Giáo án Tập đọc Lớp 5 - Tuần 9 - Nguyễn Thị Thanh Hương - Bài: Đất Cà Mau

GIÁO ÁN HỘI GIẢNG CẤP TRƯỜNG
Môn: Tập đọc - tuần 9
Bài: ĐẤT CÀ MAU 
GV dạy: Nguyễn Thị Thanh Hương
Lớp: 5B
Ngày dạy:
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
- Đọc lưu loát, diễn cảm toàn bài, nhấn giọng vào những từ ngữ gợi tả, gợi cảm làm nổi bật sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở Cà Mau và tính cách kiên cường của người Cà Mau.
- Hiểu được ý nghĩa của bài văn: Sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở Cà Mau góp phần hun đúc nên tính cách kiên cường của của người Cà Mau.
*GDBVMT: Khai thác trực tiếp nội dung bài: GDHS hiểu biết về môi trường sinh thái ở đất mũi Cà Mau; về con người nơi đây được nung đúc và lưu truyền tinh thần thượng võ để khai phá giữ gìn mũi đất tận cùng của Tổ quốc; từ đó thêm yêu quý con người vùng đất này. 
- Năng lực: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Phẩm chất: Yêu quý con người ở mảnh đất tận cùng của Tổ quốc.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 
 - GV: 
+ Máy chiếu, video giới thiệu một số địa danh nổi tiếng ở Cà Mau
+ Bản đồ Việt Nam. Tranh ảnh về cảnh thiên nhiên, con người ở Cà Mau 
 	 - HS: SGK, vở
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
Thời gian
 Hoạt động GV
Hoạt động HS
5 phút
1. Hoạt động mở đầu:
Kiểm tra bài cũ 
- Gọi 3 HS đọc đoạn nối tiếp bài Tập đọc Cái gì quý nhất? TLCH:
+ Theo Hùng, Quý, Nam cái gì quý nhất trên đời?
+ Mỗi bạn đưa ra lí lẽ như thế nào để bảo vệ ý kiến của mình?
+ Vì sao thầy giáo cho rằng người lao động mới là quý nhất?
- Gọi HS nêu nội dung bài Tập đọc
- Nhận xét
 Giới thiệu bài: 
- Cho HS quan sát Bản đồ địa lí Việt Nam và giới thiệu: tỉnh thành nằm ở vị trí cực Nam của Tổ quốc là tỉnh Cà Mau, đây cũng là nơi biển Đông và biển Tây giao hòa với nhau, chỉ duy nhất ở Việt Nam, nơi đây mặt trời mọc ở biển Đông và lặn ở biển Tây.
Thiên nhiên ở đây rất khắc nghiệt nên cây cỏ và con người ở đây cũng có những nét đặc trưng riêng. Chúng ta cùng tìm hiểu điều đó qua bài Đất Cà Mau.
- GV ghi đề bài - Gọi HS đọc đề bài
- 3 HS đọc bài Tập đọc Cái gì quý nhất
- HS trả lời
- Người lao động là quý nhất
- HS lắng nghe
- HS quan sát hình ảnh và lắng nghe
- HS đọc đề bài
32 phút 
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới:
12 phút 
2.1. Luyện đọc: 
* Mục tiêu: Rèn đọc đúng từ, đọc đúng câu, đoạn. Đọc lưu loát toàn bài.
* Cách tiến hành:
- GV nêu giọng đọc của bài: đọc với giọng to, vừa đủ nghe nhấn giọng những từ ngữ gợi tả gợi cảm làm nổi bật sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở Cà Mau và tính cách kiên cường của người Cà Mau.
- GV đọc bài 
- Bài văn trên có mấy đoạn?
- Yêu cầu HS đọc nối tiếp đoạn, phát hiện từ khó và câu dài khó đọc.
 - Hướng dẫn HS luyện đọc từ khó, câu dài khó đọc.
- Gọi HS đọc nối tiếp đoạn, chú ý đọc đúng câu từ khó vừa luyện 
- Gọi HS đọc chú giải sgk
- Yêu cầu HS luyện đọc nhóm đôi.
- GV kiểm tra đọc nhóm- nhận xét
- Gọi HS đọc cả bài
- Cả lớp theo dõi
- Bài văn trên có 4 đoạn, mỗi lần xuống dòng là 1 đoạn:
+ Đoạn 1: Cà Mau là đất...nổi cơn dông.
+ Đoạn 2: Cà Mau đất xốp... thân cây đước.
+ Đoạn 3: Còn lại.
- phập phều, san sát, thẳng đuột, huyền thoại
- Tinh thần thượng võ của cha ông/ được nung đúc và lưu truyền/ để khai phá/ giữ gìn mũi đất tận cùng này của Tổ quốc.//
- HS luyện đọc
- HS đọc nối tiếp đoạn .
- HS đọc chú giải sgk
- HS luyện đọc nhóm đôi.
- Các nhóm đọc bài
- 1 HS đọc cả bài
10 phút 
2.2. Hoạt động tìm hiểu bài: 
* Mục tiêu: Hiểu được ý nghĩa của bài văn: Sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở Cà Mau góp phần hun đúc nên tính cách kiên cường của của người Cà Mau. 
* Cách tiến hành:
- Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1 TLCH:
+ Mưa ở Cà Mau có gì khác thường?
- GV: mưa hối hả là cơn mưa rất nhanh, ào đến như con người hối hả làm một việc gì đó khi sợ muộn giờ.
 Mưa ở Cà Mau là mưa dông: rất đột ngột, ào đến, dữ dội nhưng chóng tạnh, mưa đến rồi đi rất thất thường, tất cả tạo nên nét đặc trưng về thời tiết ở vùng đất cực Nam của tổ quốc.
+ Từ những chi tiết trên em hãy đặt tên cho đoạn 1?
Chuyển ý: mùa mưa là vậy, còn mùa nắng thì như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp ở đoạn 2.
- Yêu cầu HS đọc lướt đoạn 2, TLCH:
+ Đất ở Cà Mau như thế nào?
- GV: đất nẻ chân chim là đất có vết nứt rạn rẻ ra thành nhiều đường khác nhau như chân chim (cho HS xem hình ảnh), mùa nắng đất khô vì thiếu nước nứt nẻ cả ra.
- Yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, TLCH:
+ Cây cối trên đất Cà Mau mọc ra sao? 
+ Người Cà Mau dựng nhà cửa như thế nào?
GV giảng bài kết hợp cho HS xem hình ảnh:
* cây bình bát 
* cây bần, trái bần 
* cây đước 
+ hằng hà sa số nghĩa là gì? 
GV: Đước đã mọc thành rừng thành bãi. Hiện nay, các nhà khoa học chưa xác định được rừng ngập mặn Cà Mau có từ niên đại nào, tuy nhiên người ta có thể khẳng định rằng đây là khu rừng được xếp thứ hai trên thế giới về độ lớn sau rừng Amazon ở Nam Mĩ.
Mặc dù thiên nhiên ở Cà Mau rất khắc nghiệt nhưng cây cối mọc ở đây có một sức sống mãnh liệt. 
 GV: Ở Cà Mau, mạng lưới sông ngòi dày đặc nên nhà cửa nơi đây mang vẻ rất riêng, rất đặc biệt 
+ Qua tìm hiểu, em hãy đặt tên cho đoạn 2.
- Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 3,TLCH:
+ Người dân Cà Mau có tính cách như thế nào?
+ Em hiểu “sấu cản mũi thuyền” nghĩa là gì?
+ Em hiểu “hổ rình xem hát” nghĩa gì?
+ thượng võ nghĩa là gì?
GV: nói như thế để thấy được thiên nhiên ở nơi này rất khắc nghiệt. Dù vậy, người Cà Mau vẫn dũng cảm, thích chế ngự thiên nhiên, hoàn cảnh sống đã tôi luyện cho những người dân ở nơi này có những phẩm chất đáng quý đáng trân trọng.
+ Em hãy đặt tên cho đoạn 3 ?
- Qua tìm hiểu bài, em nào nêu nội dung của bài đọc
GV: Sự khắc nghiệt của thiên nhiên ở Cà Mau góp phần hun đúc nên tính cách kiên cường của của người Cà Mau.
 - HS đọc thầm đoạn 1 TLCH:
+ Mưa ở Cà Mau là mưa dông, sớm nắng chiều mưa; đang nắng đó, mưa đổ ngay xuống đó; mưa hối hả không kịp chạy vào nhà; mưa rất phũ một hồi rồi tạnh hẳn
 - HS lắng nghe
- Đoạn 1: Mưa ở Cà Mau
- HS đọc lướt đoạn 2, TLCH
+ Đất ở Cà Mau là đất xốp. Mùa nắng đất nẻ chân chim, nền nhà cũng rạn nứt
- HS quan sát tranh và lắng nghe 
- HS thảo luận nhóm đôi, TLCH:
- Cây cối mọc thành chòm, thành rặng, rễ dài cắm sâu vào lòng đất.
- Nhà cửa dựng dọc theo bờ kênh, dưới những hàng đước xanh rì, từ nhà nọ sang nhà kia phải leo lên cầu bằng thân cây đước.
- HS lắng nghe và xem một số hình ảnh về cây cối và nhà cửa ở Cà Mau 
-hằng hà sa số: nhiều vô kể, đếm không xuể.
- HS lắng nghe
- Đoạn 2: Đất, cây cối và nhà cửa ở Cà Mau
- Người Cà Mau thông minh, giàu nghị lực, thượng võ, thích kể, thích nghe những chuyện kì lạ về sức mạnh và trí thông minh của con người.
- “sấu cản mũi thuyền”: cá sấu ở dưới sông rất nhiều
- “hổ rình xem hát”: trên bờ, hổ lúc nào cũng rình rập
- Đoạn 3: Tính cách người Cà Mau 
- HS nêu nội dung bài 
- HS đọc nội dung
10 phút 
3. Hoạt động luyện đọc diễn cảm: 
* Mục tiêu: Đọc diễn cảm được bài văn, biết nhấn giọng ở những từ ngữ gợi tả, gợi cảm.
* Cách tiến hành:
- Gọi HS đọc đoạn nói lên tính cách người Cà Mau
- Khi đọc em cần nhấn giọng những từ ngữ nào để thể tính cách kiên cường của người Cà Mau.
- GV nhận xét.
- Gọi HS đọc diễn cảm đoạn 3 - nhận xét
- Yêu cầu HS luyện đọc cá nhân.
- Gọi HS đọc đoạn diễn cảm
- Tổ chức cho HS thi đua đọc cá nhân, bình chọn bạn đọc tốt.
- Gọi 1 HS đọc lại bài Tập đọc
 - 1 HS đọc đoạn 3
- HS nêu
- 2 HS đọc diễn cảm đoạn 3
- HS luyện đọc cá nhân.
- HS đọc đoạn diễn cảm
- HS thi đua đọc cá nhân
- 1 HS đọc bài
2 phút
4. Hoạt động vận dụng, trải nghiệm: 
- Cho HS xem video khám phá một vài địa điểm ở Cà Mau qua màn ảnh nhỏ (nếu còn thời gian)
GV: Các em vừa được xem một số hình ảnh về cảnh sắc thiên nhiên ở Cà Mau. Tạo hóa đã ban tặng cho nơi này khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp giàu tiềm năng phát triển với rừng vàng biển bạc, người Cà Mau thì hào sảng mến khách, mảnh đất bình dị đầy tình người sẽ không phai cho những ai đã từng đặt chân đến mũi Cà Mau
Sau bài học này, các em càng phải biết yêu thiên nhiên, có ý thức xây dựng môi trường sống xung quanh, yêu quê hương đất nước và đặc biệt là mũi đất tận cùng này của đất nước. 
Dặn dò: học bài ở nhà, chuẩn bị bài tuần 10. 
- HS xem video
Trình bày bảng
	Thứ ba ngày 1 tháng 11 năm 2022
	Tập đọc: Đất Cà Mau
	Nội dung: Sự khắc nghiệt của thiên nhiên Cà Mau góp phần hun 	đúc tính cách kiên cường của con người Cà Mau.
Luyện đọc
Tìm hiểu bài
- phập phều
- san sát
- thẳng đuột
- huyền thoại
- mưa hối hả
Đoạn 1: mưa ở Cà Mau
- đất nẻ chân chim
- hằng hà sa số
Đoạn 2: Đất, cây cối và nhà cửa ở Cà Mau
- “sấu cản mũi thuyền”
- “hổ rình xem hát”
Đoạn 3: Tính cách người Cà Mau
- thượng võ