Giáo án Toán lớp 5 - Kì I - Bài 74: Tỉ số phần trăm

TOÁN
Tiết 74
 TỈ SỐ PHẦN TRĂM.
›&š
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU 
* Giúp HS:
Bước đầu hiểu về tỉ số phần trăm( xuất phát từ khái niệm tỉ số và ý nghĩa thực tế của tỉ số phần trăm)
Vận dụng giải các bài toán có liên quan đến tỉ số phần trăm. 
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 
Hình vẽ ví dụ 1 như trong sách giáo khoa.
C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 
I. Kiểm tra bài cũ .
Giáo viên mời 2 học sinh lên bảng làm bài tập luyện thêm của tiết học trước . Học sinh cả lớp theo dõi để nhận xét .
Giáo viên chữa bài , nhận xét và cho điểm học sinh .
 II . Bài mới :
Hoạt động dạy
Hoạt động học
1. Giới thiệu bài .
- Giáo viên : Trong thực tế các em thường xuyên nghe trên dài báo ,trên truyền hình ,.. thấy con số phần trăm như tỉ lệ tăng dân số là 0,18 % , tỉ lệ diện tích rừng là 25 %  Những con số ấy gọi là gì ?
Chúng có ý nghĩa như thế nào ? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay .
2. Giới thiệu khái niệm tỉ số phần trăm 
( xuất phát tự khái niệm tỉ số )
a) Ví dụ 1 
- Giáo viên nêu bài toán : Diện tích của một vườn trồng hoa là 100 m2 , trong đó có 25 m2 trồng hoa hồng , Tìm tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa .
- Giáo viên yêu cầu học sinh tìm tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa .
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát hình vẽ , sau đó vừa chỉ vaog hình vẽ vừa giới thiệu : 
+ Diện tích vườn hoa là 100m2 
+ Diện tích trồng hoa hồng là 25 m2 .
+ Tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa là : 
+ Ta viết = 25 % đọc là 25 phần trăm 
+ Ta nói : Tỉ số phần trăm của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa là 25 % hoặc diện tích trồng hoa hồng chiếm 25 % diện tích vườn hoa .
- Giáo viên đọc cho học sinh viết 25 % .
b) Ví dụ 2 ( ý nghĩ của tỉ số phần trăm )
- Giáo viên nêu bài toán ví dụ : Một trường có 400 học sinh trong đó có 80 học sinh giỏi . Tìm tỉ số của học sinh giỏi và số học sinh toàn trường .
- Giáo viên yêu cầu học sinh tính tỉ số học sinh giỏi và số học sinh toàn trường 
- Giáo viên : Hãy viết tỉ số giữa học sinh giỏi và học sinh toàn trường dưới dạng phân số thập phân .
- Hãy viết tỉ số dưới dạng tỉ số phần 
trăm 
- Vậy số học sinh giỏi chiếm bao nhiêu phần trăm số học sinh toàn trường ?
- Gv giảng : Tỉ số phần trăm 20 % cho ta biết cứ 100 học sinh trong trường có 20 em học sinh giỏi . – Giáo viên cho học sinh quan sát hình minh họa và giảng về ý nghĩa của 20 % 
20
20
20
20
 100 100 100 100
- Giáo viên yêu cầu học sinh dựa vào cách hiểu trên hãy giải thích em hiểu các tỉ số phần trăm như thế nào ? 
+ Tỉ số giữa số cây còn sống và số cây được trồng là 92 % .
+ Số học sinh nữ chiếm 52 % chiếm 52 % số học sinh toàn trường .
+ Số học sinh lớp 5 chiếm 28 % số học sinh toàn trường .
3. Luyện tập – thực hành 
Bài 1 
- Giáo viên viết lên bảng phân số và yêu cầu học sinh : Viết phân số trên thành phân số thập phân , sau đó viết phân số thập phân vừa tìm được dưới dạng tỉ số phần trăm .
- Giáo viên gọi học sinh phát biểu ý kiến trước lớp .
- Giáo viên yêu cầu học sinh làm tiếp với các phân số còn lại .
- Giáo viên chữa bài , yêu cầu 2 học sinh ngồi cạnh nhau đổi chéo vở để kiểm tra bài lẫn nhau .
Bài 2 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài toán .
- Giáo viên hỏi : 
+ Mỗi lần kiểm tra bao nhiêu sản phẩm ?
+ Mỗi lần có bao nhiêu sản phẩm đạt chuẩn ?
+ Tính tỉ số giữa số sản phẩm đạt chuẩn và số sản phẩm kiểm tra .
- Hãy viết tỉ số giữa sản phẩm đạt chuẩn và sản phẩm kiểm tra dưới dạng tỉ số phần trăm .
- Giáo viên giảng : Trung bình mỗi lần kiểm tra 100 sản phẩm có 95 sản phẩm đạt chuẩn nêu tỉ số phần trăm giữa sản phẩm đạt chuẩn và sản phẩm được kiểm tra mỗi lần chín là tỉ số phần trăm của số sản phẩm đạt chuẩn và tổng số sản phẩm .
- Giáo viên yêu cầu học sinh trình bày cách giải bài toán .
Bài 3 
- Giáo viên gọi học sinh đọc đề bài .
- Muốn biết số cây lấy gỗ chếm bao nhiêu phần trăm số cây trong vườn ta m như thế nào ? 
- Trong vườn có bao nhiêu cây ăn quả ?
- Tính tỉ số phần trăm giữa số cây ăn quả và cây trong vườn .
- Giáo viên ý học sinh trình bày lời giải bài toán 
- Giáo viên nhận xét phần lời giải của học sinh .
- Học sinh nghe để xác định nhiệm vụ của tiết học . .
- Học sinh nghe để tóm tắt bài toán .
- Học sinh tính và nêu trước lớp : Tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa là :
25 : 100 hay 
- Học sinh nghe và tóm tắt bài toán .
- Học sinh nêu : Tỉ số của số học sinh giỏi và số học sinh toàn trường là :
80 : 400 hay 
- Học sinh viết và nêu : =
- Học sinh và nêu : 20 % .
- Học sinh nêu : Số học sinh giỏi chiếm 20% số học sinh toàn trường .
+ Tỉ số này cho biết : cứ trồng 100 cây thì có 92 cây sống được .
+ Tỉ số này cho biết cứ 100 học sinh của trường thì có 52 em học sinh nữ .
+ Tỉ số này cho ta biết cứ 100 học sinh của trường đó có thì có 28 em là học sinh lớp 5 .
- 2 học sinh ngòi cạnh nhau trao đổi với nhau và cùng viết .
- 1 học sinh phát biểu ý kiến ,học sinh cả lớp theo dõi và bổ sung ý kiến đi đến thống nhất :
- 3 học sinh lên bảng làm bài , học sinh cả lớp làm bài vào vở bài tập .
- 1 học sinh đọc đề bài trước lớp . Học sinh cả lớp đọc thầm bài trong SGK .
 - Học sinh trả lời : 
+ Mỗi lần kiểm tra 100 sản phẩm .
+ Mỗi lần có 95 sản phẩm đạt chuẩn + Tỉ số giữa sản phẩm đạt chuẩn và sản phẩm kiểm tra là :
95 : 100 = 
- Học sinh viết : = 95 % 
- Học sinh làm bài vào vở bài tập, sau đó 1 học sinh đọc bài làm trước lớp .
 Bài giải 
Tỉ số phần trăm của số sản phẩm đạt chuẩn và tổng số sản phẩm là :
 95 : 100 = = 95 %
 Đáp số : 95 % 
- 1 học sinh đọc đề bài trước lớp . Học sinh cả lớp đọc thầm bài trong SGK .
 - Học sinh trao đổi và phát biểu ý kiến : Ta tính tỉ số phần trăm giữa số cây lấy gỗ và số cây trong vườn .
- Học sinh tính và nêu :
540 : 100 = = 54 %
- Học sinh tính nêu : Trong vườn có 1000 – 540 = 460 cây ăn quả .
- Học sinh tính và nêu : Tỉ số phần trăm giữa cây ăn quả và số cây trong vườn là : 460 : 1000 = = 46%
- Học sinh làm vào vở bài tập , sau đó 1 học sinh đọc bài làm trước lớp .
 Bài giải 
a) Tỉ số phần trăm của số cây lấy gỗ và số cây trong vườn là :
 540 : 100 = = 54 %
b) Số cây ăn quả trong vườn là :
 1000 – 540 = 460 ( cây ăn quả .)
Tỉ số phần trăm của số cây ăn quả và số cây trong vườn là :
 460 : 1000 = = 46%
 Đáp số : a) 54 % b) 46 % 
 III. Củng cố dặn dò 
 Giáo viên nhận xét tiết học ,dặn dò học sinh về nhà làm các bài tập hướng dẫn luyện thêm .
IV. Bài tâp hướng dẫn luyện thêm 
 Một trường dân tộc nội trú có 1000 học sinh ,trong đó có số học sinh cấp I là 480 em , số học sinh cấp II bằng 2/3 số học sinh cấp I , còn lại là học sinh cấp III 
a) Tính tỉ số phần trăm của số học sinh cấp I so với học sinh toàn trường .
b) Tính tỉ số phần trăm của số học sinh cấp II so với học sinh toàn trường .
c) Tính tỉ số phần trăm của số học sinh cấp III so với học sinh toàn trường .