I/ PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
Như chúng ta đã biết ngữ pháp có vai trò rất quan trọng trong việc giúp Học sinh tạo lập và lĩnh hội kiến thức như cung cấp một số ngôn ngữ để phát triển năng lực, trí tuệ, những phẩm chất tốt đẹp.
Nhưng qua nhiều năm giảng dạy ở khối 4 + 5 tôi nhận thấy: Việc xác định các thành phần phụ Bổ ngữ - Định ngữ của học sinh còn gặp nhiều lúng túng, việc phân tích thành phần Bổ ngữ, Định ngữ trong câu còn gặp nhiều khó khăn dẫn đến việc nhầm lẫn giữa thành phần này với thành phần kia. Qua nhiều năm nghiên cứu thực trạng dạy và học ở trường Tiểu học Tân Phong về thành phần phụ của câu Định ngữ, Bổ ngữ tôi nhận thấy: Quá trình cung cấp kiến thức và kỹ năng phân tích nhận diện thành phần phụ, về phương pháp là chưa phù hợp và cụ thể với trình độ nhận thức của học sinh Tiểu học, dẫn đến chất lượng dạy và học chưa cao.
Vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng trong giờ dạy ngữ pháp nói chung và “Giúp Học sinh 4 + 5 nhận biết thành phần phụ Định ngữ, Bổ ngữ trong câu nói riêng”. Đó cũng là vấn đề mà tôi đã băn khoăn, suy nghĩ và nghiên cứu trong những năm giảng dạy khối 4 + 5 nhằm đưa ra một biện pháp nhỏ, hy vọng giúp cho quá trình cung cấp kiến thức và rèn kỹ năng nhận diện các thành phần phụ Định ngữ- Bổ ngữ trong câu cho học sinh đạt kết quả cao hơn.
mét sè biƯn ph¸p híng dÉn häc sinh nhËn biÕt thµnh phÇn phơ bỉ ng÷ - ®Þnh ng÷ trong c©u ============================= I/ phÇn thø nhÊt: ®Ỉt vÊn ®Ị Nh chĩng ta ®· biÕt ng÷ ph¸p cã vai trß rÊt quan träng trong viƯc giĩp Häc sinh t¹o lËp vµ lÜnh héi kiÕn thøc nh cung cÊp mét sè ng«n ng÷ ®Ĩ ph¸t triĨn n¨ng lùc, trÝ tuƯ, nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Đp. Nhng qua nhiỊu n¨m gi¶ng d¹y ë khèi 4 + 5 t«i nhËn thÊy: ViƯc x¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn phơ Bỉ ng÷ - §Þnh ng÷ cđa häc sinh cßn gỈp nhiỊu lĩng tĩng, viƯc ph©n tÝch thµnh phÇn Bỉ ng÷, §Þnh ng÷ trong c©u cßn gỈp nhiỊu khã kh¨n dÉn ®Õn viƯc nhÇm lÉn gi÷a thµnh phÇn nµy víi thµnh phÇn kia. Qua nhiỊu n¨m nghiªn cøu thùc tr¹ng d¹y vµ häc ë trêng TiĨu häc T©n Phong vỊ thµnh phÇn phơ cđa c©u §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ t«i nhËn thÊy: Qu¸ tr×nh cung cÊp kiÕn thøc vµ kü n¨ng ph©n tÝch nhËn diƯn thµnh phÇn phơ, vỊ ph¬ng ph¸p lµ cha phï hỵp vµ cơ thĨ víi tr×nh ®é nhËn thøc cđa häc sinh TiĨu häc, dÉn ®Õn chÊt lỵng d¹y vµ häc cha cao. VËy lµm thÕ nµo ®Ĩ n©ng cao chÊt lỵng trong giê d¹y ng÷ ph¸p nãi chung vµ “Giĩp Häc sinh 4 + 5 nhËn biÕt thµnh phÇn phơ §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ trong c©u nãi riªng”. §ã cịng lµ vÊn ®Ị mµ t«i ®· b¨n kho¨n, suy nghÜ vµ nghiªn cøu trong nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y khèi 4 + 5 nh»m ®a ra mét biƯn ph¸p nhá, hy väng giĩp cho qu¸ tr×nh cung cÊp kiÕn thøc vµ rÌn kü n¨ng nhËn diƯn c¸c thµnh phÇn phơ §Þnh ng÷- Bỉ ng÷ trong c©u cho häc sinh ®¹t kÕt qu¶ cao h¬n. II/ PhÇn thø hai: Néi dung 1- C¬ së khoa häc (Lý luËn) ®Ĩ ®Ị xuÊt ra s¸ng kiÕn kinh nghiƯm: a) C¬ së ng«n ng÷ häc cđa c¸c thµnh phÇn phơ §Þnh ng÷ - Bỉ ng÷. - §Ỉc ®iĨm ng÷ ph¸p cđa thµnh phÇn phơ. Ph¹m trï ng÷ ph¸p thµnh phÇn phơ trong c©u hƯ thèng ph©n lo¹i lÊy cÊu trĩc Chđ - VÞ lµm c¬ së ph©n biƯt c¸c thµnh phÇn trong c©u. Thµnh phÇn chÝnh vµ thµnh phơ. Thµnh phÇn phơ cđa c©u cã thĨ ®øng trong thµnh phÇn nßng cèt nh (Bỉ ng÷ - §Þnh ng÷) hoỈc cã thĨ ®øng ngoµi thµnh phÇn nßng cèt nh (Tr¹ng ng÷ - Bỉ ng÷). - Miªu t¶ cÊu t¹o ng÷ ph¸p cđa c¸c thµnh phÇn. a.1- §Þnh ng÷: §Þnh ng÷ lµ thµnh phÇn phơ cã t¸c dơng h¹n ®Þnh miªu t¶ vËt nãi ®Õn trong c©u. Trong c©u trĩc cơm tõ Chđ - VÞ, §Þnh ng÷ lµ thµnh phÇn phơ ®øng tríc hoỈc ®øng sau danh tõ. Trong c©u thêng cã c¸c §Þnh ng÷ sau: * §Þnh ng÷ chØ lỵng: §Þnh ng÷ chØ lỵng do sè tõ, ®¹i tõ chØ ®Þnh phơ tõ t¹o thµnh vµ thêng ®øng tríc danh tõ. VÝ dơ: - (C¶) ®µn bß ¨n cá trªn ®ång. - (Hai) anh em t«i ®Ịu ®¹t häc sinh giái. * §Þnh ng÷ chØ lo¹i: §Þnh ng÷ chØ lo¹i cho danh tõ vËt thĨ t¹o thµnh. VÝ dơ: - Mêi t¸m c©y (V¹n tuÕ) tỵng trng cho hµng (Qu©n) ®øng trang nghiªm. * §Þnh ng÷ miªu t¶: §Þnh ng÷ miªu t¶ ®øng sau danh tõ träng t©m, chØ c¸c ®Ỉc ®iĨm riªng cđa sù vËt nªu ë cơm danh tõ. §Þnh ng÷ miªu t¶ biĨu thÞ nguån gèc, h×nh thĨ, phÈm chÊt, chÊt liƯu, tÝnh chÊt sù vËt. * §Þnh ng÷ chØ xuÊt: §Þnh ng÷ chØ xuÊt ®øng cuèi cơm danh tõ, kÕt thĩc cơm danh tõ thêng do ®¹i tõ chØ ®Þnh danh tõ riªng t¹o thµnh. a.2- Bỉ ng÷: Bỉ ng÷ lµ thµnh phÇn phơ ®øng tríc hoỈc ®øng sau ®éng tõ, tÝnh tõ trung t©m, bỉ ng÷ cho ®éng tõ, tÝnh tõ, t¹o nªn cơm tõ lµm thµnh phÇn c©u. * C¸c d¹ng Bỉ ng÷ thêng gỈp: + Bỉ ng÷ t×nh th¸i: §øng tríc ®éng tõ, tÝnh tõ biĨu thÞ c¸c t×nh th¸i kh¼ng ®Þnh thêi gian, tÝnh chÊt ®ỵc nªu ë ®éng tõ, tÝnh tõ trung t©m. VÝ dơ: - H«m nay trêi (l¹i) ma. - LÇn nµy Lan (®·) ®¹t ®iĨm cao. + Bỉ ng÷ ®èi tỵng: Bỉ ng÷ ®èi tỵng biĨu thÞ c¸c vËt cã quan hƯ víi ®éng tõ, tÝnh tõ trung t©m, Bỉ ng÷ diƠn ®¹t “C¸c th«ng b¸o” do ý nghÜa cđa trung t©m ®ßi hái, chi phèi. VÝ dơ: - C©u viÕt (bµi chÝnh t¶). - T«i lu«n häc tËp (b¹n bÌ). + Bỉ ng÷ miªu t¶: Bỉ ng÷ ®øng sau ®éng tõ, tÝnh tõ biĨu thÞ c¸ch thøc n¬i. Mơc ®Ých Bỉ ng÷ cho ®éng, tÝnh tõ trung t©m. VÝ dơ: - Hoa phỵng ®á dùc (Nh lưa) - Nã häc (ThËt lµ giái) Ngoµi nh÷ng thµnh phÇn nßng cèt cßn cã nh÷ng thµnh phÇn phơ chøa trong hoỈc ngoµi nßng cèt §Þnh ng÷ hoỈc Bỉ ng÷, c¸c thµnh phÇn nµy ®ỵc më réng tõ thµnh phÇn chÝnh cã ý nghÜa lµm râ cho c¶ nßng cèt hoỈc tõng bé phËn cđa c©u. 2- C¬ së thùc tiƠn cđa viƯc d¹y häc thµnh phÇn phơ. ViƯc d¹y häc cho Häc sinh TiĨu häc thµnh phÇn phơ Bỉ ng÷ - §Þnh ng÷ nh»m mơc ®Ých cung cÊp kiÕn thøc vỊ phÇn phơ vµ rÌn luyƯn kü n¨ng x¸c ®Þnh chĩng trong c©u. V× vËy bµi häc vỊ thµnh phÇn phơ (S¸ch gi¸o khoa lµ bé phËn phơ) ®¸p øng yªu cÇu. X¸c ®Þnh b¶n chÊt vµ c¸ch nhËn diƯn thµnh phÇn phơ trong c©u. Trong s¸ch gi¸o khoa hiƯn nay x¸c ®Þnh thµnh phÇn phơ thêng c¨n cø vµo ý nghÜa kh¸i qu¸t cđa chĩng. - Gi¸o viªn d¹y chđ ®éng theo s¸ch gi¸o khoa cha s¸ng t¹o trong bµi gi¶ng. - Häc sinh: C¸c em cßn ham ch¬i, thiÕu kiªn tr×, häc bµi qua loa, ®¹i kh¸i cha cã th¸i ®é häc tËp ®ĩng ®¾n. N¨m häc 2005 - 2006 t«i ®ỵc ph©n c«ng chđ nhiƯm líp 5B t«i ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t chÊt lỵng qua bµi kiĨm tra kÕt qu¶ cơ thĨ nh sau: Tỉng sè häc sinh : 28 em. Trong ®ã: - Giái : 1 em - Kh¸ : 2 em - Trung b×nh: 22 em - Ỹu : 3 em. Sau khi kh¶o s¸t chÊt lỵng häc sinh ®Çu n¨m t«i ®· t×m ra ®ỵc nh÷ng ®iĨm yÕu cđa häc sinh vỊ x¸c ®Þnh thµnh phÇn phơ trong c©u t«i ®· suy nghÜ rĩt kinh nghiƯm cđa nh÷ng n¨m häc tríc ®Ĩ ®a ra biƯn ph¸p thiÕt thùc nh»m n©ng cao chÊt lỵng trong n¨m häc nµy. 3- BiƯn ph¸p thùc hiƯn: 3.1- BiƯn ph¸p 1: Giĩp Häc sinh nhËn diƯn nhanh §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ theo vÞ trÝ cđa chĩng trong cơm danh tõ, cơm ®éng tõ, cơm tÝnh tõ. Theo c¬ së ng«n ng÷ häc, §Þnh ng÷ lµ nh÷ng thµnh tè phơ ®øng tríc hoỈc ®øng sau cđa danh tõ trung t©m trong cơm danh tõ (Thêng lµm chđ ng÷ trong c©u); Cßn Bỉ ng÷ lµ nh÷ng thµnh tè phơ tríc hoỈc sau cđa ®éng tõ hay tÝnh tõ trung t©m trong cơm ®éng tõ hoỈc cơm tÝnh tõ (Thêng lµm vÞ ng÷ trong c©u) V× thÕ, vËn dơng nh÷ng kiÕn thøc nỊn t¶ng cđa ng÷ ph¸p vỊ c¸c mỈt trªn cïng kiÕn thøc c¬ së cđa häc sinh vỊ c¸c cơm tõ (Hai bé phËn chÝnh) häc ë líp 2 - 3; VỊ tõ lo¹i (danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ) häc ë líp 3 - 4 gi¸o viªn cã thĨ híng dÉn häc sinh t×m nhanh ra §Þnh ng÷, Bỉ ng÷. Bíc 1: G¹ch mét g¹ch ®Ĩ ph©n tÝch 2 bé phËn chÝnh cđa c©u ®Ĩ ®ỵc bé phËn chđ ng÷ (Lµ cơm danh tõ) vµ bé phËn vÞ ng÷ (Lµ cơm ®éng tõ hay tÝnh tõ). VÝ dơ: - Nh÷ng chïm hoa phỵng trªn ngän / ®á rùc nh lưa. Bíc 2: X¸c ®Þnh c¸c danh tõ chÝnh (danh tõ trung t©m) trong bé phËn chđ ng÷ vµ c¸c ®éng tõ, tÝnh tõ chÝnh (®éng tõ, tÝnh tõ trung t©m) trong bé phËn vÞ ng÷ råi khoanh trßn chĩng l¹i. ®á rùc Nh÷ng chïm phỵng trªn ngän / nh lưa. hoa §T TT Bíc 3: X¸c ®Þnh thµnh phÇn cßn l¹i: N»m tríc hoỈc sau danh tõ trong bé phËn chđ ng÷; t¬ng tù phÇn cßn l¹i n»m tríc hoỈc sau ®éng tõ, tÝnh tõ trong bé phËn vÞ ng÷ lµ Bỉ ng÷. ®á rùc Nh÷ng chïm phỵng trªn ngän / nh lưa. hoa §Þnh ng÷ §Þnh ng÷ Bỉ ng÷ Sau khi häc sinh ®· nhËn ra §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ cđa c©u, gi¸o viªn cÇn híng dÉn cho häc sinh hiĨu râ ý nghÜa cđa tõng §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ qua c¸c c©u hái gỵi ý: - “Nh÷ng” bỉ xung ý nghÜa g× cho danh tõ “Hoa” (Bỉ xung vỊ sè lỵng: NhiỊu hoa) - “Chïm” bỉ xung ý nghÜa g× cho danh tõ “Hoa” (ChØ vỊ ®¬n vÞ: Chïm hoa chø kh«ng ph¶i lµ b«ng hoa). - “Phỵng” bỉ xung ý nghÜa g× cho danh tõ “Hoa” (ChØ tªn lo¹i hoa) (Hoa phỵng chø kh«ng ph¶i c¸c lo¹i hoa kh¸c) - “Nh lưa” bỉ xung cho ý nghÜa g× cho tÝnh tõ “§á rùc” (Miªu t¶ râ mµu s¾c, s¾c th¸i cđa mµu ®á) Qua viƯc ph©n tÝch trªn, gi¸o viªn cã thĨ hƯ thèng ho¸ mét c¸ch dƠ hiĨu h¬n vỊ §Þnh ng÷, Bỉ ng÷. - §Þnh ng÷ ®øng tríc danh tõ chØ sè lỵng, ®¬n vÞ. - §Þnh ng÷ ®øng sau danh tõ thêng miªu t¶ ®Ỉc ®iĨm. - Bỉ ng÷ ®øng tríc ®éng tõ chØ thêi gian. - Bỉ ng÷ ®øng sau ®éng tõ thêng miªu t¶ ®Ỉc ®iĨm. - Bỉ ng÷ ®øng sau tÝnh tõ thêng miªu t¶ ®Ỉc ®iĨm. Dùa vµo ®ã, gi¸o viªn h×nh thµnh b¶ng c«ng thøc vỊ sù liªn quan gi÷a danh tõ víi §Þnh ng÷, gi÷a ®éng tõ, tÝnh tõ víi Bỉ ng÷ nh sau: §Þnh ng÷ chØ sè lỵng, ®¬n vÞ Danh tõ §Þnh ng÷ chØ ®Ỉc ®iĨm Bỉ ng÷ chØ thêi gian §éng tõ Bỉ ng÷ chØ ®Ỉc ®iĨm Bỉ ng÷ chØ møc ®é TÝnh tõ Bỉ ng÷ chØ ®Ỉc ®iĨm Nh vËy, tõ nh÷ng kiÕn thøc ban ®Çu ®· cã, gi¸o viªn chØ dÉn häc sinh t×m §Þnh nh÷ vµ Bỉ ng÷ mét c¸ch dƠ dµng, chÝnh x¸c vµ nhanh chãng, tr¸nh ®ỵc sù lĩng tĩng cho c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh trong khi d¹y häc. VÝ dơ: T×m Bỉ ng÷, §Þnh ng÷ trong c¸c ®o¹n v¨n sau: C¸c b¹n nam, n÷ líp em viÕt b¸o têng thËt lµ vui vỴ. Ai cịng hÕt søc tËp trung lµm viƯc. V× thÕ tê b¸o têng thËt lµ ®Đp vµ hay. Líp em ®ỵc khen thëng. C©u 1: C¸c b¹n nam, n÷ líp em viÕt b¸o têng thËt lµ vui vỴ. Bíc 1: G¹ch mét g¹ch däc t¸ch chđ ng÷ - vÞ ng÷. C¸c b¹n Nam, N÷ líp em/ viÕt b¸o têng thËt lµ vui vỴ. Bíc 2: Khoanh trßn danh tõ chÝnh trong chđ ng÷ vµ ®éng tõ chÝnh trong vÞ ng÷. B¹n ViÕt C¸c nam, n÷ líp em/ b¸o têng thËt lµ vui vỴ. B¹n ViÕt Bíc 3: G¹ch ch©n díi §Þnh ng÷, Bỉ ng÷. C¸c nam, n÷ líp em/ b¸o têng thËt vui vỴ. §N §N BN C¸c c©u kh¸c cịng lÇn lỵt ph©n tÝch qua c¸c bíc nh trªn. C©u 2: Ai/ Cịng hÕt søc L Lµm viƯc BN BN tËp trung C©u 3: V× thÕ, tê têng/ thËt lµ vµ . B¸o §N §N BN Líp §Đp C©u 4: em/ Khen thëng ®ỵc §N BN Hay Qua c¸c vÝ dơ trªn t«i thÊy: NÕu tỉ chøc tèt kinh nghiƯm nµy th× vỊ c¬ b¶n tÊt c¶ häc sinh, ngay c¶ häc sinh trung b×nh, yÕu ë líp 4 - 5 ®Ịu cã thĨ t×m ra §Þnh ng÷, Bỉ ng÷ trong c©u mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c, giĩp häc sinh tr¸nh lĩng trong khi thùc hµnh luyƯn tËp. 3.2- BiƯn ph¸p 2: Giĩp häc sinh kh¾c phơc t×nh tr¹ng nhÇm lÉn ®Þnh ng÷ víi vÞ ng÷ cđa c©u. Trong viƯc x¸c ®Þnh thµnh phÇn c©u, häc sinh rÊt hay nhÇm lÉn §Þnh ng÷ víi ®Þnh ng÷ tõ ®ã x¸c ®Þnh sai lu«n chđ ng÷ vµ vÞ ng÷ trong c©u. Lý do sai lÇm nµy lµ v× cã rÊt nhiỊu trêng hỵp, §Þnh ng÷ sau cđa danh tõ cã h×nh thøc bªn ngoµi rÊt rçng víi vÞ ng÷ ë nhiỊu mỈt: Cịng ®øng sau danh tõ lµm chđ ng÷ cịng do cơm ®éng tõ hoỈc tÝnh tõ t¹o thµnh, cịng miªu t¶ ho¹t ®éng ®Ỉc ®iĨm, tÝnh chÊt cđa sù vËt biĨu thÞ ë danh tõ lµm chđ ng÷. VÝ dơ: Chim Néc Thua ®Ëu trªn cµnh S¨ng LỴ ®ang rín cỉ hãt. Trong vÝ dơ trªn: “Chim Néc Thua” lµ danh tõ lµm chđ ng÷. §»ng sau cã §Þnh ng÷ “§Ëu trªn cµnh S¨ng LỴ” vµ vÞ ng÷ “§ang rín cỉ hãt” ®Ịu lµ nh÷ng cơm ®éng tõ. C¶ 2 bé phËn nµy ®Ịu ®øng sau danh tõ lµm chđ ng÷, cịng chØ ho¹t ®éng cđa “Chim Néc Thua” ®iỊu nµy rÊt dƠ lµm cho häc sinh (KĨ c¶ häc sinh kh¸ giái) nhÇm 2 cơm ®éng tõ trªn ®Ịu lµ vÞ ng÷ vµ thêng cho r»ng c©u trªn cã 2 vÞ ng÷: C©u cã vÞ ng÷ lµ bé phËn song song. §Ĩ kh¾c phơc sù nhÇm lÉn trªn giĩp häc sinh x¸c ®Þnh ®ĩng thµnh phÇn c©u, gi¸o viªn cÇn lu ý cho häc sinh: - Ph©n tÝch ý nghÜa, chøc n¨ng cđa tõng cơm tõ trong c©u. Trong vÝ dơ trªn, cơm ®éng tõ “§Ëu trªn cµnh S¨ng LỴ” nªu râ “Chim Néc Thua” ë ®©u? Nã lµm nhiƯm vơ cơ thĨ ho¸ ý nghÜa vỊ ®Þa ®iĨm cho danh tõ, nã lµ §Þnh ng÷ sau danh tõ : “Chim Néc Thua” cßn cơm ®éng tõ “§ang rín cỉ hãt” th«ng b¸o néi dung ho¹t ®éng chÝnh cđa “Chim Néc Thua” (§ang lµm g×?) ®ã lµ vÞ ng÷ cđa c©u. - Quan s¸t h×nh thøc dÊu phÈy ng¨n c¸ch gi÷a 2 bé phËn: NÕu gi÷a 2 cơm tõ cã dÊu phÈy (hoỈc tõ nèi) ng¨n c¸ch th× c¶ 2 ®Ịu lµ vÞ ng÷ - vÞ ng÷ lµ bé phËn song song. Cßn nÕu gi÷a 2 cơm tõ kh«ng cã dÊu phÈy ng¨n c¸ch th× cơm tõ ®øng tríc sÏ lµ §Þnh ng÷ n»m trong bé phËn chđ ng÷. Nh vËy, ë vÝ dơ trªn ë 2 cơm tõ nµy kh«ng thĨ cïng lµ vÞ ng÷ trong c©u vµ “§ang rín cỉ hãt” th«ng b¸o ho¹t ®éng chÝnh cđa “Chim Néc Thua” sÏ lµ vÞ ng÷ cđa c©u, cßn “§Ëu trªn cµnh S¨ng LỴ” sÏ lµ §Þnh ng÷ sau lµm râ nghÜa cho danh tõ “Chim Néc Thua” nã n»m trong chđ ng÷. Nh vËy, víi viƯc ph©n tÝch nhiƯm vơ, ý nghÜa cđa c¸c bé phËn, ®Ỉc ®iĨm lµ dùa dÊu hiƯu, dÊu phÈy t¸ch gi÷a 2 bé phËn, gi¸o viªn cã thĨ giĩp häc sinh dƠ dµng kh¾c phơc sù nhÇm lÉn §Þnh ng÷ sau cđa danh tõ miªu t¶ ®Ỉc ®iĨm víi vÞ ng÷ trong c©u, tõ ®ã giĩp häc sinh ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn c©u ®ĩng h¬n. 4- HiƯu qu¶ cđa s¸ng kiÕn kinh nghiƯm Sau khi ¸p dơng c¸c biƯn ph¸p trªn vµo viƯc gi¶ng d¹y t¹i líp 5B trêng TiĨu häc T©n Phong t«i nhËn thÊy c¸c em cã rÊt nhiỊu tiÕn bé trong viƯc x¸c ®Þnh thµnh phÇn trong c©u nãi chung vµ thµnh phÇn phơ §Þnh ng÷ - Bỉ ng÷ nãi riªng. Cuèi häc kú II t«i ®· tiÕn hµnh cho c¸c em lµm bµi kiĨm tra, kÕt qu¶ nh sau: Tỉng sè bµi : 28 em - Giái : 6 em - Kh¸ : 9 em - Trung b×nh : 13 em - Ỹu : 0 em Nh vËy chÊt lỵng cđa Häc sinh ®· t¨ng lªn mét c¸ch râ rƯt. §Ĩ cơ thĨ h¬n n÷a t«i lµm c«ng t¸c ®èi chøng víi líp 5A cđa §/c Hoµng ThÞ Ỹn cịng cho häc sinh líp 5A lµm bµi kiĨm tra ®ã trong khi qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y cha ®ỵc ¸p dơng mét sè biƯn ph¸p trªn th× kÕt qu¶ nh sau: Tỉng : 27 em - Giái : 1 em - Kh¸ : 6 em - Trung b×nh : 18 em - Ỹu : 2 em Sau khi kiĨm tra th× c¸c b¹n cịng thÊy cïng bµi kiĨm tra nhng chÊt lỵng cđa 2 líp rÊt lƯch nhau, chøng tá khi ¸p dơng c¸c biƯn ph¸p trªn lµ rÊt hiƯu qu¶. III/ KÕt luËn Trªn ®©y lµ mét sè biƯn ph¸p giĩp häc sinh nhËn biÕt nhanh vµ ®ĩng thµnh phÇn trong c©u §Þnh Ng÷, Bỉ ng÷ ®· ®ỵc ¸p dơng vµo bµi gi¶ng t¹i líp 5 A trêng TiĨu häc T©n Phong trong n¨m 2005 - 2006. T«i nhËn thÊy khi ¸p dơng biƯn ph¸p trªn c¸c em x¸c ®Þnh thµnh phÇn §Þnh ng÷ - Bỉ ng÷ mét c¸ch dƠ dµng h¬n. Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y t«i thÊy chÊt lỵng häc sinh cha cao, mét phÇn do nhËn thøc cđa c¸c em, do ®iỊu kiƯn cßn gỈp nhiỊu khã kh¨n, mét phÇn do gi¸o viªn ¸p dơng biƯn ph¸p gi¶ng d¹y cßn lĩng tĩng. Song kh«ng v× vËy mµ thÇy c« ch¸n n¶n mµ tÊt c¶ cïng nç lùc t×m biƯn ph¸p ®a chÊt lỵng häc sinh lªn cao. Muèn vËy mçi ngêi gi¸o viªn chĩng ta ph¶i trau dåi kiÕn thøc, rĩt kinh nghƯm trong gi¶ng d¹y, t×m tßi c¸c h×nh thøc gi¶ng d¹y phï hỵp víi tr×nh ®é nhËn thøc cđa häc sinh. Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y t«i m¹nh d¹n ®Ị xuÊt nh÷ng biƯn ph¸p trªn ®Ĩ c¸c b¹n ®ång nghiƯp cïng tham kh¶o vµ ¸p dơng. RÊt mong Héi ®ång khoa häc Gi¸o dơc c¸c cÊp xem xÐt vµ ®ãng gãp thªm cho t«i ®Ĩ s¸ng kiÕn kinh nghiƯm nµy ®ỵc hoµn thiƯn h¬n vµ giĩp t«i hoµn thµnh nhiƯm vơ trong nh÷ng n¨m häc tiÕp theo. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! T©n Phong, ngµy 02 th¸ng 03 n¨m 2006 ngêi thùc hiƯn TrÇn ThÞ Mai phßng gi¸o dơc Cao Phong Trêng Th t©n phong --------------`J`-------------- s¸ng kiÕn kinh nghiƯm mét sè biƯn ph¸p híng dÉn häc sinh nhËn biÕt thµnh phÇn phơ trong c©u líp 4 + 5 Ngêi thùc hiªn: TrÇn thÞ mai chđ nhiƯm líp: 5B Trêng:tiĨu häc T©n Phong N¨m häc 2005 - 2006 N¨m häc : 2005
Tài liệu đính kèm: