Giáo án Toán khối 5 - Tiết: Diện tích hình thang

TUẦN 19: Thứ ngày thỏng năm 2012
TOÁN : Tiết 91 DIỆN TÍCH HèNH THANG
I. Mục tiờu: Giỳp HS biờ́t:- Tớnh diện tớch hỡnh thang. 
 - Vận dụng vào giải cỏc bài tập cú liờn quan.
II. Đồ dựng dạy học: Bộ đồ dựng Toỏn 5 của GV và HS 
III. Cỏc hoạt động dạy học chủ yếu:
1. Kiểm tra bài cũ: (4’) 02 HS	
+Nờu đặc điểm của hỡnh thang?
2. Bài mới* Giới thiệu bài mới: (1’)
T.G
Hoạt động của giỏo viờn
Hoạt động của học sinh
15’
17’
02’
HĐ 1: Hỡnh thành quy tắc, cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang.
-GV nờu vấn đề: Tớnh diện tớch hỡnh thang ABCD đó cho.
-Dẫn dắt để HS xỏc định trung điểm M của cạnh BC, rồi cắt rời hỡnh tam giỏc ABM; sau đú ghộp lại như hướng dẫn trong SGK để được hỡnh tam giỏc ADK.
 A
M
C
H
C(B)
K(A)
-Yờu cầu HS nhận xột về diện tớch hỡnh thang ABCD và diện tớch hỡnh tam giỏc ADK vừa tạo thành.
-GV yờu cầu HS nờu cỏch tớnh diện tớch hỡnh tam giỏc AGK (như SGK).
-Yờu cầu HS nhận xột về mối quan hệ giữa cỏc yếu tố của 2 hỡnh để rỳt ra quy tắc, cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang. GV kết luận, ghi cụng thức lờn bảng.
SADK = 
DK AH 
2 
HĐ 2: Thực hành
Bài 1a/93:-Yờu cầu HS vận dụng cụng thức để tớnh diện tớch hỡnh thang vào bảng con.
Bài 2a/94:
-Cho HS nhắc lại khỏi niệm hỡnh thang vuụng để thấy được cỏch tớnh diện tớch hỡnh thang vuụng.
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 2b.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
Bài 3/94: -Gọi HS đọc đề.
-Yờu cầu HS nờu hướng giải bài toỏn, kết luận: Trước hết phải tỡm chiều cao hỡnh thang.
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 3.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
HĐ 3: Củng cố, dặn dũ
- Nờu quy tắc và cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang.
-Theo dừi.
A
B
M
C
D
H
-Theo dừi và làm theo hướng dẫn.
-Nờu cỏch tớnh.
-Nờu quy tắc và cụng thức.
-Nhắc lại.
-Làm bảng con.
-Trả lời.
-Làm bài vào vở.
- HS khá, giỏi làm thờm bài 2b.
-Nhận xột.
-Đọc đề.
-Trả lời.
-Làm bài vào vở.
- HS khá, giỏi làm thờm bài 3.
-Nhận xột.
TUẦN 19: Thứ ngày thỏng năm 2012
TOÁN : Tiết 92: LUYỆN TẬP
I. Mục tiờu: Giỳp HS biờ́t:
 - Tớnh diện tớch hỡnh thang. 
 II. Đồ dựng dạy học: GV chuẩn bị bảng phụ.
III. Cỏc hoạt động dạy học chủ yếu: 
1. Kiểm tra bài cũ: (4’)Yờu cầu HS làm bài tập sau: 
Tớnh diện tớch hỡnh thang biết: 
 Độ dài 2 đỏy là 15cm và 11cm, chiều cao là 9cm.
 Độ dài 2 đỏy là 20,5m và 15,2m, chiều cao là 7,8m 
2. Bài mới:* Giới thiệu bài mới: (1’)
TG
Hoạt động của giỏo viờn
Hoạt động của học sinh
12’
10’
08’
02’
HĐ 1: Vận dụng trực tiếp cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang.
Bài 1/94:
- GV yờu cầu HS nờu lại cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang.
- Hóy nhận xột cỏc đơn vị đo của cỏc số đo. 
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
HĐ 2: Vận dụng cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang để giải toỏn.
Bài 2/94:
- Gọi HS đọc đề.
- Yờu cầu HSsuy nghĩ để nờu cỏch tớnh theo cỏc bước:
+Tỡm độ dài đỏy bộ và chiều cao của thửa ruộng hỡnh thang.
+Tớnh diện tớch của thửa ruộng.
+Từ đú tớnh số kg thúc thu hoạch trờn thửa ruộng đú.
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 2.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
HĐ 3: Rốn kĩ năng quan sỏt hỡnh vẽ kết hợp với sử dụng cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang và kĩ năng ước lượng để giải bài toỏn về diện tớch.
Bài 3a/94:
-Yờu cầu HS quan sỏt hỡnh vẽ và làm bài vào vở.
-Yờu cầu HS đổi vở để kiểm tra bài làm của bạn.
-GV đỏnh giỏ bài làm của HS .
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 3b
HĐ 4: Củng cố, dặn dò:
-Nờu quy tắc và cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang.
- 1 HS lờn bảng làm bài, lớp làm vở. Nhận xột.
- Cỏc số đo cựng đơn vị đo. 
- HS làm bài vào vở.
 Bài giải 
Đỏy bộ là : 120 x 2 : 3 = 80 (m)
Chiều cao là : 80 - 5 = 75 (m)
(120 80) 75
2
= 7500 (m2) 
Diện tớch thửa ruộng hỡnh thang là 
Số thúc thu hoạch được là: 
7500
100
 64,5 = 4837,5 (kg) 
- HS khá, giỏi làm thờm bài 2.
-Thực hành và làm bài theo yờu cầu.
- HS khá, giỏi làm thờm bài 3b
TUẦN 19: Thứ ngày thỏng năm 2012
TOÁN : Tiết 93 LUYỆN TẬP CHUNG
I. Mục tiờu: Giỳp HS biờ́t:
- Tớnh diện tớch hỡnh tam giỏc vuụng, hỡnh thang.
- Giải bài toỏn liờn quan đến diện tớch và tỉ số phần trăm.
II. Đồ dựng dạy học:
Một số tấm bỡa khổ A1 (hoặc A2) để HS ghi kết quả thảo luận (phần b) và phần trũ chơi.
III. Cỏc hoạt động dạy học chủ yếu: 
1. Kiểm tra bài cũ: (4’)Yờu cầu HS làm bài tập sau: Một thửa ruộng hỡnh thang cú đỏy bộ 26m, đỏy lớn 34m, chiều cao 20m. Trung bỡnh cứ 100m2 thu hoạch được 70,5 kg thúc. Hỏi thu hoạch được bao nhiờu kg thúc trờn thửa ruộng đú?
Sửa bài, nhận xột việc kiểm tra bài cũ. 
2. Bài mới:* Giới thiệu bài mới: (1’)
T.gian
Hoạt động của giỏo viờn
Hoạt động của học sinh
10’
10’
13’
02’
HĐ 1: Rốn kĩ năng tớnh diện tớch hỡnh tam giỏc vuụng.
 Bài 1/95:
-Yờu cầu HS nờu lại cụng thức tớnh diện tớch hỡnh tam giỏc vuụng.
-Yờu cầu HS làm từng phần vào bảng con.
-Sửa bài, nhận xột, cho HS nờu rừ cỏch tớnh.
HĐ 2: Rốn kĩ năng tớnh diện tớch hỡnh thang, hỡnh tam giỏc.
Bài 2/95:
- Gọi HS đọc đề.
+ Muốn biết diện tớch hỡnh thang ABED lớn hơn diện tớch tam giỏc BEC bao nhiờu đề-xi-một vuụng ta làm như thế nào ? 
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
HĐ 3: Củng cố về giải toỏn liờn quan đến tỉ số phần trăm và diện tớch hỡnh thang.
Bài 3/95:
- GV gọi HS đọc đề.
- Yờu cầu nờu hướng giải bài toỏn.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 3.
-Chấm, sửa bài, nhận xột.
HĐ 4: Củng cố, dặn dũ -Yờu cầu HS nờu cụng thức tớnh diện tớch hỡnh thang, hỡnh tam giỏc.
-Nờu lại.
-Làm bảng con.
a) 6cm2 ; b) 2m2 ; c) 
1
30
dm2
-Nhận xột, trả lời.
-Đọc đề.
- Lấy diện tớch hỡnh thang ABED trừ đi diện tớch hỡnh tam giỏc BEC.
Bài giải
Diện tớch hỡnh thang ABED là : 
(1,6 + 2,5) x 1,2 : 2 = 2,46dm2
Diện tớch hỡnh tam giỏc BEC là : 
1,2 x 1,3 : 2 = 0,78 (dm2)
Vậy diện tớch hỡnh thangABED lớn hơn diện tớch của tam giỏc BEC là : 
2,46 - 0,78 = 1,68 (dm2)
 Đỏp số : 1,68dm2
-Nờu cụng thức.
TUẦN 19: Thứ ngày thỏng năm 2012
TOÁN : Tiết 94: HèNH TRềN. ĐƯỜNG TRềN
I. Mục tiờu: Giỳp HS:
Nhận biết được hỡnh trũn, đường trũn và cỏc yếu tố của hỡnh trũn. 
Biết sử dụng com pa để vẽ hỡnh trũn.
II. Đồ dựng dạy học:GV chuẩn bị bảng phụ và Bộ đồ dựng dạy toỏn 5.
 HS chuẩn bị thước kẻ, com pa.
III. Cỏc hoạt động dạy học chủ yếu: 
1. Kiểm tra bài cũ: (4’)Yờu cầu HS làm bài tập sau:
 Cho hỡnh thang vuụng ABCD, AB = 30cm, DC = 50cm, AD = 25cm. Tớnh:
Diện tớch hỡnh thang ABCD. A B
Diện tớch hỡnh tam giỏc ABC. 
2. Bài mới : 
* Giới thiệu bài mới: (1’) D C
TG
Hoạt động của giỏo viờn
Hoạt động của học sinh
15’
17’
02’
HĐ 1: Giới thiệu về hỡnh trũn, đường trũn.
-GV đưa ra 1 tấm bỡa hỡnh trũn, chỉ tay lờn tấm bỡa và núi: “Đõy là hỡnh trũn”.
-GV dựng compa vẽ trờn bảng một hỡnh trũn rồi hướng dẫn HS vẽ 
-GV giới thiệu cỏch tạo dựng1 bỏn kớnh hỡnh trũn. Yờu cầu HS thực hành vẽ cỏc bỏn kớnh.
-HS tỡm phỏt hiện đặc điểm: “Tất cả cỏc bỏn kớnh của một hỡnh trũn đều bằng nhau”.
-GV giới thiệu tiếp về cỏch tạo dựng một đường kớnh của hỡnh trũn. 
“Trong một hỡnh trũn, đường kớnh dài gấp hai lần bỏn kớnh”.
HĐ 2: Thực hành
Bài 1/96 Hướng dẫn HS kĩ thuật vẽ, ở phần b lưu ý HS tỡm bỏn kớnh rồi vẽ.
-Yờu cầu HS làm bài vào vở, GV kiểm tra thao tỏc vẽ của HS, chỉnh sửa sai sút.
Bài 2/96: Gọi HS đọc đề.
- HS xỏc định những yếu tố của cỏc hỡnh trũn cần vẽ. 
+ Cú nhận xột gỡ về cỏc tõm của hỡnh trũn lớn và hai nửa hỡnh trũn ? 
- Ta nờn bắt đầu vẽ hỡnh trũn nào trước ? 
-Bài 3/96:Hướng dẫn HS đếm đoạn thẳng (trờn giấy ụ vuụng), xỏc định bỏn kớnh của cỏc hỡnh trũn để việc vẽ đường trũn và nửa đường trũn dễ dàng hơn.
-Yờu cầu HS vẽ vào vở.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 3.
HĐ 3: Củng cố, dặn dũ
-Theo dừi.
-Theo dừi và vẽ.
+ điểm O là tõm của hỡnh trũn
+ OA, OB, OC, ODlà cỏc bỏn kớnh và cú độ dài bằng nhau
+ DC, MN là đường kớnh và dài gấp 2 lần bỏn kớnh
- Vẽ hỡnh trũn.
-Vẽ vào vở.
-Đọc đề.
- Tõm A bỏn kớnh 2cm và tõm B bỏn kớnh 2cm.
- Một hỡnh trũn lớn và hai nửa hỡnh trũn nhỏ. 
- Cựng nằm trờn một đường thẳng. 
- Vẽ hỡnh trũn lớn trước, rồi vẽ hai nửa hỡnh trũn sau. 
-Vẽ vào vở. 
-Theo dừi, trả lời.
-Vẽ vào vở.
-Nhận xột.
TUẦN 19: Thứ ngày thỏng năm 2012
TOÁN : Tiết 95: CHU VI HèNH TRềN
I. Mục tiờu: Giỳp HS 
- Biờ́t quy tắc tớnh chu vi hỡnh trũn và vận dụng để giải bài toán có yờ́u tụ́ thực tờ́ vờ̀ chu vi hình tròn.
II. Đồ dựng dạy học:
Bộ đồ dựng dạy toỏn 5.
III. Cỏc hoạt động dạy học chủ yếu: 
Kiểm tra bài cũ: (4’)Yờu cầu HS làm bài tập sau:
Vẽ hỡnh trũn cú bỏn kớnh: r =4cm, r = 2,5cm.
2 Bài mới :Giới thiệu bài mới: (1’)
T.gian
Hoạt động của giỏo viờn
Hoạt động của học sinh
15’
18’
02’
HĐ 1: Giới thiệu quy tắc, cụng thức tớnh chu vi hỡnh trũn.
-Gọi 1 HS đọc to phần giới thiệu trong SGK. Yờu cầu cả lớp quan sỏt và lắng nghe bạn đọc.
-GV vẽ hỡnh trũn như SGK, giới thiệu cỏc ký hiệu: C là chu vi hỡnh trũn, d là đường kớnh hỡnh trũn, r là bỏn kớnh hỡnh trũn. Từ vớ dụ ở phần giới thiệu, GV gợi mở để HS đưa ra cỏc cụng thức tớnh chu vi hỡnh trũn.
Vậy:Chu vi hỡnh trũn = Đường kớnh x 3,14 
-Gọi HS phỏt biểu quy tắc và cụng thức tớnh chu vi hỡnh trũn.
+ Đường kớnh bằng mấy lần bỏn kớnh ? 
+ Vậy cú thể tớnh chu vi hỡnh trũn như thế nào ? 
-Yờu cầu HS tập vận dụng cỏc cụng thức qua vớ dụ 1 và 2.
HĐ 2: Thực hành.
Bài 1 a, b/98:
-Yờu cầu HS làm bài vào bảng con.
-Sửa bài, nhận xột; yờu cầu HS nờu rừ cỏch tớnh.
Bài 2 c/98:
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
- Cho HS khá, giỏi làm thờm bài 2a,b
-Yờu cầu HS đổi vở để kiểm tra chộo lẫn nhau.
-Sửa bài, nhận xột.
Bài 3/98: -Gọi HS đọc đề.
-Chỳ ý: Yờu cầu HS tưởng tượng và ước lượng về kớch cỡ của bỏnh xe nờu trong bài toỏn.
-Yờu cầu HS làm bài vào vở.
-Sửa bài, nhận xột.
HĐ 3: Củng cố, dặn dũ
- Nờu quy tắc, cụng thức tớnh chu vi hỡnh trũn.
-Theo dừi.
-Theo dừi và trả lời.
- HS nhắc lại : Muốn tớnh chu vi của hỡnh trũn ta lấy đường kớnh nhõn với số 3,14
- HS ghi vào vở cụng thức : 
C = d x 3,14
. C là chu vi hỡnh trũn
. d là đường kớnh của hỡnh trũn 
- d = r 2 
Vậy ta cú : C = r 2 3,14
-Làm bảng con.
-Nhận xột.
-Làm bài vào vở.
- HS khá, giỏi làm thờm bài 2a,b
-Đổi vở để kiểm tra.
-Nhận xột.
-Đọc đề.
-Làm bài vào vở.
-Nhận xột.