Một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể hiện tác phẩm âm nhạc mang tính hành khúc

Một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể hiện tác phẩm âm nhạc mang tính hành khúc

Giáo dục mẫu giáo có tầm quan trọng đặc biệt tới sự phát triển toàn diện nhân cách của mỗi con người, bởi đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên, quan trọng của nhân cách con người, là thời kỳ lý tưởng của giáo dục thẩm mỹ. Một bộ phận quan trọng của giáo dục toàn diện Nghệ thuật trong đó có Âm nhạc là phương tiện hữu hiệu và vô tận để giáo dục thẩm mỹ cho trẻ.

Âm nhạc là loại hình nghệ thuật kết tinh sự nhạy cảm tinh tế của tâm hồn và thính giác. Đứa trẻ là một mầm non mỏng manh mà tràn đầy nhựa sống, được giao thoa, rung cảm với muôn vàn âm thành của thế giới quanh mình: Tiếng chim hót, tiếng suối seo, tiếng gió hát, tiếng ru êm đềm của bà, của mẹ và rồi hàng vạn, hàng triệu âm thanh đầy màu sắc theo chân đứa trẻ vào tuổi trưởng thành, lập thân, lập chí, cũng như khi từ biệt thế gian này để vào cỏi vĩnh hằng. Đối với trẻ thơ âm nhạc là dòng sữa mát lành nuôi dưỡng thế giới tâm hồn và có vai trò quan trọng trong giáo dục trẻ ở trường mẫu giáo. Với trẻ, thế giới xung quanh mà trẻ thu được qua âm nhạc lại hiện ra dưới ánh sáng mới mẻ. Nó không chỉ toả sáng mà còn được mở rộng, củng cố và khắc sâu hơn. Âm nhạc đem đến cho các em niềm vui vô tận và góp phần tích cực phát triển những trẻ cảm xúc thẩm mỹ, bồi dưỡng thị hiếu trong sáng, khuyến khích ở trẻ cảm nhận cái đẹp, sáng tạo cái đẹp. Cuộc sống tinh thần trong thế giới cái đẹp khơi dậy ở trẻ nhu cầu muốn làm cho mình trẻ nên đẹp, nhu cầu khám phá cái đẹp xung quanh.

 

doc 16 trang Người đăng huong21 Lượt xem 683Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể hiện tác phẩm âm nhạc mang tính hành khúc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
“Một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể
hiện tác phẩm âm nhạc mang tính hành khúc”
I - Lý do chọn đề tài:
Giáo dục mẫu giáo có tầm quan trọng đặc biệt tới sự phát triển toàn diện nhân cách của mỗi con người, bởi đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên, quan trọng của nhân cách con người, là thời kỳ lý tưởng của giáo dục thẩm mỹ. Một bộ phận quan trọng của giáo dục toàn diện Nghệ thuật trong đó có Âm nhạc là phương tiện hữu hiệu và vô tận để giáo dục thẩm mỹ cho trẻ.
Âm nhạc là loại hình nghệ thuật kết tinh sự nhạy cảm tinh tế của tâm hồn và thính giác. Đứa trẻ là một mầm non mỏng manh mà tràn đầy nhựa sống, được giao thoa, rung cảm với muôn vàn âm thành của thế giới quanh mình: Tiếng chim hót, tiếng suối seo, tiếng gió hát, tiếng ru êm đềm của bà, của mẹ và rồi hàng vạn, hàng triệu âm thanh đầy màu sắc theo chân đứa trẻ vào tuổi trưởng thành, lập thân, lập chí, cũng như khi từ biệt thế gian này để vào cỏi vĩnh hằng. Đối với trẻ thơ âm nhạc là dòng sữa mát lành nuôi dưỡng thế giới tâm hồn và có vai trò quan trọng trong giáo dục trẻ ở trường mẫu giáo. Với trẻ, thế giới xung quanh mà trẻ thu được qua âm nhạc lại hiện ra dưới ánh sáng mới mẻ. Nó không chỉ toả sáng mà còn được mở rộng, củng cố và khắc sâu hơn. Âm nhạc đem đến cho các em niềm vui vô tận và góp phần tích cực phát triển những trẻ cảm xúc thẩm mỹ, bồi dưỡng thị hiếu trong sáng, khuyến khích ở trẻ cảm nhận cái đẹp, sáng tạo cái đẹp. Cuộc sống tinh thần trong thế giới cái đẹp khơi dậy ở trẻ nhu cầu muốn làm cho mình trẻ nên đẹp, nhu cầu khám phá cái đẹp xung quanh.
Bởi vậy, trẻ lứa tuổi mẫu giáo đặc biệt là lứa tuổi mẫu giáo lớn rất nhạy cảm và thích thú với những hoạt động nghệ thuật đặc biệt là âm nhạc. ở trường mẫu giáo trẻ được nghe nhạc, được ca hát, được vận động theo nhạc. Đặc biệt là trò chơi âm nhạc luôn có sức lôi cuốn mạnh mẽ nhất bởi tính chất vui vẽ, rộn ràng, hấp hẫn, làm thoả mãn nhu cầu được chơi của trẻ.
Như chúng ta đã biết, ở lứa tuổi mầm non hoạt động vui chơi chiếm một vị trí quan trọng và đóng vai trò chủ đạo trong sự phát triển của trẻ mẫu giáo. Không vui chơi thì trẻ không phát triển dược. Mỗi trò chơi âm nhạc đều có tác dụng giúp trẻ củng cố, tiếp thu và khắc sâu hơn những kiến thức âm nhạc đã học một cách nhẹ nhàng thoải mái. Thông qua việc ứng dụng những kiến thức, kỹ năng đã được học để giải quyết các nhiệm vụ trong trò chơi. Đồng thời giúp trẻ tự tin, có phản xạ nhanh nhạy cũng như có kỹ năng hoạt động tập thể góp phần phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
Trên thực tế, ngoài những trò chơi được gợi ý trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo, giáo viên chưa chú trọng đến việc tìm tòi và thiết kế, xây dựng thêm những trò chơi âm nhạc mới. Các trò chơi trong chương trình còn ít chưa đa dạng, mỗi trò chơi lại được tổ chức lặp đi lặp lại nhiều lần nên trẻ tham gia hào hứng. Bởi vậy, chưa phát huy hết khả năng sáng tạo của giáo viên cũng như khả năng ứng dụng đa dạng các trò chơi âm nhạc vào hoạt động giáo dục âm nhạc còn hạn chế.
Tính đa dạng, phong phú của các trò chơi âm nhạc đưa trẻ đến với hoạt động nghệ thuật hấp dẫn, làm cho trẻ hứng thú học tập, nâng cao trình độ khác nhận thức toàn diện. Cần phải có nhiều trò chơi hơn nữa, ý tưởng trên là lý do chọn đề tài nghiên cứu “bước đầu xây dựng một số trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi trong hoạt động âm nhạc” của chúng tôi.
II - Lịch sử nghiên cứu vấn đề:
Vui chơi rất cần thiết và gần gủi đối với con người, đặc biệt lứa tuổi mầm non. Nhiều công trình nghiên cứu về mối quan hệ giữa âm nhạc và trò chơi âm nhạc đối với con người đều đi đến thống nhất rằng: Giáo dục âm nhạc nói chung và vai trò âm nhạc nói riêng có tác dụng to lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Vì vậy nghiên cứu về trò chơi âm nhạc là cần thiết.
Cuốn “Âm nhạc và phương pháp giáo dục âm nhạc” của tác giả Ngô Nam đã đề cập đến vấn đề trò chơi âm nhạc. Qua đề tài của Thiệu Bích Liêu “Nâng cao một số hình thức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo lớn” đưa ra một số biện pháp, cách thức giúp trẻ hình thành khả năng phối hợp hài hoà động tác của cơ thể với khả năng nghe nhạc tốt hơn, phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ. Hay đề tài của Lê Tuấn Đức “Một số biện pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể hiện tác phẩm âm nhạc mang tính hành khúc” đi sâu nghiên cứu vào vấn đề hướng dẫn trẻ mẫu giáo lớn thể hiện tác phẩm mang tính hành khúc giúp trẻ cảm thụ và nâng cao hiệu quả thể hiện tốt phong cách thể loại.
Tuy nhiên các công trình nghiên cứu trên mới chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu khía cạnh này hay khía cạnh khác trong lĩnh vực giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu gião, chưa có tác giả đi sâu nghiên cứu vấn đề trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo đặc biệt là vấn đề thiết kế trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non.
III - Mục đích nghiên cứu:
Xây dựng một số trò chơi âm nhạc phù hợp với tâm sinh lý trẻ 4-5 tuổi nhằm phát triển tai nghe âm nhạc cho trẻ. Qua đó phát triển trí nhớ âm nhạc và rèn luyện phản xạ cho trẻ. Đồng thời góp phần làm phong phú thêm nội dung chơi trong hoạt động giáo dục âm nhạc.
Cơ sở lý luận liên quan đến đề tài
1/ Nhiệm vụ và phương pháp giáo dục âm nhạc trong trường mầm non
2/ Những quan điểm đổi mới trong giáo dục âm nhạc hiện nay
3/ Quan điểm giáo dục học về trò chơi
4/ Trò chơi âm nhạc
* Về khái niệm “trò chơi âm nhạc”
- “Trò chơi âm nhạc là hình thức hoạt động sáng tạo tích luỹ để thể hiện nội dung (cảm xúc âm nhạc) nhằm phát triển tai nghe âm nhạc cho trẻ Trong trò chơi âm nhac, tính chất, nội dung, luật chơi được quy định bởi âm nhạc”.
- Trò chơi âm nhạc là dạng hoạt động tương đối tổng hợp sử dụng tất cả các dạng hoạt động âm nhạc khác như: Ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc dưới hình thức hấp dẫn và được trẻ yêu thích.
Về tính chất đây là loại trò chơi vận động, nhưng về nhiệm vụ lại thuộc loại trò chơi học tập, ngoài ra nó còn thuộc loại trò chơi mang tính chất phân vai.
- Trò chơi âm nhạc thoả mãn nhu cầu được chơi, được ca hát, vận động của trẻ, là phương tiện góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
* Vai trò của trò âm nhạc đối với sự phát triển toàn diện nhân cách của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi:
- Trò chơi âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ cho trẻ
- Trò chơi âm nhạc là phương tiện hình thành phẩm chất đạo đức ở trẻ.
- Trò chơi âm nhạc là phương tiện góp phần thúc đẩy sự phát triển trí tuệ ở trẻ.
* Các loại trò chơi âm nhạc:
Dựa vào bản chất của các loại trò chơi và tính chất âm nhạc, chúng tôi chia trò chơi âm nhạc thành 4 loại.
- Trò chơi rèn luyện các thuộc tính âm nhạc
- Trò chơi rèn luyện trí nhớ âm nhạc.
- Trò chơi âm nhạc có phân vai
- Trò chơi với nhạc cụ
5/ Đặc điểm tâm sinh lý liên quan đến khả năng chơi trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
6/ Những nguyên tắc cơ bản định hướng việc xây dựng một số trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi:
- Việc xây dựng và sử dụng các trò chơi phải phù hợp với mức độ nắm trí thức, kỹ năng, kỹ xảo âm nhạc của trẻ, đặc biệt là phát huy được các năng lực lập suy nghĩ và tự giải quyết của trẻ.
- Các trò chơi âm nhạc được sử dụng trong hoạt động âm nhạc phải đa dạng và phong phú trong hình thức, phải phục vụ cho nội dung học.
- Trò chơi âm nhạc phải được lồng ghép, tích hợp các hoạt động giáo dục âm nhạc khác (hát, vận động theo nhạc, nghe nhạc) và lồng ghép tích hợp theo chủ đề chủ điểm với các môn học khác nhằm giáo dục toàn diện cho trẻ.
 - Việc xây dựng và sử dụng trò chơi âm nhạc phải bảo đảm những nguyên tắc về giáo dục học, tâm lý học và phương pháp bộ môn.
- Và đây cũng là các tiêu chí để chúng tôi thiết kế và xây dựng các trò chơi âm nhạc cho trẻ.
thực trạng việc thiết kế và sử dụng trò chơi âm nhạc cho
 trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non
- Điều kiện vật chất để tổ chức trò chơi âm nhạc nhìn chung là tương đối đầy đủ, song chưa được sử dụng hợp lý.
- Nguồn trò chơi âm nhạc chủ yếu để sử dụng để dạy trẻ là lấy từ trong chương trình hoặc sưu tầm thêm. Rất ít giáo viên tự thiết kế các trò chơi âm nhạc mới.
- Giáo viên đều mong muốn có thêm nhiều trò chơi mới để bổ sung vào chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
- Giáo viên thường xuyên tổ chức trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi. Tuy nhiên giáo viên thường sử dụng lặp đi lặp lại một số trò chơi quen thuộc với trẻ trong chương trình.
- Giáo viên chưa thực sự coi trẻ là trung tâm trong quá trình dạy học thụ động, lười suy nghỉ, thích làm theo những thứ có sẵn. Họ chưa thực sự quan tâm xem mình tổ chức trò chơi này để làm gì, để phục vụ cho mục đích gì (khi xem giáo án chúng tôi nhận thấy các giáo viên không đưa ra mục đích cho phần trò chơi âm nhạc)
- Giáo viên đã cố gắng tích hợp các nội dung giáo dục khác của giáo dục mầm non vào trò chơi âm nhạc.
Thiết kế một số trò chơi cho trẻ 4-5 tuổi ở trường
 mầm non và thực nghiệm
1/ Thiết kế một số trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non:
Loại trò chơi
Tên trò chơi
Sơ đồ
1/ Trò chơi rèn luyện các thuộc tính âm nhạc.
1.1 “Trò chơi nốt nhạc may mắn”.
1.2 Hát về các con vật nuôi
2/ Trò chơi rèn luyện trí nhớ âm nhạc.
2.1/ Trò chơi âm thanh tiếng vịt kêu (Son, mi)
2.2 / Trò chơi: Thính tay, nhanh tay
3/ Trò chơi âm nhạc có phân vai.
3.1/ Trò chơi bé làm người hoạ sĩ đưa tin
3.2 / Trò chơi tốc độ các phương tiện
3/ Trò chơi âm nhạc có phân vai.
3.1/ Trò chơi bé làm người hoạ sĩ đưa tin
3.2 / Trò chơi tốc độ các phương tiện
1/ Trò chơi rèn luyện - các thuộc tính âm nhạc:
1.1/ Trò chơi nốt nhạc may mắn:
* Mục đích yêu cầu:
- Luyện cho trẻ khả năng quan sát và ghi nhớ có chủ định.
- Tập cho trẻ có khả năng nghe âm thanh nốt nhạc và rèn luyện giọng hát.
* Chuẩn bị:
- Chuẩn bị 5-7 nốt nhạc. Phía sau thẻ các nốt nhạc có những hình ảnh tượng trưng cho bài hát.
- Ví dụ: Thẻ có nốt nhạc phía sau có hình con gà, thì trẻ hát về bài con gà.
* Cách chơi:
Gọi 1 trẻ lên rút 1 thẻ nốt nhạc lật phía sau quan sát hình vẽ và nói tên bài hát ứng với hình vẽ bạn đó hát và cả lớp cùng hát.
1.2/ Trò chơi hát về các con vật nuôi:
* Mục đích yêu cầu:
- Rèn cho trẻ sự ghi nhớ, chú ý có chủ định
- Rèn luyện các bài hát qua chủ điểm động vật
- Làm quen và phân biệt tiếng kèm của các con vật.
* Chuẩn bị:
- Tập các bài hát về các con vật trước
* Luật chơi:
- Trẻ đoán nhanh và hát đúng
* Cách chơi:
- Cho trẻ vỗ tay đi vòng tròn cô làm tiếng gà gáy ò ó o.. trẻ hát bài con gà trống.
- Sau đó cô chuyển dần tiếng kêu: Chó, mèo, vịt.
- Sau đó chuyển hình thức, 1 trẻ làm tiếng kêu co ... nhạy và củng cố khả năng nghe, nhạc của trẻ.
* Chuẩn bị:
- Xắc xô, đàn - 9-10 bài hát, nốt nhạc
* Luật chơi:
- Đội nào lắc xắc xô trước đội đó có quyền trả lời trước.
* Cách chơi:
- Chia trả làm 3 đội, cho trẻ nghe giao điện bài hát, các đội đoán, sau khi nghe giai điệu bài hát đội đó lắc xắc xô và trả lời, trả lời sai đội khác lập tức lắc xắc xô để dành quyền trả lời. Đến khi hết số bài hát đã chuẩn bị, kiểm tra đội nào đoán được nhiều bài hát đội đó thắng cuộc và được thưởng nốt nhạc vàng.
II - Thực nghiệm:
* Cách thức thực nghiệm:
- Thực nghiệm khảo sát
- Thực nghiệm hình thành
- Thực nghiệm kiểm chứng
+ Được tiến hành sau khi kết thức quá trình thực nghiệm hình thành
+ Được tiến hành trên 2 nhóm trẻ với 4 trò chơi âm nhạc (chưa được tổ chức bao giờ) và cách tổ chức như sau:
Trò chơi 1: “Nốt nhạc may mắn”
Trò chơi 2: “Bé hoạ sĩ đưa tin
Trò chơi 3: “Thính tai, nhanh tay
Trò chơi 4: “Đôi tay kỳ diệu”
Sau đợt thực nghiệm chúng tôi tiến hành so sánh về khả năng trò chơi âm nhạc của trẻ ở hai nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng.
* Các tiêu chí đánh giá khả năng rò chơi âm nhạc của trẻ
- Trẻ hiểu luật chơi, biết cách chơi
- Trẻ cảm nhận được tính chất âm nhạc
(Các thuộc tính âm nhạc khi chơi)
- Nhanh trí, biết sáng tạo
- Có phản ứng nhanh, biết hoà nhập cùng tập thể
- Tập trung, hứng thú khi chơi
Trên đây là 5 tiêu chí đánh giá khả năng chơi trò chơi âm nhạc của trẻ mỗi tiêu chí ứng với 2 điểm, trẻ đạt tất cả các yêu cầu trên được 10 điểm.
III - Phân tích kết quả thực nghiệm:
* Kết quả thực nghiệm khảo sát:
Trước khi tổ chức thực nghiệm, chúng tôi tiến hành kiểm tra đánh giá khả năng chơi trò chơi âm nhạc của trẻ ở 2 nhóm với 4 trò chơi:
	- Trò chơi 1: “Hát về các con vật nuôi”
	- Trò chơi 2: “Âm thanh tiếng vịt kêu”
	- Trò chơi 3: “Tốc độ các phương tiện”
	- Trò chơi 4: “Âm thanh nhạc cụ nào”
Sau khi tổ chức cho trẻ chơi 4 trò chơi trên và đánh giá cho điểm, phân loại, thống kê số liệu đối với từng trẻ qua các tiêu chí đã đề ra chúng tôi thu được kết quả như sau:
Bảng 1: Số % trẻ đạt các loại trong thực nghiệm khảo sát
Loại
Lớp
Kém
(2-4 điểm)
Trung bình
(5-6 điểm)
Khá
(7-8 điểm)
Giỏi
(9-10 điểm)
Thực nghiệm
37.50
45.83
16.67
0
Đối chứng
33.33
50.00
16.67
0
Biểu đồ số 1: So sánh mức độ phân loại khả năng chơi của trẻ ở 2 nhóm trẻ trong thực nghiệm khảo sát (phân loại %).
Đồ thị số 1: So sánh khả năng chơi của trẻ ở 2 nhóm trẻ trong thực nghiệm khảo sát (theo số điểm trẻ đạt được).
* Kết luận của thực nghiệm khảo sát:
Qua thực nghiệm khảo sát, chúng tôi nhận thấy khả năng chơi trò chơi âm nhạc ở các 2 nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng là tương đương nhau. Qua đó thấy được sự phát triển tai nghe âm nhạc của 2 nhóm trẻ là tương đương nhau và chỉ đạt mức trung bình.
So sánh mức độ phân loại: Kém, trung bình, khá, giỏi là gần như nhau.
Nhìn vào đồ thị 1 ta thấy cả 2 đường đồ thị đều nhô cao ở điểm 6 (điểm trung bình) và thấp dần về điểm (kém, khá).
* Kết quả thực nghiệm hình thành:
Nhóm đối chứng: Chúng tôi không tác động đến trẻ bằng những trò chơi âm nhạc mới.
Nhóm thực nghiệm: Chúng tôi tiến hành tổ chức cho trẻ một số trò chơi âm nhạc mới thiết kế, đồng thời trong quá trình đó chúng tôi cho trẻ nghe âm sắc của một số nhạc cụ qua đàn và giới thiệu đến trẻ cách biểu diễn các nhạc cụ đó; Cho trẻ làm quen với các thuộc tính âm thanh giúp trẻ phân biệt được các thuộc tính âm thanh (cao độ, cường độ, nhịp điệu).
Và sau 1 thời gian chúng tôi nhận thấy trẻ nhóm thực nghiệm có những tiến bộ hẵn lên thể hiện qua: Khả năng cảm nhận các thuộc tính âm nhạc (Cao độ, cường độ, nhịp điệu) sự tập trung, hứng thú, chú ý của trẻ cao hơn, có phản ứng nhanh hơn. Đặc biệt trẻ đã có sự sáng tạo trong quá trình chơi trò chơi âm nhạc.
* Kết quả thực nghiệm kiểm chứng:
Sau khi kết thúc quá trình thực nghiệm tác động, chúng tôi tiến hành thực nghiệm kiểm chứng với cả hai nhóm trẻ qua 4 trò chơi.
- Trò chơi 1: “Nốt nhạc may mắn”
- Trò chơi 2: “Trò chơi thính tai - nhanh tay”
	- Trò chơi 3: “Bé hoạ sĩ đưa tin
	- Trò chơi 4: “Đôi tai kỳ diệu”
Sau khi tổ chức cho trẻ chơi 4 trò chơi trên và đánh giá, cho điểm phân loại. Thống kê số liệu đối với từng trẻ thông qua các tiêu chí đã đề ra. Chúng tôi đã thu được kết quả như sau:
Bảng 2: Số % trẻ đạt các loại ở 2 nhóm
Loại
Lớp
Kém
(2-4 điểm)
Trung bình
(5-6 điểm)
Khá
(7-8 điểm)
Giỏi
(9-10 điểm)
Đối chứng
16.67
50
29.17
4.17
Thực nghiệm
4.17
20.83
45.83
29.17
Biểu đồ số 2: So sánh mức độ phân loại khả năng chơi của trẻ ở 2 nhóm trẻ trong thực nghiệm khảo sát (phân loại %).
Đồ thị số 2: So sánh khả năng chơi của trẻ ở 2 nhóm trẻ trong thực nghiệm khảo sát (theo số điểm trẻ đạt được).
* Kết luận của thực nghiệm kiểm chứng:
ở hai nhóm trẻ thực nghiệm và đối chứng chúng tôi nhận thấy khả năng chơi trò chơi âm nhạc của trẻ ở 2 nhóm đã có sự khác biệt rõ rệt. Chứng tỏ sự phát triển tai nghe âm nhạc của trẻ ở 2 nhóm cũng đã có sự khác biệt.
Qua quan sát biểu đồ và đồ thị, chúng tôi nhận thấy sau khi tác động trẻ ở nhóm thực nghiệm tiến bộ hơn hẵn so với trẻ nhóm đối chứng.
Điểm trung bình cộng của nhóm thực nghiệm cũng cao hơn (7,29 so với 6) (Phạm vi biến thiên) có sự dịch chuyển khác. Điểm số mà trẻ đạt được cao nhất là 10, thấp nhất là 4, còn lớp đối chứng điểm số đạt được cao nhất là 9, thấp nhất là 3.
Quan sát đồ thị số 2 chúng tôi nhận thấy đường đồ thị biểu diễn kết quả nhóm thực nghiệm có chiều hướng dịch dần sang phía tay phải cao hơn so với đường đồ thị biểu diễn kết quả nhóm đối chứng và nhô cao ở điểm 7 (Nhóm đối chứng nhô cao ở điểm 6).
Điều đó chứng tỏ trình độ trẻ lớp thực nghiệm đã cao hơn lớp đối chứng.
Tiếp đó chúng tôi tiến hành so sánh trình độ của trẻ lớp thực nghiệm tại thực nghiệm khảo sát và thực nghiệm kiểm chứng để thấy được sự tiến bộ của trẻ
Bảng 3: Số % trẻ đạt các loại ở 2 nhóm thực nghiệm trước và sau thực nghiệm tác động.
Loại
Thời gian
Kém
(2-4 điểm)
Trung bình
(5-6 điểm)
Khá
(7-8 điểm)
Giỏi
(9-10 điểm)
Trước thực nghiệm
37.5
45.83
16.67
0
Sau thực nghiệm
4.17
20.83
45.83
29.17
Biểu đồ số 3: So sánh mức độ phân loại trẻ nhóm thực nghiệm trước và sau thực nghiệm tác động (Phân loại %)
Đồ thị số 3: So sánh khả năng chơi của trẻ nhóm thực nghiệm trước và sau thực nghiệm tác động (theo điểm)
Để đánh giá được chính xác sự tiến bộ của trẻ, chúng tôi tiến hành tính tương quan (r) trình độ của trẻ trước và sau thực nghiệm.
Mặc dầu sự tiến bộ ở nhóm thực nghiệm chưa nhiều, song nó đã phần nào chứng minh cho việc tổ chức áp dụng các trò chơi âm nhạc mới thiết kế vào hoạt động âm nhạc là có hiệu quả hơn đối với sự phát tai nghe âm nhạc của trẻ.
Điều này khẳng định vị trí của việc đưa các trò chơi âm nhạc mới vào thực nghiệm đã cho tác dụng và hiệu quả tốt.
kết luận
Qua quá trình nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng việc thiết kế và sử dụng trò chơi âm nhạc trong hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở trường mầm non cùng với việc áp dụng một số trò chơu âm nhạc mới thiết kế vào dạy trẻ chúng tôi rút ra một số kết luận như sau:
Trò chơi âm nhạc giúp trẻ cảm nhận tính chất âm nhạc, phát triển trí nhớ âm nhạc, củng cố ca hát là một trong những cơ sở hình thành có định hướng, sự phát triển tai nghe âm nhạc của trẻ cho trẻ tiếp xúc với trò chơi âm nhạc có quá trình còn hình thành ở trẻ thẩm mỹ nghệ thuật, tình cảm đạo đức trí tuệ, phát triển ở trẻ thể chất cân đôi, khoẻ mạnh, dẻo dai và giúp trẻ thêm tự tin, biết hoà nhập cùng tập thể.
Trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhở hiện nay còn nghèo nàn, một số trò chơi cũng không còn phù hợp với trẻ và với mong muốn cộng tác giáo dục có hiệu quả hơn, việc thiết kế, bổ sung những trò chơi âm nhạc mới phù hợp với trẻ vào chương trình giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi là rất cần thiết và có tác dụng to lớn, tích cực trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ đồng thời phát triển ở trẻ tai nghe âm nhạc chính xác, tinh tế hơn.
Hiện nay việc thiết kế, bổ sung cũng như sử dụng những trò chơi âm nhạc ở một số trường mầm non còn thụ động, các trò chơi âm nhạc hầu hết được lấy từ trong chương trình, song cách thức tổ chức còn chưa khoa học, đúng đắn phù hợp (như sử dụng đàn chưa hợp lý, chưa tận dụng hết những dụng cụ âm nhạc sẵn có) Trò chơi âm nhạc chỉ dừng lại ở mức đơn giản, ít trẻ được tham gia nên còn hạn chế sự phát triển và khả năng của trẻ.
Chính vì vậy, âm nhạc và trò chơi âm nhạc là một hoạt động quan trọng không thể thiếu được trong trường mầm non. Âm nhạc và trò chơi âm nhạc có ý nghĩa to lớn trong việc thoả mãn nhu cầu hoạt động nghệ thuật cũng như nhu cầu vui chơi của trẻ mẫu giáo nói chung, của trẻ mẫu giáo nhỡ nói riêng, góp phần vào việc hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ.
Kiến nghị sư phạm
Từ kết quả nghiên cứu của đề tài, chúng tôi có một số kiến nghị sau:
1/ Để trò chơi âm nhạc ở trường mầm non thực sự là phương tiện hữu hiệu góp phần giáo dục nghệ thuật nói riêng và phát triển toàn diện cho trẻ, chúng tôi mong muốn những người soạn chương trình giáo dục âm nhạc mẫu giáo quan tâm đặc biệt đến việc cải tiến những trò chơi âm nhạc đơn giản, thường xuyên bổ sung những trò chơi âm nhạc thêm phong phú, phù hợp với sự phát triển của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi.
2/ ở các trường mầm non hiện nay nên đưa các trò chơi âm nhạc mới thiết kế vào chương trình hoạt động âm nhạc cũng như khuyến khích các giáo viên mầm non thiết kế bổ sung những trò chơi âm nhạc mới vào chương trình giáo dục âm nhạc làm cho công tác giáo dục được nâng lên. Đồng thời cần lưu ý cách thức tổ chức phù hợp để tổ chức cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc hiệu quả nhất.
Các trường mầm non cũng cần quan tâm đến đầu tư cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động âm nhạc nói chung và tổ chức trò chơi âm nhạc nói riêng cho trẻ như đầu, đài, các dụng cụ âm nhạc, trang phục cần thiết.
Trên đây chúng tôi đã trình bày tất cả nội dung của đề tài nghiên cứu “Bước đầu xây dựng một số trò chơi âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi trong hoạt động âm nhạc” kết quả mà chúng tôi thu được và đưa ra đó cũng chỉ là bước đầu. Vì thời gian tiến hành đề tài ngắn, trình độ người viết lại có hạn không tranh khỏi thiếu sót nên chúng tôi cũng mong rằng đây sẽ là những đóng góp bước đầu rất nhỏ làm hấp hẫn hơn các hình thức hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giaó lớn. Trên cơ sở này chúng tôi hy vọng rằng với những trò chơi âm nhạc mới này chắc chắn các giáo viên mầm non sẽ có nhiều sự lựa chọn phù hợp để đưa những trò chơi âm nhạc đến với trẻ có hiệu quả nhất./.

Tài liệu đính kèm:

  • docAÂm Nhạc Mầm non.doc