Giáo án Tiếng Việt Lớp 5 - Tuần 27

Tập đọc: Thứ hai, ngày 16 tháng 3 năm 2009
(Theo Nguyễn Tuân)
TRANH LÀNG HỒ
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
1. Đọc lưu loát, diễn cảm toàn bài.
2. Hiểu các từ ngữ, câu, đoạn trong bài.
Hiểu ý nghĩa của bài: Ca ngợi các nghệ sĩ dân gian đã tạo ra những vật phẩm văn hoá truyền thống đặc sắc của dân tộc và nhắn nhủ mọi người hãy biết quý trọng những nét đẹp cổ truyền của văn hoá dân tộc.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC: -Tranh minh hoạ bài đọc trong SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra : -Kiểm tra 2 HS 
-Trả lời câu hỏi SGK
-GV nhận xét, cho điểm
-2HS lần lượt đọc bài Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân và trả lời câu hỏi.
B-Bài mới:
1. Giới thiệu bài 
-HS lắng nghe.
2. Luyện đọc 
*HĐ1 : Cho HS đọc bài văn
-2 HS khá giỏi tiếp nối nhau đọc bài văn.
-GV giới thiệu tranh minh hoạ SGK.
-HS quan sát tranh và nghe thầy, nhận xét
*HĐ2: Hướng dẫn HS đọc đoạn nối tiếp 
-GV chia đoạn : 3 đoạn
+ Đoạn 1 : Từ đầu đến "... tươi vui
+ Đoạn 2 : Tiếp theo đến "... mái mẹ
+ Đoạn 3 : Còn lại
-HS dùng bút chì để đánh dấu đoạn.
-Cho HS đọc đoạn
-HS nối tiếp nhau đọc đoạn
-Luyện đọc từ ngữ: Chuột, ếch, lĩnh.
-1 HS đọc chú giải
-Cho HS đọc cả bài
-1,2 HS đọc
*HĐ3 : GV đọc diễn cảm toàn bài
-HS lắng nghe
3. Tìm hiểu bài
Đoạn 1+2 :
-1 HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm theo
Câu 1 
-Tranh vẽ lợn, gà , chuột, ếch, cây dừa, tranh tố nữ.
Đoạn 3:
-1 HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm 
Câu 2 
-Thảo luận trả lời
Câu 3 
-1 HS đọc đoạn 2,3, cả lớp lắng nghe và trả lời câu hỏi.
Câu 3 
-HS có thể trả lời nhiều ý.
4. Đọc diễn cảm 
-Cho HS đọc diễn cảm bài văn
-3 HS nối tiếp nhau đọc diễn cảm. Mỗi em đọc một đoạn.
-Cho HS luyện đọc đoạn 1 trên bảng phụ.
-HS đọc đoạn theo hướng dẫn của GV.
-Cho HS thi đọc.
-Một vài HS thi đọc.
-GV nhận xét + khen những HS đọc hay
-Lớp nhận xét
5. Củng cố, dặn dò
H : Em hãy nêu ý nghĩa của bài văn.
-GV nhận xét tiết học
Chính tả
Nhớ -viết : CỬA SÔNG
Ôn tập về quy tắc viết hoa
(Viết tên người, tên địa lí nước ngoài)
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
1. Nhớ -viết đúng chính tả 4 khổ thơ cuối của bài Cửa sông.
2. Tiếp tục ôn tập quy tắc viết hoa tên người và tên địa lí nước ngoài ; làm đúng các bài tập thực hành để củng cố, khắc sâu quy tắc.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Bút dạ + 2 tờ phiếu khổ to (hoặc bảng nhóm) để HS làm BT.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 2 HS 
-GV đọc một số tên riêng nước ngoài cho HS viết : Mao Trạch Đông, Tây Ban Nha, An -giê -ri, In -đô -nê -xi -a, Lê -ô-na-đô Đa Vin -xi.
-GV nhận xét cho điểm 
-HS1 nhắc lại quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài.
-HS2 : Viết trên bảng lớp tên riêng theo GV đọc.
B-Bài mới 
1. Giới thiệu bài
-HS lắng nghe
2. Hướng dẫn HS viết chính tả 
HĐ1: Hướng dẫn chính tả
-Cho HS đọc yêu cầu của bài
-GV : Em nào xung phong lên đọc thuộc lòng 4 khổ thơ cuối của bài Cửa sông ?
-1HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm theo.
-1 HS đọc thuộc lòng 
-Cả lớp đọc thầm lại 4 khổ thơ.
-Luyện viết những từ ngữ HS dễ viết sai : Nước lợ, tôm rảo, lưỡi sóng, lấp loá.
-HS viết ra nháp
HĐ2 : Cho HS viết chính tả
-GV nhắc các em cách trình bày thơ 6 chữ, chữ cần viết hoa...
-HS gấp SGK, nhớ lại 4 khổ thơ, tự viết bài.
HĐ3 : Chấm, chữa bài
-GV chấm 5 -7 bài
-GV nhận xét chung
-HS đổi vở cho nhau để sửa lỗi.
3. Làm BT -Cho HS đọc yêu cầu của BT2 + đọc 2 đoạn văn a, b.
-HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm.
-GV giao việc :
+ Các em đọc lại 2 đoạn văn a, b.
+ Dùng bút chì gạch dưới tên riêng có trong 2 đoạn văn đó.
+ Cho biết các tên riêng đó được viết như thế nào ?
-2 HS làm bài vào phiếu.
-Cả lớp dùng bút chì gạch dưới những tên riêng có trong 2 đoạn văn, suy nghĩ để trả lời cách viết các tên riêng đã tìm được.
-Cho HS trình bày kết quả
-GV nhận xét + chốt lại kết quả đúng.
-2 HS làm bài vào phiếu lên dán trên bảng lớp.-Lớp nhận xét 
4. Củng cố, dặn dò-GV nhận xét tiết học.
-Dặn HS ghi nhớ để viết đúng quy tắc viết hoa tên người và tên địa lý nước ngoài.
-HS lắng nghe.
Luyện từ và câu
MỞ RỘNG VỐN TỪ : TRUYỀN THỐNG
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
Mở rộng hệ thống hoá, tích cực hoá vốn từ gắn với chủ điểm Nhớ nguồn.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Từ điển thành ngữ và tục ngữ Việt Nam, ca dao, dân ca Việt Nam (nếu có).
-Vở bài tập Tiếng Việt 5, tập hai (nếu có)
-Bút dạ và một vài tờ giấy khổ to.
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 3 HS.
-GV nhận xét + cho điểm
-3HS lần lượt đọc đoạn văn ngắn viết về tấm gương hiếu học, có sử dụng biện pháp thay thế để liên kết câu.
B-Bài mới
1. Giới thiệu bài 
-HS lắng nghe.
2. Làm bài tập 
HĐ1 : Hướng dẫn HS làm BT1 (14'-15')
-Cho HS đọc yêu cầu của BT1
-GV giao việc
+ Các em đọc lại yêu cầu + đọc 4 dòng a,b,c,d.
+ Với nội dung ở mỗi dòng, em hãy tìm một câu tục ngữ hoặc ca dao minh hoạ.
+ Cho HS làm bài. GV phát phiếu cho HS.
-Cho HS trình bày kết quả
-1HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm theo.
-HS làm bài cá nhân hoặc làm theo nhóm.
-Đại diện nhóm lên dán phiếu kết quả bài làm trên bảng lớp.
-GV nhận xét + chốt lại những câu HS tìm đúng.
-Lớp nhận xét
HĐ2: Hướng dẫn HS làm BT2 (14'-15')
-Cho HS đọc toàn bộ BT2
-GV giao việc.
-1 HS đọc to, lớp đọc thầm theo.
+ Mỗi em đọc lại yêu cầu của BT2
+ Tìm những chữ còn thiếu điền vào các chỗ còn trống trong các câu đã cho.
+ Điền những tiếng còn thiếu vừa tìm được vào các ô trống theo hàng ngang. Mỗi ô vuông điền một con chữ.
-Cho HS làm bài : GV phát phiếu và bút dạ cho các nhóm làm bài.
-Cho HS trình bày kết quả.
-GV nhận xét và chốt lại kết quả đúng
-Các nhóm làm bài
-Đại diện các nhóm dán phiếu bài làm lên bảng lớp.
-Lớp nhận xét.
-HS chép kết quả đúng vào vở hoặc vở bài tập.
3. Củng cố, dặn dò-GV nhận xét tiết học
-Yêu cầu mỗi HS về nhà học thuộc ít nhất 10 câu tục ngữ, ca dao trong BT1, 2 đã làm.
-HS lắng nghe
Kể chuyện 
KỂ CHUYỆN ĐƯỢC CHỨNG KIẾN HOẶC THAM GIA
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
1. Rèn kĩ năng nói :
-Kể một câu chuyện có thực trong cuộc sống nói về truyền thống tôn sư trọng đạo của người Việt Nam hoặc về một kỉ niệm với thầy, cô giáo. Biết sắp xếp các sự kiện thành một câu chuyện.
-Lời kể rõ ràng, tự nhiên. Biết trao đổi với các bạn về ý nghĩa câu chuyện.
2. Rèn kĩ năng nghe : Nghe bạn kể chuyện, nhận xét đúng lời kể của bạn.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Một số tranh ảnh phục vụ yêu cầu của đề bài.
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 2 HS.
-GV nhận xét, cho điểm
-2 HS lần lượt kể một câu chuyện đã được nghe hoặc được đọc về truyền thống hiếu học hoặc truyền thống đoàn kết của dân tộc.
B-Bài mới
1. Giới thiệu bài 
-HS lắng nghe
2. Hướng dẫn HS tìm hiểu yêu cầu -Cho HS đọc 2 đề bài GV đã ghi trên bảng lớp.
-GV dùng phấn màu gạch dưới những từ ngữ quan trọng trong đề bài.
Đề 1: Kể một câu chuyện mà em biết trong cuộc sống nói lên truyền thống tôn sư trọng đạo của người Việt Nam ta.
Đề 2 : Kể một kỉ niệm về thầy giáo hoặc cô giáo của em, qua đó thể hiện lòng biết ơn của em đối với thầy cô.
-Cho HS đọc gợi ý trong SGK
-1HS đọc to, cả lớp đọc thầm theo.
-2HS lần lượt đọc gợi ý trong SGK
-GV cho HS giới thiệu tên câu chuyện mình sẽ kể.
-Cho HS lập dàn ý của câu chuyện
-Một số HS lần lượt giới thiệu câu chuyện mình sẽ kể.
-HS lập nhanh dàn ý bằng cách gạch đầu dòng các ý.
-HĐ1: Kể chuyện theo nhóm
-HĐ 2 : Cho HS thi kể trước lớp
-GV nhận xét + khen những HS có câu chuyện hay, kể hấp dẫn và nêu đúng ý nghĩa của câu chuyện.
-Từng cặpk HS dựa vào dàn ý đã lập, kể cho nhau nghe câu chuyện của mình, cùng trao đổi về ý nghĩa.
-Đại diện các nhóm thi kể. Mỗi em kể xong sẽ trình bày ý nghĩa của câu chuyện.
-Lớp nhận xét. 
4. Củng cố , dặn dò-
GV nhận xét tiết học
-Dặn HS về nhà kể lại câu chuyện 
Tập đọc
(Nguyễn Đình Thi)
ĐẤT NƯỚC
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU: 
Đọc lưu loát, diễn cảm bài thơ với giọng trầm lắng, cảm hứng ca ngợi tự hào về đất nước.
Hiểu ý nghĩa của bài thơ : Thể hiện niềm vui, niềm tự hào về đất nước tự do, tình yêu tha thiết của tác giả đối với đất nước, với truyền thống bất khuất của dân tộc.
Học thuộc lòng bài thơ.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC: -Tranh minh hoạ bài đọc trong SGK
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 2 HS.
-GV nhận xét + cho điểm
-2 HS lần lượt đọc bài tranh Làng Hồ và trả lời câu hỏi.
B-Bài mới
1. Giới thiệu bài 
-HS lắng nghe
2. Luyện đọc 
HĐ1: Cho HS đọc bài thơ
-GV đưa tranh minh họa lên và giới thiệu về tranh.
HĐ2 : Cho HS đọc khổ nối tiếp
-Luyện đọc khó: Chớm lạnh, hơi may, ngoảnh lại, rừng tre, phấp phới...
HĐ3 : Cho HS đọc trong nhóm
-Cho HS đọc cả bài
HĐ4 : GV đọc diễn cảm toàn bài một lượt :
-Một HS khá, giỏi đọc bài thơ.
-HS quan sát tranh + nghe thầy (cô) giới thiệu về tranh.
-HS nối tiếp đọc bài. Mỗi HS đọc một khổ (2 lần)
-HS đọc theo nhóm. Mỗi HS đọc một khổ (2 lần)
-1,2 HS đọc cả bài. -1 HS đọc chú giải
-HS lắng nghe
3. Tìm hiểu bài 
Khổ 1 + 2
GV : Đây là hai khổ thơ viết về mùa thu Hà Nội năm xưa -năm những người con của Thủ đô Hà Nội lên đường đi kháng chiến.
-1 HS đọc thành tiếng lớp đọc thầm và TLCH
Khổ 3 
-1 HS đọc thành tiếng, lớp đoc thầm
H : Cảnh đất nước trong mùa thu mới được tả trong khổ thơ thứ ba đẹp như thế nào ? 
rừng tre phấp phới, trời thu thay áo mới, trời thu trong biếc.
-Đất nước rất vui : rừng tre phấp phới, trong biếc nói cười thiết tha.
Khổ 4,5
-1HS đọc thành tiếng , lớp đọc thầm và TLCH.
4. Đọc diễn cảm + Học thuộc lòng
-Cho HS đọc diễn cảm bài thơ.
-GV đưa bảng phụ chép sẵn 2 khổ 3,4 lên và hướng dẫn HS đọc.
-Cho HS học thuộc lòng
-Cho HS thi đọc thuộc lòng.
-3HS nối tiếp đọc diễn cảm bài thơ.
-HS đọc 2 khổ thơ theo sự hướng dẫn 
-HS nhẩm thuộc lòng từng khổ, cả bài.
-Một số HS thi đọc.-Lớp nhận xét.
5. Củng cố, dặn dò
H : Em hãy nêu ý nghĩa của bài thơ.
-GV nhận xét tiết học, dặn HS về nhà tiếp tục học thuộc lòng bài thơ.
Tập làm văn 
ÔN TẬP VỀ TẢ CÂY CỐI
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
1. Củng cố hiểu biết về văn tả cây cối : Cấu tạo của bài văn miêu tả cây cối, trình tự miêu tả. Những giác quan sử dụng để quan sát. Những biện pháp tu từ được sử dụng trong bài văn.
2. Nâng cao kĩ năng làm bài văn tả cây cối.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Bút dạ và một số giấy tờ giấy khổ to kẻ bảng nội dung BT1.
-Một tờ giấy khổ to ghi những kiến thức cần ghi nhớ về bài văn tả cây cối.
-Tranh ảnh hoặc vật thật về một số loài cây, hoa, quả (giúp HS quan sát, làm BT2)
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 2 HS.
-GV nhận xét, cho điểm
-2 HS lần lượt đọc đoạn văn hoặc bài văn về nhà các em đã viết lại sau tiết Tập làm văn tuần trước.
B-Bài mới
1. Giới thiệu bài 
-HS lắng nghe
2. Luyện tập 
HĐ1 : Cho HS làm BT1
-Cho HS đọc yêu cầu + đọc bài Cây chuối mẹ + đọc 3 câu hỏi a,b,c
-2 HS nối tiếp nhau đọc.
-GV nhắc lại yêu cầu.
-Cho HS làm bài : GV dán lên bảng tờ phiếu ghi những kiến thức cần ghi nhớ về bài văn tả cây cối.
-1 HS đọc.
-GV phát phiếu cho một vài HS làm bài.
-4HS làm cá nhân .
-Cho HS trình bày kết quả
-Những HS làm bài vào phiếu lên dán trên bảng lớp.
-GV nhận xét + chốt lại kết quả đúng
-Lớp nhận xét 
-HS chép lời giải đúng vào vở bài tập 
HĐ2 : Cho HS làm BT2
-Cho HS đọc yêu cầu của BT
-1 HS đọc thành tiếng, lớp lắng nghe.
-GV nhắc lại yêu cầu.
-GV : Khi tả, các em có thể chọn cách miêu tả khái quát rồi tả chi tiết hoặc tả sự biến đổi của bộ phận đó theo thời gian.
-GV giới thiệu tranh ảnh hoặc vật thật.
-HS quan sát tranh ảnh và nghe GV giới thiệu.
-Cho HS làm bài
-HS suy nghĩ, viết đoạn văn vào vở hoặc vở bài tập.
-Cho HS trình bày kết quả bài làm.
-Một vài HS đọc đoạn văn vừa viết.
-GV nhận xét và chấm một số đoạn văn hay.
-Lớp nhận xét 
3. Củng cố, dặn dò
-GV nhận xét tiết học
-Yêu cầu những HS viết lại đoạn văn chưa đạt 
Luyện từ và câu 
LIÊN KẾT CÁC CÂU TRONG BÀI BẰNG TỪ NGỮ NỐI
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
1. Hiểu thế nào là liên kết câu bằng từ ngữ nối.
2. Biết tìm các từ ngữ có tác dụng nối trong đoạn văn, biết sử dụng các từ ngữ nối để liên kết câu.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Bảng phụ viết đoạn văn ở BT1 (phần nhận xét)
-Bút dạ và một vài tờ giấy khổ to phô tô các đoạn văn để làm BT.
-Một tờ phiếu phô tô mẫu chuyện vui ở BT2 (phần Luyện tập)
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
A-Kiểm tra -Kiểm tra 2 HS.
-GV nhận xét, cho điểm
-2HS nối tiếp nhau đọc thuộc lòng khoảng 10 câu ca dao, tục ngữ .
B-Bài mới
1. Giới thiệu bài
-HS lắng nghe
2. Nhận xét 
HĐ1 : Cho HS làm BT1
-GV giao việc :
+ Các em đọc đoạn văn. Chỉ rõ tác dụng của các quan hệ từ được in đậm trong đoạn.
-1 HS đọc thành tiếng, cả lớp đọc thầm theo.
-GV mở bảng phụ đã viết đoạn văn.
-HS làm việc cá nhân 
-GV nhận xét và chốt lại kết quả đúng.
-Lớp nhận xét 
HĐ2 : Cho HS làm BT2
-Cho HS đọc yêu cầu BT2
-1 HS đọc thành tiếng, lớp đọc thầm
-Cho HS làm bài + trình bày kết quả
-Một số HS phát biểu ý kiến.
-GV nhận xét + chốt lại ý đúng.
-Lớp nhận xét.
3. Ghi nhớ
-Cho HS đọc nội dung cần ghi nhớ trong SGK
-2 HS đọc
-2 HS nhắc lại nội dung cần ghi nhớ.
4.Luyện tập 
-2 HS nối tiếp nhau đọc.
HĐ1 : Cho HS làm BT1
-Cho HS làm bài. GV phát bút dạ và phiếu cho một vài HS.
-HS làm việc theo cặp.
-Những HS được phát phiếu làm bài vào phiếu.
-Cho HS trình bày kết quả bài làm
-GV nhận xét + chốt lại lời giải đúng
-Những HS làm bài vào phiếu lên dán trên bảng lớp. -Lớp nhận xét 
HĐ2 : Cho HS làm BT2
-Cho HS đọc yêu cầu của BT + đọc mẫu chuyện vui.
-1 HS đọc thành tiếng lớp đọc thầm.
-GV giao việc
+ Mỗi HS đọc lại mẫu chuyện vui
+ Tìm chỗ dùng sai từ để nối.
+ Chữa lại chỗ sai cho đúng.
-GV nhận xét và chốt lại kết quả đúng :
+ Thay từ nhưng bằng vậy hoặc vậy thì, thế thì, nếu thế thì, nếu vậy thì.
5. Củng cố, dặn dò-GV nhận xét tiết học
-Lớp nhận xét bài làm của bạn trên bảng.
Tập làm văn 
KIỂM TRA VIẾT
(Tả cây cối)
I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
HS viết được một bài văn tả cây cối có bố cục rõ ràng, đủ ý, thể hiện được những quan sát riêng, dùng từ đặt câu đúng. Câu văn có hình ảnh, cảm xúc.
II. ĐỒ DÙNG DẠY -HỌC
-Giấy kiểm tra hoặc vở. Tranh vẽ hoặc ảnh chụp một số loài cây, trái theo đề bài.
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY -HỌC
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
1. Giới thiệu bài Ơ tiết Tập làm văn trước, cô đã dặn các em về nhà đọc 5 đề bài văn và chọn 1 trong 5 đề đó. Trong tiết Tập làm văn hôm nay, các em sẽ viết một bài văn hoàn chỉnh cho đề bài mình đã chọn.
-HS lắng nghe.
2. Hướng dẫn HS làm bài-Cho HS đọc đề bài và Gợi ý
-GV hỏi HS về sự chuẩn bị bài của mình.
-2 HS nối tiếp nhau đọc.
-Cả lớp đọc thầm lại.
-Một số HS trình bày ý kiến về đề mình đã chọn.
-GV có thể dán lên bảng lớp tranh, ảnh đã chuẩn bị hoặc đặt các cây, trái lên vị trí trong lớp mà HS dễ quan sát.
3. HS làm bài -GV lưu ý các em về cách trình bày bài văn, cách dùng từ, đặt câu và cần tránh một số lỗi chính tả các em còn mắc phải ở bài Tập làm văn trước.
-GV thu bài .
-HS chú ý lắng nghe.
-HS làm bài.
4. Củng cố, dặn dò-GV nhận xét tiết học. Dặn HS về nhà luyện đọc lại các bài tập đọc, học thuộc lòng các bài thơ (có yêu cầu thuộc lòng) trong SGK Tiếng viết 5, tập hai (từ tuần 19-27) để kiểm tra lấy điểm trong tuần ôn tập tới.