Giáo án Luyện từ và câu - Tiết 38: Cách nối các vế câu ghép

Cách nối các vế câu ghép
I. Mục tiêu, yêu cầu
1- Nắm được hai cách nối các vế câu trong câu ghép: nối bằng từ có tác dụng nối (các quan hệ từ), nối trực tiếp ( không dùng từ nối)
2- Phân tích được cấu tạo của câu ghép (các vế câu trong câu ghép, cách nối các về câu ghép).
II. Đồ dùng dạy – học
- Vở bài tập tiếng việt lớp 5, tập hai ( nếu có)
- Bút dạ + giấy khổ to + bảy phụ
III. Các hoạt động dạy – học
Các bước
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Kiểm tra bài cũ
4’
- Kiểm tra 2 HS
H: Em hãy nhắc lại nội dung cần ghi nhớ về câu ghép.
H: Mỗi vế câu ghép có tách ra thành câu đơn được không?
- GV nhận xét, cho điểm
- HS1 nhắc lại nội dung cần ghi nhớ về câu ghép
- HS2 trả lời miệng: Không tách được vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan hệ rất chặt chẽ với ý của vế câu khác.
Bài mới
1 
Giới thiệu bài
1’
 Mỗi câu ghép đều có 2 vế trở lên. Các vế câu này được nối với nhau như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết được điều đó
- HS lắng nghe
2
Nhận xét
8’-10’
- Cho HS làm BT1 + BT2
- Cho HS đọc yêu cầu của đề + đọc 3 câu a, b, c
- GV giao việc
• Đọc 3 câu a, b, c
• Tìm các vế câu trong 3 câu đó
- Cho HS làm bài, GV dán lên bảng 4 băng giấy đã viết 4 câu ghép.
- Cho HS trình bày kết quả.
- GV nhận xét và chốt lại kết quả đúng
- 1 HS đọc thành tiếng lớp lắng nghe.
- 4 HS lên bảng làm bài.
- HS còn dùng bút chì gạch trong SGK.
- 4 HS trình bày kết quả trên bảng lớp.
- Lớp nhận xét
Bảng phụ
Câu
Vế 1
Vế 2
Ranh giới giữa các vế câu
a/
- Súng kíp của ta mới bán một phát/
- Quan ta lạy súng thần công bốn lạy rồi mới bắn,/
thì súng của họ đã bắn được năm, sáu mươi phát.
Trong khi ấy đại bác của họ đã bắn được hai mươi viên
Từ thì
Dấu phẩy
b/
- Cảng tượng xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn:/
Hôm nay tôi đi học
Dấu hai chấm
Câu
Vế 1
Vế 2
Vế 3
Ranh giới
c
Kia là những mái nhà đứng sau luỹ tre;/
đây là mái đình cong cong;/
kia nữa là sân phơi.
Các dấu chấm phẩy
3
Ghi nhớ 3’
- Cho HS đọc nội dung cần ghi nhớ trong SGK
- Cho HS nhắc lại nội dung ghi nhớ (không cần nhìn SGK)
- 3 HS đọc
- 3 HS nhắc lại
4
Luyện tập
18’-19’
HĐ1: Hướng dẫn HS làm BT1
- Cho HS đọc yêu cầu của BT1.
- GV giao việc:
Mỗi em đọc 3 đoạn a, b, c.
Tìm câu ghép trong mỗi đoạn.
Chỉ rõ cách nối các câu ghép.
- Cho HS làm bài
- Cho HS trình bày kết quả.
- GV nhận xét và chốt lại lời giảng đúng
+ Đoạn a: Có 1 câu ghép. Đó là câu
“ Từ xưa đến nay..... cướp nước”.
Câu gồm 4 vế.
 • Vế 1: tinh thần ấy lại sôi nổi
 • Vế 2: nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ to lớn.
 • Vế 3: nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn.
 • Vế 4: nó nhấn chìn tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.
- Bốn vế câu nối với nhau trực tiếp. Giữa các vế có dấu phẩy.
+ Đoạn b: Có 1 câu ghép gồm 3 vế:
• Nó nghiến răng ken két,
• Nó cưỡng lại anh,
• Nó không chịu khuất phục.
(3 vế nối với nhau bằng dấu phẩy)
+ Đoạn c: Có 1 câu ghép, gồm 3 vế:
• Chiếc lá thoáng tròng trành,
• Chú nhái bén loay hoay cố giữ thăng bằng
• Rồi chiếc thuyển đỏ thắm lặng lẽ suôi dòng.
(Vế 1 và vế 2 nối với nhau bằng dấu phẩy. Vế 2 và vế 3 nối với nhau bằng quan hệ từ rồi.)
HĐ2: Hướng dẫn HS làm BT2
- Cho HS đọc yêu cầu của BT2
- GV giao việc: 2 việc:
• Mỗi một em viết một đoạn văn tả ngoại hình của một bạn trong lớp, trong đó ít nhất có một câu ghép.
• Cách nối các câu ghép.
- Cho HS làm bài, GV phát giấy khổ to cho 3 HS.
- Cho HS trình bày kết quả
- GV nhận xét và khen những HS viết đoạn văn hay, có câu ghép và nêu được đúng cách nối các vế câu ghép.
- 1 HS đọc thành tiếng lớp lắng nghe.
- HS làm bài cá nhân.
- Một số HS phát biểu ý kiến.
- Lớp nhận xét
- HS chép lời giải đúng vào vở bài tập.
- 1 HS đọc thành tiếng cả lớp đọc thầm theo
- 3 HS làm bài tập vào giấy.
- HS còn lại làm vào vở hoặc giấy nháp.
- 3 HS làm bài tập vào giấy lên dán trên bảng lớp.
- Lớp nhận xét.
- Một số HS đọc đoạn văn mình viết
5
Củng cố, dặn dò
2’
GV: Em hãy nhắc lại nội dung câng ghi nhớ
- GV nhận xét tiết học.
- Dặn những HS viết đoạn văn chưa đạt về nhà viết lại
- 3 HS nhắc lại