Đề tài Dạy học các yếu tố hình học ở lớp 4

PhÇn më ®Çu
	I - Lý do chän ®Ò tµi:
 Trong chương trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn Toán cùng với các môn học khác trong nhà trường Tiểu học có những vai trò góp phần quan trọng đào tạo nên những con người phát triển toàn diện.
	Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgíc và tính chính xác cao, nó là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ khoa học khác.
	Muốn học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người Giáo viên không phải chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập khuôn, máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
	 §Ó ®µo t¹o con ng­êi míi mét c¸ch toµn diÖn mµ ®Æc biÖt lµ phï hîp víi sù ph¸t triÔn hiÖn nay cña m¹ng l­íi th«ng tin, viÖc gi¸o dôc con ng­êi míi cã ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn vÒ tr×nh ®é, kiÕn thøc,... ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÔn cña thêi ®¹i th× cïng víi nh÷ng ®æi míi vÒ néi dung d¹y häc lµ sù ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc, coi träng, khuyÕn khÝch d¹y häc trªn c¬ së ho¹t ®éng häc tËp tÝch cùc, chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh. Víi ho¹t ®éng chñ ®¹o cña häc sinh, ng­êi thÇy chØ ®ãng vai trß tæ chøc h­íng dÉn . Häc sinh tù kh¸m ph¸ kiÕn thøc vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d­íi sù trao ®æi, th¶o luËn, hîp t¸c, thèng nhÊt ý kiÕn,...®Ó h×nh h×nh thµnh kiÕn thøc.
	Ng­êi gi¸o viªn ngoµi viÖc d¹y tèt phÇn lý thuyÕt cßn cÇn ph¶i chó ý khai th¸c cña c¸c bµi tËp ë sau phÇn lý thuyÕt ®Ó ph¸t triÓn t­ duy cho häc sinh vµ rÌn kü n¨ng thùc hµnh vµ ¸p dông vµo ®êi sèng thùc tiÔn. §Æc biÖt ®èi víi m«n To¸n, nhiÖm vô l¹i cµng quan träng, gãp phÇn to lín vµo viÖc gi¸o dôc con ng­êi ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn.
	Ch­¬ng tr×nh víi 5 m¹ch kiÕn thøc lµ:
- Sè häc vµ mét sè yÕu tè ®¹i sè.
- §¹i l­îng - §o ®¹i l­îng
- C¸c yÕu tè h×nh häc
- Gi¶i to¸n cã lêi v¨n
- C¸c yÕu tè thèng kª.
N¨m m¹ch kiÕn thøc nµy ®­îc s¾p xÕp xen kÏ lÇn nhau, ph¶n ¸nh sù thèng nhÊt cña To¸n häc hiÖn ®¹i, ®ång thêi còng gãp phÇn lµm cho c¸c bµi häc ®­îc phong phó h¬n. Trong ®ã, yªu tè h×nh häc lµ m¹ch kiÕn thøc mang tÝnh trõu t­îng, kh¸i qu¸t cao vµ khã d¹y. Víi t­ duy cô thÓ, c¶m tÝnh cña häc sinh nhá, gi¸o viªn tiÓu häc ngoµi nhiÖm vô cung cÊp kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ h×nh häc cßn ph¶i h×nh thµnh, cñng cè vµ rÌn luyÖn mét sè kü n¨ng ®Ó qua ®ã gióp häc sinh lÜnh héi ®­îc kiÕn thøc, ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng t­ duy, s¸ng t¹o ãc t­îng t­ëng phong phó, biÕt øng dông kiÕn thøc vµo trong cuéc sèng. ViÖc h×nh thµnh kh¸i niÖm, biÓu t­îng h×nh häc vµ rÌn luyÖn kü n¨ng thùc hµnh cho häc sinh cã vai trß rÊt quan träng bëi nã yªu cÇu häc sinh ph¶i vËn dông vèn hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó t­ duy mét c¸ch tÝch cùc, s¸ng t¹o ®Ó n¾m b¾t ®­îc c¸c kh¸i niÖm, c¸c biÓu t­îng ®ã vµ ph¸t triÓn t­ duy vµ trÝ t­ëng t­îng kh«ng gia lµm c¬ së cho viÖc häc m«n h×nh häc sau nµy. ChÝnh v× vËy ch­¬ng tr×nh tiÓu häc míi ®· chó träng ®Õn vÊn ®Ò thùc hµnh cô thÓ: S¸ch gi¸o khoa míi ®· t¨ng c¸c bµi d¹y, bµi thùc hµnh vÒ thêi l­îng vµ thêi gian nh»m rÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông cho häc sinh. Ngay tõ c¸c líp 1, 2, 3 häc sinh ®· ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng h×nh häc th«ng qua c¸c bµi tËp, bµi thùc hµnh tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. Tuy néi dung thùc hµnh ®­îc s¾p xÕp tõ dÔ ®Õn khã; víi nhiÒu bµi tËp ®a d¹ng, ®· chó träng ®Õn viÖc t¨ng c­êng rÌn kü n¨ng thùc hµnh øng dông nh­ng hiÖu qu¶ vÉn ch­a cao, häc sinh tiÓu häc vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ m¶ng kiÕn thøc nµy.
Trong thùc tÕ viÖc d¹y häc hiÖn nay, mét líp häc víi ®èi t­îng häc sinh kh¸c nhau. Do ®ã x¸c ®Þnh yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi häc sinh ®¹i trµ lµ ph¶i n¾m ch¾c ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa quy ®Þnh, n¾m ®­îc møc ®é yªu cÇu vÒ c¸c yÕu tè h×nh häc trong ch­¬ng tr×nh ®ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc yªu cÇu n©ng cao ®èi víi häc sinh kh¸ giái.Trong ch­¬ng tr×nh to¸n 4 c¸c yÕu tè h×nh häc cã thêi l­îng kh¸ khiªm tèn vµ ®­îc bè trÝ r¶i r¸c trong ch­¬ng tr×nh. Tuy nhiªn c¸c kiÕn thøc ®ã cã tÝnh khoa häc, tÝnh hÖ thèng, cã cÊu tróc hîp lý, s¾p xÕp ®an xen víi c¸c m¹ch kiÕn thøc nµy, liªn quan chÆt chÏ vµ hç trî cho nhau nh»m gióp c¸c em ®¹t ®­îc chuÈn kiÕn thøc nh­ yªu cÇu ®· ®Æt ra.
VËy ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc ho¹t ®éng cña häc sinh c¸c yÕu tè h×nh häc vµ rÌn kü n¨ng thùc hµnh c¸c kiÕn thøc ®ã cÇn ph¶i thÕ nµo?
Víi lý do trªn t«i ®· ®i vµo nghiªn cøu vÊn ®Ò:
“D¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc ë líp 4“
II . Môc ®Ých nghiªn cøu:
- T×m hiÓu thùc tr¹ng viÖc d¹y c¸c yÕu tè h×nh häc ë líp 4.
-Góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở tiểu học theo phương hướng phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá thể.Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiÔn,tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc ë líp 4.
- RÌn kü n¨ng thùc hµnh øng dông kiÕn thøc.
III. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu:
- §èi t­îng: Häc sinh líp 4A3 tr­êng tiÓu häc Gia Sµng n¨m häc 2009- 2010
- Ch­¬ng tr×nh: m«n to¸n líp 4
IV .ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu
Để thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau :
1. Nghiên cứu tài liệu :
- Đọc các tài liệu sách, báo, tạp chí giáo dục... có liên quan đến nội dung đề tài.
- Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo : Toán tuổi thơ,LuyÖn gi¶i to¸n 4,Vui häc h×nh häc...
2. Nghiên cứu thực tế :
- Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về nội dung,ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y c¸c yÕu tè h×nh häc líp 4.
- Tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học.
- Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư phạm (Soạn giáo án,thông qua các tiết dạy để kiểm tra tính khả thi của đề tài).
PhÇn néi dung
Ch­¬ng I
C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn
	I - VÞ trÝ môc tiªu vµ nhiÖm vô m«n to¸n tiÓu häc:
	- VÞ trÝ:
Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn toán cũng như những môn học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người,®ång thêi lµ c¬ së ®Ó häc sinh häc lªn bËc trung häc t­ duy to¸n häc, ph­¬ng ph¸p to¸n häc rÊt cÇn thiÕt cho ®êi sèng, cho häc tËp gióp cho häc sinh:
+ BiÕt c¸ch ®Æt vÊn ®Ò, ph©n tÝch vÊn ®Ò, biÕt t×m c¸ch hay nhÊt, gän nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò; biÕt kiÓm tra c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng phª ph¸n, ®¸nh gi¸ c¸c ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn kÕt qu¶.
+ BiÕt nhËn ra c¸i b¶n chÊt, bá qua c¸i thø yÕu, biÕt nghiªn cøu c¸c tr­êng hîp chung vµ riªng, biÕt ph©n lo¹i, kh«ng bá sãt tr­êng hîp nµo, biÕt tõ nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ rót ra kÕt luËn chung.
+ BiÕt suy luËn mét c¸ch ng¾n gän cã c¨n cø ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, biÕt tr×nh bµy diÔn ®¹t nh÷ng ý nghÜ cña m×nh mét c¸ch ng¾n gän, râ rµng, m¹ch l¹c.
+ BiÕt sö dông ng«n ng÷, ký hiÖu mét c¸ch chÝnh x¸c.
- Môc tiªu:
Gióp häc sinh:
+ Cã ®­îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu vÒ sè häc c¸c sè tù nhiªn, ph©n sè, c¸c sè thËp ph©n, c¸c ®¹i l­îng c¬ b¶n, mét sè yÕu tè ®¹i sè, h×nh häc vµ thèng kª ®¬n gi¶n.
+ H×nh thµnh c¸c kü n¨ng thùc hµnh tÝnh to¸n, ®o l­êng, gi¶i bµi to¸n cã nhiÒu øng dông thiÕt thùc trong cuéc sèng.
+ Ph¸t triÓn t­ duy vµ kh¶ n¨ng suy luËn, ®Æc biÖt lµ tr×u t­îng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸. Kh¶ n¨ng suy luËn hîp lý vµ diÔn ®¹t ®óng (b»ng lêi, b»ng ký hiÖu) c¸c suy luËn ®¬n gi¶n kÝch thÝch trÝ t­ëng t­îng, g©y høng thó häc to¸n, gãp ph©n rÌn luyÖn ph­¬ng ph¸p häc tËp vµ lµm viÖc cã kÕ ho¹ch, khoa häc, s¸ng t¹o
+ Ngoµi nh÷ng môc tiªu trªn, còng nh­ nh÷ng m«n häc kh¸c ë tiÓu häc, m«n to¸n cßn gãp phÇn h×nh thµnh vµ rÌn luyÖn c¸c phÈm chÊt c¸c ®øc tÝnh cÇn thiÕt cña ng­êi lao ®éng trong x· héi thêi hiÖn ®¹i.
- NhiÖm vô:
+ H×nh thµnh hÖ thèng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n, ®¬n gi¶n cã nhiÒu øng dông trong ®êi sèng bao gåm: C¸ch ®äc, viÕt, so s¸nh c¸c sè tù nhiªn, sè thËp ph©n, c¸c phÐp tÝnh trong tËp hîp c¸c sè tù nhiªn, sè thËp ph©n.
+ Cã nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu, thiÕt thùc nhÊt vÒ c¸c ®¹i l­îng c¬ b¶n nh­: §é dµi, khèi l­îng, thêi gian, diÖn tÝch, thÓ tÝch, dung tÝch, tiÒn ViÖt Nam vµ mét sè ®¬n vÞ ®o th«ng dông. BiÕt sö dông c¸c dông cô ®Ó thùc hµnh ®o l­êng, biÕt ­íc l­îng c¸c sè ®o ®¬n gi¶n.
+ RÌn luyÖn ®Ó n¾m ch¾c c¸c kü n¨ng tÝnh nhÉm, tÝnh viÕt vÒ 4 phÐp tÝnh víi c¸c sè tù nhiªn, sè thËp ph©n, sè ®o c¸c ®¹i l­îng.
+ BiÕt nhËn d¹ng vµ b­íc ®Çu biÕt ph©n biÖt mét sè c¸c h×nh häc th­êng gÆp. BiÕt tÝnh chu vi, diÖn tÝch, thÓ tÝch cña mét sè h×nh. BiÕt sö dông mét sè dông cô ®¬n gi¶n ®Ó ®o vµ vÏ h×nh.
+ Cã nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu, ®¬n gi¶n vÒ nh÷ng ch÷ thay sè, vÒ biÓu thøc to¸n häc, vÒ ph­¬ng tr×nh vµ bÊt ph­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n nhÊt b»ng ph­¬ng ph¸p phï hîp víi tiÓu häc.
+ BiÕt c¸ch gi¶i vµ c¸ch tr×nh bµy bµi gi¶i víi nh÷ng bµi to¸n cã lêi v¨n. N¨m ch¾c, thùc hiÖn ®óng quy tr×nh bµi to¸n. B­íc ®Çu biÕt gi¶i mét sè bµi to¸n b»ng nh÷ng c¸ch kh¸c nhau.
+ Th«ng qua nh÷ng ho¹t ®éng häc tËp to¸n ®Ó ph¸t triÓn ®óng møc mét sè kh¶ n¨ng trÝ tuÖ vµ thao t¸c t­ duy quan träng nhÊt nh­: So s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp, tr×u t­îng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸, cô thÓ ho¸, lËp luËn cã c¨n cø, b­íc ®Çu lµm quen víi nh÷ng chøng minh ®¬n gi¶n.
+ H×nh thµnh c¸c t¸c phong häc tËp vµ lµm viÖc cã suy nghÜ, cã kÕ ho¹ch, cã kiÓm tra, cã tinh thÇn hîp t¸c, ®éc lËp vµ s¸ng t¹o, cã ý chÝ v­ît khã kh¨n, cÈn thËn, kiªn tr×, tù tin. Ch­¬ng tr×nh m«n To¸n 4+5 lµ mét bé phËn cña ch­¬ng tr×nh m«n To¸n ë tiÓu häc. Lµ ch­¬ng tr×nh giai ®o¹n 2 häc tËp s©u. Kh¸i qu¸t h¬n, t­êng minh h¬n. TÝnh trõu t­îng kh¸i qu¸t cña ch­¬ng tr×nh to¸n 4+5 ®­îc n©ng lªn 1 bËc so víi líp 1, 2, 3. Häc sinh nhËn biÕt vµ vËn dông mét sè tÝnh chÊt cña sè, phÐp tÝnh, h×nh häc ë d¹ng kh¸i qu¸t h¬n. To¸n 4+5 kÕ thõa vµ ph¸t huy c¸c kÕt qu¶ cña ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc to¸n, gãp phÇn ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña gi¸o dôc ®µo t¹o trong giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.
 II - Môc tiªu d¹y häc To¸n 4
	D¹y häc to¸n 4 nh»m gióp häc sinh ®¹t ®­îc:
	1/ VÒ sè c¸c phÐp tÝnh:
	* Sè tù nhiªn:
	+ NhËn biÕt mét sè ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña d·y sè tù nhiªn
	+ BiÕt ®äc, viÕt, so s¸nh, s¾p xÕp thø tù sè tù nhiªn.
	+ BiÕt céng, trõ, c¸c sè tù nhiªn; Nh©n sè tù nhiªn víi sè tù nhiªn cã ®Õn ba ch÷ sè (tÝch cã kh«ng qu¸ 6 ch÷ sè). Chia sè tù nhiªn cã ®Õn s¸u ch÷ sè cho sè tù nhiªn cã ®Õn ba ch÷ sè (chñ yÕu lµ chia cho sè cã ®Õn hai ch÷ sè).
	+ BiÕt t× ... 
Khi d¹y thùc hµnh ng­êi gi¸o viªn cÇn nh¾c nhë häc sinh c¸ch sö dông c¸c dông cô vÏ h×nh, ®Ó vÏ, c¾t, ghÐp h×nh ®¹t ®­îc yªu cÇu tèi thiÓu ®èi víi líp 4. Muèn vËy gi¸o viªn cÇn:
+ H­íng dÉn thËt cô thÓ, tØ mØ quy tr×nh khi thùc hµnh
+ Nh¾c nhë c¸c sö dông dông cô häc tËp.
+ X¸c ®Þnh ®Çy ®ñ, ®óng yªu cÇu bµi thùc hµnh.
+ §­a ra c¸c tr­êng hîp sai ®Ó söa vµ rót kinh nghiÖm
a/ VÏ hai ®­êng th¼ng vu«ng gãc:
- Quy tr×nh:
VÏ ®­êng th¼ng CD ®i qua ®iÓm E vµ vu«ng gãc víi ®­êng th¼ng AB cho tr­íc:
- B­íc 1: §Æt mét c¹nh gãc vu«ng cña ªke trïng víi ®­êng th¼ng AB.
- B­íc 2: ChuyÓn dÞch ªke tr­ît theo ®­êng th¼ng AB sao cho c¹nh gãc vu«ng thø hai cña ªke gÆp ®iÓm E.
- B­íc 3: V¹ch mét ®­êng th¼ng theo c¹nh ®ã thi ®­îc ®­êng th¼ng CD ®i qua ®iÓm E vµ vu«ng gãc víi AB.
- VÏ ®­êng cao cña h×nh tam gi¸c.
VD1: Bµi tËp 2 - trang 53 (To¸n 4)
H·y vÏ ®­êng cao AH cña c¸c h×nh tam gi¸c ABC trong mçi tr­êng hîp sau:
A
C
C
A
B
A
B
C
B
b/ VÏ hai ®­êng th¼ng song song:
VÏ ®­êng th¼ng CD ®i qua ®iÓm E vµ song song víi ®­êng th¼ng AB cho tr­íc: 
-B­íc 1: VÏ ®­êng th¼ng MN ®i qua ®iÓm E vµ vu«ng gãc víi ®­êng th¼ng AB.
- B­íc 2: VÏ ®­êng th¼ng CD ®i qua ®iÓm E vu«ng gãc víi ®­êng th¼ng MN ta ®­îc ®­êng th¼ng CD song song víi ®­êng th¼ng AB.
VD1: Bµi tËp 1 - trang 53 (To¸n 4)
H·y vÏ ®­êng th¼ng AB ®i qua ®iÓm M vµ song song víi ®­êng th¼ng CD
C
D
. M
VD2: Bµi tËp 3 - trang 54 (To¸n 4)
Cho h×nh tø gi¸c ABCD cã gãc ®Ønh A vµ gãc ®Ønh D lµ gãc vu«ng
a/ H·y vÏ ®­êng th¼ng ®i qua B vµ song song víi c¹nh AD, c¾t c¹nh DC t¹i ®iÓm E.
C
b/ Dïng ªke kiÓm tra xem gãc ë ®Ønh E cã lµ gãc vu«ng hay kh«ng?
B
D
A
c/ Thùc hµnh vÏ h×nh vu«ng, h×nh ch÷ nhËt:
VËn dông quy tr×nh vÏ ®­êng th¼ng song song, vÏ ®­êng th¼ng vu«ng gãc ®Ó vÏ h×nh vu«ng, h×nh ch÷ nhËt víi ®é dµi cho tr­íc.
Khi h­íng dÉn cho häc sinh thùc hµnh cÇn l­u ý:
- Gi¸o viªn cÇn ph¶i lµm mÉu ®óng, cô thÓ, râ rµng rõng b­íc ®Ó gióp häc sinh sö dông ®óng c¸ch, ®óng nghÜa vµ ®óng quy tr×nh.
- HiÓu ®­îc ®Æc ®iÓm t©m lý cña häc sinh ®Ó kÞp thêi ®éng viªn, khÝch lÖ, h­íng dÉn c¸c em kiªn tr×, nhÉn n¹i khi thùc hµnh
- Bªn c¹nh ®ã cÇn tËp cho c¸c em ®o ®¹c, vÏ h×nh kh«ng cÇn dông cô chÝnh x¸c mµ th«ng qua ­íc l­îng ®é dµi b»ng nhiÒu c¸c ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng vËn dông trong thùc tÕ.
d/ C¾t gÊp h×nh, ghÐp h×nh vµ t¸i t¹o h×nh.
VD 1: Bµi tËp 3 trang 103 (To¸n 4)
 VÏ thªm hai ®o¹n th¼ng ®Ó ®­îc mét h×nh b×nh hµnh.
VD2: Bµi tËp 1 trang 103 (To¸n 4)
C¾t phÇn h×nh tam gi¸c ADH råi ghÐp nh­ h×nh vÏ ®Ó ®­îc h×nh ch÷ nhËt ABIH.
B
A
B
 A
D
C
H
I
H
C
VD3: Bµi tËp 3 - Tang 143 (To¸n 4)
Cho bèn h×nh tam gi¸c, mçi h×nh nh­ h×nh bªn:
3cm
2cm
a/ H·y xÕp bè h×nh tam gi¸c ®ã thµnh mét h×nh thoi nh­ sau:
b/ TÝnh diÖn tÝch h×nh thoi
VD4: Bµi tËp 4 - Trang 144 (To¸n 4)
Thùc hµnh g©p tê giÊy h×nh thoi (theo h×nh vÏ) ®Ó kiÓm tra c¸c ®Æc ®iÓm sau ®©y cña h×nh thoi.
- Bèn c¹nh ®Òu b»ng nhau.
- Hai ®­êng chÐo vu«ng gãc víi nhau
- Hai ®­êng chÐo c¾t nhau t¹i trung ®iÓm mçi ®­êng
§èi víi d¹ng bµi tËp nµy: Gi¸o viªn cÇn lµm cho häc sinh n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm vÒ c¹nh, gãc cña c¸c h×nh ®· häc: Ch¼ng h¹n víi h×nh b×nh hµnh cÇn n¾m v÷ng h×nh b×nh hµnh cã hai cÆp c¹nh ®èi diÖn song song vµ b»ng nhau. Tõ ®ã häc sinh sÏ vÏ ®óng h×nh theo yªu cÇu, hoÆc ®èi víi bµi tËp c¾t, gÊp, ghÐp h×nh gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn mét c¸ch râ rµng. Häc sinh x¸c ®Þnh trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng (häc ë líp 3) ®Ó thùc hiÖn theo t¸c.
BiÖn ph¸p 3: RÌn luyÖn kü n¨ng øng dông c¸c kiÕn thøc h×nh häc vµo thùc tiÔn.
1/ §èi víi m«n to¸n:
Khi häc vÒ c¸c yÕu tè h×nh häc, häc sinh sÏ n¾m v÷ng mét sè h×nh h×nh häc víi c¸c ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng riªng, n¾m ®­îc c¸ch vÏ h×nh, c¸ch tÝnh diÖn tÝch mét sè h×nh. Häc sinh biÕt dùa vµo c¸c ®Æc ®iÓm vÒ yÕu tè c¹nh, gãc ®Ó vÏ t¸i t¹o h×nh, ®Ó vÏ h×nh vµ kiÓm tra gãc, h×nh. Häc sinh tÝch cùc høng thó häc tËp trªn c¬ së ®ã ®Ó ph¸t triÓn c¸c n¨ng lùc trÝ tuÖ, ®Æc biÖt lµ kÝch thÝch vµ ph¸t triÓn trÝ t­ëng t­îng kh«ng gian. Gióp häc sinh biÕt diÔn ®¹t c¸c thuËt ng÷ to¸n häc, c¸c ký hiÖu to¸n häc. RÌn kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, h×nh thµnh cho häc sinh ph­¬ng ph¸p tù häc vµ ham t×m hiÓu c¸c bµi to¸n, c¸c vÊn ®Ò vÒ yÕu tè h×nh häc.
Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò ®ã kiÕn thøc h×nh häc sÏ gióp c¸c em trong gi¶i to¸n, khi tãm t¾t bµi to¸n b»ng s¬ ®å ®o¹n th¼ng hoÆc kiÕn thøc h×nh häc cßn bæ trî cho c¸c m¶ng kiÕn kiÕn kh¸c nh­ sè häc, ®o l­êng.
2/ §èi víi c¸c m«n häc kh¸c:
C¸c kiÕn thøc h×nh häc gióp häc sinh tiÕp thu c¸c m«n häc kh¸c mét c¸ch tèt h¬n, cô thÓ h¬n nh­: 
- VÏ khung h×nh, chia m¶ng, vÏ ho¹ tiÕt trong trang trÝ ®èi víi m«n Mü thuËt.
- §èi víi m«n Lao ®éng kü thuËt: Sö dông kiÕn thøc h×nh häc trong kh©u, thªu.
- §èi víi m«n Khoa häc,LÞch sö, §Þa lý; CÇn kiÕn thøc h×nh häc ®Ó vÏ biÓu ®å, s¬ ®å.
3/ §èi víi ®êi sèng thùc tiÔn:
ViÖc ¸p dông c¸c kiÕn thóc h×nh häc ®· häc vµo thùc tiÔn rÊt quan träng, ®èi víi häc sinh líp 4 bëi rÌn luyÖn cho c¸c em biÕt c¸c vËn dông chóng vµo trong cuéc sèng hµng ngµy.
- C¸c em biÕt vÏ, kÎ h×nh ®¬n gi¶n ®Ó trang trÝ.
- BiÕt vËn dông ®Ó tÝnh diÖn tÝch cña m¶nh ®Êt, thöa ruéng hoÆc khu v­ên.
- Qua c¸c ho¹t ®éng thùc hµnh gióp c¸c em t×nh ra c¸c c¸ch gÊp h×nh, ghÐp h×nh s¸ng t¹o ®Ó sö dông c¸c lo¹i h×nh h×nh häc vµo cuéc sèng hµng ngµy.
Do viÖc ¸p dông ®êi sèng thùc tiÔn cña c¸c yÕu tè h×nh häc kh¸ phong phó. V× thÕ khi d¹y gi¸o viªn cÇn cho c¸c em thùc hµnh ngay t¹i líp trªn mét sè ®å vËt cô thÓ, hay cÇn vËn dông hÕt vèn hiÓu biÕt tõng tr¶i cña häc sinh trong ®êi sèng hµng ngµy, nh­ thÕ sÏ t¹o cho c¸c em thãi quen ¸p dông mét c¸ch linh ho¹t.
Ch­¬ng IV
Thùc nghiÖm s­ ph¹m
1/ Néi dung thùc nghiÖm:
T«i tiÕn hµnh ®iÒu tra tr×nh ®é n¾m kiÕn thøc, kü n¨ng vÏ h×nh th«ng qua hÖ thèng h×nh, d­íi h×nh thøc phiÕu bµi tËp ph¸t cho mçi c¸ nh©n häc sinh. Do ®iÒu kiÖn vµ thêi gian h¹n chÕ nªn t«i chØ tiÕn hµnh thùc nghiÖm mét tiÕt.
2/ Tæ chøc thùc nghiÖm:
- Thêi gian: Th¸ng 3 n¨m 2010
- §Þa ®iÓm tiÕn hµnh: Líp 4A3 Tr­êng TiÓu häc Gia Sµng
	3/ KÕt qu¶ thùc nghiÖm:
Sau khi häc xong tiÕt häc thùc nghiÖm, chóng t«i thu ®­îc kÕt qu¶:
Tæng sè HS
TiÕt d¹y
Giái
Kh¸
Trung b×nh
YÕu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
23
2
14
60,7
6
26,1
2
8,7
1
4,3
	T«i nhËn thÊy: B»ng c¸ch tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng cña ng­êi häc, gi¸o viªn ®· gióp c¸c em n¾m v÷ng kiÕn thøc b»ng c¸ch tù gi¸c, tÝch cùc, chñ ®éng trong häc tËp vµ ph¸t huy sù s¸ng t¹o cña m×nh mét c¸ch tù nhiªn, kh¸ nhÑ nhµng, tho¶i m¸i. Trong kho¶ng thêi gian ng¾n, d­íi sù h­íng dÉn cña gi¸o viªn, c¸c em kh«ng cßn thÊy lóng tóng khi thùc hµnh.
	KÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy, häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc, n¾m v÷ng quy tr×nh. Häc sinh cã kü n¨ng thùc hµnh häc chÝnh x¸c h¬n vµ cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o h¬n trong nh÷ng bµi to¸n khã. Qua ®ã gãp phÇn lµm trÝ t­ëng t­îng phong phó h¬n. T¹o cho c¸c em t©m lý tù tin, vui vÎ vµ ngµy cµng høng thó, say mª, yªu thÝch m«n häc nµy.
PhÇn kÕt lu©n
Trªn c¬ së t×m hiÓu vµ nghiªn cøu vÊn ®Ò “D¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc ë to¸n líp 4” cña gi¸o viªn vµ häc sinh tr­êng tiÓu häc Gia Sµng. Tõ viÖc nghiªn cøu vµ t×m hiÓu t«i rót ra ®­îc mét sè kÕt qu¶ sau:
- HiÓu râ cÊu tróc néi dung m«n To¸n 4 ch­¬ng tr×nh míi. HiÓu ®­îc nh÷ng ®iÓm míi næi bËt cña néi dung ch­¬ng tr×nh m«n To¸n. §Æc biÖt lµ yÕu tè h×nh häc ë líp 4.
- Thö nghiÖm ho¹t ®éng d¹y häc theo ph­¬ng ph¸p tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng ng­êi häc qua néi dung d¹y häc vÒ c¸c yÕu tè h×nh häc mµ gi¸o viªn vµ häc sinh cßn thÊy v­íng m¾c.
- TiÕn hµnh thùc nghiÖm mét tiÕt t«i thÊy: Sö dông ph­¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc vµo d¹y c¸c yÕu tè h×nh häc líp 4: Giê häc s«i næi, häc sinh ham thÝch häc tËp, chñ ®éng tÝch cùc, cã 100% häc sinh n¾m b¾t vµ lÜnh héi kiÕn thøc theo yªu cÇu cña tiÕt häc.
I-Bµi häc kinh nghiÖm:
1/ Trong qu¸ tr×nh d¹y häc ng­êi gi¸o viªn cÇn n¾m ®­îc ®Æc ®iÓm t©m lý løa tuæi cña häc sinh tiÓu häc. T­ duy cô thÓ chiÕm ­u thÕ, c¸c em rÊt tß mß, ham hiÓu biÕt, ­u ho¹t ®éng. Tõ ®ã ng­êi gi¸o viªn cÇn lùa chän nh÷ng néi dung, nh÷ng ph­¬ng ph¸p phï hîp kh¬i d¹y tÝnh tß mß, ham hiÓu biÕt cña c¸c em vµ t¹o høng thó häc tËp cho häc sinh ®Ó c¸c em chñ ®éng, tÝch cùc, tù gi¸c trong ho¹t ®éng tù chiÕm lÜnh tri thøc.
2/ Tæ chøc c¸c tiÕt häc sao cho mäi ®èi t­îng häc sinh ®Òu ho¹t ®éng mét c¸ch chñ ®éng trong mäi kh©u ®Ó ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt nh­: Lùa chän bµi tËp phï hîp, ®èi víi häc sinh yÕu cÇn gióp ®ì riªng ®Ó c¸c em ®¹t yªu cÇu, ®èi víi häc sinh kh¸ - giái cÇn khai th¸c ph¸t triÓn c¸c bµi tËp n©ng cao ®Ó c¸c em cã ®iÒu kiÖn béc lé vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc cña m×nh.
3/ §Ó d¹y tèt m«n To¸n, ®¶m b¶o tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o, t­ duy l«gic cña häc sinh, ng­êi gi¸o viªn kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é vÒ to¸n häc vµ ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc cho phï hîp víi løa tuæi, tr×nh ®é nhËn thøc vµ hoµn c¶nh ®Þa ph­¬ng n¬i m×nh gi¶ng d¹y.
II-Mét vµi §Ò xuÊt
1/Trong bất kỳ một lớp học nào cũng có đầy đủ các đối tượng học sinh: Giỏi, khá, trung bình, yếu.Người giáo viên cần cố gắng phát huy niềm say mê học toán của các em học giỏi,vun đắp kiến thức cho các em học chưa tốt.
2/Mỗi bài dạy của giáo viên trên lớp có một đặc điểm riêng, đặc trưng riêng: Bởi thế giáo viên phải chú ý đến những đặc trưng này thì mới có thể có những bài dạy thật tốt.
Qua s¸ng kiÕn nµy t«i ®· d¹y häc trong ch­¬ng tr×nh To¸n 4 b»ng ph­¬ng ph¸p tÝch cùc ho¹t ®éng cña ng­êi häc vµ rÌn kü n¨ng thùc hµnh ¸p dông vµo ®êi sèng thùc tiÔn. Do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, m¶ng kiÕn thøc vÒ c¸c yÕu tè h×nh häc ë líp 4 cßn Ýt nªn ph¹m vi ®Ò tµi con h¹n hÑp, kÕt qu¶ ch­a thùc sù to¸t lªn ®­îc nh÷ng g× mµ yªu cÇu ®Æt ra.
Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm gi¶ng d¹y “D¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc ë to¸n líp 4” mµ t«i ®· rót ra trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. T«i rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp cña Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng vµ Héi ®ång xÐt duyÖt s¸ng kiÕn kinh nghiÖm c¸c cÊp. 
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
 Gia Sµng, ngµy 18 th¸ng 11 n¨m 2010
 Ng­êi thùc hiÖn
 NguyÔn §µm L©m
ý kiÕn nhËn xÐt xÕp lo¹i cña héi ®ång xÐt duyÖt 
s¸ng kiÕn kinh nghiÖm c¸c cÊp
MỤC LỤC
Trang
A
PhÇn më ®Çu
1
I
Lý do chọn đề tài
1
II
Mục đích nghiên cứu đề tài
3
III
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
3
IV
Phương pháp nghiên cứu đề tài
3
B
PhÇn néi dung
4
I
VÞ trÝ môc tiªu vµ nhiÖm vô m«n to¸n tiÓu häc
4
II
Thùc tr¹ng d¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc trong 
ch­¬ng tr×nh to¸n 4 bËc tiÓu häc
11
III
Mét sè biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc c¸c yÕu tè h×nh häc ë líp 4
14
IV
Thùc nghiÖm s­ ph¹m
24
C
Kết luận
25
II
Bài học kinh nghiệm
26