Bài luyện tập nâng cao Tiếng Việt

 Bài luyện tập nâng cao tiếng Việt 
Câu 1: Tìm từ trái nghĩa để hoàn chỉnh các câu thành ngữ:
a. Chết đứng còn hơn sống ...
b. Chết ... còn hơn sống đục.
c. Chết vinh còn hơn sống ...
d. Chết một đống còn hơn ...
Câu 2: Chọn từ ngữ thích hợp trong các từ (đen giòn, đen kịt, đen ngòm, đen mượt, ngăm ngăm đen) điền vào chỗ trống:
a. Mái tóc của Thuỷ ...
b. Mây ... che kín cả bầu trời.
c. Nước da bạn Thanh Lam ...
d. Giếng sâu quá nhìn xuống đáy nước ...
e. Bác Hai có một nước da ... 
Câu3: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau:
- Mấy chú dế bị sặc nước loạng choạng bò ra khỏi tổ.
- Mấy chú dế bị sặc nước, loạng choạng bò ra khỏi tổ.
Câu 4: Trong bài thơ "Bài ca về trái đất" Tiếng Việt 5 - tập 1, nhà thơ Định Hải viết:
 Trái đát này là của chúng mình
 Quả bóng xanh bay giữa trời xanh
 Bồ câu ơi, tiếng chim gù thương mến
 Hải âu ơi, cánh chim vờn sóng biển
 Cùng bay nào, cho trái đất quay!
 Cùng bay nào, cho trái đất quay! 
Ñoaïn thô treân giuùp em caûm nhaän ñöôïc nhöõng ñieàu gì veà traùi ñaát thaân yeâu cuûa chuùng ta?
Caâu 5: Haõy taû caûnh saéc laøng queâ nôi coù ngoâi nhaø thaân yeâu cuûa baùc maø nhöõng caâu thô sau ñaõ gôïi ra cho em:
Veà thaêm queâ baùc laøng sen
Coù haøng raâm buït thaép leân löûa hoàng
Coù con böôùm traéng löôïn voøng
Coù chuøm oåi chín vaøng ong saéc trôøi.
Đề bài: Tả em bé.
Bài làm 
Các cụ ta có câu “ Ba tháng biết lấy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi” cháu Tễu của em cũng đang tuổi tập đi tập nói.
Bé Tễu mới tròn một năm, trông Tễu thật là xinh và bụ bẫm. Mỗi khi Tễu cười thì nhô bốn cái răng trắng tinh. Những sợi tóc mềm mại như sợi tơ tằm được cắt tỉa gọn gàng. Đôi mắt Tễu tròn , đen lay láy ẩn dưới đôi lông mày hình trăng khuyết đen nhạt. Một hôm em sang chơi bé Tễu cười tít mắt đi đến chỗ em vẫy đôi tay lủn củn dễ thương. Tễu rất ngoan, ai bảo gì Tễu cũng nghe theo và làm đúng cái nấy, nếu có ai gọi thì Tễu lại d...ạ, ai bảo Tễu gọi bà thì Tễu gọi b...à...ơ...i ngọng líu ngọng lô. Tễu ngoan nhưng cũng có nhiều tật xấu, nào là cắn, làm nũng, ngửa cổ ăn vạ, lúc thì đòi đi chơi, lúc thì đòi bế nhưng không có ai bế Tễu cả, rồi Tễu khóc được một lúc lại ngừng và lấy đồ chơi ra “xếp xếp” “sắp sắp”. Bé Tễu rất thích đi, cứ thả xuống là cắm đầu cắm cổ chạy, ngã huỵch thì Tễu lại đứng dậy và đi tiếp. Tễu không bao giờ quậy phá linh tinh và không nghịch dại làm chết người.
Em rất quý bé Tễu vì bé luôn đem lại những tiếng cười sảng khoái về hành động, lời nói và Tễu không nghịch dại.
Đề bài: Em hãy tả cảnh nhộn nhịp của sân trường em trong giờ ra chơi.
Bài làm 
Cả lớp đang chăm chú nghe cô giáo giảng bài. Ngoài sân trường chỉ nghe thấy tiếng gió vi vu thổi và tiếng chim hót líu lo. Khi cô giáo vừa kết thúc bài giảng, ba hồi trống báo hiệu giờ ra chơi vang lên giòn giã. chúng em đứng dậy chào cô rồi ùa ra khỏi lớp.
Sân trường vắng lặng là thế bỗng ồn ào, náo nhiệt hẳn lên. Tiếng nói, tiếng cười, tiếng dép guốc hòa với tiếng lá cây xào xạc. Từ trên cao nhìn xuống, sân trường nổi bật màu trắng của những chiếc áo đồng phục và màu đỏ của những chiếc khăn đỏ đang phấp phới bay trên vai các bạn Đội viên. Trên sân trường, các bạn tổ chức nhiều trò chơi rất vui, nào là kéo co, bắn bi, mèo đuổi chuột... Giữa sân trường, Hùng và Thắng chơi đá cầu thật hay. Hùng tâng cầu lên. Quả cầu xanh xoay tròn, bay vun vút, hạ xuống chân Thắng. Thắng đưa cầu lên rồi đá ngược trở lại phía Hùng. Quả cầu bay lên, hạ xuống như nhảy múa trên đôi chân khéo léo của hai bạn. Bỗng nhanh thoăn thoắt, Hùng đá mạnh quả cầu qua người Thắng làm Thắng không đỡ kịp. Hùng reo lên "Ha ha, thắng rồi". Nhóm của Lan thật nhanh trí khi chọn chỗ bóng mát dưới cây đa để chơi nhảy dây. Qua từng vòng thi, dĩ nhiên đội trưởng Lan giành chiến thắng rồi. Lan nhảy thật nhanh và nhịp nhàng, đến nỗi chỉ thấy loáng thoáng sợi dây và tiếng vun vút. Bạn nào cũng nhìn Lan bằng con mắt thán phục. Dưới gốc cây phượng, mấy em lớp một kia xem mẩu chuyện gì vui lắm nên cùng cười rúc rích. ở một góc sân ttrường, trò mèo đuổi chuột thật sôi nổi. Chú chuột luồn qua cây cọ rồi lại nhảy qua đám bắn bi thật lành nghề, làm chú mèo khổ sở cứ chạy theo mãi mệt bở hơi tai. Mấy em xung quanh reo hò cổ vũ rồi lại nhảy cẫng cả lên. chưa phân được thắng bại thì bỗng "tùng, tùng, tùng", trống báo hết giờ chơi đã điểm. Chúng em nhanh chóng xếp hàng tập thể dục rồi vào lớp. Khuôn mặt ai cũng vui vẻ, rạng rỡ, nhưng nhiều bạn tỏ vẻ luyến tiếc. Các bạn còn hẹn nhau: "Mai chơi tiếp nhé!"
Không khí yên tĩnh trở lại ttrên sân trường. Giờ ra chơi tuy ngắn nhưng nó thật bổ ích, luôn giúp chúng em thoải mái để vào học tốt hơn. 
Đề bài: Em hãy tả cảnh nhộn nhịp của sân trường em trong giờ ra chơi.
Bài làm 
Bây giờ đã là cuối tiết hai, sân trường vẫn vắng lặng. Ngoài kia, những tia nắng ghé vào cửa lớp xem chúng em học bài. Chú chim sơn ca hót véo von. Tiếng gió thổi vi vu. Hàng cây xanh rì rào làm cho sân trường như một bức tranh đầy màu sắc rực rỡ. Bỗng tùng! tùng! tùng! ba tiếng trống vang lên báo hiệu giờ ra chơi đã đến. chúng em đứng dậy chào cô rồi ùa ra sân như đàn ong vỡ tổ.
Sân trường lúc trước im lặng là thế mà bỗng nghe nhộn nhịp hẳn lên. Các nhóm đã xác định được chỗ chơi của mình. Tốp các bạn nữ nhanh chân xí ngay một chỗ đá cầu dưới cây bàng. Các bạn nam cũng nhanh chân chộp ngay được chỗ mát để bắn bi. Dưới gốc cây đa làm gì mà vui thế nhỉ? à thì ra hai đội đang chơi kéo co. Lúc này sân trường được hòa trộn bởi màu trắng và đỏ. Màu trắng của những bộ đồng phục. Màu đỏ của chiếc khăn đỏ bay phấp phới. Các bạn nhảy dây thoăn thoắt chỉ nghe thấy tiếng vun vút chứ không nhìn thấy dây đâu. Năm bạn Hiền, Linh, Thảo, Hồng Anh và Phương là những bạn nhảy giỏi nhất lớp cùng đấu chọi với nhau. Cuối cùng chỉ còn mình Thảo nên ai cũng gọi bạn là "cựu nhảy dây trong lớp 5E" với thời gian là 30' đã nhảy được 300 chiếc. Mấy người đứng xem tỏ vẻ khâm phục Thảo. Hai bạn bắn bi cũng rất quyết liệt. Tú cứ xoa xoa bàn tay xuống đất không kể sạch hay bẩn, rồi lại đưa lên miệng hà hơi như phù phép cho bi mình thắng. Bỗng cạch viên bi của Tú  đập vào bi của Tùng thế là Tú được cộng một điểm. Mặt bạnn tươi hẳn lên. Bạn Hùng đá cầu cũng rất tốt, trong phút chốc không chú ý suýt nữa Hùng đã làm rơi quả cầu. May quá! Hùng vội ngoặt chân ra đằng sau quả cầu như nhảy nhót ttrên chân bạn. Đến lượt Đạt dùng chiến thuật, nhưng vì chủ quan Đạt đã để lỡ một điểm. Cậu ta tức lắm nên muốn gỡ điểm ngay lập tức. Trò chơi kéo co là trò vui nhất của lớp em nên ai cũng tham gia. Trò chơi được chia làm hai đội Đội một do Thắng làm đội trưởng. Còn em làm trọng tài. Khi em vừa thổi còi thì các bạn đã thi nhau mà kéo. Bất chợt đội bạn Tiên hô một! hai! bai! kéo làm cho đội Thắng không kịp trở tay ngã chồng chất lên nhau. Các trò chơi đang tiếp diễn rất vui thì tiếng trồng giòn giã vang lên. Mặt ai cũng đỏ bừng bừng như thể hiện rõ sự hối tiếc. Có bạn còn hẹn buổi sau chơi tiếp.
Buổi ra chơi này tuy ít ỏi nhưng nó làm em sảng khoái hơn sau những tiết học căng thẳng. Nó cũng làm em không thể quên được những kỉ niệm đẹp đẽ dưới mái trường thân yêu này.
Nguyễn Vũ Nga - 5E
Đề bài:  “Em hãy tả quang cảnh buổi lễ chào cờ đầu tuần của trường em”.
Bài làm 
Thế là đã đến thứ hai rồi! Em đến trường sớm hơn mọi ngày một chút, vì hôm nay tổ chức lễ chào cờ.
Trời hôm nay thật là đẹp! Những đám mây trắng nhởn nhơ bay trên bầu trời xanh ngắt. Tại sân trường, chúng em đã có mặt đông đủ. Oa! Mọi người ăn mặc thật là đẹp. Màu trắng của chiếc áo đồng phục, màu đen của những mái tóc, màu áo dài của các cô giáo và màu đỏ tươi của chiếc khăn đỏ luôn mang trên vai các bạn Đội viên. Tất cả hòa vào nhau trông như một khu vườn đầy hoa. Những chiếc ghế xanh, đỏ, tím, vàng xếp thành hàng như một chiếc tàu đang chạy. Trên khán đài, cô tổng phụ trách, thầy hiệu trưởng và cô hiệu phó đang thoăn thoắt chuẩn bị cho buổi lễ chào cờ. Các bạn đội trống mặc bộ quần áo trắng toát đang đánh trống thử: Tùng! Tùng! Tùng!. Tiếng trống kéo dài vang lên như thôi thúc chúng em vào xếp hàng. Khi cả trường đã ổn định, tiếng hô dõng dạc của cô tổng phụ trách từ loa vang lên: “Mời các thầy cô giáo và toàn thể các con học sinh đứng dậy làm lễ chào cờ”. “Nghiêm! Chào cờ... Chào!”. Những bàn tay búp măng của các bạn Đội viên giơ lên. Hàng nghìn con mắt hướng về lá Quốc kì. Sao mà im lặng thế, những tiếng chim hót líu lo, tiếng cười đùa như đã biến mất. Từ loa vang lên: “Quốc ca”. “Đoàn quân Việt Nam đi chung lòng cứu nước, bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa....”. Bài hát như nhắc chúng em nhớ đến bao chiến sĩ dũng cảm đã ngã xuống cho Tổ quốc độc lập tự do. Quốc ca kết thúc, Đội ca vang lên: “Cùng nhau ta đi lên theo bước Đoàn thanh niên đi lên, cố gắng xứng đáng cháu ngoan Bác Hồ...”. Bài hát như muốn nhắc nhở chúng em phải cố gắng chăm chỉ học hành để xứng đáng làm cháu ngoan Bác Hồ kính yêu. Quốc ca và Đội ca kết thúc. Cô tổng phụ trách nói: “Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì lí tưởng của Bác Hồ vĩ đại, sẵn sàng!”. Tiếng hô to đều của cả trường vang lên: “Sẵn sàng” như  lay động cả một bầu không khí. Thầy Hiệu trưởng lên nhận xét thi đua và phổ biến công tác trong tuần cho khối bốn và năm. Thầy khen lớp em đạt nhiều thành tích trong đợt hai mươi tháng mười một. Buổi lễ kết thúc, chúng em lần lượt xếp hàng vào lớp.
Khi vào lớp, hình ảnh của lá cờ vẫn thấp thoáng đâu đây trong phòng học. Mái trường thân yêu với những lá cờ đầu tuần mãi mãi sẽ không bao giờ phai mờ trong tâm trí chúng em
Đề bài:  “Em hãy tả quang cảnh buổi lễ chào cờ đầu tuần của trường em”.
Bài làm 
Hôm nay, em thấy các bạn mặc quần áo rất đẹp và gọn gàng. Vẻ mặt ai cũng rạng rỡ. Thì ra trường em tổ chức lễ chào cờ đầu tuần.
Bây giờ đã là cuối mùa thu đầu mùa đông, tiết trời se se lạnh. Bầu trời trong vắt không một gợn mây đen. Những tia nắng hiếm hoi tìm cách chiếu xuống sân trường. Hàng cây xào xạt thổi. Gió thổi vi vu. Chim hót líu lo. Tạo ra bức tranh đầy màu sắc. Tốp các bạn nữ ngồi thành nhóm kể chuyện cười với nhau. Nhóm các bạn nam đùa nghịch, đọc báo thật thú vị. Tuy thế nhưng các bạn vẫn không quên chiếc khăn đỏ trên vai. Hôm nay, các thầy cô giáo cũng mặc đẹp hơn mọi ngày. Các cô giáo trong bộ áo dài thướt tha. Thầy giáo mặc bộ comple trông thật bảnh trai. Thầy cô chạy đi chạy lại trên cầu thang để chuẩn bị cho buổi lễ. Dưới sân trường đã tấp nập những hàng ghế xanh, nâu, đỏ.  Đội trống trong bộ nghi lễ trắng, đầu đội mũ ca nô cũng đã sẵn sàng. Đúng 7 giờ 30 phút tiếng trống giòn giã báo hiệu buổi lễ chào cờ đã đến. Tượng Bác Hồ đã được mang ra. Như Bác Hồ cũng về dự lễ chào cờ với chúng em. Chúng em nhanh chân vào hàng. Hiệu lệnh Chào cờ! Chào! của cô tổng phụ trách vang lên. Mọi người đứng nghiêm trang đồng thời những búp măng non giơ lên. Tiếng trống Đội nổi lên. Lá cờ Tổ quốc dần dần được kéo lên đỉnh cột. Ai cũng ngước nhìn lá cờ, lòng họ lại rộ lên một cảm xúc khó tả như lá cờ đang nhắc nhở họ nhớ đến các anh hùng liệt sĩ đã đổ máu giành lại độc lập cho đất nước. “Đoàn quân Việt Nam đi chung lòng cứu quốc, bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa”. Đó chính là lời đầu của bài Quốc ca mà chúng em thường hát. Nó luôn bên em, nhắc nhở em phải học tập chăm chỉ để vun đắp cho Tổ quốc ngày càng giàu mạnh. “Cùng nhau ta đi lên theo bước Đoàn thanh niên đi lên cố gắng xứng đáng cháu ngoan Bác Hồ”. Đó chính là bài Đội ca. Đội sẽ dìu dắt em trong học tập, kỉ luật và vui chơi theo năm điều Bác Hồ dạy. Nó sẽ giúp em khôn lớn, trưởng thành tiến bộ trong thời kì còn thơ dại. Cả trường im lặng nghe cô tổng phụ trách đọc lời tuyên thệ: “Vì xã hội chủ nghĩa, vì lí tưởng của Bác Hồ vĩ đại, sẵn sàng!”. Cả trường đồng thanh hô: “Sẵn sàng” như xé tan bầu không khí im lặng. Bây giờ chim vẫn hót líu lo, gió vẫn thổi vi vu, hàng cây xanh rì rào. Cô tổng phụ trách đọc bảng thi đua. Khi nghe lớp mình xếp loại “Tốt”, em rất vui. Thầy hiệu trưởng dặn dò xong, chúng em lần lượt lên lớp.
Hình ảnh lá cờ, bài quốc ca, đội ca cùng với lời tuyên thệ mà em được nghe trong buổi lễ chào cờ sẽ là hành trang theo em suốt cuộc đời. Để em có thể giúp ích cho xã hội.