Giáo án Toán lớp 5 - Kì I - Bài 17: Luyện tập

TOÁN 
Bài 17
LUYỆN TẬP
›&š
A MỤC ĐÍCH YÊU CẦU :
 Giúp học sinh củng cố : Rèn kỹ năng giải bài toán liên quan đến quan hệ tỉ lệ.
B . Các hoạt động dạy - học :
I. Kiểm tra bài cũ .
Giáo viên mời 2 học sinh lên bảng làm bài tập luyện thêm của tiết học trước. Học sinh cả lớp theo dõi để nhận xét.
 Giáo viên chữa bài, nhận xét và cho điểm học sinh.
II . Bài mới :
Hoạt động dạy
Hoạt động học
1. Giới thiệu bài .
- Trong tiết học hôm nay chúng ta sẽ làm các bài toán có liên quan đến quan hệ tỉ lệ được học ở tiết 16 .
2. Hướng dẫn luyện tập .
Bài 1 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài toán .
- Bài toán cho em biết gì ?
- Bài toán hỏi gì ?
- Biết giá tiền của một quyển vở không đổi, nếu gấp số tiền mua vở lên một số lần thì số vở mua được sẽ như thế nào ? 
- Giáo viên yêu cầu học sinh tóm tắt bài toán rồi giải .
- Học sinh nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học 
- 1 học sinh đọc thành tiếng đề bài trước lớp, cả lớp đọc thầm đề bài trong SGK. 
- Bài toán cho biết mua 12 quyển vở hết 24 .000 đồng.
- Bài toán hỏi nếu mua 30 quyển vở thì hết bao nhiêu tiền ?
- Khi gấp số tiền lên bao nhiêu lần thì số vở mua được gấp lên bấy nhiêu lần
- 1 học sinh lên bảng làm bài, học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập. 
Tóm tắt 
12 quyển vở : 24.000. đồng 
30 quyển vở : đồng ?
Bài giải 
Mua 1 quyển vở hết số tiền là :
24.000 : 12 = 2.000. ( đồng ) .
Mua 30 quyển vở hết số tiền là :
2.000 30 = 60.000 ( đồng )
Đáp số : 60.000 đồng 
- Giáo viên gọi học sinh chữa bài của bạn trên bảng.
- Trong hai bước tính của lời giải bước nào được gọ là rút về đơn vị ?
Bài 2 
- Gọi học sinh đọc đề bài .
- Bài toán cho biết gì và hỏi gì ?
- Biết giá mua 1 chiếc bút không đổi, em hãy nêu mối quan hệ giữa số bút và số tiền phải trả ?
- 24 cái bút giảm đi mấy lần thì được 8 cái bút ?
- Vậy số tiền mua 8 cái bút như thế nào so với số tiền mua 24 cái bút ?
- Yêu cầu học sinh làm bài .
- Học sinh nhận xét đúng / sai (nếu sai thì sửa lại cho đúng) 
- Bước tính gí tiền của một quyển vở gọi là bước rút về đơn vị.
- 1 học sinh đọc thành tiếng đề bài trước lớp, cả lớp đọc thầm đề bài trong SGK . 
- Bài toán cho biết mua 2 tá bút hết 30.000 đồng. Hỏi mua 8 cái bút hết bao nhiêu tiền ?
- Khi gấp (giảm) số bút muốn mua bao nhiêu lần thì số tiền gấp (giảm) bấy nhiên lần .
- 24 : 8 = 3 , 24 cái bút giảm đi 3 lần được 8 cái bút .
- Số tiền mua 8 cái bút bằng số tiền mua 24 cái bút giảm đi 3 lần.
- 1 học sinh lên bảng làm bài, học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập.
Tóm tắt 
24 cái bút : 30,000. đồng 
8 cái bút : . Đồng ? 
Bài giải 
Số lần 24 cái bút gấp 8 cái bút là :
24 : 8 = 3 ( lần ) 
Số tiền phải trả để mua 8 cái bút là :
30,000 : 3 = 10.000 ( đồng )
Đáp số : 10.000.đồng 
- Lưu ý học sinh dưới lớp có thể làm bằng cách rút về đơn vị, Giáo viên chỉ yêu cầu học sinh trên bảng làm theo cách trên để chữa bài và củng cố kĩ năng hiểu theo cách này cho học sinh .
- Yêu cầu học sinh nhận xét bài làm của bạn trên bảng .
- Trong bài toán trên bước nào được gọi là bước tìm tỉ số ?
Bài 3 
- Gọi học sinh đọc đề bài .
- Bài toán cho biết gì và hỏi gì ?
- Yêu cầu học sinh nêu mói quan hệ giữa số học sinh và số xe ô tô ?
- Yêu cầu học sinh làm bài.
- Học sinh nhận xét đúng / sai (nếu sai thì sửa lại cho đúng) .
- Bước tính số lần 8 cái bút kém 24 cái được gọi là bước tìm tỉ số .
- 1 học sinh đọc thành tiếng đề bài trước lớp, cả lớp đọc thầm đề bài trong SGK. 
- Bài toán cho biết chở 120 học sinh cần 3 chiếc xe ô tô. Hỏi có 180 học sinh thì cần bao nhiêu chiếc xe ô tô như thế ?
- Khi gấp (giảm) số học sinh bao nhiêu lần thí số xe ô tô cần để chở học sinh cung gấp (giảm) bấy nhiêu lần.
- 1 học sinh lên bảng làm bài, học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập.
Tóm tắt 
120 học sinh : 3 ô tô .
160 học sinh :  ô tô ?
Bài giải 
Mỗi ô tto chở được só học sinh là :
120 : 3 = 40 ( học sinh ) .
Số ô tô cần để chở 160 học sinh là :
160 : 40 = 4 ( ô tô ) .
Đáp số : 4 ô tô 
- Yêu cầu học sinh nhận xét bài làm của bạn trên bảng.
Giáo viên nhận xét, cho điểm.
Bài 4 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài.
- Yêu cầu học sinh làm bài.
- Học sinh nhận xét đúng / sai (nếu sai thì sửa lại cho đúng). Học sinh cả lớp theo dõi và tự kiểm tra bài của mình.
- 1 học sinh đọc thành tiếng đề bài trước lớp, cả lớp đọc thầm đề bài trong SGK. 
- 2 học sinh lên bảng làm bài, học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập. 
Tóm tắt 
2 ngày : 76 000. đồng 
5 ngày :  đồng ?
Bài giải 
Số tiền công được trả cho 1ngày là :
72.000 : 2 = 36 000. ( đồng ) .
Số tiền công được trả cho 5 ngày là :
36,000 5 = 180 000 ( đồng ) 
Đáp số : 180 000 đồng 
- Giáo viên chữa bài, nhận xét và cho điểm học sinh.
- Giáo viên yêu cầu học sinh nêu mối quan hệ giữa số ngày và số tiền công nhận được, biết mức trả công 1 ngày không đổi.
- Nếu mức trả tiền công không đổi thì khi gấp (giảm) ngày làm việc bao nhiêu lần , số tiền công nhận được cũng gấp ( giảm ) bấy nhiên lần .
 III. Củng cố dặn dò 
 Giáo viên nhận xét tiết học, dặn dò học sinh về nhà làm các bài tập hướng dẫn luyện thêm .
IV. Bài tâp hướng dẫn luyện thêm 
 5 xe ô tô chở được 25 tấn hàng. Hỏi :
a) 15 xe ô tô như thế chở được bao nhiêu tần hàng ?
b) Muốn chở 40 tấn hàng thì cần bao nhiêu xe ô tô như thế ?