đơn có từ là là câu có vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ hoặc cụm danh từ tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là với động từ ( CĐT) hoặc TT ( CTT) cũng có thể là vị ngữ.
- khi VN biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ không phải, chưa phải.
II. Caùc kieåu caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø:
 + Caâu ñònh nghóa: caâu b.
 + Caâu giôùi thieäu : caâu a.
 + Caâu mieâu taû (hoaëc giôùi thieäu): caâu c.
 + Caâu ñaùnh giaù: caâu d. 
* Ghi nhôù : SGK/115.
+ Hoaït ñoäng 3 : Höôùng daãn luyeän taäp. (20 phuùt)
- Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 1 – Goïi HS trình baøy.
- Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 2. 
- Goïi HS trình baøy.
- Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 3.
- Cho HS thaûo luaän.
- Goi ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
- Ñoïc.
- HS traû lôøi caù nhaân. .
- Ñoïc.
- HS traû lôøi caù nhaân. 
- Ñoïc.
- HS thaûo luaän.
- Ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
 Baøi taäp 1: 
 Caùc caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø: Caâu a, c, d, e.
 Baøi taäp 2: 
 a. Hoaùn duï / laø goïi teân..cho söï dieãn ñaït. (caâu ñònh nghóa).
 c. Tre / laø caùnh tay cuûa ngöôøi noâng daân. (Caâu giôùi thieäu).
 d. Boà caùc / laø baùc chim ri. (Caâu giôùi thieäu).
 e. Khoùc / laø nhuïc.
 Reân / heøn.
 Van, / yeáu ñuoái.
 ..Daïi khôø / laø nhöõng luõ ngöôøi caâm.(Caâu ñaùnh giaù).
Baøi taäp 3 : 
Ñoaïn vaên tham khaûo:
 Nam laø baïn thaân nhaát cuûa em. Baïn Nam hoïc raát gioûi. Naêm naøo, baïn aáy cuõng laø HS xuaát saéc, laø “Chaùu ngoan Baùc Hoà”. Em raát thaùn phuïc baïn vaø höùa seõ phaán ñaáu hoïc gioûi nhö baïn Nam.
+ Hoaït ñoäng 4: cuûng coá – Daën doø(5 phuùt)
- Hoûi: Theá naøo laø caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø?
- Yeâu caàu HS: 
- Hoïc baøi: chuù yù ñeán ghi nhôù.
- Chuaån bò: Lao xao.
- Traû lôøi caù nhaân.
- Thöïc hieän theo yeâu caàu.
DUYEÄT
Ngaøy .thaùng naêm 2011