Chương trình lồng ghép giáo dục môi trường môn tiếng Việt lớp 5

CHƯƠNG TRÌNH LỒNG GHÉP GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
MÔN TIẾNG VIỆT LỚP 5
TUẦN
STT
BÀI
MÔN
NỘI DUNG LỒNG GHÉP
MỨC ĐỘ LG
I
1
Quang cảnh làng mạc
TĐ
- GV chú ý khai thác ý “thời tiết” ở câu hỏi 3: Những chi tiết nào về thởi tiết và con người đã làm cho bức tranh làng quê thêm đẹp và sinh động? Qua đó giúp học sinh hiểu biết thêm về môi trường thiên nhiên đẹp đẽ ở làng quê Việt Nam.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài.
2
Cấu tạo bài văn tả cảnh
TLV
- Ngữ liệu dùng để Nhận xét (bài Hoàng hôn trên sông Hương) và Luyện tập (bài Nắng trưa) và đều có vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên, có tác dụng giáo dục BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài.
3
Luyện tập tả cảnh
TLV
- Ngữ liệu dùng để Luyện tập (bài Buổi sớm trên cánh đồng) giúp HS cảm nhận được vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên, có tác dụng giáo dục BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài.
II
4
Sắc màu em yêu
TĐ
- Giáo dục BVMT qua các khổ thơ: em yêu màu xanhnắng trời rực rỡ. Từ đó, giáo dục HS ý thức yêu quý vẻ đẹp của MTTN đất nước: Trăm nghìn cảnh đẹpSắc màu VN.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài.
5
Luyện tập tả cảnh
TLV
- Ngữ liệu dùng để luyện tập (Rừng trưa, Chiều tối) giúp HS cảm nhận được vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên, có tác dụng giáo dục BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
III
5
Luyện tập tả cảnh
TLV
- Ngữ liệu dùng để luyện tập (Mưa rào) giúp HS cảm nhận được vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên, có tác dụng giáo dục BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
IV
7
Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai
KC
- GV liên hệ: Giặc Mĩ không chỉ giết hại trẻ em, cụ già ở Mỹ Lai mà còn tàn sát, hủy diệt cả môi trường sống của con người (thiêu cháy nhà cửa, ruộng vườn, giết hại gia súc,).
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
8
Bài ca về trái đất
TĐ
- Bài thơ muốn nói với em điều gì? Giáo viên giúp HS cảm nhận: Trái đất là ngôi nhà chung của mọi trẻ em. Chúng ta phải cùng nhau chống chiến tranh, giữ cho TĐ bình yên, xanh, sạch đẹp và trẻ mãi đẻ nó mãi là môi trường sống tốt nhất cho con người.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
9
Luyện tập tả cảnh
( Trang 33)
TLV
- Ngữ liệu dùng để luyện tập: Qua việc lập dàn ý miêu tả cảnh trường em đã thấy vẻ đẹp của ngôi trường vào một thời điểm nhất định và có ý thức giữ cho trường luôn xanh sạch đẹp là góp phần BVMTTN.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
VI
10
Luyện tập tả cảnh
( Trang 62)
TLV
Ngữ liệu dùng để luyện tập: ( Đoạn a & b ở BT 1) giúp HS HS cảm nhận được vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên, qua đó giáo dục BVMT xanh sạch đẹp tại nơi em sống.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
VII
11
Dòng kinh quê hương
CT
- Giáo dục tình cảm yêu quý vẻ đẹp của dòng king quê hương, từ đó có ý thức BVMT xung quanh.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
12
Cây cỏ nước Nam
KC
- Giáo dục thái độ yêu quý những cây cỏ hữu ích trong môi trường thiên nhiên, nâng cao ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
13
Luyện tập tả cảnh
( Trang 70-71)
TLV
- Ngữ liệu dùng để luyện tập ( bài Vịnh Hạ Long) giúp HS cảm nhận được vẻ đẹp của MTTN nhằm giáo dục ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
14
Luyện tập tả cảnh
( Trang 74)
TLV
- Qua việc viết và trình bày nội dung đoạn văn tả cảnh do HS viết, giáo dục HS ý thức BVMTTN ở những vùng sông nước.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
VIII
15
Kì diệu rừng xanh
TĐ
- Qua phần tìm hiểu bài vănđể HS cảm nhân vẻ đẹp kì thú của rừng, thấy được tình cảm yêu mến, ngưỡng mộ của tác giả đối với vẻ đẹp của rừng. Từ đó các em biết yêu vẻ đẹp của TN, thêm yêu quý, gắn bó với MT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
16
Mở rộng vốn từ:Thiên nhiên
LT-C
- Cung cấp cho HS một số hiểu biết về môi trường thiên nhiên Việt Nam và nước ngoài, từ đó bồi dưỡng tình cảm yêu quý, gắn bó với môi trường sống.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
17
Kể chuyện đã nghe đã đọc
KC
- HS kể được 1 câu chuyện nói về quan hệ con người với thiên nhiên. Qua đó mở rộng vốn hiểu biết về mối quan hệ giữa con người với môi trường thiên nhiên, nâng cao ý thức bảo về môi trường.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
18
Trước cổng trời
TĐ
- Trước vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên trong bài thơ đã gợi lên vẻ đẹp nguyên sơ, bình yên của 1 vùng cao. Từ đó giáo dục học sinh yêu mến cảnh đẹp thiên nhiên, từ đó giáo dục ý thức bảo vệ môi trường. Qua việc viết đoạn văn miêu tả cảnh đẹp địa phương em giáo dục HS ý thức bảo vệ những cảnh đẹp môi trường nơi em đang sống.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
19
Luyện tập tả cảnh
TLV
- Qua bài tập 1 và 2 (tả con người quen thuộc từ nhà em tới trường, giáo dục HS biết giữ gìn cảnh quan đường phố, góp phần làm xanh sạch đẹp con đường hằng ngày em đi học).
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
IX
20
Mở rộng vốn từ:Thiên nhiên
LT-C
- Cung cấp cho HS 1 số hiểu biết về môi trường thiên nhiên Việt Nam và nước ngoài; dựa vào đoạn văn tả cảnh đẹp của quê em hoặc nơi em ở, giúp HS lòng yêu mến cảnh đẹp địa phương và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
21
Đất Cà Mau
TĐ
- Hdẫn HS luyện đọc và tìm hiểu bài văn, qua đó giáo dục HS hiểu biết về môi trường sinh thái ở đất mũi Cà Mau; về con ngưới nơi đay được nung đúc và lưu truyền tinh thần thượng võ để khai phá giữ gìn mũi đất tận cùng của Tổ quốc; Từ đó thêm yêu quý con người và vùng đất này.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
22
Luyện tập thuyết trình tranh luận
TLV
- GV kết hợp liên hệ về sự cần thiết và ảnh hưởng của môi trường thiên nhiên đối với cuộc sống con người qua Bài tập 1: Mở rộng lí lẽ và dẫn chứng để thuyết trình, tranh luận cùng các bạn dựa vào ý kiến của một nhân vật trong mẩu chuyện nói về Đất, Nước, Không Khí và Ánh Sáng.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
X
23
Nỗi niềm giữ nước giữ rừng
CT
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua việc lên án những người phá hoại môi trường thiên nhiên và tài nguyên đất nước.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XI
24
Chuyện một khu vườn nhỏ
TĐ
- Mục đích yêu cầu bài đã nêu.
Câu 3: qua việc trả lời câu hỏi chứng tỏ bạn Thu là người rất yêu quý thiên nhiên, những con vật nhỏ.
Câu 4: đất lành chim đậu, những nơi có nhiều cây cối, có sự bình yên và môi trường thiên nhiên xanh sạch đẹp là những nơi loài chim thường bay đến sinh sống. Giáo dục HS biết tạo ra xung quanh gia đình mình 1 môi trường sống trong lành và tươi đẹp. 
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
25
Luật bảo vệ môi trường
CT
- Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của HS về bảo vệ môi trường.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
26
Người đi săn và con nai
KC
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, không săn bắt các loài động vật trong rừng, góp phần giữ gìn vẻ đẹp của môi trường thiên nhiên.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
27
Tiếng vọng
TĐ
- Qua phần tìm hiểu bài giúp HS cảm nhận được nỗi băn khoăn day dứt của tác giả về hành động thiếu ý thức bảo vệ môi trường, gây ra cài chêt đau lòng cho con chim sẻ mẹ, làm cho những con chim non từ những quả trứng trong tổ “mãi mãi chẳng ra đời”.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
28
Quan hệ từ
Trang 110
LT-C
- Thông qua việc hướng dẫn bài tập 2 với ngữ liệu nói về bảo vệ môi trường, từ đó liên hệ ý thức bảo vệ môi trường cho HS: cây bị chặt thì rừng bị xơ xác. Vườn nhà Lan trở thành khu rừng nơi hội tụ của bầy chim nhờ có cây xanh và sự bình yên.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
29
Luyện tập làm đơn
TLV
- Qua 2 đề bài làm đơn bồi dưỡng HS ý thức bảo vệ môi trường và ngăn chặn những hành động thiếu ý thức bảo vệ môi trường của 1 số người sống xung quanh.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XII
30
Mùa thảo quả
TĐ
- Qua phần tìm hiểu bài giáo dục HS bảo vệ môi trường thiên nhiên để những khu rừng luôn mang vẻ đẹp như rừng thảo quả.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
31
Mở rộng vốn từ: Bảo vệ môi trường
(Trang 115)
LT-C
-Giáo dịc lòng yêu quý, ý thức bảo vệ môi trường, có hành vi đúng đắn với môi trường xung quanh.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
32
KC đã nghe, đã đọc
KC
- HS kể lại câu chuyện đã nghe hay đã đọc có nội dung bảo vệ môi trường, qua đó nâng cao ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
33
Luyện tập về quan hệ từ.
LT-C
- BT 3 có các ngữ liệu nói về vẻ đẹp của thiên nhiên có tác dụng giáo dục BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XIII
34
Người gác rừng tí hon
TĐ
- HD học sinh tìm hiểu bài để thấy được những hành động thông minh, dũng cảm của bạn nhỏ trong việc bảo vệ rừng. Từ đó, HS nâng cao ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
35
Mở rộng vốn từ: Bảo vệ môi trường ( Tr 126)
LT-C
- Giáo dục lòng yêu quý, ý thức bảo vệ môi trường, có hành vi đúng đắn với môi trường xung quanh.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
36
KC được chứng kiến hoặc tham gia
KC
- Hai đề bài ( Kể một việc làm tốt của em hoặc của những người xung quanh để bảo vệ môi trường; Kể về một hành động dũng cảm bảo vệ MT )
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
37
Trồng rừng ngập mặn
TĐ
- HD học sinh tìm hiểu bài và viết được những nguyên nhân và hậu quả của việc phá rừng ngập mặn, thấy được phong trào trồng rừng ngập mặn đang sôi nổi trên khắp đất nước và tác dụng của rừng ngập mặn khi được phục hồi.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
38
Luyện tập về quan hệ từ
LT-C
- Cả 3 bài tập đều sử dụng các ngữ liệu có tác dụng nâng cao nhận thức về BVMT cho HS: 
+ Bài 1+2: Vai trò của rừng ngập mặn đối với việc cải tạo MT, giúp phát triển kinh tế.
+ Bài 3: Qua việc ngăn chặn bắn chim của bạn Mai, giáo dục HS bảo vệ loài vật và nâng cao ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XIV
39
Hạt gạo làng ta
TĐ
- Yêu những người lao động vất vả càng quý trọng nâng niu những hạt gạo do con người lao động làm ra. Những hạt gạo ấy được làm ra môi trường thiên nhiên cung cấp cho con người.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XVI
40
Thầy thuốc như mẹ hiền
TĐ
- Qua phần tìm hiểu bài giáo dục HS mối quan tâm giữa con người với con người trong XH.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XVII
41
Ngu Công xã Trịnh Tường
TĐ
- Liên hệ: Ông Phàn Phù Lìn xứng đáng được Chủ tịch nước khen ngợi không chỉ thành tích giúp đỡ bà con thôn bản làm kinh tế giỏi mà còn nêu tấm gương sáng về bảo vệ dòng nước thiên nhiên và trồng cây gây rừng để giữ gìn môi trường sống tốt đẹp.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
42
KC đã nghe, đã đọc
KC
- Gợi ý HS chọn kể những câu chuyện nói về tấm gương người biết bảo vệ MT( trồng cây gây rừng, quét dọn đường phố ), chống lại những hành vi phá hoại MT( phá rừng, đốt rừng..) để giữ gìn cuộc sống bình yên, đem lại niềm vui cho người khác.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
43
Người mẹ của 51 đứa con
CT
Thông qua bài viết giáo dục HS sự quan tâm, giúp đỡ nhau giữa con người với con người trong cộng đồng xã hội.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XX
44
Cánh cam lạc mẹ
CT
- Giáo dục tình cảm yêu quý các loài vật trong môi trường thiên nhiên, nâng cao ý thức BVMT.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XXII
45
Lập làng giữ biển
TĐ
- HD học sinh tìm hiểu bài để thấy được việc lập làng mới ngoài đảo chính là góp phần gìn giữ môi trường biển trên đất nước ta.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
46
Hà Nội
CT
- Liên hệ về trách nhiệm giữ gìn và bảo vệ cảnh quan môi trường của Thủ đô để giữ mãi vẻ đẹp của Hà Nội.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
XXIII
47
Cao Bằng
CT
- Giúp HS thấy được vẻ đẹp kì vĩ của cảnh vật ở Cao Bằng, của Cửa gió Tùng Chinh ( Đoạn thơ ở BT3), từ đó có ý thức giữ gìn, bảo vệ những cảnh đẹp của đất nước.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
48
Chú đi tuần
TĐ
- Phần tìm hiểu bài câu 3: tình cảm và mong ước của người chiến sĩ đối với các cháu HS thể hiện mối quan tâm giữa con người với con người trong xã hội.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XXIV
49
Núi non hùng vĩ
CT
Đoạn viết giới thiệu với chúng ta cảnh đẹp của một vùng biên cương Tây Bắc của Tổ quốc. Qua đó giúp HS thêm yêu đất nước mình với bao cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ. 
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
XXV
50
Phong cảnh đền Hùng
TĐ
- Phần tìm hiểu bài câu 2: qua những từ ngữ miêu tả cảnh đẹp nơi đền Hùng bồi dưỡng cho các ý thức giữ gìn tôn tạo, bảo vệ vẻ uy nghiêm nơi đền thờ tổ tiên và góp phần làm xanh sạch đẹp cảnh vật nơi đây.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
51
Cửa sông
TĐ
- Giúp HS cảm nhận được “tấm lòng” của cửa sông qua các câu thơ: Dù giáp mặt cùng biển rộng, Bỗng nhớ một vùng núi non. Từ đó, giáo dục HS ý thức biết quý trọng và bảo vệ môi trường thiên nhiên.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
XXVI
52
Nghĩa thầy trò
TĐ
- Giáo dục HS về đạo đức văn hóa, về tình thầy trò. Nhắc nhở các em yêu quý và biết ơn thầy cô giáo nhằm thể hiện nghĩa cao đẹp của người học trò đối với người đã dạy dỗ, dìu dắt các em nên người. Qua đó giữ gìn và phát huy truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc ta, góp phần nâng cao nhận thức về mối quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
53
Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân
TĐ
Câu 3:Hội thổi cơm thi là nét đẹp văn hóa của Đồng Vân, thể hiện sự quan tâm, phối hợp nhịp nhàng trong công việc.Đó cũng chính là mối quan hệ xã hội giữa con người với con người trong môi trường sống.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
XXVII
54
Tranh Làng Hồ
TĐ
Câu 2: Kỹ thuật tạo màu của tranh làng Hồ được luyện từ chất liệu thiên nhiên, thể hiện sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên.Từ đó giúp cho hs gần gũi với thiên nhiên, có ý thức bào vệ môi trường thiên nhiên.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
Ôn tập về tả cây cối
TLV
Thông qua đọc bài văn ( cây chuối mẹ - bài tập 1): Giúp hs cảm nhận được vẽ đẹp của cây cối, từ đó nâng cao ý thức bảo vệ và chăm sóc cây trồng, để tạo cho môi trường xanh, sạch, đẹp. 
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
XXIX
55
Một vụ đắm tàu
TĐ
-Tình bạn giữa Ma-ri- ô và Giu-li-ét-ta thể hiện mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người trong môi trường sống xã hội:Biết quan tâm giúp đỡ lẫ nhau trong hoạn nạn
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
56
Lớp trưởng lớp tôi
KC
-Tinh thần trách nhiệm của bạn lớp trưởng-Vân, thể hiện mối quan tâm, giúp đỡ nhau trong nhà trường và cũng là thể hiện mối quan hệ xã hội.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
57
Con gái
TĐ
Việc làm của Mơ đã làm thay đổi quan điểm về “con gái” trong gia đình và học hàng của Mơ.Qua đó đã khẳng định về quyền bình đẳng giới trong mối quan hệ xã hôi hiện nay.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XXX
58
Mở rộng vốn từ: Nam và nữ
LT-C
Qua 3 bài tập về phẩm chất quan trọng của nam giới và phụ nữ, hs thấy rõ mối quan hệ bình đẳng giữa nam và nữ -mối quan hệ xã hội hiện nay.
- Khai thác gián tiếp nội dung bài
59
Ôn tập về tả con vật
TLV
Qua bài đọc (chim họa mi hót), giáo dục hs lòng yêu quý loài chim, nâng cao ý thức bảo vệ loài vật, có hành vi đúng đắn với môi trường sinh thái.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XXXI
60
Bầm ơi
TĐ
Tình cảm mẹ con thắm thiết sâu nặng của anh chiến sĩ và người mẹ ở nhà, thể hiện sự quan tâm, tình thương và mối quan hệ giữa con người trong xã hội.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
XXXII
61
Út Vịnh
TĐ
Câu 2 và 3:Việc làm của Út Vịnh góp phần giữ gìn an toàn giao thông đường sắt và hành động cứu 2 em nhỏ là thể hiện mối quan tâm, giúp đỡ nhau trong môi trường xã hội. 
- Khai thác trực tiếp nội dung bài
62
Nhà vô địch
Hành động cứu em nhỏ của nhân vật Tôm Chíp thể hiện mối quan, giúp đỡ nhau trong môi trường sống.
- Khai thác trực tiếp nội dung bài