Đề tài Nghiên cứu nội dung dạy các yếu tố hình học ở tiểu học những sai lầm của học sinh khi giải các bài toán về nội dung hình học

Sở GIáO DụC - ĐàO TạO BắC NINH
TRƯờNG CAO ĐẳNG SƯ PHạM BắC NINH
_________ u _________
Đề TàI NGHIêN CứU
NộI DUNG DạY CáC YếU Tố HìNH HọC ở TIểU HọC
Những sai lầm của học sinh khi giải các bài toán 
về nội dung hình học
	Giáo viên hướng dẫn	 : Ths. Nguyễn văn minh 
 Giảng viên trường Cao đẳng Sư phạm
 Tỉnh Bắc Ninh
	Sinh viên thực hiện	 : nguyễn thị mùi
 Trường tiểu học Ninh Xá-Thuận Thành
 Tỉnh Bắc Ninh
Hà Nội - 04/2004
Lời nói đầu
Trong môn toán tiểu học, nội dung và phương pháp dạy các yếu tố hình học ngày càng được quan tâm. Hình học là một bộ phận được gắn bó mật thiết với các kiến thức về số học, đại số, đo lường và giải toán. Từ đó tạo thành bộ tạo thành Bộ môn toán thống nhất.
Với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng dạy học các yếu tố hình học nói riêng, môn toán ở trường tiểu học nói chung. Tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: "Nội dung dạy các yếu tố hình học ở tiểu học - Những sai lầm của học sinh khi giải các bài toán về nội dung hình học". Các bài toán hình học ở tiểu học giúp các em phát triển tư duy về hình dạng không gian. Từ tri giác như là một cái "toàn thể" lớp 1, 2 đến việc nhận diện hình học qua việc phân tích đặc điểm các hình bằng con đường trực giác (lớp 3, 4, 5). Trong chương trình toán tiểu học, các yếu tối hình học được sắp xếp từ dễ đến khó, từ trực quan cụ thể đến tư duy trừu tượng, rồi đến khái quát vấn đề. Qua các lớp học, kiến thức hình học được nâng dần lên và cuối cấp (lớp 5) có biểu tượng về tính chu vi diện tích, thể tích. Học sinh được làm quen với các đơn vị đo độ dài, các đoạn thẳng, diện tích các hình học phẳng, hình học không gian, thể tích các hình hộp. Thông qua bộ môn hình học các em được làm quen với têngọi, công thức, ký hiệu, mối liên quan giữa các đơn vị. Biết biến đổi các đơn vị do. Qua đó biết tự phát hiện các sai lầm khi giải toán hình học.
Như vậy, thông qua việc "Dạy các yếu tố hình học ở tiểu học" giúp các em nắm được kiến thức đầy đủ, tổng hợp về môn toán. Qua đó các em thấy được giá trị thực tiễn của toán trong cuộc sống, làm cho các em càng yêu thích học toán hơn. Từ đó góp phần phát triển tư duy cho các em một cách nhẹ nhàng, có hiệu quả, trang bị cho các em vốn kiến thức cơ bản về hình học phẳng, hình học không gian để làm cơ sở cho việc học hình học ở cấp học trên.
Nội dung nghiên cứu của đề tài:
1. Nội dung dạy các yếu tố hình học ở tiểu học.
2. Những sai lầm của học sinh khi giải các bài toán về nội dung hình học.
Qua trình nghiên cứu, tôi đã hết sức cố gắng tìm tòi, phân tích, tổng hợp và khái quát vấn đề thành lý luận. Song chắc chắn việc nghiên cứu không tránh khỏi sự sơ suất, rất mong các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp nhiệt tình giúp đỡ.
Xin chân thành cảm ơn.
Lời cảm ơn
Để tiến hành nghiên cứu và hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học này, tôi xin chân thành cảm ơn.
- Trường Cao đẳng sư phạm Bắc Ninh, Khoa Tiểu học của trường.
- Các thầy giáo, cô giáo của trường, của khoa. Đặc biệt là thầy giáo dạy bộ môn "Nghiên cứu khoa học giáo dục" đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình nghiên cứu đề tài.
- Anh chị em giáo viên Trường tiểu học Ninh Xá huyện Thuận Thành, Tỉnh Bắc Ninh đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình điều tra, khảo sát thực tế.
Đây là đề tài nghiên cứu đầu tiên mà tôi thực hiện với bộ môn toán, do vậy có thể còn thiếu sót, mong người đọc và các bạn đồng nghiệp đóng góp thêm ý kiến cho đề tài nghiên cứu của tôi đầy đủ và phong phú hơn.
Ninh Xá, tháng 4 năm 2004
Tác giả
Nguyễn Thị Mùi
Phần mở đầu
I. Lý do chọn đề tài
1. Cơ sở lý luận.
- Là giáo viên tiểu học tiểu và đã thực tế giảng dạy nhiều năm môn toán ở khối lớp 5 tôi thấy việc nghiên cứu đề tài "Dạy các yếu tố hình học ở tiểu học - Những sai lầm của học sinh khi giải toán có nội dung hình học" có ý nghĩa rất thiết thực trong giảngdạy của giáo viên tiểu học, trong việc học của học sinh mà các bậc phụ huynh đang quan tâm.
Nhằm đáp ứng nhu cầu bức thiết việc dạy học hiện nay. Việc dạy học ở bậc tiểu học là một bộ phận cấu thành không thể thiếu của môn toán ở bậc tiểu học.
Việc dạy các yếu tố hình học góp phần phát triển trí tưởng tượng cho học sinh, phát triển năng lực tư duy, phát huy khả năng áp dụng kiến thức hình học vào thực tế cuộc sống và giúp các em học tốt bộ môn toán - là một trong các bộ môn chủ lực trong chương trình phổ thông.
2. Cơ sở thực tiễn.
- Qua thực tiễn giảng dạy cho thấy: Việc dạy các yếu tố hình học còn có những hạn chế nhất định, tỷ lệ các em đạt yêu cầu trở lên chưa cao, các em hiểu về bản chất của chu vi, diện tích, thể tích của một hình chưa sâu. Đặc biệt là kỹ năng vận dụng những tri thức đó vào cuộc sống hàng ngày như tính diện tích thửa ruộng, mảnh vườn, tính diện tích cần quét vôi của một căn phòng, tính diện tích để gò một cái thùng, một cái hòm có hình dạng nhất định hay tính khối lượng của một khúc gỗ còn hạn chế.
- Về chương trình giảng dạy các yếu tố hình hình hộccnf chưa nhiều (chỉ tăng cường ở kỳ II lớp 5). Cơ sở vật chất, đồ dùng trực quan để phục vụ cho việc dạy các yếu tố hình học còn rất hạn chế. Giáo viên nói chung lên lớp chưa thật chú trọng việc sử dụng đồ dùng trực quan. Vậy kết quả học tập của học sinh chưa được tốt.
- Việc nghiên cứu đề tài "Dạy các yếu tố hình học ở tiểu học - Những sai lầm của học sinh khi giải toán có nội dung hình học". Là nhằm mục đích giúp giáo viên nâng cao chất lượng dạy học. Đi sâu vào việc áp dụng phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm trong quá trình giảng dạy, giúp học sinh nắm chắc các loại hình hình học, giúp học sinh khắc sâu tránh các sai lầm khi giải toán hình học.
II. Mục đích nghiên cứu.
1. Nâng cao hiệu quả dạy học của giáo viên khi giảng dạy các yếu tố hình học.
2. Nâng cao chất lượng học các yếu tố hình học của học sinh đặc biệt việc tính chu vi, diện tích, thể tích đối với các đơn vị đo, cắt ghép hình.
3. Các em biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống hàng ngày.
4. Giúp các em học tốt bộ môn toán nói chung và các yếu tố hình học nói riêng ở bậc tiêu học. Từ đó góp phần vào việc phát triển ttư duy, hình thành nhân cách cho các em.
5. Trang bị cho các em vốn kiến thức cơ bản về hình học làm cơ sở, nền tảng để học môn hình học ở các lớp trên.
III. Đối tượng nghiên cứu.
Học sinh từ khối lớp 1 đến khối lớp 5, cụ thể là:
Học sinh khối lớp 1 đến lớp 5 ở khu phố mới Ninh xã - Thuận thành Tỉnh Bắc Ninh.
IV. Giả thuyết khoa học.
1. Giải pháp mới để nâng cao, cải tiến nội dung và phương pháp dạy các yếu tố hình học ở tiểu học. Qua đó học sinh sẽ tránh được các sai lầm thường hay mắc phải khi giải toán hình học ở tiểu học.
- Nắm vững yêu cầu đạt được khi dạy các yếu tố hình học ở từng khối từng lớp. Tìm ra một quy luật nhất định, theo thứ tự không bị nhầm lẫn, không sót hình.
- Giúp học sinh nhận biết các yêu tố hình học từ trực quan cụ thể đến tư duy trừu tượng (từ dễ đến khó), trở về thực tế khách quan. Trên cơ sở đó, hình thành cho các em kỹ năng giải các loại toán về yếu tố hình học ở tiểu học:
- Điểm và đoạn thẳng.
- Đường gấp khúc, đường thẳng, đường thẳng song song.
- Góc và các loại góc.
- Tam giác và tứ giác.
- Hình tròn, đường tròn, hình trụ, hình chữ nhật, hình vuông.
- Hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
Từ các dạng toán tren, nhiều bài tập có tính chất lồng ghép giữa dạng này với dạng khác như hình tam giác với hình tứ giác, hình chữ nhật với hình vuông, hình hộp chữ nhật với hình lập phương. Cũng qua các dạng toán đó rèn cho học sinh một số kỹ năng thực hành, tập duyệt và sử dụng những dụng cụ như: thước kẻ, ê ke, compa, vòng đo góc. Những kỹ năng này không thể rèn ngay lập tức mà phải trải qua một quá trình tập duyệt từ thấp đến cao.
Ví dụ: ở lớp 1: Học sinh được tập vẽ đoạn thẳng qua các điểm, qua giấy kẻ ô vuông.
ở lớp 2: Điểm và đoạn thẳng bắt đầu được gắn với hình.
Đến lớp 3, lớp 4: Học sinh bắt đầu được sử dụng ê ke, vẽ đường thẳng song song, hình chữ nhật.
Đến lớp 5: Học sinh phải biết vẽ hình học không gian như hình hộp chữ nhật, lập phương, hình trụ.
Qua việc học các yếu tố hình học giúp học sinh phát triển năng lực phân tích, tổng hợp, trí tưởng tượng không gian, năng lực quan sát, năng lực so sánh và ngôn ngữ toán học. Đồng thời với kỹ năng kiến thức nói trên như tìm hiểu tự nhiên xã hội Cần thiết cho cuộc sống thực tế, làm nền tảng vững chắc để học toán hình ở bậc học trên.
- Để học sinh tiếp thu tốt các yếu tó hình học ở tiểu học, người giáo viên phải nghiên cứu vận dụng những vấn đề mới về phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm trong quá trình giảng dạy.
2. Cải tiến công tác kiểm tra đánh giá.
- Phát huy tốt việc kiểm tra, đánh giá theo Thông tư 15 của Bộ Giáo dục - Đào tạo cho bậc tiểu học cho từng môn học.
- Đánh giá xếp loại học lực của học sinh tiểu học theo từng môn học.
- Kiểm tra hợp lý sâu sát kiến thức của học sinh sau từng phần học và các bài kiểm tra định kỳ.
V. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.
1/ Giúp giáo viên trong quá trình giảng dạy các yếu tố hình học ở tiểu học sẽ được nâng cao hơn và có hiệu quả cao nhất trong cách học của học sinh và cách dạy của giáo viên. Giúp học sinh nắm vững chi thức về hình học. Vận dụng tri thức đó vào cuộc sống.
2/ Về mặt lý luận: Tìm hiểu và vận dụng những vấn đề mới về lý luận dạy học môn toán ở bậc tiểu học. Quán triệt sâu sắc tinh thần dạy học lấy ọhc sinh làm trung tâm.
3. Về mặt thực tiễn: Thông qua nghiên cứu đề tài, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, hiệu quả về hình học tiểu ở tiểu học. Định rõ vai trò của người giáo viên trong quá trình dạy học (là người tổ chức quá trình lĩnh hội tri thức của học sinh) chú trọng vào quá trình rèn luyện kỹ năng thực hành giải toán – tránh được những sai lầm thường mắc khi giải toán hình học (ví dụ lầm lẫn về số đo, xác định vị trí của đường cao hay đáy tam giác).
VI. Các phương pháp nghiên cứu.
1. Nghiên cứu lý luận.
Để có cơ sở lý luận cũng như cơ sở giúp quá trình nghiên cứu làm đề tài tôi đã tiến hành.
a. Đọc và tìm hiểu tài liệu chương trình cao đẳng tiểu học mà tôi đang theo học có liên quan đến đề tài.
b. Đọc và tìm hiểu tài liệu, sách vở có liên quan như:
+ Toán lớp 1, 2, 3, 4, 5 của Nhà xuất bản Giáo dục năm 2002.
+ Giáo dục tiểu học của Bộ Giáo dục - Đào tạo tháng 5/1995.
+ Tập san giáo dục tiểu học.
+ Phương pháp dạy học môn toán ở tiểu học (Trường Đại học sư phạm Hà Nội I).
+ 100 bài toán về chi vi, diện tích các hình ở lớp 4, lớp 5 và một số tài liệu có liên quan khác.
2. Điều tra khảo sát thực tiễn.
- Tiến hành dự giờ thăm lớp giá ... en với các loại góc
III.4. Tam giác và tứ giác
Việc xây dựng biểu tượng các hình được tiến hành qua 2 giai đoạn
a. Giai đoạn 1: ở lớp đầu cấp việc nhận biết hình dựa trên trực giác, phân biệt hình trên tổng thể. Giáo viên đưa ra 1 loạt hình có kích thứơc khác nhau được đăt ở các vị trí khác nhau như 2 hình sau:
Biểu tượng này được củng cố trên các đồ vật hàng ngày như viên gạch hoa, cái khăn tay
b. Giai đoạn 2: 
Học sinh quen với việc đo độ dài các cạnh, biết góc vuông, nhọn, tù. So sánh các góc, nhận biết hình dựa vào các góc. Hình chữ nhật có 4 góc vuông và 2 cặp đối song song và bằng nhau. Hình vuông có 4 góc vuông và 4 cạnh bằng nhau. Hình thang có 2 canh đối song song gọi là 2 đáy, hai cạnh còn lại gọi là 2 cạnh bên. Hình thang vuông có 1 cạnh bên vuông góc với đáy. Giới thiệu đường cao của tam giác khi học sinh đã hiểu về đường vuông góc.
- Qua việc thực hành cho học sinh vẽ hình, vừa góp phần củng cố biểu tượng, vừa góp phần rèn luyện kỹ năng về vẽ hình cũng được xây dựng từng bước ở các lớp đầu cấp. Học sinh vẽ hình vuông, hình chữ nhật trên giấy, trên bảng con có kẻ vuong, ở các lớp cuối cấp, học sinh tự vẽ hình chính xác, đúng yêu cầu đúng quy định bằng thước kẻ, eke
Chẳng hạn: Vẽ hình chữ nhật có chiều dài 5cm, chiều rộng 2cm
5cm
2cm
III.5. Hình tròn và đường tròn
Ngay từ lớp 1 học sinh đã được biết về hìn tròn và nhận hiết hình tròn qua trực giác, mô hình, các vật thể có dạng này
Đến cuối cấp các em được giới thiệu thêm đường tròn, dùng compa để vẽ hình, phân biệt hình tròn và đường tròn, tâm, bán kính, đường kính số 3,14 và 4 số tính chất của chúng.
Qua đố hiểu đường kính bằng 2 lần bán kính, biết cách vẽ hình tròn theo quy ứôc nhất định.
Qua các bài tập tính thành thạo chu vi, diện tích hình tròn. Suy ra cách tính bán kính, đường kính.
III.6. Hình hộp chữ nhật, hình lập phương, hình trụ
ở cuối cấp học sinh được học 3 hình trong không gian 3 chiều đó là hình hộp chữ nhật, hình lập phương, hình trụ.
Phương pháp dạy vẫn là dựa trên mô hình trực quan qua thực hành đo đạc, phân tích các yếu tố: đỉnh, góc, cạnh, mặt, mặt đối diện, cạnh đối diện. Có 3 kích thước (dài, rộng, cao) ở hình hộp chữ nhật. Có 1 kích thước ở hình lập phương. Có 2 đáy là 2 hình tròn bằng nhau ở hình trụ.
Để giúp học sinh thực hành vẽ đúng, đẹp cần chú ý cho học sinh cách vẽ: sử dụng hình chữ nhật, hình vuông, cạnh song song, góc bằng nhau
Hình hộp chữ nhật (hình 14), hình lập phương, hình trụ
Dự giờ thực nghiệm: Giờ đồng chí Nguyễn Hà lớp 5A.
Bài: Diện tích hình thang
a. Sơ lược bài dạy
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: - Thế nào nào hình thang? Vẽ hình?
	- Chữa bài số 4 (sách học sinh)
3. Bài mới
a. Giáo viên giơ cho học sinh quan sát mô hình có hình thang ABCD – cắt hình theo đường AM (BM= MC) rồi quay hình 15a xuống vị trí như hình 15b.
Sau khi quay hình a xuống vị trí a co tam giác AED
Hỏi: Tính diện tích tam giác AED?
Học sinh làm:
SAED = AH x DE : 2 (1)
Hỏi đáy nhỏ AB bây giờ chính là đoạn nào ở hình 15b.
Học sinh: Là đoạn CE
Hỏi: Đáy DE của tam giác chính là độ dài của cạnh nào hình thang ABCD.
Học sinh: Là đoận CE
Hỏi: Đáy DE của tam giác chính là độ dài của cạnh nào hình thang ABCD.
Học sinh: Là tổng 2 đáy AB + DC
Từ biểu thức (1) có thể viết.
SADE = AH x (AB + DC) : 2.
- Hỏi: - Nếu gọi đường cao hình thang AH là h
	- Gọi đáy lớn hình thang DC là a
	- Gọi đáy nhỏ hình thang AB là b
Có cách tính diện tích hình tam giác AED hay đó chính là hình thang ABCD như thế nào?
Học sinh: Shình thang = h x (a + b) :2
- Hỏi: h, a, b là các đoạn thẳng được dùng đơn vị đo thế nào?
- Học sinh: Cùng đơn vị đo
- Gọi 3 học sinh nhắc lại công thức trên
b. Luyện tập
Học sinh tính toán ra nháp, lên bảng trình bày
Bài 1 (129) = 8cm ,đáy bé = 6cm, chiều cao = 5cxm
Diện tích hình thang là:
	(8 + 6) x 5: 2 = 35m2
Bài 4 (30): Hướng dẫn học sinh tóm tắt đề
a = 129 m
b = 85,5 m Thửa ruộng thu bao nhiêu kg thóc
h = 306 dm
1a thu 62 kg thóc
- Hỏi: Đơn vị đo đã cùng đơn vị đo chưa
- Cho biết ta thu 1a thu được 62kg thóc, vậy diện tích hình thang phải tính ra đơn vị gì? (Đổi từ m2 ra a).
Bài giải
Đổi: Chiều cao là: 306 dm = 30,6m
Diện tích thửa ruộng hình thang là
	(120 + 85,5) x 30,6 : 2 = 314,415 (m2)
 	 = 3,14451a
Thửa ruộng thu hoạch số thóc là
	3,14415 x 62 = 19,49373 (kg)
	Đáp số:19,49373 (kg)
c. Củng cố, tổng kết
- Muốn tính diện tích hình thang làm thế nào?
- Viết công thức
- Khi tính toán chú ý gì về đơn vị đo?
d. Dặn dò:
- Về nhà học thuộc quy tắc và công thức
- Làm bài số 2, 3, 4 (130 – Sách giáo khoa)
Kiểm tra sau tiết.
Bài 1: Hình thang và hình thang vuông có gì khác nhau?
Cách tính diện tích 2 hình thang có gì khác nhau không?
Bài 2: Tính diện tích hình thang, biết:
	a = 15cm, b = 10 cm, c = 12 cm
Kết quả đạt như sau
Số HS
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Đạt chung
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
28
7
26,5
10
35
10
35
1
3,5
27
96,5
Nguyên nhân đạt được kết quả như trên:
- Giáo viên sử dụng mô hình trực quan thành thạo
- Có hệ thống câu hỏi gợi mở sát đối tượng
- Động viên kịp thời do đó đã gây được những hứng thú học tập cho học sinh.
- Học sinh chủ động chiếm lĩnh tri thức, vận dụng quy tắc, công thức đã học vào việc luyện giải bài tập có hiệu quả - đã tránh được một số sai lầm khi giải Toán có nội dung hình học (đổi ra cùng đơn vị đô).
Tiểu kết
Tóm lại, Toán có nội dung hình học ở chương trình Toán Tiểu học được hình htành ở các dạng:
- Điểm và đoạn thẳng
- Đường gấp khúc, đường thẳng, đường thẳng song song
- Góc và các loại góc
- Tam giác và tứ giác
- Hình tròn, đường tròn, hình chữ nhật, hình vuông, hình lập phương, hình trụ.
Qua một số tiết học, dự giờ thực nghiệm về việc dạy học:
- Khái niệm hình vuông, hình tròn (lớp 1)
- Đường gấp khúc, độ dài đường gấp khúc (lớp 2)
- Diện tích hình thang (lớp 5)
Dựa vào khảo sát thực tiễn ở các lớp 1, 2, 5 tôi đưa ra một số ý kiến như sua:
1. Phải coi trọng việc sử dụng đồ dùng trực quan, mô hình học để giảng dạy từ đó hướng dẫn học sinh xây dựng bài, xây dựng quy tắc, công thức tính toán. Phần luyện tập của học sinh những sai lầm thường mắc khi giải toán có nôi dung hình học - được nhắc nhở thực hiện trên phần đã học.
2. Vận dụng tốt, vận dụng sáng tạo không nên quá giám sát ép, cứng nhắnc phương pháp dạy học mới để học sinh được hoạt động thực hành nhiều trong việc học kiến thức mới cũng như trong quá trình luyện tập vận dụng quy tắc, công thức mới.
Thực hiện được những việc trên thì chắc chắn việc dạy toán có nội dung hình học cũng như việc rèn luyện cho học sinh tránh được những sai lầm kh giải toán có nội dung hình học sẽ đạt hiệu quả tốt, góp phần nâng cao chất lượng học bộ môn toán ở bậc tiểu học.
Phần iii: Kết luận chung
I. Kết quả của việc nghiên cứu 
1. Giúp đội ngũ giáo viên tiểu học dạy đạt kết quả cao hơn về toán có nội dung hình học, biết nhắc nhở học sinh tránh được những sai lầm dễ mắc phải khi giải toán có nội dung hình học.
2. Giáo viên (bản thân) tăng cường trau dồi nghiệp vụ chuyên môn, học tập và vận dụng đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm phát huy vai trò tối đa tính tích cực của học sinh bằng cách chú ý cho học sinh học theo nhóm, học cá nhân, trao đổi,bàn luận về hoạt động để chiếm lĩnh chi thức mới, hoạt động thực hành trên phiếu học tập.
3. Tạo cho học sinh có hứng thú học tập hơn vì vai trò của các em trong giờ học luôn được giáo viên đề cập đến. Từ đó nâng cao hơn chất lượng giảng dạy cũng như việc học của thầy và trò.
4. Học sinh được thực hành nhiều nên việc nắm được kiến thức cơ bản của bài dạy đạt cao hơn. Các em nắm vững bản chất của vấn đề nên các em nhớ lâu bền nhơn.
5. Các em biết vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sóng như tính toán chu vi, diện tích, của một hình cụ thể nào đó.
II. Tổng kết vấn đề có tính lý luận.
Để nâng cao hiệu quả dạy các yếu tố hình học ở tiểu học – tránh được những sai lầm của học sinh giáo viên cần:
1. Hiểu rỗi nhiệm vụ, mục đích dạy các yếu tố hình học.
2. Giáo viên cần nắm vững nội dung kiến thức, sự liên quan giữa các kiến thức trong từng tiết dạy, kiến thức bài toán trước làm nền cho thức sau, kiến thức lớp dưới làm nền tảng cho kiến thức lớp trên.
3. Giáo viên phải vận dụng tốt, vận dụng một cách sáng tạo phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm trong quá trình giảng dạy.
4. Trong giảng dạy giáo viên phải thể hiện đúng vai trò chỉ đạo, hướng dẫn của mình để làm sao cho học sinh hoạt động, tìm tòi, phát hiện rồi chiếm lĩnh kiến thức mới.
5. Giáo viên cần chú ý đến quá trình luyện tập thực hành của học sinh. Chú trọng đến việc sử dụng đồ dùng, mô hình trực quan trong các giờ dạy.
III. ý kiến đề xuất
1. Dạy các yếu tố hình học ở Tiểu học, người giáo viên cần phối hợp chặt chẽ quá trình hình thanh biểu tượng với việc rèn luyện kỹ năng và khai thác đúng mức các bước đi đó.
Việc hình thành các biểu tượng: Điểm, đoạn thẳng, hình vuông, hình chữ nhật chủ yếu là mô tả, chưa phải là định nghĩa khái niệm chính xác.
Học sinh phải dần dần nắm được các dấu hiệu bản chất và phân biệt được các đối tượng hình học dựa trên mô tả. Để đạt được mục đích đó học sinh không chỉ nghe giáo viên mô tả, không chỉ nhìn hình vẽ và mô tả hình hình học mà điều quan trọng là học sinh phải tự mình tham gia vào quá trình tạo ra các biểu tượng đó.
2. Dạy các yếu tố hình học ở tiểu học bằng cách tăng cường chức năng hoạt động trên mô hình hình học và thực hành tiết học.
- Thông qua các thao tác và nhờ kinh nghiệm tích luỹ mà học sinh có thể nhận thấy đặc điểm của các hình cũng như biểu tượng về chu vi, diện tích, thể tích của một hình.
- Dạy học các yếu tố hình học bằng cách bắt đầu tổ chức các hoạt động có tính thực nghiệm không chỉ phù hợp với quy luật, nhận thức của trẻ khi học hình học mà còn là cách rèn luyện các thao tác tư duy một cách tích cực nhất.
Khi học sinh thao tác theo sự hướng dẫn chỉ đạo của giáo viên đặc biệt là hoạt động gấp giấy, và ghép hình và vẽ, mỗi học sinh đều phải phối hợp vừa quan sát hình vẽ, mô hình và so sánh đồng thời tổng hợp để tạo ra biểu tượng mới.
Các tài liệu tham khảo
để nghiên cứu đề tài
- Sách toán lớp 1, 2, 3, 4, 6 của Bộ giáo dục đào tạo – 2002
- Giáo dục tiểu học Bộ giáo dục - đào tạo tháng 5/1995
- phương pháp dạy môn toán ở tiểu học – trường ĐHSP Hà Nội I – 1995
- 100 bài toán về chu vi và diện tích các hình ở lớp 4 của Nguyến ánh, Nguyễn Hùng.
- Các loại tài liệu có liên quan ở trường và chương trình học lớp cao đẳng tiểu học
- Tập san giáo dục tiểu học
Mục lục
Trang