Giáo án Toán lớp 5 - Bài 161: Ôn tập về tính diện tích thể tích một số hình

TOÁN
Bài 161
ÔN TẬP VỀ TÍNH DIỆN TÍCH 
THỂ TÍCH MỘT SỐ HÌNH
š&›
A . MỤC ĐÍCH YÊU CẦU :
 Giúp học sinh củng cố về :
Công thức ,quy tắc tính diện tích và thể tích một số hình đã học .
Vận dụng để giải các bài toán liên quan .
B . ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC :
Bảng phụ có vẽ các hình trong bảng ôn tập như SGK ( không ghi công thức tính diện tích và thể tích )
Khối lập phương 1 dm3.
Thước kẻ để vẽ hình .
C . HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC :
I . KIỂM TRA BÀI CŨ : 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- Giáo viên mời 2 HS lên bảng làm các bài tập hướng dẫn luyện tập thêm của tiết học trước .
- Giáo viên chữa bài , nhận xét và cho điểm .
- 2 HS lên bảng làm bài . HS cả lớp theo dõi để nhận xét .
I . BÀI MỚI : 30’.
1. Giới thiệu bài : 1’. 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- Giáo viên : Trong tiết học toán này chúng ta cùng ôn tập về diện tích và thể tích của các hình đã học .
- HS nghe và xác định nhiệm vụ của tiết học 
2. Ôn tập hình dạng , công thức tính diện tích , thể tích hình lập phương ,hình hộp chữ nhật .
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- Giáo viên treo Bảng phụ có vẽ các hình trong bảng ôn tập như SGK ( không ghi công thức tính diện tích và thể tích ) . Yêu cầu HS chỉ và nêu tên từng hình .
- Yêu cầu HS nêu quy tắc tính diện tích xung quanh , diện tích toàn phần , thể tích của từng hình .
- Giáo viên nghe và viết lại các công thức lên bảng .
- 1 HS lên bảng chỉ vào hình và gọi tên hình .
- HS nối tiếp nhau nêu trước lớp . Mỗi em chỉ nêu về một hình .Hs cả lớp theo dõi và bổ sung ý kiến .
3. Rèn kĩ năng giải toán liên quan đến diện tích, thể tích của một số hình . .
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Bài 1 :
- Giáo viên mời HS đọc đề bài .
- Yêu cầu HS tóm tắt đề bài .
- Giáo viên vẽ lên bảng hình minh họa cho ngôi nhà , yêu cầu HS chỉ diện tích cần quét vôi để HS nhận thấy :
+ Nhà là hình hộp chữ nhật .
+ Diện tích cần quét vôi là diện tích xung quanh ( phía trong phòng ) cộng với diện tích trần nhà ( một mặt đáy ) trừ đi diện tích các cửa sổ ra vào .
- Giáo viên yêu cầu HS làm bài .
- 1 HS đọc đề bài trước lớp .
- 1 HS tóm tắt đề bài trước lớp .
- HS quan sát hình và rút ra cách giải bài toán .
- 1 HS làm bài trên bảng , HS cả lớp làm bài vào vở bài tập .
 Bài giải 
 Diện tích xung quanh của phòng học là :
 ( 6 + 4,5 ) 2 4 = 84 (m2) 
Diện tích trần nhà là :
 6 4,5= 27 ( m2)
 Diện tích cần quét vôi là  :
 84 + 27 - 8,5 = 102,5 (m2) 
 Đáp số : 102,5 m2 
- Giáo viên cho HS nhận xét bài làm bài của bạn trên bảng .
- Giáo viên nhận xét và cho điểm HS .
Bài 2 :
- Giáo viên cho học sinh đọc đề bài .
- Yêu cầu HS tóm tắt đề bài .
- Giáo viên yêu cầu HS đọc kĩ câu hỏi b và hỏi : Bạn An muốn dán giấy màu lên mấy mặt của hình lập phương ?
- Giáo viên hỏi : Như vậy diện tích giấy màu cần dùng chính là diện tích nào của hình lập phương ?
- Giáo viên yêu cầu HS làm bài .
- HS nhận xét bài của bạn trên bảng , nếu sai sửa lại cho đúng .
- 1 HS đọc đề bài trước lớp .
- 1 HS tóm tắt đề bài .
- HS trả lời : Bạn An muốn dán giấy màu lên tất cả các mặt ( 6 mặt) của hình lập phương .
- HS : diện tích giấy màu cần dùng chính là diện tích toàn phần của hình lập phương .
- 1 HS lên bảng lớp làm bài , HS cả lớp làm bài vào vở bài tập .
Bài giải
a ) Thể tích của cái hộp hình lập phương là :
10 10 10 = 1000 ( cm3)
b) Vì bạn An muốn dán giấy màu lên tất cả các mặt của hình lập phương, nên diện tích giấy màu cần dùng bằng diện tích toàn phần của hình lập phương và bằng :
10 10 6 = 600 ( cm2)
Đáp số : a) 1000 cm3; b) = 600 cm2.
- Giáo viên cho HS nhận xét bài làm bài của bạn trên bảng .
- Giáo viên nhận xét , chữa bài của HS làm trên bảng lớp và cho điểm HS .
Bài 3 :
- Giáo viên yêu cầu học sinh đọc đề bài .
- Cho học sinh tóm tắt đề bài .
- Giáo viên yêu cầu học sinh tự làm bài , sau đó đi hướng dẫn riêng cho các học sinh yếu .
- Câu hỏi hướng dẫn làm bài : 
+ Thể tích bể nước là bao nhiêu mét khối ?
+ Biết 1 giờ vòi chảy được 0,5 m3 . Vậy thì cần bao lâu để vòi chảy đầy 3 m3 ?
 0,5m3 : 1 giờ 
 5 m3  : ? giờ 
- Giáo viên yêu cầu học sinh tự làm bài .
- Cho HS nhận xét bài của bạn trên bảng 
- Giáo viên nhận xét, chữa bài cho học sinh làm bài trên bảng và cho điểm .
- HS nhận xét bài của bạn trên bảng , nếu sai sửa lại cho đúng .
- Học sinh theo dõi giáo viên chữa bài và tự kiểm tra bài bài làm của mình .
- 1 học sinh đọc đề bài trước lớp .
- 1 học sinh lên bảng làm bài , học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập .
 Bài giải 
Thể tích bể nước là :
 2 1,5 1 = 3 (m3)
Thời gian để vòi nước chảy đầy bể là :
 3 : 0,5 = 6 ( giờ ).
 Đáp số : 6 giờ .
- HS nhận xét bài của bạn trên bảng , nếu sai sửa lại cho đúng .
- Học sinh theo dõi giáo viên chữa bài và tự kiểm tra bài bài làm của mình .
III . CỦNG CỐ DẶN DÒ :
Giáo viên nhận xét tiết học .
Dặn HS về nhà làm bài tập hướng dẫn luyện tập thêm .
Chuẩn bị bài sau .
IV . BÀI TẬP HƯỚNG DẪN LUYỆN THÊM :
 Một chiếc thùng hình hộp chữ nhật có đáy là hình vuông cạnh 4 dm , chiều cao 10 dm . Người ta đổ nước vào cho đầy một nửa thùng và thả vào đó 16 viên gạch . Khi đó , nước trong thùng dâng cao lên . Hỏi khi thả số gạch đó vào thì mực nước trong thùng còn cách mặt thùng bao nhiêu dm ? Biết mỗi viên gạch có chỉ định dài 2dm , Cho học sinh rộng 1dm , chiều cao 0,5dm .